موج سالمندان ازدواج نكرده در راه است

اين روزنامه باتيتر' موج سالمندان هرگز ازدواج نكرده در راه است ' نوشت: 980 هزار دختر بالاي 30 سال در كشور ازدواج نكرده اند كه با در نظر گرفتن سن 49سال براي تجرد قطعي دختران، زنگ خطر براي تجرد قطعي نزديك به يك ميليون دختر ايراني به صدا در آمده است. از سوي ديگر طبق آخرين سرشماري، زنان بي همسر در كشور كه دست كم يك بار تجربه ازدواج داشته اند به دو دسته تقسيم مي شوند: گروه اول، آنها كه از همسر خود جدا شده اند و آمارشان بيش از 440 هزار نفر است و گروه ديگر، آنها كه همسرشان فوت كرده و تعداد شان دو ميليون و 300 هزار نفر است.

همچنين مردان بي همسر در اثر طلاق 214 هزار نفر و مردان بي همسر در اثر فوت 332هزار نفر هستند. آمار زنان مجرد قطعي در آخرين سرشماري به تعداد 89 هزار نفر رسيده و مردان مجرد قطعي نيز در آخرين سرشماري به شمار 62 هزار نفر رسيده اند.

اگر چرتكه خدمتتان هست، جمع بزنيد تعداد مجردان كشور را و به رقم11 ميليون و 240 هزار نفري كه در سن متعارف ازدواج هستند، اما هنوز مجرد باقي مانده اند بيفزاييد تا به رقمي نجومي دست يابيد! قرار نيست در اين گزارش فرياد وا مصيبتاي ازدواج سرداده شود بلكه بايد كشوري را تصور كنيد كه در 20 سال آينده وارد مرحله نهايي سالمندي شده و قرار است با اين تعداد سالمند مجرد بي خانواده دست و پنجه نرم كند!



**زنانه شدن سالمندي

بر اساس يك بررسي صورت گرفته در مركز آمار ايران و مقايسه جمعيت ايران با هشت كشور توسعه يافته و در حال توسعه، ايران اكنون 8.3 درصد از جمعيتش را سالمندان تشكيل مي دهند كه پس از آن به ترتيب در سال 2050، 2075 و 2100 اين درصد به 23درصد، 30 درصد و 28 درصد افزايش پيدا مي كند.

همچنين نكته نگران كننده ديگر در جامعه ايران زنانه شدن سالمندي در كشور است كه كارشناسان جمعيت شناسي كشور پيش بيني كرده اند ايران تا 50 سال آينده با انفجار سالمندي و زنانه شدن سالمندي در كشور مواجه مي شود. زنانه شدن سالمندي نسبتي است كه بر اساس آن زنان سالمند تعداد بالاتري نسبت به مردان دارند.

از سوي ديگر بر اساس بررسي هاي صورت گرفته در مركز آمار ايران، كشور ايران در فاصله سال هاي 2020 تا 2040 مرحله پيش سالمندي، در فاصله سال هاي 2040 تا 2050 وارد مرحله سالمندي شده و در سال 2050 با بيش از 21 درصد جمعيت سالمند نسبت به كل جمعيت وارد مرحله فوق سالمندي يا انفجار سالمندان خواهد شد، لذا در بحث سياست گذاري ها و برنامه ها براي سالمند، توجه به شمار زنان سالمند، نوع نيازهاي آنها و مسائل بهداشتي، اجتماعي و اقتصادي زنان سالمند امري ضروري است.



**از خانه مجردي تا سالمندان مجرد

مدير كل دفتر توانبخشي مراكز غير دولتي سازمان بهزيستي از وجود 46 هزار و 750 سالمند مجرد در كشور خبر مي دهد كه حدود 13 درصد زنان سالمند معادل30 هزار و 387نفر و بيش از 2 درصد مردان سالمند در حدود 16 هزار و 363 نفر به تنهايي زندگي مي كنند. بيش از 25 درصد زنان و 18 درصد مردان سالمند مجرد در كشور از مشكلات عاطفي و رواني رنج مي برند كه اين وضعيت در ميان زنان سالمند مجرد 7 درصد بيشتر از مردان بروز مي كند. 46درصد زنان سالمند و34 درصد مردان سالمند به دليل مشكلات جسمي و عاطفي از داروهاي آرام بخش استفاده مي كنند. اين اعداد و ارقام در حالي رديف شده اند كه اكثر اين سالمندان ازدواج كرده و خانواده دارند. به بيان واضح تر هر چند به تنهايي زندگي مي كنند اما به طور حتم از حمايت هاي اندك فرزندان خود برخوردار مي شوند.

گذشته از آنكه اين رقم در قبال جمعيت حدود شش تا هفت ميليوني جمعيت سالمندان در ايران رقم بالايي نيست و بنابراين مقوله خانه سالمندان و حجم بودجه اي كه دولت براي اين قشر از جامعه هزينه مي كند بسيار اندك است. اما در صورتي كه وضعيت ازدواج روي مدار فعلي حركت كند، تا20يا30سال آينده حدود 12 ميليون سالمند مجرد در كشور وجود دارد كه اكثر آنها ازدواج را تجربه نكرده و بنابر اين خانواده اي براي نگهداري از آنها وجود ندارد. چنين جمعيتي علاوه بر حمايت هاي خاص جامعه سالمندي، به حمايت هاي ويژه اي همانند مسكن يا خانه سالمندان نياز خواهند داشت.

با توجه به وضعيت فعلي كشور در خصوص بيكاري مي توان متصور شد كه اكثر سالمندان مجرد در آينده، وضعيت اقتصاد بساماني نيز نخواهند داشت و بنا بر اين نيازمند حمايت هاي خاص اجتماعي و اقتصادي نيز خواهند بود به ويژه كه جمعيت زنان سالمند و مجرد از مردان سالمند و مجرد بسيار بيشتر خواهد بود. اما تا 20 سال آينده قرار نيست كه جمعيت سالمندي كشور همين رقم 12ميليون سالمند مجرد باشد بلكه به اين عدد، سالمندان غير مجرد نيز افزوده خواهد شد كه به سبب روابط خاص فرهنگي كه در حال حاضر در جامعه حاكم شده، آنها نيز بدون خانواده تلقي شده و نيازمند حمايت هستند. با اين تفاوت كه سالمندان مجرد نسبت به سالمنداني كه ازدواج كرده اند از وضعيت رواني بدتري برخوردارند كه به طور حتم نرخ افسردگي و ساير بيماري هاي روان تني را نيز در ميان آنان افزايش خواهد داد.



**ازدواج سالمندي

تنها راه برون رفت از وضعيتي كه در آينده اي نزديك بر ايران سايه خواهد انداخت، ازدواج سالمندان است. آمارهاي ثبت احوال كشور نشان مي دهد كه در سال92 روزانه 32 سالمند در كشور ازدواج كرده اند. حال كه مسوولان توان افزايش ازدواج در ميان جوانان را نداشته و علي رغم هشدارهاي كارشناسان، تلاشي براي ايجاد زيرساخت هاي لازم جهت حمايت از سالمندان نكرده اند، پس بايد اميدوار بود كه ازدواج سالمندان افزايش يابد تا مسوولان ذيربط نيز بيش از اين ابراز نگراني نكنند!

به گفته رييس انجمن مددكاران اجتماعي ايران، مهم ترين نيازهاي سالمندان در كنار نيازهاي بهداشتي و درماني توجه به داشتن يك خانواده اي است كه بتوانند نيازهاي خود را با آن برطرف كنند. دكتر موسوي چلك توضيح مي دهد كه نيازهاي روحي سالمندان به ويژه در مورد زنان بيشتر در اولويت است.

وي تاكيد مي كند كه احساس تنهايي مي تواند پيامدهاي مختلفي براي اين افراد داشته باشد، بنابراين ايجاد يك فرصت و بستر براي تشكيل خانواده در سالمندان ضرورت دارد.

به گفته وي سالمندان در دوران سالمندي حق دارند خانواده داشته باشند و از اين طريق بخش زيادي از نيازهاي رواني، اجتماعي و حتي اقتصادي آنها برطرف مي شود.

در دنيا هم مباحث سالمندي تحت عنوان سالمندي پويا ارائه و به نيازهاي اين گروه توجه ويژه مي شود.

سالمندي پويا گوياي اين است كه در تمام طول زندگي افراد بايد بستر را براي مشاركت آنها در انواع فعاليتهاي اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي و... مهيا كرد كه يكي از اين شرايط ازدواج و تشكيل خانواده است.

گ/7141/ 6508