افسانه بایگان با حضور در ایرنا در توضیح نظرش گفت: هنرمند در راس هرم روشنفكری قرار دارد كه این مهم وظیفه سنگینی به انسان می دهد و هرچه هنرمند عمیق تر باشد این وظیفه خطیرتر می شود.
بایگان همچنین یادآور شد: هنرمند برای اینكه بتواند در جامعه باشد امروز بیشتر به سطح حركت می كند اما ما یك نگاه گلخانه ای باید به هنرمندان تازه وارد داشته باشیم؛ جوانان مستعد، گیاهان ترد، ظریف و خاص هستند و با مزرعه هندوانه فرق دارند.
به گفته وی، هنرمندان جوان برای شكل گیری نیاز به حمایت و هدایت دارند تا بتوانند عمیقا در روند هنر سینما تاثیرگذار باشند.
بازیگر فیلم سینمایی كافه ستاره با تاكید بر هدایت و حمایت از استعدادهای جوان در عرصه سینما گفت: سرمایه گذاری معنوی در بخش هنری باید بیشتر انجام شود زیرا هنرمندان جوان، سرمایه های معنوی ما هستند و باید برای آنان وقت بگذاریم و بدانیم كه قرار است برای آنان در مسیر هنر چه اتفاقی رخ دهد.
به گفته بازیگر فیلم سینمایی نابخشوده، وظیفه اصلی سینما تربیت انسان و تعالی دادن است و بقیه مسائل در این هنر، بیشتر شوخی است.
** چگونه بازیگر شدم؟
بازیگر فیلم سینمایی محاكمه در ادامه سخنانش با بیان این كه استعدادهای جوان برای ورود به سینما باید كانالیزه شوند و متاسفانه این استعدادها اغلب به بیراهه می روند، در مورد دوران آغاز بازیگری خود گفت:
اوایل سال 60 بود كه وارد سینما شدم و این در شرایطی بود كه من در دوران سرگشتگی قرار داشتم.
هر روز ساعت ها قدم می زدم و از خدا می خواستم دری بزرگ را به روی من باز كند؛ در نهایت برای تست بازیگری دعوت شدم و محل تست دادن دقیقا همانجایی بود كه من با خدا برای گشوده شدن درهای بزرگ راز و نیاز كرده بودم.
بازیگر فیلم سینمایی كنعان با یادآوری حضور خود در مجموعه تلویزیونی سربداران توضیح داد: حضور در سربداران یك اتفاق بود. به قولی یك وقت هایی راه آدم را صدا می زند و خودش هم آدم را می برد.
بایگان با یادآوری این كه پیش تولید مجموعه سربداران یك سال و نیم طول كشید ادامه داد: فیلمبرداری سربداران از ابیانه آغاز شد و سپس گروه به كاشان آمد و من در كاشان برای نخستین بار جلوی دوربین قرار گرفتم.
بازیگر مجموعه تلویزیونی وضعیت سفید افزود: فضای كار در سربداران برای من بسیار جذاب بود و هر روز اتفاقی نو را تجربه می كردم.
وی ادامه داد: روزی در ده ابیانه راه می رفتم كه احساس كردم صدای یك سمفونی از بتهوون را می شنوم؛ به دنبال صدا رفتم و به خانه ای قدیمی در ابیانه رسیدم كه مملو از كوزه های قدیمی و رنگ های مختلف بود و گروه به همراه آقای خورشیدی در حال طراحی بخشی از شهر میكده ها بودند كه قرار بود شیخ حسن از آنجا عبور كند.
**مجموعه سربداران اثری بازیگر ساز
بایگان توضیح داد: در همان زمان چیزهایی می نوشتم و آقای رهگذار نویسنده مجموعه سربداران مرا تشویق می كرد. موضوع قالب در مجموعه سربداران تفكر بود و به عبارتی اینكه كمال گرایی از اندیشه آغاز می شود و بعد تبعا گفتار زیبا می شود و عمل هم نیكو خواهد شد و در حقیقت ریاست و رهبری با اندیشه است.
بازیگر مجموعه تلویزیونی راه طولانی ادامه داد: برای ساخته شدن یك انسان به عنوان بازیگر حرفه ای درباره این مباحث بحث می شد؛ تمرینات ما در مجموعه سربداران بسیار جدی بود. در عین حال من حق نداشتم بعد از ساعت 9 شب بیدار باشم و باید 6 صبح بیدار می شدم.
بایگان تاكید كرد: همچنین در زمینه خواندن كتاب ها نیز گروه در تولید سریال سربداران مرا هدایت می كرد و به عنوان نمونه 'هنر چیست' لئون تولستوی را به من برای مطالعه پیشنهاد كرده و از من درباره این كتاب ها به تناوب پرسش می كردند كه بدانند من آنها را مطالعه می كنم یا نه. از حسن تصادف من هم از یك خانواده فرهنگی آمده بود.
**استعداد جوانان در سینما به درستی كانالیزه نمی شود
وی با یادآوری اینكه این طرز تفكر به من كم كم جهان بینی داد، افزود: اكثر جوانان كه علاقه مند به سینما بوده و گاه وارد سینما می شوند استعدادهای شگرفی دارند اما این استعداد ها به درستی كانالیزه نمی شود و به دلیل سستی ریشه، به بیراهه می رود.
این بازیگر سینما همچنین گفت: آموزشگاه های سینمایی ما بر روی یكسری حركت ها و فن بیان و موضوعات سطحی و بیرونی كار می كنند؛ البته امیدوارم آموزشگاه ها در سطح مطلوبی فعالیت كنند اما كسی كه كار هنری می كند باید از درون به تعالی برسد.
بایگان تاكید كرد: هنرمند وظیفه اش دادن نگاهی صریح تر و زیبایی شناسانه تر به جامعه است، اگر من نوعی این نگاه را نداشته باشم نمی توانم به عنوان یك هنرمند به جامعه خط فكری برای حركت دهم.
**سربداران اثر ماندگار
بایگان با اشاره به حضور 30 ساله خود در عرصه سینما توضیح داد: هنوز بعد از گذر 30 سال، سربداران را جور دیگری دوست دارم زیرا علاوه بر بازیگر، منشی صحنه نیز بودم و به همین دلیل، تمام فیلمنامه بسیار منسجم سربداران را حفظ شده بودم.
وی ادامه داد: متن، موسیقی، كارگردانی در سربداران بی نظیر بود و به هر گوشه ای از این كار نگاه می كنم تفكر مورد نظرم را كه با آن شكل گرفته ام را می بینم.
این بازیگر سینما درباره ادامه مسیر كاری خود پس از بازی در مجموعه سربداران گفت: كار دشواری بود زیرا من با یك شاه نقش فعالیت هنری خود را شروع كرده بودم.
بایگان اظهار كرد: در آن سال ها ارزشگذاری نوینی برای سینما وجود نداشت و نمی دانستیم ما به ازای كلاه مخملی ها قرار است چه چیزی جایگزین شود از این رو سناریوهای پیشنهادی بعد از سربداران مرا اذیت كرد.
وی با یادآوری اینكه سربداران در دو سال ساخته و پخش شد، گفت: در طول دو سال فیلمبرداری ، دكورها نیز ساخته شد و در نهایت این اثر شهریور سال 60 تا دی ماه سال 62 طول كشید كه از حسن تصادف شب تولدم روی آنتن رفت.
**سینما به درستی به زنان بها داده است
بایگان با اشاره به تاثیر سینما در بها دادن به بانوان در جامعه افزود: سینما ظرفیت بهادادن به بانوان را داشته و دارد زیرا بستر انقلاب ما معنوی و ارزشی است و انقلاب اسلامی، والاترین بستری است كه هنرها می توانند در آن به تعالی برسند اما باید بررسی كنیم از این بستر چقدر استفاده كردیم.
وی اظهار كرد: بعضا تنگ نظری ها و اشتباهات موجب شده ما در سینما دچار خواب گردی شویم در صورتی كه اگر حركتی كه با سربداران شروع شده بود را ادامه می دادیم امروز بیشتر به تعالی رسیده بودیم.
این بازیگر سینما تاكید كرد: سینما زندگی مرا دستخوش تغییر كرد زیرا بیشتر زمان عمرم را در سینما گذراندم؛ تبعات درونی حضور در سینما برای من بسیار خوب بود زیرا موضوع هنر به من خط داد و دغدغه مند شده و از موضوعات سطحی دور شدم.
**مردم هم لطف داشتند هم سوء ظن و تردید
بایگان در ادامه به دشواری های پیش رو برای حضور در عرصه سینما اشاره كرد و افزود: از منظر بیرونی حضور در سینما برای من دشوار بود و بخصوص سال های اول، با حضور در سینما از سوی برخی همكاران و بعضا مردم سختی هایی را متحمل شدم.
وی ادامه داد: مردم هم محبت داشتند و هم سوء ظن و هم تردید؛ اما امروز موضوع برای مردم و همكاران جا افتاده و هركس جایگاه خود را پیدا كرده است.
** اگر زیبایی اندیشه دغدغه شود بسیاری از مشكلات سینما حل می شود
بازیگر فیلم سینمایی جهان پهلوان تختی همچنین گفت: ما اگر به این مهم برسیم كه زیبایی اندیشه مهمترین دغدغه ما است بسیاری از مشكلاتمان در سینما حل شده و دیگر عوامل نیز در اختیار این مهم قرار می گیرد.
بایگان ادامه داد: امروز ما همه درگیر دعواهای خودمان هستیم و اصل و اساس به دست فراموشی سپرده و درگیر ریا شدیم.
وی اظهار كرد: اگر بدانیم چه اندیشه زیبایی را قرار است تبلیغ كرده و ظرفیت های این اندیشه را بشناسیم می توانیم موفق باشیم اما تا وقتی اسیر نگرش سطحی باشیم در سینما دچار خوابگردی خواهیم بود.
بایگان در بخشی دیگر از صحبتش درباره انتظارش از رییس جمهوری آینده ، با یادآوری اینكه تنها مشكل سینمای ایران بودجه نیست و ظرف اندیشه است ادامه داد: بخشی از مشكلات سینمای ایران كه می تواند به دست بالاترین مقام اجرایی كشور حل شود بودجه است اما تمام مشكل سینمای ایران بودجه نیست.
بازیگر فیلم سینمایی مرد عوضی توضیح داد: خیلی وقت ها بودجه هست اما به درستی خرج نمی شود زیرا اندیشه درستی پشت آن نبوده و كسی كه مسوول جریان سازی بوده تفكر درستی نداشته یا كم كاری كرده است.
بایگان افزود: در حالی كه بخش خصوصی ضعیف شده و درگیر عدم بازگشت سرمایه از سینما است رییس جمهور آینده باید به فكر ایجاد اندیشه ای متعالی در سینما باشد.
وی گفت: اگر این اندیشه به درستی جریان داشته باشد بر اساس آن می توان بودجه تعیین كرد و در این راه از بخش خصوصی نیز حمایت كرد.
*آب پریا بهترین سریال نوروزی
بایگان همچنین درباره سریال های نوروزی كه امسال از شبكه های سیما پخش شد یادآور شد: در سریال های تلویزیونی در نوروز امسال 'آب پریا' را پسندیدم و به مرضیه برومند به دلیل ساخت این سریال موفق تبریك می گویم.
وی تاكید كرد: نمونه یك كار معنوی سالم را امسال در آب پریا دیدم و تنها سریالی را كه دنبال كردم این اثر تلویزیونی بود؛ گروه خوبی این اثر را كار كرد و كارهای جدیدی از عوامل این سریال دیده شد.
این بازیگر سینما گفت: عواملی را در سال های گذشته داشتیم كه در برخی كارها جواب داده اند و در بخش های مختلف توانسته اند كارهای معنوی خیلی خوب انجام دهند و درباره افسانه ها و اسطوره های سرزمینمان شناخت داشته و درباره شهدا، ماوراء و... خوب فیلم می سازند.
وی ادامه داد: اگر هنرمندی این توانایی تفكر عمیق را دارد باید بیشتر مورد توجه مسئولان قرار گیرد؛ بخصوص در صدا و سیما كه موضوع ایجاد جریان اندیشه و سلیقه سازی است.
بایگان اظهار كرد: ما از این افراد برای كار و استفاده از اندیشه هایشان در راه درست استفاده نكرده و بعضا از یك فرد اندیشمند می خواهیم یك كار كمدی سطحی بسازد.
وی این گفت و گو را با طرح این سوال پایان داد كه چرا به این افراد بها نمی دهیم؟ - كسی كه اندیشه فلسفی و نگاه درستی دارد باید بجای خودش از او استفاده كرد.
فراهنگ(5)**1983** 1418
تهران- بازيگر مجموعه سربداران بر اين باور است كه هنرمند در راس هرم روشنفكري قرار دارد.