مناسب‌سازی معابر؛ از آمار تا عمل/برخورد قانونی با دستگاه‌های کم کار

غلامرضا رضایی فر در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: سازمان بازرسی کل کشور سال گذشته وارد شد و گزارشی از عملکرد دستگاه ها در رابطه با مناسب سازی گرفت و با مدیرمسئول دستگاه هایی که ترک فعل و کم کاری کرده بودند، برخورد کرد و چهار نفر از آنان به دادگاه معرفی شدند که برای برخی از آنها رای صادر شده و برخی دیگر هنوز در دست اقدام است.

وی تاکید کرد: هنگامی که دستگاه های نظارتی وارد شدند، بسیار تاثیرگذار بود و دستگاه ها توجه بیشتری به مناسب سازی نشان دادند.

وی خاطرنشان کرد: در رابطه با معابر سال گذشته گفته شد ۲۰۰ کیلومتر از معابر مناسب سازی شده است و تا پایان سال نیز ۵۰۰ کیلومتر از معابر در تهران مناسب سازی می شود. ما شفاها و کتبا در جلسات مناسب سازی از شهرداری درخواست کردیم که این ۵۰۰ کیلومتر را به ما اعلام کنند تا همکاران ستاد مناسب سازی، راستی آزمایی کنند و ببینند چه نوع مناسب سازی انجام شده است و مبنای نقشه اولویت بندی مناسب سازی را اعلام کنند که هنوز اطلاعات این مناسب سازی به ما داده نشده است. درصورتی که ما مصوبه ستاد مناسب سازی را داریم که شهرداری این اطلاعات را به ما بدهد اما به رغم مکاتبات این اطلاعات هنوز به ما داده نشده است.

دستگاه ها به وظیفه خود در زمینه مناسب سازی عمل نکرده‌اند

رئیس دبیرخانه پیگیری و هماهنگی مناسب سازی کشور با بیان اینکه افراد سالم هم ممکن است دچار آسیب شوند، گفت: دستگاه ها در مناسب سازی معابر به وظایف خود عمل نکرده اند.

طی دو سال اخیر اقدامات بهتری در زمینه مناسب سازی انجام گرفته و پیگیری مناسب سازی در سطح کلان نیز در حال انجام شدن است.

رضایی فر این سئوال را مطرح کرد که آیا یک خانم با کالسکه بچه می‌تواند در معابر تردد کند،ادامه داد: یک زوج جوان همراه کالسکه بچه نمی‌توانند از سیستم حمل و نقل عمومی استفاده کنند. ما در این زمینه کمبود قانون نداریم. ماده ۱۰ آیین نامه اجرایی ماده ۳ قانون حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت توسط هیات وزیران تصویب شده، ۶ وظیفه را برای شهرداری ها تعریف کرده است که از آن جمله مناسب سازی معابر و نص صریح قانون است. مناسب سازی ایستگاه ها و پایانه ها، سیستم حمل و نقل و سایت های اطلاع رسانی از دیگر وظایف شهرداری ها در این قانون است که هیچکدام از آنها انجام نشده است.

وی خاطرنشان کرد: طی دو سال اخیر اقدامات بهتری در زمینه مناسب سازی انجام گرفته است. ریاست جمهوری شخصا چند جلسه مناسب سازی را شرکت کرده اند که تابحال سابقه نداشته است. معاون اول رئیس جمهور نیز تاکنون پنج جلسه در رابطه با قانون حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت شرکت کرده اند و خوشبختانه پیگیری مناسب سازی در سطح کلان در حال انجام شدن است.

سال ها طول می‌کشد تا معابر مناسب سازی شود

رئیس دبیرخانه پیگیری و هماهنگی مناسب‌سازی کشور با اشاره به اینکه ۱۲ هزار کیلومتر معابر در تهران داریم، گفت: شهرداری می‌گوید برنامه ما این است که سالی ۵۰۰ کیلومتر را مناسب سازی کنیم. اگر معابر ما توسعه پیدا نکند و با همین سرعت پیش برویم سال‌ها طول می‌کشد تا معابر ما مناسب‌سازی شود.

رضایی فر اظهارداشت: بنابراین کار جهادی تری لازم است و به نظر می رسد باید اولویت بندی های خاصی شود. به طور مثال جاهایی که مردم بیشتر تردد می کنند، در نظر گرفته شود چون مناسب سازی فقط برای معلول، جانباز و سالمند نیست.

وی با بیان اینکه ما جامعه ۹ تا ۱۰ میلیون نفری سالمند داریم که به این مناسب سازی ها نیاز دارند، ادامه داد: بحث مناسب سازی و دسترس پذیری از حقوق شهروندی است. یکی از اصول اصلی مبلمان شهری، بحث دسترس پذیری است. اصلا ما نباید روی مناسب سازی بحث کنیم.

طراحی گل در خیابان با موزاییک های هدایت شونده مخصوص نابینایان

رئیس دبیرخانه پیگیری و هماهنگی مناسب سازی کشور گفت: در بحث اجرایی مناسب سازی نیز مشکلاتی وجود دارد. بسیاری مواقع زحمت کشیده می‌شود اما در روند اجرا، اشکالاتی می‌بینیم. مثلا هزینه شده است اما موزاییک های هدایت شونده برای نابینایان درست طراحی نمی‌شود یا پیمانکار توجیه و آموزش داده نمی‌شود یا نظارت نمی‌شود.

رضایی فر تصریح کرد: در یک مورد مشاهده شد که با موزاییک‌های هدایت شونده نابینایان، نقاشی درست کرده بودند. برخی موزاییک ها استوانه‌ای و برخی دیگر سکه‌ای است که موزاییک های استوانه ای به معنای هدایت مستقیم و موزاییک های سکه ای به معنای تغییر مسیر مثلا در تقاطع ها است و کارگر که از معنای این موزاییک‌ها خبر نداشت با طرح آن، گل درست کرده بود.
شهرهای مرزی و کوچک کشورهای همسایه که زمانی روستا بوده، ابتدایی ترین اصول مناسب سازی را در شهرسازی خود رعایت کرده اند اما در پایتخت ایران هنوز مشکلات مناسب سازی وجود دارد
وی ادامه داد: در جای دیگر موزاییک‌های هدایت شونده به ستون و تیربرق منتهی شده بود و حال فکر کنید برای یک نابینا که روی این موزاییک‌ها تردد می‌کند چه حادثه‌ای پیش می‌آید.

گاهی روی مناسب سازی ها نظارت نمی شود. خیلی جاها حتی در مرکز شهر، موزاییک های هدایت شونده، در معابر نصب شده اما دست فروش ها روی آن، بساط پهن کرده بودند و خود شهرداری هم مجوز داده بود.

رضایی فر افزود: بسیاری مواقع، خودروها و موتورها در پیاده روها پارک می‌کنند که برای افراد سالم خیلی عادی است چون آنها را می‌بینند و مسیر را عوض می کنند اما فرد نابینایی که هدایتش با یک عصا است و مثلا دانشجوی پویایی است که می‌خواهد به مرکز شهر برود، ناگهان به یک ماشین یا موتور برخورد می کند. این مسائل به صورت روزمره باعث می شود تردد افراد دارای معلولیت کمتر شود و موجب گوشه گیر شدن آنها شده و فعالیت آنها را در جامعه کمتر می کند. بحث عدالت اجتماعی و برابری فرصت ها که جزو اصول اولیه حقوق شهروندی است، رعایت نمی شود.

وی ادامه داد: مناسب سازی ابتدایی ترین حق شهروندی و جزو مبلمان شهری است درحالیکه ما روی آن بحث می کنیم. شهری مانند تهران که ام القری مسلمین است، ابتدایی ترین اصول شهرسازی باید در آن رعایت شود. شهرهای مرزی و کوچک کشورهای همسایه که زمانی روستا بوده، ابتدایی ترین اصول مناسب سازی را در شهرسازی خود رعایت کرده اند. آنجا افراد دارای معلولیت راحت به خرید می روند اما هنگامیکه وارد پایتخت ایران می‌شویم، مشکلات مناسب سازی وجود دارد.

ضرورت نصب سیستم هشدار برای نابینایان در ۲۰ تقاطع تهران

رئیس دبیرخانه پیگیری و هماهنگی مناسب سازی کشور گفت: در ۶ وظیفه ای که در قانون در رابطه با مناسب سازی برعهده شهرداری گذاشته شده، موارد دیگری نیز است. یکی از مصوبات آن این است که در تقاطع ها برای نابینایان و کم بینایان باید سیستم های آلارم وجود داشته باشد. فرد نابینا یا کم بینا که می خواهد از تقاطع رد شود نمی داند رنگ چراغ راهنما چیست، همیشه باید وابسته به یک نفر باشد که دست او را بگیرد و ببرد و خودش نمی تواند مستقل برود.

بسیاری از کارها به هزینه زیادی نیاز ندارد بلکه نیاز به اراده و درک دارد، در مناسب سازی معابر وضعیت خوبی نداریم و نیاز به آمار هم نیست

رضایی فر افزود: آلارم هایی وجود دارد که رنگ چراغ راهنما زمانی که می خواهد تغییر کند، پیغام می دهد که اکنون چراغ قرمز یا سبز است. در تهران هزاران تقاطع داریم. ما بررسی کردیم ۲۰ تقاطع وجود دارد که افراد نابینا در آنجا تردد بیشتری دارند که محل تحصیل یا درمان آنها است. مدت ها پیش از شهرداری تهران درخواست کردیم این ۲۰ تقاطع را برای افراد نابینا و کم بینا آلارم بگذارند اما واکنشی ندیدیم.

وی تصریح کرد: بسیاری از کارها به هزینه زیادی نیاز ندارد بلکه نیاز به اراده و درک دارد. یکی از شرکت های داخلی سیستم های آلارم را بومی سازی کرده و به عنوان نمونه در یکی از شهرهای شمال غرب نصب کرده است. در مناسب سازی معابر وضعیت خوبی نداریم و نیاز به آمار هم نیست.