به گزارش خبرنگار علمی ایرنا، وزیر علوم امروز (سه‌شنبه) در آیین اختتامیه پانزدهمین جشنواره بین‌المللی فارابی با حضور مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور در سالن اجلاس سران گفت: جشنواره فارابی تشویق تحقیق و تکریم محقق است. جشنواره‌های علمی در جهان برای معرفی اجتماعی علم و ترویج عمومی علم برگزار می‌شوند. همین که اصحاب علوم انسانی ببیند کارشان دیده می شود، به تحقیق و ارتقای کیفیت و دامنه پژوهش های خود ترغیب می شوند.
وی افزود: البته معدودی از دانشوران در همه زمان ها بی توجه به مادیات علم و تحقیق را شرمنده همت بلند خود می کنند. ما در حوزه و دانشگاه چنین استادانی را زیاد دیده‌ایم؛ اما نمی توان چنین انتظاری را از عموم محققان داشت.
سیمایی ادامه داد: بخشی از نامطلوبی وضعیت علمی و پژوهشی محصول وضعیت عمومی کشور و مشکلات وضعیت معیشتی است. استادان و طلاب زیادی میل به تحقیق دارند؛ ولی معیشت به آنها اجازه نمی‌دهد. این معضل عمومی راهکار بخشی و وزارتخانه ای ندارد. ولی جشنواره فارابی با حمایت از ایده ها و با ایجاد فضای رقابتی سعی می کند تا نشر علم را در حوزه علوم انسانی بیشتر کند.
توسعه همه‌جانبه منوط به توسعه علمی است
وزیر علوم تاکید کرد: توسعه عمیق و همه جانبه، موزون، متوازن، عادلانه و پایدار منوط و مشروط به توسعه علمی است. در این میان جهت دهی و تفسیر پژوهش‌ها و مسائل برعهده علوم انسانی است. آرمان های ملت ایران از انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی، همگی دستاوردهای علوم انسانی است؛ عدالت، آزادی، استقلال، حق تعیین سرنوشت، تفکیک قوا، جمهوریت، سازگاری جمهوریت و آزادی، اخلاق و فضیلت از دستاوردهای علوم انسانی است.
عضو کابینه دولت چهاردهم یادآور شد: بخش بزرگی از نظام مسائل ما بدون علوم انسانی نه قابل رفع و نه قابل حل است؛ مواجهه خلاق با مساله هایی که گریبان کشور را گرفته در گروی توجه به جریان علوم انسانی و باور به علم است. ما هنوز به این باور نرسیده ایم که علوم انسانی زمینه ساز توسعه و حلال مشکلات است.
وی تصریح کرد: اگر بشر امروز آرامش دارد، محصول تلاش های بزرگان علوم انسانی است. فارابی، دانشمند ایرانی تلاش کرد فلسفه را به سیاست نزدیک کند تا جامعه معنای سعادت را بفهمد. امروز علوم انسانی برای بحران ها، آسیب های اجتماعی و شکاف دولت و ملت، هم در مرحله شناخت و در مرحله درمان راهکار دارد. اما آیا این اعتقاد میان مدیران ما به علوم انسانی برای تحول و تغییر وجود دارد؟ یا مدیران تنها متکی به تجربه خود هستند و تصمیماتی بدون پشتوانه علمی می گیرند؟
وزیر علوم گفت: علوم انسانی به ما آموخته برای پیشرفت و توسعه پایدار باید نهادهای توانمند داشته باشیم، باید منابع انسانی توانمند باشد، روابط بین جامعه و حکومت باکیفیت شود و لازمه این توانمندی تفاهم و وفاق است.
وی در عین حال به نکته ای اشاره کرد و افزود: جامعه ای که در حال فقیر شدن است، نمی تواند به تفاهم و توافق و توانمندی برسد. کشور می تواند ثروتمند و مملو از منابع خدادای باشد؛ اما چون توان حله مساله را ندارد، توسعه نیابد. یکی از آموزه های علوم انسانی فهم بموقع پایان یک سیاست است.
سیمایی تصریح کرد: یکی از آموزه‌های علوم انسانی فهم بموقع پایان یک سیاست است. همانطور که قوانین پایانی دارند، سیاست ها هم پایان دارند. در همه دنیا پایان سیاست ها سالانه صورت می گیرد. حکمرانی پویا و باز قبل از آنکه واقعیت به او سیلی بزند، به سیاست نادرست پایان می دهد.
وزیر علوم گفت: موسسات پژوهشی باید با اجراپژوهی به سیاست‌های متأخذ در مسائل مختلف از محیط زیست تا حجاب نمره ندهند، اگر سیاست ها نمره نگرفتند در آن تجدید نظر کنند. ناکامی یک سیاست به خودی خود اشتباه و عار نیست، اصرار بر سیاست ناکام، عار و نادرست است. همانطور که بر اساس اصول فقه ما، اصرار بر گناه صغیره مانع از عدالت است.
پژوهش‌های اصیل و غیرسفارشی علوم انسانی پایان بسیاری سیاست‌ها را به ما اعلام می کند، باید شنوا باشیم و صدای رسای علم آزاد را بشنویم.
زنگ پایان برخی سیاست‌ها نواحته شده
وی در ادامه حکمرانی علمی را توصیف کرد و گفت: حکمرانی علمی؛ یعنی شنیدن صدای علم. تحقیقات شاهدمحور امروز به ما پایان سیاست فیلترینگ و ناکارامدی مقابله سخت افزاری با بدحجابی را اعلام کرده است.
وزیر علوم گفت: علوم انسانی هم البته از آسیب در امان نمانده و رشته ها و پژوهش های علوم انسانی باید آسیب شناسی شده و متناسب سیاست گذاری شود. نظام ارزیابی غیرمتناسب باعث شده اصحاب علوم انسانی تلاش خود را صرف خروجی های کمّی کنند، آیین نامه ارتقای استادان به کیفیت پژوهش ها آسیب زده است. پایان نامه های علوم انسانی هم عضوی از همین فرایند و غیرکاربردی هستند. این پایان نامه ها عموما از رویکرد مساله محور دور هستند و اثربخشی کافی و لازم را ندارد.
وی تاکید کرد: البته همه رشته های علوم انسانی یکدست نیستند و تحقیق فلسفی لزوما متقاضی تجاری ندارد. نسبت علوم انسانی با مقوله کاربرد را نباید همانطور درک کنیم که در علوم مهندسی و تجربی درک می‌کنیم.
سیمایی در پایان به حدیثی منسوب به پیامبر اکرم (ص) اشاره کرد و گفت: العلم امام العمل (دانش پیشوای عمل است)، علوم انسانی در انتخاب سیاست ها در ارزیابی و پایان اعلام سیاست ها امام است. کشور محتاج تصمیم ها، مردان بزرگ و فهم های بزرگ است.
وی در پایان از رئیس‌جمهور خواست دست اصحاب علوم انسانی را بفشارد و به راهبردهای علوم انسانی اعتماد کند.
سیمایی با این جمله خطاب به مسعود پزشکیان سخنان خود را پایان داد: دانشگاه زخمی و نیازمند توجه و حمایت شماست.
به گزارش ایرنا، آیین اختتامیه پانزدهمین جشنواره بین‌المللی فارابی با حضور رئیس‌جمهور، شماری از روسای دانشگاه‌ها و شخصیت‌های برجسته علمی و دانشگاهی برگزار و از ۳۸ برگزیده این دوره از جشنواره تجلیل شد.
نظر شما