به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، حجت‌الاسلام علی مصباح یزدی روز چهارشنبه - ۱۲ دی ماه- در چهارمین کنگره بین المللی بزرگداشت علامه مصباح یزدی (ره) با اشاره به نام‌گذاری ۱۲ دی به نام روز بزرگداشت علامه مصباح یزدی (ره) و روز علوم انسانی اسلامی توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی، گفت: این نام‌گذاری به‌حق و به جا است که نقش برجسته علامه مصباح یزدی (ره) را به عنوان پیشگام اسلامی‌سازی علوم انسانی در عصر اخیر به ما گوشزد می‌کند و مناسبتی است برای اینکه در هر سال توجه‌ها به این مساله مهم و حیاتی برای نظام جمهوری اسلامی جلب شود. مساله علوم انسانی اسلامی در حقیقت پایه‌های نظام جمهوری اسلامی است.
فرزند علامه مصباح یزدی و عضو هیات علمی موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) ادامه داد: نظام اسلامی از تلاش‌ها، زحمات و خون‌های شهدایی که برای برپایی نظام جمهوری اسلامی ریخته شده برپا شده است؛ نظامی که بر پایه اسلام بنا شود و آموزه‌های اسلامی و ارزش‌ها و احکام اسلامی در آن اجرا شود و الگویی را به جهان ارائه دهد، جامعه‌ای که خود را وقف بندگی خدا کند و در تمام ساحت‌های فردی و اجتماعی سعی کند تا آنچه مد نظر الهی است و نقشه راهی را که خدای متعال برای سعادت بشر قرار داده، اجرا کند یک جامعه سعادتمند در دنیا و آخرت خواهد بود.
در بخش دیگری از این مراسم محمدجواد لاریجانی فعال سیاسی اظهار داشت: درد علمای سلف ما این بود که وقتی با یک دانش جدید روبرو می‌شدند ابتدا سعی می‌کردند آن را خوب بفهمند و به آن تسلط پیدا کنند سپس وارد نقد و اصلاح آن شوند که نمونه آن مرحوم فارابی است که معارف یونانی را فهمید و به نوآوری آن پرداخت؛ در علوم انسانی نیز باید همین مسیر را پیش برویم.
این فعال سیاسی با بیان اینکه عالمان غرب سکولار هستند، گفت: شیخ الرییس معتقد است که اراده انسان به دو نوع طبیعی و انسانی تقسیم می‌شود. اراده طبیعی در گیاه و حیوانات وجود دارد و رویه ای است برای مثال از دانه گندم تنها گندم رشد می کند اما اراده انسانی فراتر از آن است و رویه ندارد. در وجود انسان سه موتور محرک قوی با عنوان قدرت، شهوت و طلب ثروت وجود دارد که اگر این سه مورد در وجود آدمی فرمانده شود بهتر می‌توان در انسان اراده رویه‌ای داشته باشیم.
وی در پایان گفت: امروزه علوم انسانی بر اساس مفهوم ارادی فردی و جمعی شکل گرفت و ورود ما به معارف انسانی بر اساس تقسیم بندی و نوع عمل ها است. بنابراین عمل ولایی در شئون مختلف فهم انسان از وضعیت، مقاصد او، انتخاب مسیرهایی که می خواهد در انجام عمل و قیام به آن داشته باشد جریان پیدا می کند. عمل ولایی در زندگی فردی و اجتماعی انسان جریان دارد و اگر انسان فهم درستی از این عمل ولایی داشته باشد می تواند بهترین گام ها را در این مسیر بردارد.
آیت الله محمود رجبی نیز دیگر سخنران این برنامه با بیان اینکه علامه مصباح نظامات مختلف مرتبط بر مباحث عقلانی و قرآنی را با اندیشه و نظریه پردازی خود ارائه کردند، گفت: علوم انسانی می تواند هویت ساز و تمدن ساز و ویرانگر هویت فرهنگی و تمدنی باشند.
آیت الله رجبی ادامه داد: با توجه به آمارهای علوم مختلف در سطح جهان، مشاهده می کنیم که برای علوم انسانی به خصوص علوم اجتماعی و روانشناسی نظام های غربی و استکباری بیشترین و بالاترین اسناد علمی را به خود اختصاص دادند و به عکس در کشورهای خاورمیانه و اسلامی پایین ترین سطح اسناد علمی به آنها اختصاص پیدا کرده است. این نشان می دهد نقش علوم انسانی در فرهنگ، هویت و تمدن برجسته است و غرب برای سلطه خود بر جوامع مستقل و تخریب فرهنگ و تمدن آنها و اینکه بتواند فرهنگ و هویت خود بر این جوامع تحمیل کرده و سلطه کامل بر آنها داشته باشد بیشترین اسناد علمی را دارد. بر همین اساس در طول تاریخ کشور ما و کشورهای اسلامی جلوی رشد علوم انسانی بر مبنای اسلام و فرهنگ دینی ما را گرفت و اجازه نداد در این زمینه اتفاقی رخ دهد. علامه مصباح برای مقابله با چنین خطری که همه هویت فردی، اجتماعی، تمدنی و فرهنگی ما را مورد هجوم قرار داده بود برنامه ریزی عالمانه، کارشناسی شده، همه جانبه، دقیق، جامع و آینده نگر طراحی کرد و اجرا و پیاده سازی آن را در همه جوانب بر عهده گرفت.
آیت الله رجبی تصریح کرد: علامه از دوره آموزشی موسسه در راه حق آغاز کردند بنیاد باقرالعلوم را در توسعه پژوهش و رشته های تخصصی، موسسه امام خمینی را در ادامه آن بنا نهادند و امروز هیچ نهادی در حوزه علوم انسانی اسلامی وجود ندارد که وامدار علامه مصباح و آنچه ایشان تاسیس کرده نباشند. یکی از نهادهایی که به نام دفتر همکاری حوزه و دانشگاه تاسیس کردند و امروز به نام پژوهشگاه حوزه و دانشگاه فعال است تمام طراحی و برنامه ریزی آن به دست ایشان بود.
وی در پایان با بیان اینکه نیاز بود اندیشه های ناب ایشان در نظامات اجتماعی حضور پیدا کند. خاطرنشان کرد: علامه مصباح نظامات مختلف مرتبط بر مباحث عقلانی و قرآنی را با اندیشه و نظریه پردازی خود ارائه کردند. مجموعه معارف قرآن و سایر آثار علامه، مباحث علوم انسانی اسلامی را در حد نظریه باقی نگذاشتند و آنها را به صحنه اجتماعی آوردند و آنها را نه در حد متخصیصین و نخبگان بلکه در سطح عموم مردم جریان دادند و در سخنرانی های قبل از نماز جمعه همین نظامات را برای نخبگان و فرهیختگان ما ارائه کردند. ایشان یک فرهنگ سازی جامع و گسترده در عرصه تولید علوم انسانی به متن جامعه را عهده دار شدند. آنچه که لازم بود در این عرصه به عنوان خطوط راهنما و راهگشا را نشان دادن اینکه مسیر چگونه باشد را علامه با روحیه جهادی و تلاش طاقت فرسا در دانشگاه و حوزه های علمیه ادامه دادند و به سرانجام رساندند. وظیفه سنگینی بر عهده دانشگاهیان و حوزویان است که این مسیر را ادامه دهند.
نظر شما