خیام ، بسان دیگر فلاسفه عصر خویش ، فیلسوفی كنار نشسته نیست، چرا كه از سرزمین پر رمز و راز ریاضی با خود واژگانی به جهان ادبیات به ارمغان آورده است، كه هر كدام ' رباعی روزهای زندگی ' شده است.
تاریخ ایران زمین،چه بسیار مردانی پرآوازه را به خود دیده است، كه در هزار توی هزاره‌ها همچنان بر تارك علوم جهان می‌درخشند.
خیام یا خیامی نیشابوری نیز یكی از این مردان بلند آوازه عرصه‌های مختلف می باشد و هم اوست كه نخستین بار در تاریخ بر نام همیشگی ' خلیج فارس 'همت گماشته است.
خیام شاعری است ریاضی دان، آنچنان كه نظم رباعیات اش هر آینه دو بر دو را چهار می كنند، بدون آن كه مو لای درز این اثبات برود.
خیام تقویم جلالی را نخستین بار تدوین كرد، تا نشان دهد ایرانیان همواره براساس دانش خویش در جهان سرآمدند و وقت شناسی و گاهمشاری روزگار را به نیكی می‌دانند.
حكیم غیات‌الدین ابوالفتح ابراهیم خیام نیشابوری در سال 439هجری قمری در نیشابور دیده به جهان گشود و در دوره سجلوقیان زیست كرد و درعلوم مختلف از جمله ریاضیات، هندسه، اختر شناسی، ادبیات، فلسفه و نجوم سرآمد زمان خود بود.
خیام اول كسی است كه به تحقیق منظم علمی در معادلات درجات اول، دوم و سوم پرداخته و طبقه بندی نخستین را از حل معادلات داشته است و در هندسه نیز به حل معادلات سخت آن می‌پردازد.
خیام در رساله معروف و جهانی خود برای نخستین بار به حل معادله پنجم قضیه ' اقلیدس ' هندسی و ریاضیدان جهان می‌پردازد و درباره قضیه خطوط متوازی كه شالوده هندسی اقلیدس است، اظهار نظر كرده و آن را حل می‌كند.
این حكیم ایرانی با انتشار رساله ' شرح ما اشكل من معادلات اقلیدس ' به حل این معادله می‌پردازد و آن را به نام خود در جهان اثبات می‌كند.
خیام بنابر ادعای خویش نظریه نسبت ' bبه ' aرا در رساله مشكلات الحساب یا كتاب مسائلی در حساب مطرح می‌كند و این نیز به عنوان یك نظریه جهانی فراگیر می‌شود.
مولف كتاب ریاضی دانشگاههای كشور و استاد دانشگاه تهران و تربیت مدرس معتقد است: حكیم خیام را در ایران مردم بیشتر به عنوان یك شاعر می‌شناسند،در حالی كه خیام یك ریاضی دان و دانشمند این علم در جهان است.
پرفسور ' علی اكبر عالم زاده ' در گفت وگوی اختصاصی با ایرنا در شهركرد افزود:حكیم خیام موفق به حل مسایلی ریاضی اقلیدسی، همان ریاضیدان مطرح تاریخ، شد.
این استاد ریاضی دانشگاههای معتبر ایران گفت:علم ریاضی در زندگی مردم كاربرد فراوانی دارد و زیرساخت و پایه زندگی، منطق و ریاضیات است و اگر كسی شناخت از ریاضی نداشته باشد، دچار مشكل می‌شود و خیام برای همگانی شدن علوم هندسی و ریاضی به شعر روی می آورد.
به گفته وی،اگر چه علم ریاضی ممكن است در زندگی ملموس و واضح نباشد اما كاربرد ذهنی و عینی آن مشهود است و پیوند نزدیك ریاضی با فلسفه در آثار خیام دیده می شود.
مولف مقاله روانشناسی اعداد در اشعار خیام نیز می گوید:خیام به معنای تام كلمه حكیم است و در همه علوم زمان خویش سرآمد همگان بوده است و اشعار او بار روانشناختی بالایی دارد.
' مهرنوش نوین ' درگفت وگو با ایرنا در شهركرد افزود:خیام جامع تمامی علوم و سرچشمه اصلی تفكر فلسفی است و در رباعیات خویش با طرح پرسش های فلسفی، پاسخ‌های آن را نیز شاعرانه ارایه می‌دهد.
وی گفت:حكیم خیام را باید پادشاه رباعیات فارسی دانست و والاترین اندیشه فلسفی و حكمی خویش را به جهان در رباعیات خود معرفی می‌كند و در اشعار خود به عنوان یك فیلسوف رابطه دنیا و انسان و رابطه بین انسان و خداوند را مطرح می‌كند.
نوین اظهار داشت:حكیم خیام در اشعار خود با درآمیختگی و نگاه ممتاز به دنیا ، جهان را ناپایدار عنوان می‌كند و شادی را بالاترین و ارزشمندترین و دست نیافته ترین امتیاز انسانها بر می‌شود و به همین دلیل بر آن تاكید دارد.
به گزارش ایرنا، 28اردیبهشت ماه به عنوان بزرگداشت این حكیم و شاعر توانمند ایران زمین نامگذاری شده و برخی از آثار این هنرمند ایرانی در موزه 'لیدن' هلند نگهداری می‌شود.
گزارش از محمود رییسی
7359
شهركرد-'درياب دمي كه با طرب مي گذرد ' براي خيام آن است كه هر معادله زندگي،دو ضلع دارد، يكي ادراك و ديگر معرفت است.
