این وضعیت فاجعه بار زیست محیطی و بهداشتی، معضلی است که از دیرباز در حوزه روستایی و شهری مناطق گردشگرپذیر غرب مازندران بویژه نوشهر و چالوس از سوی رانندگان لجن کش متداول بوده اما این روزها به علت کدورت آب رودخانه ها و بوی تعفن متصاعد شده چنین وضعیتی مساله ساز شده و اغلب مردم این منطقه را رنج می دهد.
گزارش های دریافتی از منابع رسمی گویای آن است که رانندگان خودروهای تانکر لجن کش در نوشهر ، فاضلاب انسانی را پس از حمل به منطقه "پلنگ چال" محل دفن زباله در چاه های جاذب تعبیه شده برای این منظور تخلیه می کنند که به علت پاسخگو نبودن و عدم توان خود پالایندگی برخی رانندگان ناگزیرند در حاشیه رودخانه ماشلک منتهی به دریای خزر رهاسازی کنند.
در شهرستان چالوس هم متاسفانه عده ای از رانندگان تانکرهای لجن کش به علت نبود مکان مشخص و ساماندهی شده به شکل پنهانی و غالبا شبانه فاضلاب انسانی را در مکان های دور دست به عبارتی در عرصه های جنگلی رهاسازی می کنند که بنا به گفته کارشناسان به علت شیب زمین و نیز بالا بودن آب های زیرزمینی شیرابه این فاضلاب ها به داخل انهار و در نهایت به دریای خزر می ریزد.
طبق آمار منابع رسمی، سالانه ۴۰۰ میلیون مترمکعب فاضلاب در شمال کشور تولید می‌شود که فقط ۴۰ درصد آن تصفیه می‌شود و ۶۰ درصد بقیه به صورت مستقیم و غیر مستقیم به دریای خزر می‌ریزد.
آب رودخانه ها بوی تعفن می دهد
یکی از ساکنان حاشیه رودخانه ماشلک نوشهر در این باره می گوید : بوی تعفن و مشمئز کننده آب این رودخانه بیشتر ساکنان این منطقه را آزرده خاطر و کلافه کرده است و کاملا برای مردم مشخص است که فاصلاب وارد این رودخانه می شود چرا که رنگ آن هراز گاهی کدر و سیاه می شود .
علی آبیاری در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : در حاشیه این رودخانه و ابزار و تجهیزات ورزشی برای استفاده شهروندان نصب شده به طوری که اغلب افرادی که از این تجهیزات استفاده می کنند از این وضعیت رودخانه کثیف نگران و نارحتند.
وی اظهار داشت : به محض گرم شدن هوا علاوه بر بوی بد ، شاهد پرسه زدن انواع حیوان موذی و حتی حشرات در این منطقه هستیم و این معضل بارها به مسئولان نهادهای نظارتی گزارش شد ولی تاکنون برای رفع آن هیچ اقدامی صورت نگرفت.
نبود مکانی برای تخلیه فاضلاب
یکی از رانندگان تانکر لجن کش در شهرستان چالوس در این باره به خبرنگار ایرنا گفت که شهروندان این شهر نیاز به چنین خدماتی دارند و روزانه چندین مورد تماس تلفنی برای تخلیه چاه انسانی دارند بنابراین رانندگان این خودروها برای تامین مخارج زندگی شان ناگزیرند در این زمینه فعالیت کنند. منتهی هنوز مکان مشخصی برای تخلیه فاضلاب در نوشهر و چالوس از سوی مسئولان ذیربط که مشکل زیست محیطی و بهداشتی نداشته باشند، پیش بینی نشده است.
کیومرث ملکی افزود : در گذشته چندین بار رانندگان این خودروها برای تخلیه فاضلاب به منطقه مجید مکانی که تصفیه فاضلاب شهری احداث شده مراجعه کردند که متاسفانه متولیان این مجموعه اجازه چنین اقدامی را ندادند و پاسخ دادند که تجهیزات تصفیه خانه دچار نقص فنی می شود و توان پذیرش این حجم فاضلاب را ندارد.
وی اظهارداشت : اغلب رانندگان لجن کش در این شهرستان فاضلاب انسانی را در عرصه های دور دست یا حتی در مناطق جنگلی می ریزند و خودشان هم از این بابت رنج می برند ولی با این حال چاره ای جز این ندارند.
وی اظهارداشت : بارها رانندگان لجن کش به صورت گروهی حضوری و حتی تماس تلفنی موضوع را به مسئولان متولی بویژه شهردار این شهر اطلاع داده اند اما به نظر می رسد که این موضوع بسیار مهم و حساس برای مسئولان این شهر اهمیت چندانی ندارد.
ضرورت ایجاد تصفیه خانه در شهرها
یک عضو هیات علمی دانشکده مهندسی عمران دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل نیز در این باره می گوید : امروز تنها راهکار اساسی برای رفع این معضل ایجاد تصفیه خانه در هر شهرستان است چرا که چاه های جاذب به علت بالا بودن آب های زیرزمینی توان خود پالایندگی حجم انبوه فاضلاب انسانی را ندارد.
عزیر عابسی دانش آموخته دکترای رشته عمران و گرایش محیط زیست در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : امروز اغلب رانندگان لجن کش به علت پیش بینی نشدن مکانی مناسب ناگزیرند در مکان هایی که به نظرشان مناسب است فاضلاب را رها کنند چون چاره ای جز این ندارند.
وی اظهارداشت : آنچه بررسی و گزارش شده متاسفانه به علت تخلیه حجم انبوه فاضلاب در رودخانه های منتهی به دریای خزر طبیعتا چنین وضعیتی سبب بیماری و انقراض انواع گونه های آبزی شده و به تبع آن انسان نیز از این گونه ها تغذیه می کند برای او عوارض فراوانی به همراه دارد.
وی تصریح کرد : امروز وقتی به دریای خزر نگریسته می شود رنگ آن شفاف است و این نشان می دهد در شبانه روز در رودخانه های منتهی به این دریا با آلاینده های زیست محیطی و بهداشتی فراوانی همراه است و نتیجه آن می شود که صرف نظر از آلودگی میکروبی و پوستی شاهد رشد جلبک ها نیز در این اکوسیستم هستیم .
به طور کلی ابهای ۹ رودخانه بزرگ در استان مازندران به دریای خزر می ریزد که از غرب به شرق شامل چالک رود، چشمه کیله، سرداب رود، چالوس، هراز، بابل رود، تالار، تجن و نکا هستند.این رودخانه‌ها از ارتفاعات بالای ۳۰۰۰ متر سرچشمه گرفته و در مسیر خود پس از عبور از مناطق جنگلی ارتفاعات و دامنه‌ها و دشت‌های ساحلی به دریا می‌ریزند.
چاهها توان جذب این حجم فاضلاب را ندارند
رئیس اداره حفاظت محیط زیست نوشهر نیز با ابراز نگرانی از این وضعیت فاجعه بار زیست محیطی به خبرنگار ایرنا گفت : چاه هایی که در محل دفن زباله شهرداری تعبیه و حفر شده با گذشت سال ها به علت عدم گندزدایی و پرشدن آنها توان پذیرش حجم فاضلاب و ضایعات را ندارند.
کامبیز محسن سلطانی افزود : محیط زیست به عنوان یک نهاد مدعی العموم و حامی محیط زیست بارها این معضل زیست محیطی را به اطلاع مسئولان رسانده و حتی سال گذشته نیز شکایتی علیه شهرداری نوشهر تنظیم و در اختیار دستگاه قضا گذاشته است.
وی اظهارداشت : نکته دیگر آنکه هم اکنون در مناطق بالادست محل دفن زباله شهرداری نوشهر ، لوله ای که متصل به چاه های جاذب برای تخلیه فاضلاب انسانی لجن کش ها پیش بینی شده دچار گرفتگی شد به طوری که حجم انبوه فاضلاب هنگام جریان از این لوله پس می زند و در نهایت به داخل رودخانه ماشلک همجوار آن می ریزد که به دریای خزر منتهی می شود.
این مقام مسئول ، گفت : چنین وضعیتی باعث شد تا آنکه پنجشنبه هفته پیش کارشناسان این نهاد جلوی فاضلاب کش ها را گرفتند اگرچه گرفتگی لوله متصل به چاه های جاذب محل دفن زباله رفع شد ولی با این حال اجازه تخلیه فاضلاب را به رانندگان این خودروها را ندادند.
ورود فاضلاب به رودخانه دغدغه مسئولان بهداشتی است
مدیر شبکه بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی شهرستان نوشهر نیز در این باره گفت که ورود فاضلاب بویژه انسانی به داخل انهار و رودخانه های منتهی به دریای خزر اعم از مسکونی و نیز لجن کش ها دغدغه چندین ساله متولیان امر بهداشت ودرمان این منطقه است.
دکتر سیدرحیم سیدپور در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : امروزه یکی از دل نگرانی های متولیان امر بهداشت و درمان و محیط زیست ، فعالیت بی نام و نشان لجن کش ها در این منطقه است چرا که هنوز هیچ اطلاعاتی از مشخصات هویتی این افراد موجود نیست و نتیجه آن شده که آنها در هر مکانی به دلخواه خود فاضلاب را تخلیه می کنند.
برابر آمار ، دست کم ۱۰ دستگاه خودروی لجن کش در شهرستان های نوشهر و چالوس فعالیت دارند.
وی اظهارداشت : در این حوزه پیش از شیوع ویروس کرونا نشستی با حضور شهرداران ۲ شهر نوشهر و چالوس به شکل مشترک در فرمانداری این شهرستان ها برگزار و قرار شد با همکاری پیمانکار بخش خصوصی این معضل حل و فصل شود اما تا این لحظه به علت درگیر شدن مسئولان مرتبط با این ویروس اقدامات به جایی نرسید.
تماس مکرر خبرنگار ایرنا با شهردار نوشهر برای دریافت اطلاعات جامع و کامل در این خصوص بی نتیجه ماند.