در گفت و گوی اختصاصی ایرنا با فرد آگاه به مسائل طالبان
پشت پرده شهادت دیپلمات های ایرانی در مزارشریف
..................................................
خبرگزاری جمهوری اسلامی 90/05/17
سیاسی.مژده.طالبان.مزارشریف
کابل - تاکنون مقام یا منبع موثقی درباره دست های پشت پرده دوران حاکمیت
طالبان و علل حمله به کنسولگری ایران در مزارشریف افغانستان که به شهادت
دیپلمات ها و خبرنگار ایرنا انجامید سخنی شفاف و رسمی نگفته است ؟ هنوز
حتی امیدی برای شناسایی و مجازات عاملان این جنایت وحشتناک وجود ندارد.
به گزارش روز دوشنبه ایرنا دفتر کابل، مروری به آنچه سال 1377 در شمال
افغانستان رخ داد همه را به حیرت وامی دارد که چرا طالبان براساس یک
برنامه از پیش طراحی شده، بلافاصله پس از ورود به مزارشریف، یک نفر را
مامور کردند تا نشانی کنسولگری ایران را به آنان نشان دهد؟
ماجرای شهادت مظلومانه دیپلمات های ایرانی همراه با شهید محمود صارمی
مسئول دفتر خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) در افغانستان بسیار حزن آلود
است اما وقتی مسائل پشت پرده این جنایت طالبان افشا می شود، موضوع دردناک
تر و وحشیانه تر می شود.
براساس شواهد موجود، طالبان به محض ورود به مزارشریف، هیچ کاری نکردند
مگر حرکت به سمت کنسولگری ایران و شهادت ایرانیان.
** ماجرای تصرف مزارشریف
طالبان که بیشتر نقاط افغانستان ازجمله پایتخت و قلب این کشور را گرفته
بودند، از سال 1376 به دنبال تصرف مناطق شمالی و مرکز استان بلخیعنی شهر
مزارشریف بودند که تحت سیطره جبهه متحد شمال متشکل از نیروهای افغان
قرار داشت.
اعضای این گروه حتی یکبار توانستند مزارشریف را برای مدت کوتاهی در سال
76 به تصرف درآورند اما جبهه متحد شمال که در هماهنگی گروههای مختلف
افغان در همراهی با مردم علیه طالبان ایستادگی می کردند، این مهاجمان را
مجبور به عقب نشینی کردند تا اینکه طالبان پس از اطراق در قندوز و تجدید
قوا دوباره توانستند مردادماه سال 77 شهر مزارشریف را به محاصره درآورند.
براساس گزارش ها حدود یکماه جنگ طالبان با گروههای افغان در مزارشریف
ادامه داشت تا اینکه به علت خیانت برخی افراد، طالبان توانستند از یک بخش
وارد شهر مزارشریف شوند.
زمان ورود طالبان به مزارشریف روز 17 مردادماه سال 77 گزارش شده است.
** 17 مرداد و روز تاریخی برای ایرانیان
سقوط شهر مزارشریف افغانستان در مردادماه سال 1377 برای همه جهان خبری
تکان دهنده بود اما برای ایرانیان بسیار دردناک تر؟ 9نفر از دیپلمات های
کنسولگری و خبرنگار ایرنا در این رویداد به طور غیرمنتظرانه و مظلومانه
به دست طالبان متحجر به شهادت رسیدند.
اعلام خبر شهادت این ایرانیان به آن شکل مظلومانه که حتی با بی احترامی
به پیکرهایشان از سوی طالبان همراه شد، ایرانیان را عزادار کرد؟ ابتدا
کسی خبر نداشت، همه می دانستند که مزارشریف سقوط کرده اما براساس آخرین
تماس شهید ریگی سرپرست کنسولگری به وزارت خارجه و شهید صارمی خبرنگار
ایرنا همه می دانستند که طالبان وارد شهر شده اند.
شهید صارمی که محل فعالیتش ساختمانی رو به روی کنسولگری بود و برای
درامان ماندن و بودن در کنار دیپلمات ها به کنسولگری آمده بود، هنگامی
آخرین گفت و گوی تلفنی خود با همکارانش را قطع کرد که گفته بود: من محمود
صارمی خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی هستم، گروه طالبان چند ساعت پیش
وارد مزارشریف شدند، خبر فوری مزارشریف سقوط کرد؟ اینجا محل کنسولگری
ایران در مزارشریف است، عده ای از افراد طالبان در محوطه کنسولگری دیده
می شوند به من بگویید چه وظیفه ای... .
شهید صارمی همچنین تلفنی گفته بود: طالبان به زور وارد کنسولگری شدند،
صدایشان در حیاط به گوش می رسد، من باید بروم، باید قطع کنم..... .
هنوز کسی نمی دانست طالبان دیپلمات ها و خبرنگار ایرنا را پس از چند
دقیقه در زیرزمین ساختمان جمع و بدون توجه به قواعد دیپلماتیک جهانی، به
شکلی بسیار مظلومانه تیرباران کرده اند.
حتی هنوز کسی نمی دانست که عصر آن روز پیکر شهدا به گودالی در خارج از
کنسولگری با اهداف مشخص منتقل شده بود تا نشان دهند که این افراد در
بیرون از کنسولگری بوده اند و این جنایت کار آنان نبوده است.
** پشت پرده اقدام ننگین طالبان
تاکنون بسیار درباره جزییات شکل گیری این رویداد و آنچه در کنسولگری
ایران در مزارشریف اتفاق افتاده، روایت شده کمتر درباره علل پشت پرده این
جنایت و اینکه چرا طالبان به محض ورود به این شهر این اقدام را انجام
دادند، سخنی به میان آمده است.
یک کارشناس امور سیاسی افغانستان که به مسائل دوران حاکمیت طالبان
آگاهی کامل دارد در گفت و گویی اختصاصی با خبرنگار ایرنا به بیان واقعه
پشت پرده این جنایت پرداخت و از نیت اصلی طالبان پرده برداشت.
وحید مژده در پاسخ به نخستین پرسش خبرنگار ایرنا دفتر کابل اینگونه
پاسخ داد: برخی جریان ها داخل طالبان نمیخواستند این افراد بهغیر از این
کشور دریچه دیگری برای ارتباط با کشورهای همسایه و خارجی داشته باشند.
وی افزود: از سوی دیگر تعدادی از همین جریان های داخل طالبان که یکسر
آن به بعضی حلقه ها در پاکستان وصل بود میخواستند با شهادت دیپلماتهای
ایرانی جنگ ایجاد کنند.
مژده ماجرا را اینگونه بیشتر توضیح داد: شهادت دیپلماتها و خبرنگار
ایرانی،به زعم طالبان افکندن دامی برای ایران و کشاندن این کشور در جنگی
ناخواسته بود که اگر رخ می داد باید سالها در آن مصروف میماند.
این آگاه امور سیاسی افغان تاکید کرد: بعضی از حلقه های خاص درون
طالبان متصل به بعضی ها در پاکستان از یکسو میخواستند رابطه بازرگانی با
افغانستان داشته باشند که کشورهای همسایه در آن شریک نباشند و ازسویی
دیگر برای محدود کردن طالبان و جلوگیری از ارتباط مستقیم با کشورهای
همسایه، چنین طرحی را ریختند.
این کارشناس افغان اظهارداشت: من به یاد دارم زمانی که طالبان برای
دومینبار به مزارشریف حمله کردند و این شهر را به تصرف درآوردند، خبر
کشته شدن دیپلماتهای ایرانی به وزارت خارجه دولت طالبان رسید که این کار،
نوعی حیرت را در میان مسئولان وزارت خارجه زمان طالبان برانگیخت.
مژده ادامه داد: در آن وقت با تعدادی از مسئولان طالبان در مورد کشته
شدن دیپلماتهای ایرانی گفتوگو کردم، آنان خواهان پیگیری این مسئله بودند
که باید مشخص شود چه کسانی در پشت این رویداد (شهادت دیپلماتهای ایرانی )
قرار دارند.
این کارشناس افغان اضافه کرد: بعد از مدتی روشن شد یکی از فرماندهان
طالبان به نام ملادوست محمد با افرادش که در میان آنان تعدادی از افراد
پاکستانینیز وجود داشتند، دست به کشتار این دیپلماتها زده بودند.
** اقدام هدفمند طالبان برای شهادت ایرانیان
وی تصریح کرد: همه شواهد موجود بود که این افراد بصورت خودسر دست به
چنین اعمالی ( شهادت دیپلمات های اایرانی ) نبرده بودند و دستهای قدرتمند
پشت پرده، این روند را رهبری میکرد.
مژده خاطر نشان کرد: وکیل احمد متوکل ( وزیر خارجه سابق دوران طالبان )
نیز در آنزمان گفت کسانی که دست به این عمل زدند در صف ما بودند، اما از
ما نبودند.
این کارشناس تصریح کرد: متوکل این حرف را با دقت تمام و حساب شده به
زبان آورده بود.
وی ادامه داد: یک گروه از قندهار مامور شده بود تا به مزارشریف بروند و
قضیه ( شهادت دیپلمات ها) را پیگیری کند اما آنان موضوع را درست پیگیری
نکردند، باوجودی که دستور پیگیری این حادثه داده شده بود.
** طالبان ماجرا را پیگیری نکردند
این کارشناس افغان در پاسخ به این پرسش که ماجرای پیگیری این موضوع چه
شد، گفت: طالبان باید موضوع قتل دیپلماتهای ایرانی را پیگیری میکردند اما
آنان چنین کاری را انجام ندادند، این موضوع نشانگر دستهای پشت پرده است
که نمیگذاشتند قضیه پیگیری شود.
** کنسولگری ایران، نخستین ماموریت طالبان
وی اظهارداشت: یکی از مسئولان طالبان در گفتوگو با من در همان زمان فاش
کرد که همزمان با رسیدن آنان به مزارشریف فردی را دستگیر کردند تا آنان
را تا ساختمان کنسولگری و دیپلماتهای ایرانی راهنمایی کند.
مژده افزود: این فرد که در میان طالبان فعالیت می کرد، خود اعتراف کرد،
طالبان که در مزارشریف رفته بودند موقعیت کنسولگری جمهوری اسلامی ایران را
نمی شناختند اما شخص بازداشت شده، طالبان را تا کنسولگری راهنمایی کرده
بود.
وی تاکید کرد: طالبان از این جنایت خود هیچ نفعی نبردند، رابطه طالبان
با جمهوری اسلامی ایران با انجام این عمل به تیرگی گرائید در حالی که همین
طالبان می گفتند که نیاز دارند با همسایههای خود رابطه حسنه داشته باشند
مژده اظهارداشت: در آن زمان حتی بحث جنگ بین دو کشور نیز گمانه زنی می
شد و به نظر می رسید طالبان به زعم خود می خواسته اند دامی برای ایرانیها
در افغانستان گذاشته باشند تا شاید با کشتن دیپلماتها، ایرانیها دست به
عملیات در افغانستان بزنند.
وی ادامه داد: درصورت عملیات نظامی ایران در افغانستان طبیعی بود که
طالبان خط دفاعی نداشتند و ایرانیها میتوانستند قسمتی از خاک افغانستان
را اشغال کنند و با این کار ایران، البته کشورهای عربی در رابطه با
طالبان تجدید نظر میکردند.
کارشناس افغان گفت: طالبان گمان داشتند دامی برای ایران پهن کرده اند و
میخواستند بعدها به آن شکلی مذهبی نیز بدهند.
** درایت ایرانیان
مژده تاکید کرد: اما این نقشه طالبان با سیاست و درایت درست ایرانیها
خنثی شد و برای کشورهای پشت پرده چنین سیاستی حیرت کننده بود.
وی این اقدام طالبان علیه ایرانیها را یک نقشه از پیش طراحی شده خواند و
اظهارداشت: در آن زمان گروهی از پاکستان به افغانستان آمده بودند و من
در صحبت با یکی از آنان از احتمال جنگ میان ایران و افغانستان به وی خبر
دادم و نظرش را در این مورد جویا شدم.
مژده افزود: وی لبخندی زد و گفت که اگر جنگ صورت گیرد به ضرر افغانها و
طالبان نیست.
وی تاکید کرد: من این حرف را تعجبآور خواندم که چطور می شود میان دو
کشور جنگ شود اما به ضرر افغانها نباشد؟ در حالی که طالبان قدرت نظامی هم
نداشتند تا در برابر نیروهای ایرانی مقاومت کنند.
شماره 054 ساعت 15:31 تمام