به گزارش خبرنگار ایرنا، دبیرکل سازمان ملل این اظهارات را روز دوشنبه در رم به مناسبت افتتاحیه اجلاس سه روزه سیستم های غذایی مطرح کرد و گفت: در نتیجه توقف طرح صادرات غلات اوکراین و روسیه، «آسیبپذیرترین افراد بیشترین هزینه را خواهند پرداخت.»
دبیرکل سازمان ملل ابراز تاسف کرد که در حال حاضر اثرات منفی توقف این طرح بر قیمت جهانی گندم و ذرت دیده می شود.
وی ادامه داد: روسیه و اوکراین هر دو برای امنیت غذایی جهانی ضروری هستند. آنها در طول تاریخ ۳۰ درصد از صادرات جهانی گندم و جو، یک پنجم کل صادرات ذرت و بیش از نیمی از کل صادرات روغن آفتابگردان را به خود اختصاص داده اند.
گوترش تاکید کرد: من به نوبه خود متعهد به تسهیل دسترسی بلامانع به بازارهای جهانی برای محصولات غذایی و کود اوکراین و روسیه و تضمین امنیت غذایی، باقی میمانم.
دبیرکل سازمان ملل در پایان گفت: من از روسیه میخواهم مطابق با آخرین پیشنهاد من، به اجرای طرح صادرات غلات دریای سیاه بازگردد.
دیمیتری پسکوف سخنگوی دولت روسیه ۲۶ تیرماه با اعلام به تعلیق درآوردن طرح توافق صدور غلات اوکراین از سوی روسیه گفت که روسیه زمانی به توافقنامه بازمیگردد که پایبندی به بخش دوم توافق اجرا شود؛ این قسمت غرب را ملزم میکند تا محدودیتها بر صادرات کشاورزی و کود را رفع کند.
آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد نیز در واکنش به اقدام روسیه گفت: من عمیقاً از تصمیم روسیه برای توقف و پایان دادن به اجرای طرح دریای سیاه (توافق صادرات غلات) از جمله لغو تضمین های امنیتی روسیه در کشتیرانی در بخش شمال غربی دریای سیاه متاسفم.
قرارداد کریدور غلات به منظور کاهش تأثیر جنگ روسیه و اوکراین بر قیمت جهانی مواد غذایی و به خصوص تامین غلات مورد نیاز تعدادی از کشورهای وارد کننده با ابتکار ترکیه و با همکاری سازمان ملل متحد، روسیه و اوکراین یک سال پیش در استانبول (۲۲ ژوئیه ۲۰۲۲ ـ ۳۱ تیرماه ۱۴۰۱) امضا شد.
این قرارداد ابتدا برای اجرا در مدت ۶ ماه امضا شده و در سه دوره متوالی دو ماهه تمدید شد که مهلت تمدید دو ماهه سوم این قرارداد نیز به پایان رسید. دولت ترکیه طی دو ماه اخیر برای تمدید مجدد این قرارداد تلاش کرد ولی به علت نارضایتی روسیه از اجرای مفاد مورد نظر مسکو، تمدید آن در هاله ای از ابهام قرار گرفته و دولت روسیه تمایلی برای تمدید قرارداد ندارد.
رزماری دی کارلو معاون دبیرکل سازمان ملل در امور سیاسی ۳۱ تیرماه به شورای امنیت گفت: «اکنون شاهد ضربه بیشتر به امنیت غذایی جهانی بودهایم، زیرا روسیه برای چهارمین روز متوالی بنادر دریای سیاه اوکراین در اودسا، چورنومورسک و میکولایف را با موشک و پهپاد مورد حمله قرار داده و زیرساختهای مهم بندری، تأسیسات و ذخایر غلات را تخریب کرده است.»
معاون دبیرکل سازمان ملل این حملات را به شدت محکوم کرد و از روسیه خواست فورا آنها را متوقف کند.
او هشدار داد: «موج جدید حملات به بنادر اوکراین تأثیرات گستردهای بر امنیت غذایی جهانی، بهویژه در کشورهای در حال توسعه دارد».
ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه دوم مرداد ماه در مقالهای نوشت که توافق غلات برای مقاصد بشردوستانه اجرا نمیشد و صرفا به منظور ثروتمند کردن آمریکا و اروپا استفاده میشد.
پوتین در مقاله با عنوان «روسیه و آفریقا: همافزایی تلاشها برای صلح، پیشرفت و آینده موفق» که بامداد دوشنبه در تارنمای کرملین منتشر شد، نوشت: شاید بسیاری از مردم درباره به اصطلاح توافق غلات شنیده باشند. هدف اولیه این توافق تضمین امنیت غذایی دنیا، کاهش تهدید گرسنگی و کمک به فقیرترین کشورهای آفریقا، آسیا و آمریکای لاتین بود. به همین دلیل بود که روسیه متعهد شد تا اجرای آن را تسهیل کند.
پوتین تاکید کرد: غرب علنا چنین تبلیغ میکرد که این توافق نشانه حسن نیتی به سود آفریقاست اما در واقع به طرز شرمآوری صرفا برای ثروتمند کردن بخش بزرگی از شرکتهای آمریکا و اروپا استفاده میشد که غلات اروپا را صادر میکرده و دوباره میفروختند.
رئیس جمهوری روسیه نوشت که طبق این توافق، در مدت تقریبا یک سال مجموعا ۳۲.۸ میلیون تن غلات از اوکراین صادر شد که بیش از ۷۰ درصد این صادرات به کشورهای دارای درآمد بالا یا دارای درآمد متوسط رو به بالا میرفت؛ در حالی که کشورهایی مانند اتیوپی، سودان، سومالی و یمن و افغانستان کمتر از سه درصد این صادرات را دریافت میکردند. در واقع، هیچ یک از مفاد این توافق که مربوط به معافیت صادرات غلات و کود روسیه از تحریمها بود، به اجرا درنیامد.
رئیس جمهوری روسیه تاکید کرد: از ۲۶۲ هزار تن کالایی که در بنادر اروپایی توقیف شده بود تنها ۲ محموله تحویل شد؛ یک محموله ۲۰ هزار تنی به مالاوی و یک محموله ۳۴ هزار تنی به کنیا. بقیه کالاها با بیوجدانی توسط اروپایی توقیف ماند. با توجه به همه این مسائل، دیگر ادامه توافق غلات هیچ فایدهای ندارد زیرا نتوانست برای مقاصد بشردوستانه به کار برود.