به گزارش ايرنا از ستاد ويژه توسعه فناوري نانو، در طول دهه گذشته پيشرفت قابل توجهي در روش‌هاي ساخت نانوساختارهاي نيمه رسانا و هموار كردن راه به سوي اجراي پديده‌هاي نوري مربوطه به دست آمده است.
خواص نوري نانوساختارهاي نيمه هادي طيف گسترده‌اي از كاربردهاي بالقوه را در ساخت دستگاه‌هاي الكترونيكي دارا هستند.
دكتر سعيد شجاعي، مجري اين طرح، با اشاره به اهميت اين مواد گفت:نقاط كوانتومي به دليل ساختار الكترونيكي منحصربه فرد، خواص نوري ويژه و جالبي از خود نشان مي‌دهند؛ به طوري كه گزينه‌هاي بسيار مناسبي جهت استفاده در نسل جديد تجهيزات اپتوالكترونيكي هستند.
در اين پژوهش، به بررسي خواص نوري نانوساختارهاي نيمه‌رساناي نقاط كوانتومي پرداخته شده و اثر اندازه و جنس نقطه‌ي كوانتومي بر اين خواص مورد مطالعه قرار گرفته است.
شجاعي افزود: در واقع تلاش بر اين بود تا با كمك اعمال ميدان‌هاي مغناطيسي و الكتريكي خارجي و انجام شبيه‌سازي‌هاي مربوطه به دركي عميق از نحوه‌ي كنترل خواص نوري نقاط كوانتومي و در نتيجه بهبود عملكرد افزاره‌هاي متشكل از اين سامانه‌ها دست يابيم.
شناخت خواص نوري خطي و غير خطي نقاط كوانتومي در ساخت تقويت كننده‌هاي ليزري مادون قرمز، آشكارسازهاي نوري و مدولاتورهاي الكترواپتيكي فوق سريع كاربرد دارد.
به گفته اين محقق، در اين طرح يك نقطه كوانتومي مدل به شكل كروي در نظر گرفته شده و تأثير همزمان ميدان الكتريكي و مغناطيسي خارجي و همچنين برهمكنش الكترون-حفره (اثر اكسيتوني) بر ترازهاي انرژي سيستم مورد بررسي قرار گرفته است.
سپس با بهره گيري از قوانين حاكم بر مكانيك كوانتومي و استفاده از ماتريس چگالي، ضريب همسوسازي نوري همراه با اثر برهمكنش الكترون-حفره محاسبه شده است. پس از آن اثر جنس و اندازه نقطه كوانتومي نيز مورد مطالعه قرار گرفته است.
وي گفت: نتايج محاسبات و مدل‌سازي‌ها نشان داد كه با افزايش اندازه نقطه كوانتومي، انرژي جفت الكترون-حفره(اكسيتون) كاهش مي‌يابد. از طرفي، ضريب همسوسازي به عنوان عامل غيرخطي، با افزايش محدوديت كوانتومي، كاهش اندازه، كاهش يافته و دچار جابجايي آبي مي‌شود. اما ميدان‌هاي الكتريكي و مغناطيسي بر خلاف هم عمل مي‌كنند؛ به طوري كه اثر هم را خنثي كرده و يك عامل كنترل كننده‌ي پديده نوري غير خطي در افزاره‌هاي متشكل از نقاط كوانتومي است.
نتايج اين تحقيقات در مجله‌ي Optik منتشر شده است.
علمي **1354**1440
بررسي خواص نوري نقاط كوانتومي در حضور ميدان‌هاي مغناطيسي و الكتريكي توسط محققان ايراني
۱۰ خرداد ۱۳۹۴، ۱۰:۱۴
کد خبر:
81628904
تهران-ايرنا -محققان دانشگاه تبريز در تحقيقي تئوري به تعيين اثر اعمال همزمان ميدان‌هاي الكتريكي و مغناطيسي بر خواص نوري نقاط كوانتومي پرداختند. نتايج اين تحقيقات در طراحي و ساخت تجهيزات اپتو الكترونيكي قابل استفاده خواهد بود.
