آغاز به کار جشنواره موسیقی عبدالقادر مراغی

مراغه- ایرنا- جشنواره استانی موسیقی موسوم به «عبدالقادر مراغی» در زادگاه این هنرمند برجسته تاریخ موسیقی کشورمان، مراغه آغاز به کار کرد.

دبیر اجرایی جشنواره موسیقی عبدالقادر مراغی روز یکشنبه در حاشیه آیین افتتاح این رویداد فرهنگی به خبرنگار ایرنا گفت: این جشنواره به مدت سه‌روز در سالن عبدالقادر مراغی برگزار می‌شود.

«هادی راستگار» افزود: فراخوان جشنواره در چهار گروه آذربایجانی، ایرانی، کلاسیک و پاپ منتشر شده و مقرر شده بود هر گروه که تعداد شرکت‌کنندگان آن به حد نصاب پنج نرسد، حذف شود.

وی با بیان اینکه گروه‌های پاپ و کلاسیک به دلیل پایین بودن تعداد شرکت‌کنندگان حذف شدند، اضافه کرد: در گروه آذربایجانی ۱۵ اثر منتخب تا ظهر فردا، دوشنبه آثار خودشان را اجرا می‌کنند و در نهایت سه گروه برگزیده معرفی می‌شوند.

آغاز به کار جشنواره موسیقی عبدالقادر مراغی
برنامه اجرایی جشنواره موسیقی عبدالقادر مراغی

وی ادامه داد: در نوبت صبح امروز و در نخستین روز از این جشنواره گروه‌های برگزیده آذربایجانی شامل «اغور»، «ابراهمیی»، «خزر»، «سارنج»، «موغام گروهی» و «تانیش»آثار خودشان را اجرا کردند.

«راستگار» تصریح کرد: گروه‌های «یاغیش»، «ارکستر چنگ»، «ائلشن»، «الکا»، «شارکی» و «بوتا» نیز از ساعت ۱۶ امروز، یکشنبه آثار خودشان را اجرا خواهند کرد.

وی با بیان اینکه گروه‌های «اولدوز»، «قاره‌داغ عاشیقلاری» و «تبریز ریتم گروهی» نیز در نوبت صبح فردا، دوشنبه به روی صحنه می‌روند، اضافه کرد: از بعد از ظهر فردا، دوشنبه هم گروه‌های «رودکی»، «بیوک آقای مراغی»،«غمزه»، «سمر» و «ارغوان» در بخش موسیقی ایرانی آثار خودشان را در سالن عبدالقادر مراغی اجرا می‌کنند و در نهایت سه گروه برگزیده معرفی می‌شوند.

به گفته وی تعدادی از آثار این جشنواره برای نخستین بار اجرا می‌شود و تعدادی نیز جزو آثار فاخر بزرگان موسیقی است؛ ضمن اینکه آثار اختصاصی دارای امتیاز است.

دبیر اجرایی جشنواره موسیقی عبدالقادر مراغی این را هم بیان کرد: در آیین اختتامیه این جشنواره سه‌روزه گروه‌های برتر در بخش‌های موسیقی آذربایجانی و ایرانی معرفی می‌شوند.

به گزارش ایرنا عبدالقادر مراغی آخرین موسیقی‌‎دان و نوازنده‌‎ای چیره‌دست و طبق شواهد تاریخی، بانی موسیقی جهان اسلام، نخستین ردیف‌‎نویس موسیقی ایران، آخرین نظریه‌‎پرداز موسیقی کلاسیک ایرانی و معلم ثالث در دانش موسیقی مشرق زمین پس از فارابی و ابن‌‎سینا است.

گفتنی است موسیقی فاخر ایران در قرن هفتم تا نهم هجری و طی دوران فراز و نشیب مغول‌‎ها بنیان گذاشته شد که صفی‌‎الدین ارموی و عبدالقادر مراغی، ۲ نابغه هنرمند، پراستعداد و نامی ایرانی در آن دوران ظهور کردند.

در تبیین شخصیت فرامرزی عبدالقادر مراغی همین بس که سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی کشورمان با همکاری بنیاد یونس امره ترکیه، آیین بزرگداشت عبدالقادر مراغی را سال‌ها قبل با حضور جمعی از چهره‌‎های ادبی و فرهنگی ۲ کشور ایران و ترکیه برگزار کرد.

عبدالقادر از مشاهیر ایرانی ثبت شده در یونسکو در سال‌‎های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ میلادی و پسر غیبی حافظ مراغی است که طی سال ۷۶۸ هجری شمسی در شهر مراغه از شهرهای قدیمی، مهم و آباد آذربایجان‌شرقی به دنیا آمد.

عبدالقادر مراغی در همان ایام کودکی به مکتب رفت و حافظ قرآن شد و موسیقی را از پدرش که اهل ادب و هنر بود، آموخت و در نوجوانی به چنان توانمندی دست یافت که با استادان زمان خود، از جمله رضوان شاه، موسیقی‌دان بزرگ، به رقابت پرداخت.

مقاصدالالحان و جامع‌‎الالحان مهم‌‎ترین آثار به یادگار مانده از این موسیقی‌‎دان و هنرمند چیره‌‎دست است که در کتاب جامع‌‎الالحان با دقت بسیار به آرا و افکار موسیقی‌‎دانان بزرگی مانند جوهری و فارابی پرداخته و به لزوم استفاده از حساب هندسه در موسیقی، نقش موسیقی در خدمت به قرآن و علم پزشکی اشاره کرده که این نشان از هنر این موسیقی‌‎دان در خدمت به ادیان الهی است.

سلطان احمد جلایر پسر شیخ اولیس، چهارمین فرمانروای سلسله جلایریان در عراق و آذربایجان، پادشاه شعرشناس و موسیقی دوست، عبدالقادر مراغی را مفتخر به القابی مانند سلطان الحفاظ، ذوفنون عصر و فیلسوف جهان کرد و هنرهایش را حفظ کلام‌‎الله، حُسن خط و علم موسیقی برشمرد و از مهارت وی در نوازندگی به خصوص عود و تکمیل آلات ذوات‌النّفخ تعریف کرده است.

هنری جرج فارمر ـ موسیقی‌‎دان معاصر جهان ـ عبدالقادر مراغی را اعجوبه خوانده و در نهایت از مفاخر تاریخ هنر ایران در نیمه هشتم و نهم هجری و آخرین نظریه‌‎پرداز موسیقی کلاسیک ایران یاد می‌‎کند که تنها بعد از این موسیقیدان اطلاعات دقیق و قابل اطمینان درباره مطالب موسیقی می‌‎توان یافت.

شخصیت هنری عبدالقادر ترکیبی از موسیقی، شعر، خط و نقاشی یا نمونه‌‎ای از تربیت‌‎های قدیم بود به طوری که فارمر می‌‎گوید: عبدالقادر در موسیقی پیروی‌‎کننده صفی‌‎الدین ارموی، استاد بزرگ موسیقی بین سال‌‎های ۶۱۳ تا ۶۹۳ قمری، بوده که در نواختن عود (بربت) چیره‌‎دست و در ساختن تصنیف استاد بود.

با نگاهی به آثار عبدالقادر می‌توان گفت که وی علوم متداول زمان خود را دارا بود و با آن‌‎که اهل آذربایجان (مراغه) و به ترکی مسلّط بود، کتاب‌‎های خود را به زبان فارسی نوشت و از این راه خدمتی بس بزرگ به زبان، ادب و هنر فارسی انجام داد.

عبدالقادر علاوه بر خوشنویسی، نقاشی و نوازندگی عود، شعر نیز می‌‎سرود که نمونه اشعار فارسی و ترکی او در مقاصد‎الألحان و بعضی کتاب‌‎های وی آمده که در آن‌‎ها به «عبدالقادر» تخلص کرده است.

بی‌‎شک عبدالقادر مراغی از بزرگترین موسیقی‌دانان و موسیقی‌پژوهان تاریخ هنر ایران محسوب می‌‎شود؛ به قول دولتشاه سمرقندی، مراغی یکی از چهار هنرمند پایتخت شاهرخ، فرزند و جانشین تیمور لنگ و بزرگ‌‎ترین پادشاه تیموری بوده که در ربع مسکون به روزگار خود نظیر نداشتند.

تسلط عبدالقادر در نوازندگی بربت (عود) مورد تحسین قرار گرفت و آهنگ‌‎هایش گرچه هنوز به طور کامل به دست نیامده، ولی اندکی از آن‌‎ها تا حد موجود توسط بعضی از موسیقی‌‎دان‌‎ها اجرا شده است.

بعضی از تصنیف‌‎های خواجه با ذکر ضروب و نقرات در کتاب «نزهة‎الأرواح من تطریب الأشباح» یعقوب و رساله منظوم و منثور امیرخان محفوظ و ثبت شده است.

تم موسیقی سریال امام علی (ع) نیز بر اساس آثار عبدالقادر ساخته شد و افتخار فرهاد فخرالدینی هم در ساختن این موسیقی مجموعه به گفته خود وی در این است که توانست با وجود تلاش‌‎های ناموفق فروانی که در ایران، ترکیه و اروپا برای استنباط یکی از یافته‌‎های موسیقی عبدالقادر انجام شده بود، عاقبت آن را به طور کامل به اجرا درآورد.

اخبار مرتبط

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha