سجاد اشگرف روز شنبه در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا، اظهار کرد: پیش شرط اساسی و مهم برای همه ژئوپارک های جهانی یونسکو، توسعه فعالیت های آموزشی برای تمام گروه های سنی به ویژه کودکان و نوجوانان به منظور مراقبت و حفاظت از منابع طبیعی، میراث زمین شناختی و ارتباط آنان با دیگر جنبه های میراث طبیعی، فرهنگی، ملموس و ناملموس است.
وی ادامه داد: ژئوپارک جهانی قشم نیز برنامه های آموزشی برای مدارس یا فعالیت های ویژه ای برای کودکان را از طریق "باشگاه های کودکان" یا "روزهای سرگرمی فسیلی" ارائه می دهد.
مدیر ژئوپارک جهانی قشم توضیح داد: این ژئوپارک همچنین آموزش رسمی و غیر رسمی برای بزرگسالان و افراد بازنشسته تدارک دیده و آموزش های را نیز برای مردم جامعه محلی فراهم می کند که پس از آن به نوبه خود می توانند به دیگران آموزش دهند.
اشگرف اضافه کرد: در ژئوپارک جهانی قشم ما بر این باور و عقیده هستیم که ژئوپارک ها فقط یک موزه نیستند، بلکه یک آزمایشگاه پویا هستند که در آن تمام گروه های سنی و مردم می توانند از بالاترین سطح تحقیقات دانشگاهی تا سطح یک نوآموز پیش دبستانی یا یک بازدید کننده کنجکاو درگیر مراقبت و احیای منابع طبیعی و فراگیری آموزش، علم، فرهنگ، توسعه پایدار، دانش بومی و محلی و حفاظت زمین شناختی شوند.
وی هدف از برگزاری رویداد "چی چکا حرا سهیلی" توانمندسازی و آموزش کودکان و نوجوانان بزرگ ترین جزیره ایرانی خلیج فارس از منابع طبیعی، گسترش کمربند سبز در جزیره قشم، جلوگیری از فرسایش سواحل، فراهم کردن زمینه های تولید و تکثیر آبزیان و تولید علوفه دامی در روستای نمونه گردشگری سهیلی جزیره قشم عنوان کرد.
مدیر ژئوپارک جهانی قشم بیان کرد: در اجرا و برگزاری رویداد علمی و آموزشی کودکان و نوجوانان همیار ژئوپارک جهانی قشم و شماری از فعالان گردشگری و محیط زیستی با همکاری دهیاری، شورای اسلامی و تعاونی گردشگری روستای سهیلی جزیره قشم این نهال ها را که برای کاشت در بستر جنگل حرا آماده شده بود را به محل های مناسبی که توسط کارشناسان محیط زیست با مشورت جامعه محلی مشخص شده اند منتقل کرده و آنها را در رویشگاه های حرا در حدفاصل خشکی و دریا کاشتند.
وی با بیان اینکه ژئوپارک های جهانی یونسکو، مناطق ویژه ای هستند که در آنها میراث زمین شناختی و یا گوناگونی زمین شناختی، ارزش های بین المللی دارند، گفت: میراث زمین شناختی در اندازه ارزش بین المللی، مدیریت، پدیدار و آشکار بودن و فعالیت شبکه ای چهار اصل اساسی در هرژئوپارک هستند.
جنگل های حرا (مانگرو) را می توان در خورها و مصب رودخانه های فصلی و دائمی هرمزگان به طور مجتمع و یا پراکنده مشاهده کرد و رویشگاه های توده های طبیعی این نوع جنگل در شهرستان قشم شامل خورهای شمال غربی جزیره واقع در خورخوران، جزایر ماسه ای مقابل روستاهای طبل و لافت تا گوران اعلام شده است.
زمان بذردهی درختان حرا خرداد است و بذردهی این گونه از شرق به غرب هرمزگان با تاخیر زمانی آغاز می شود به طوری که در شرق استان و در شهرستان جاسک در نیمه دوم تیرماه و در قشم مرداد و شهریور ماه بذر این درخت آماده کشت و تولید نهال می شود.
زیبایی خیره کننده، دلنواز و چشم نواز جنگل های حرا در غرب جزیره قشم موجب شده تا همه ساله هزاران نفر از گردشگران داخل و خارجی بازدید از آنها را در برنامه سفر خود لحاظ کنند.
گردشگرانی که برای نخستین بار و در هنگام مد کامل دریا از این مناطق بازدید می کنند با جنگل های سرسبزی مواجه می شوند که گویی روی آب های خلیج فارس شناور هستند؛ درحالیکه هنگام پایین رفتن آب (جزر) تپه هایی را با درختان کوچک، متوسط و حتی تنومند که ریشه های انبوه آنها از خاک بیرون آمده، مشاهده می کنند.
بومی های ساکن حاشیه این جنگل ها از سرشاخه های حرا به عنوان علوفه و خوراک دام های خود استفاده می کنند و در هنگام گلدهی نیز زنبورداران محلی کندوهای خود را به مناطق ساحلی می آورند زیرا عسل حرا در کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس خریداران زیادی دارد.
وجود ده ها گونه پرنده مهاجر و بومی منطقه و همچنین انواع آبزیانی که تعدادی از آنها برای زادآوری وارد این حوزه شده اند به زیبایی های بی شمار جنگل های حرا در مناطق ساحلی جزیره قشم افزوده است.
"میراث‌فرهنگی ملموس" شامل آثار و بناهای تاریخی و باستانی، تولیدات هنرهای سنتی، چشم‌اندازهای طبیعی و بخشی از دارایی‌های فرهنگی است که یا در قالب یک محوطه باستانی و یا به‌عنوان اموال فرهنگی در موزه حفظ و نگهداری می‌شود.
"میراث‌فرهنگی ناملموس" به‌معنی رفتارها، شیوه‌های ارائه، نمودها، دانش‌ها، مهارت‌ها و وسایل، اشیا، مصنوعات دستی و فضاهای فرهنگی منطبق با آنها است که جوامع، گروه‌ها و در برخی موارد افراد، آنها را به عنوان بخشی از میراث‌فرهنگی خود می‌شناسند.
بنا به تعریف یونسکو، ژئوپارک های جهانی مناطق جغرافیایی منفرد و یکپارچه ای هستند که در آنها سایت و چشم اندازها از ارزش های زمین شناسی بین المللی با یک مفهوم جامع از حفاظت، آموزش و توسعه پایدار مدیریت می شوند.
ژئوپارک ممکن است علاوه بر پدیده های زمین شناسی از آثار تاریخی، بوم شناسی، باستان شناسی و میراث فرهنگی و طبیعی دیگر نیز برخوردار باشد.
این ژئوپارک تنوع عظیمی از چشم اندازهای زمین شناسی در کنار تنوع سایت‌های مختلف را ارایه می‌کند و علاوه بر این، تنوع اکولوژیکی، باستان شناسی و فرهنگی خاصی دارد.
ژئوپارک قشم دارای ۳۵ ژئو سایت متنوع و اصلی همچون تنگه چاهکوه، غارنمکدان، دره ستاره ها و دره تندیس‌ها است و مجاورت آن با جنگل‌های حَرّا واقع در شمال جزیره قشم که دارای پنج عنوان تالاب بین‌المللی، ذخیرگاه زیست کُره، منطقه حفاظت شده، منطقه ویژه دریایی و منطقه ویژه پرندگان است، به ارزش‌ها و جذابیت‌های طبیعی ژئوپارک قشم افزوده است.
ژئوپارک قشم به واسطه واقع شدن در منطقه راهبردی خلیج فارس از اهمیت بالاتری برخوردار است و از طرف دیگر، این ژئوپارک به دلیل قرار گرفتن بین ژئوپارک های شرق آسیا و اروپا جایگاه خاصی در منطقه و بین ژئوپارک ها پیدا کرده که به عنوان مرکز توسعه منطقه ای ژئوپارک های جهانی در خاورمیانه و شمال آفریقا معرفی شده است.
وجود پدیده های بارز زمین شناسی شامل گنبد و غارنمکدان، دره های شگفت انگیز، سواحل بکر و زیبا و حیات وحش در بخش غربی جزیره قشم و جنگل‌های دریایی حَرّا، تنگه چاهکوه، تنگه عالی، بام قشم، دره تندیس ها، سایت تاریخی و فرهنگی کلات کشتاران، جزایر ناز و دهها جاذبه فرسایشی و ژئومورفولوژی و صخره با اشکال زیبا موجب شد تا نام قشم در لیست دارندگان ژئوپارک های جهانی یونسکو ثبت شود.
پدیده های طبیعی نظیر دره ستاره ها، کُورکُورا کوه، چاکاویر، تنگه چاهکوه، کَریون، دیواره قاضی، بصیرا، ژئولینک، دره شور، جزیرتو، صخره لاک پشت ها و کناره های سواحل جنوبی، که هر کدام زیبایی خاص خود را دارند، از جمله این جاذبه های زمین شناسی محسوب می شوند.
جنگل‌های حَرّا به همراه تنوع زیستی منحصر به فرد، خلیج دلفین ها، سواحل مرجانی و نوار ماسه ای نخ کُنار، از دیگر چشم اندازهای طبیعی هستند که ارزش ژئوپارک قشم را دو چندان کرده است.
در کنار این جاذبه ها، موزه ژئوپارک، پارک موزه لنج سازی گوران، قبرستان انگلیسی ها و بندر تاریخی لافت از دیگر داشته های ارزشمند ژئوپارک قشم به حساب می آید، اما این به تنهایی کافی نیست و آنچه به یک ژئوپارک هویت می بخشد مشارکت و حضور فعال جامعه محلی در برنامه های ترویجی، توسعه ای، حفاظتی و مدیریتی ژئوپارک است.
جامعه محلی با باورها، آیین ها، آداب و رسوم، سبک زندگی، هنر و دانش بومی خاص خود سرمایه واقعی یک ژئوپارک است.
همه این ویژگی ها طبیعی و معنوی در ژئوپارک قشم با هم گره خورده اند از این رو بهترین و مناسب ترین روش برای حفظ این میراث با ارزش مشارکت جامعه محلی است.
نظر شما