جاذبه هاي گردشگري دزفول4/ پل تاريخي دزفول؛نماد ملي اقتدار ايرانيان

به گزارش ایرنا در تاریخچه پل قدیم دزفول آمده است:در زمان شاپور اول ساسانی، امپراطور روم به ایران حمله كرده و شكست سختی خوردو متعهد شد غرامت خسارت وارده به ایران را بپردازد، اما به رغم انعقاد پیمان صلح ،‌در سال 260 میلادی امپراتور والریان به ایران لشكر كشی كرد و شكست سختی خورد و به اسارت شاپور درآمد.

این بار رومی ها علاوه بر تعهد برای پرداخت خسارت وارده به ایران مجبور شدند نیروی كار مورد نیاز ایران را تامین كنند لذا مقرر شد اسیران رومی به میزان هزینه ای كه جنگ برای سپاه ایران داشته در پروژه های عمرانی مشاركت كنند.

پل سازی در آن زمان یكی از پروژه های مهم در ایران و به ویژه در خوزستان بود. بند میزان، پل شوشتر، پل دزفول از ساخته های آن زمان است كه اسیران رومی نیروی كار آن بودند و البته طراحی و محاسبات فنی آنها توسط معماران ایران انجام شد.

پل قدیم اسامی مختلفی در گذشته داشته از جمله جندی شاپور، روناش، شادروان، دیز و یكی از مهمترین اسامی آن اندامش بوده است.

پل تاریخی دزفول در میانه راه جندی شاپور و شوش بنا شده و در كنار آن دژی مستحكم ساخته شده بود تا از تخریب و تصرف راهزنان در امان بماند.

در خصوص ضرورت احداث این پل آمده است :شاپور اول تصمیم گرفت شاهراه عظیم كشور را به وسیله پل ممكن نماید و سه پل مهم یكی در شوشتر، یكی در دزفول بر روی رود دز و دیگری را بر روی رود كرخه بنا نمود.

همچنین در رابطه با اهداف احداث پل قدیم دزفول ذكر شده كه این پل به منظور سهولت عبور لشكریان از رودخانه احداث شده ضمن اینكه پایه های پل را به صورت بند یا سد ساختند تا بتوانند سطح آب رودخانه را بالا برده و نهرهای واقع در سواحل چپ و راست رودخانه را پر آب سازند.

بنای پای پل از سنگ های بزرگ ماسه ای اطراف شوشتر تامین شده و با بست های فلزی به هم متصل شده اند.

رومن گریشمن باستان شناس و شرق شناس در خصوص پل قدیم دزفول گفته است : ایرانی ها نیازی به علم مهندسی رومی ها نداشتند بلكه وجود كارگران و اسرای رومی تنها دلیل به كار گرفتن آن ها در ساخت این بل بوده است.

ملات به كار رفته در ساخت این پل ساروج است.

مرمت پل در دوره های مختلف :

اولین مرمت پل در قرن چهارم هجری و دوره دیلمیان صورت گرفت . پروفسور پوپ قدیمی ترین تعمیر پل قدیم دزفول را مربوط به زمان عضدالدوله دیلمی كه از سال 338 تا 372 هجری سلطنت نموده است می داند.

در دوره ی صفویه و قاجار عرض پل برای سهولت رفت و آمد تعریض شد.

به دلیل اهمیت این سازه ارزشمند و تاریخی در 15 فروردین ماه سال 1310 پل دزفول به شماره 84 در ردیف آثار ملی ایران به ثبت رسید همچنین بر روی پول ملی عكس پل قدیم دزفول چاپ شد كه نمونه این اسكناس ها در حال حاضر در موزه بانك ملی ایران نگهداری می شود.

اهمیت ارتباطی پل قدیم سبب گردید تا در سال 1316 به شكل فعلی آن مرمت و احیا گردد.

در تابستان سال 1390 شهرداری دزفول برای حفظ این اثر ارزشمند باستانی كاربری پل از حالت سواره رو به پل عابر پیاده و گردشگری تبدیل كرد تا این پل برای همیشه به عنوان اثری گرانقدر از میراث گذشته حفظ و ثبت گردد.

پل باستانی دزفول در كنار آسیابهای آبی و موزه آب از جمله جاذبه های گردشگری دزفول بوده كه در ایام نوروز هزاران مسافر از سراسر كشور از آن دیدن می كنند.648/

گزارش و عكس از : محمد آذركیش