روز هجدهم ذی حجه، روز عید غدیر و 'عیدالله الاكبر و عید آل محمد علیهم السلام' است و عظیم ترین اعیاد است و مبعوث نفرموده حق تعالي پیغمبري را مگر آن كه عید كرده است این روز را و حرمت آن را دانسته است و نامش در آسمان روز عهد معهود است و نامش در زمین روز میثاق ماخوذ و جمع مشهود است.
روایت است كه از حضرت صادق (ع) پرسیدند كه آیا مسلمانان را عیدي هست غیر از جمعه و اضحي و فطر فرمود بلي عیدي هست كه از همه حرمتش بیشتر است.
راوي گفت كدام عید است فرمود كه آن روزي است كه نصب كرد حضرت رسول (ص) امیرالمومنین (ع) را به خلافت خود و فرمود كه هر كه من مولي و آقاي اویم پس علي مولي و آقا و پیشواي او است و آن روز هیجدهم ذي الحجه است راوي گفت كه چه كار در آن روز باید كرد فرمود كه باید روزه بدارید و عبادت كنید و محمد و آل محمدعلیهم السلام را یاد كنید و بر ایشان صلوات بفرستید و وصیت كرد رسول خدا (ص) امیرالمومنین(ع) را كه این روز را عید گرداند و هر پیغمبري وصي خود را وصیت مي كرد كه این روز را عید گردانند و در حدیث ابن 'ابي نصر بزنطي' است از حضرت رضا(ع) كه فرمود اي پسر ابي نصر هر كجا كه باشي سعي كن كه روز غدیر نزد قبر مطهر حضرت امیرالمومنین(ع) حاضر شوي به درستي كه خدا در این روز مي آمرزد از هر مرد مومن و زن مومنه گناه شصت ساله ایشان را و در این روز آزاد مي كند از آتش جهنم دو برابر آنچه آزاد كرده است در ماه رمضان و شب قدر و شب فطر و یك درهم كه در این روز به برادران مومن بدهي برابر است با هزار درهم كه در اوقات دیگر بدهي و احسان كن در این روز به برادران مومن خود و شادگردان هر مرد مومن و زن مومنه را به خدا قسم كه اگر مردم فضیلت این روز را بدانند چنانكه باید هر آینه هر روز ده مرتبه ملائكه با ایشان مصافحه كنند و بالجمله تعظیم این روز شریف لازم و اعمال آن چند چیز است اول روزه كه كفاره شصت سال گناه است و در خبریست كه برابر است با روزه عمر دنیا و معادل است با صد حج و صد عمره، دوم غسل، سیم زیارت حضرت امیرالمومنین(ع) و سزاوار است كه انسان هر كجا باشد سعي كند خود را به قبر مطهر آن حضرت برساند و از براي آن جناب در این روز سه زیارت مخصوصه نقل شده كه یكي از آنها زیارت معروفه به 'امین الله' است كه از نزدیك و دور خوانده مي شود و آن از زیارات جامعه مطلقه است نیز و در باب زیارات بیاید، چهارم بخواند تعویذي را كه سید در اقبال از حضرت رسول خدا(ص) روایت كرده، پنجم دو ركعت نماز كند و به سجده رود و صد مرتبه شكر خدا كند پس سر از سجده بردارد و دعایی كه در مفاتیح الجنان آمده است را بخواند.
پس باز به سجده رود و صد مرتبه 'الحمدالله' و صد مرتبه 'شكرالله' بگوید و روایت شده كه هر كه این عمل را بجا آورد ثواب كسي داشته باشد كه در روز عید غدیر نزد حضرت رسول خدا (ص) حاضر شده باشد و با آن حضرت بیعت كرده باشد بر ولایت الخبر و بهتر آنكه این نماز را نزدیك به زوال گذارد كه حضرت رسول(ص) در آن ساعت امیرالمومنین(ع) را در غدیر خم به امامت و خلافت براي مردم نصب فرمود و در ركعت اول قدر و در دویم توحید بخواند.
ششم، غسل كند و دو ركعت نماز كند پیش از زوال به نیم ساعت در هر ركعت حمد یك مرتبه و قل هو الله احد ده مرتبه و آیه الكرسي ده مرتبه و انا انزلناه ده مرتبه بخواند كه مقابل صد هزار حج و صد هزار عمره و باعث برآوردن خداوند كریم است حوائج دنیا و آخرت او را به آساني و عافیت و مخفي نماند كه در اقبال در ذكر این نماز سوره قدر مقدم بر آیه الكرسي ذكر شده و علامه مجلسي در زادالمعاد متابعت اقبال نموده و قدر را مقدم داشته است و بهتر آنكه بعد از این نماز این دعا را بخواند 'ربنا اننا سمعنا منادیا.'
هفتم: بخواند دعای ندبه را، هشتم : بخواند دعایی را كه سید بن طاوس از شیخ مفید نقل كرده است (متن كامل این دعا در مفاتیح الجنان آمده است) و اگر بتواند بخواند دعاهاي مبسوطه را كه سید در اقبال روایت كرده. نهم آن كه چون مومني را ملاقات كند این تهنیت را بگوید: 'الحمدلله' ستایش خاص خدایي است 'الذی جعلنا من المتمسكین بولایه امیر المومنین و الائمه علیهم ' كه قرار داد ما را از تمسك جویان به ولایت امیرمومنان و سایر امامان علیهم السلام و نیز بخواند: 'الحمدلله الذی اكرمنا بهذا الیوم و جعلنا من الموفین بعهده الینا و میثاقه الذی و اثقنا به من ولایه ولاه امره' وفاكنندگان به عهدي كه با ما كرده بود و پیماني كه با ما بسته بود از ولایت سرپرستان امر دین او 'والقوام بقسطه و لم یجعلنا من الجاحدین و المكذبین بیوم الدین' و برپادارندگان عدلش و قرارمان نداد از منكران و تكذیب كنندگان روز جزا دهم آنكه صد مرتبه بگوید: 'الحمدلله الذی جعل كمال دینه و تمام نعمته' ستایش خاص خدایي است كه قرار داد كمال دین و تمام شدن نعمتش را 'بولایه امیر المومنین علی بن ابی طالب علیه السلام به ولایت امیرمومنان علي بن ابیطالب(ع)' و بدانكه در این روز شریف از براي پوشیدن جامه هاي نیكو و زینت كردن و بوي خوش استعمال كردن و شادي كردن و شاد كردن شیعیان امیرالمومنین (ع) و عفو از تقصیرات ایشان و برآوردن حاجات ایشان و صله ارحام و توسعه بر عیال و اطعام مومنان و افطار دادن روزه داران و مصافحه با مومنین و رفتن به زیارت ایشان و تبسم كردن بر رویشان و هدایا فرستادن بر ایشان و شكر الهي به جا آوردن به جهت نعمت بزرگ ولایت و بسیار فرستادن صلوات در عبادات و طاعات از براي هر یك فضیلتي عظیم است.
و یك درهم كه كسي در این روز به برادر مومن خود بدهد برابر است با صد هزار درهم در غیر این روز و طعام دادن به مومني در این روز مثل طعام دادن به جمیع پیغمبران و صدیقان است.
و در خطبه حضرت امیرالمومنین(ع) است در روز غدیر كه هر كه افطار دهد مومن روزه دار را در شب وقت افطارش مثل آن است كه ده 'فئام' را افطار داده باشد شخصي برخاست عرض كرد یا امیرالمومنین 'فئام' چیست فرمود صد هزار پیغمبر و صدیق و شهید پس چگونه خواهد بود در كثرت فضیلت حال كسي كه جمعي از مومنین و مومنات را كفالت كند پس من ضامن او هستم بر خداوند تعالي امان او را از كفر و فقر ...
و بالجمله فضیلت این روز شریف زیاده از آن است كه ذكر شود و این روز، روز قبولي اعمال شیعیان و روز برطرف شدن غم هاي ایشان است و این روزي است كه حضرت موسي(ع) بر ساحران غلبه كرده و خداوند آتش را بر ابراهیم خلیل(ع) سرد و سلامت كرده و حضرت موسي(ع) یوشع بن نون را وصي خود گردانیده و حضرت عیسي (ع) شمعون الصفا را وصي خود قرار داده و حضرت سلیمان(ع) رعیت خود را بر استخلاف اصف بن برخیا اشهاد كرده و جناب رسول خدا(ص) ما بین اصحاب خود برادري افكنده و لهذا شایسته است در این روز عقد اخوت با اخوان مومنین و كیفیت آن به نحوي كه شیخِ ما در مستدرك وسایل از كتاب زاد الفردوس نقل فرموده چنین است كه بگذارد دست راست خود را بردست راست برادر مومن خود و بگوید: 'واخیتك فی الله وصافیتك فی الله وصافتحك فی الله وعاهدت الله' برادر شدم با تو در راه خدا و دوست باصفایت شدم در راه خدا و مصافحه كردم با تو در راه خدا و عهد كردم با خدا 'وملائكته و كتبه و رسله و انبی ائه و الائمه المعصومین علیهم' و فرشتگانش و كتابهایش و رسولانش و پیمبرانش و امامان معصومین علیهم السلام 'علی انی ان كنت من اهل الجنه و الشفاعه و اذن لی بان السلام' بر اینكه اگر من از اهل بهشت و اهل شفاعت بودم و اجازه ام دادند كه 'ادخل الجنه لا ادخلها الا و انت معی' آن گاه برادر مومن بگوید: 'قبلت' داخل بهشت گردم داخل نشوم جز با تو، قبول كردم پس بگوید: 'اسقطت عنك جمیع حقوق الاخوه ما خلا الشفاعه و الدعاؤ الزیاره' و ساقط كردم از تو تمامي حقوق برادري را جز شفاعت و دعا و زیارت و محدث فیض نیز در 'خلاصة الاذكار'، صیغه اخوت را قریب به همین نحو ذكر كرده و آن گاه فرموده پس قبول كند طرف مقابل از براي خود یا موكل خود به لفظي كه دلالت بر قبول نماید پس ساقط كنند از همدیگر جمیع حقوق اخوت را ماسواي دعا و زیارت.
فراهنگ (2)** 1883 **
تهران - غديرخم بزرگترين عيد خدا، روز گشايش، خشنودي پروردگار، زبوني شيطان و مشعل فروزان دين است كه در فضيلت و انجام اعمال شب و روز اين عيد مبارك سفارش شده است.
