این گزارش كه در روز شنبه بیستم تیر 1394 هجری خورشیدی به قلم زهرا سلیمانی انتشار یافته، می افزاید: آسیبهای اجتماعی در حوزه زنان افزایش یافته است. مسئولان و كارشناسان نیز در این زمینه نظراتی مبنی بر رد یا تایید آن ارائه دادهاند. برخی معتقدند بیش از گذشته شاهد فعالیت زنان در عرصههای مختلف اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و... هستیم كه این امر خود میتواند منجر به بروز آسیبهای اجتماعی شود. هر چند جمعیت زنان زندانی همچنان نسبت به مردان بسیار پایین است اما چون زنان قشری خاص به حساب میآیند زندانی بودن آنها بیش از مردان میتواند مسالهساز باشد.
افزایش بیش از پیش نرخ طلاق، مصرف و توزیع مواد مخدر سنتی و صنعتی، تورم و فشارهای اقتصادی در جامعه و... را میتوان به عنوان بخشی از آسیبها و نارساییها در جامعه دانست كه این علل خود میتواند در بروز آسیبهای اجتماعی و تاثیر آن بر روند زندگی هر یك از شهروندان موثر باشد. با توجه به اینكه در چند سال اخیر با افزایش نرخ ارز و تورم شاهد برخی نارساییها و بروز مشكلات اقتصادی در جامعه هستیم و این اقدامات در دولت گذشته باعث شكاف عمیق طبقاتی در جامعه و كاهش قشر متوسط در جامعه شده است، این نارسایی اقتصادی را میتوان به عنوان مهمترین علت افزایش بزه اجتماعی در جامعه دانست. بنابر آمارهای رسمی سازمان زندانها رتبه اول در جرمهای ارتكابی زنان و مردان زندانی، موادمخدر است. چندی پیش رئیس سازمان زندانها درباره تعداد جرائمی كه زنان زندانی به دلیل ارتكاب آنها در زندانها هستند گفته است: جرم اول در میان زنان مانند مردان جرم مواد مخدر است و جرم دوم اعمال منافی عفت و جرم سوم سرقت است، در حالی كه در مردان سرقت جرم دوم است و در مجموع آمار زندانیان زن كه به جرم مواد مخدر در زندانها بهسر میبرند نسبت به سال گذشته یكدرصد كاهش و آمار زندانیان زن با جرم سرقت نسبت به سال گذشته یكدرصد افزایش داشته است. این در حالی است كه برخی كارشناسان دلیل افزایش معضلها در میان زنان را حضور بیش از پیش آنها در جامعه میدانند و بر این باورند كه زنان در گذشته كمتر در فعالیتهای اقتصادی دخیل بودند اما امروز آنها در این فعالیتها بیشتر مشاركت میكنند و ممكن است آنها نیز مانند مردها در معرض آسیبهای اقتصادی و مالی قرار گیرند.
اهمیت آگاهی حقوقی و قضایی در میان زنان
یك حقوقدان و وكیل پایه یك دادگستری درباره كم و كیف حضور زنان در زندانهای كشور به «آرمان» میگوید: واقعیت این است زنان نیز همچون مردان به دلایل مختلف حقوقی و قضائی وارد زندانها میشوند. مصطفی ترك همدانی میافزاید: زنان زیادی به دلیل مشكلات مالی و ضمانتهای چك یا سفته در زندانها به سر میبرند. به گفته او در بیشتر مواقع زنان به دلیل وجود تابوهای فرهنگی به ناچار مبادرت به حمایت از همسران خود میكنند كه همین اقدام باعث بروز مشكلات فراوان برای آنها میشود. او تصریح میكند: اغلب زوجها در پی محدود كردن استقلال مالی زوجه و در اختیار گرفتن آنها هستند كه همین بینش و طرز فكر منجر به بروز اختلافات و نارساییهایی همچون به زندان رفتن زنان میشود. او با بیان اینكه در زندانها كم نیستند زنانی كه به جرم امضای اوراق در زندان به سرمی برند، تاكید میكند: باید زنان در زمینه حقوقی و قضائی آگاهی خود را ارتقاء داده و به این ترتیب مدیریت امور مالی خود را به دست گیرند. به گفته این حقوقدان در میان زنان زندانی به ترتیب بیشترین فراوانی به دلیل مصرف یا حمل مواد مخدر، تصادفات و عدم داشتن بیمه نامه شخص ثالث است. ترك همدانی تاكید میكند: ناآگاهی بانوان به لحاظ فرهنگی و باورهای موجود را میتوان مهمترین دلیل برای افزایش جرائم بانكی و بدهكاریهای زنان زندانی نام برد. او از شوهركشی به عنوان یكی دیگر از جرائم ویژه و شایع در زنان اشاره میكند و میافزاید: آمار ضرب و شتم از سوی زنان به نسبت مردان كم است اما این نارسایی در قالب همسركشی بروز میكند آن هم به این دلیل كه از لحاظ روانشناسی وقتی فرد چندین بار مورد بیاحترامی و نارساییهای شخصیتی قرار میگیرد این نارساییها منجر به عقدههای درونی میشود و هر لحظه ممكن است بروز كند.
اغلب زنان در زندان قربانیان همسرانشان هستند
یك فعال زنان و عضو اسبق فراكسیون زنان مجلس درباره كم و كیف حضور زنان مجرم در زندانهای كشور به «آرمان» میگوید: بروز هر بزه، جرم و جنایتی زمینههای اجتماعی خاص خود را دارد. عمدتا زنان زندانی قربانیان فقر و اعتیاد تحمیلی از سوی همسرانشان هستند. فاطمه راكعی میافزاید: اغلب این زنان شاغل نیستند و با اصرار، فشار و تهدید همسران معتادشان مجبور به حمل مواد مخدر و اقدام به جرمهای دیگر از قبیل سرقت و كیفزنی میكنند. به گفته او در واقع زنانی كه به حق و حقوق خود واقف نیستند بالطبع مورد سوءاستفاده و حتی به دلیل عدم آگاهی آنها مورد ظلم و اهانت فراوان قرار میگیرند كه نهایتا دست به خشونت میزنند. راكعی تاكید میكند: هماكنون زنانی كه به دلیل قتل همسرانشان در زندانها به سر می برند، كم نیستند و حتی برخی زنان نیز به دلیل بدهیهای مالی كه شوهرانشان به بار آوردهاند و امضای چك و سفتههای بیمحل به ناچار در زندان به سر میبرند. به گفته او بیشترین علت حضور زنان در زندانها به دلیل اعتیاد، فقر، فشارهای اقتصادی و روحی از سوی همسرانشان است. این فعال حوزه زنان در زمینه كاهش مشكلات موجود در جامعه میافزاید: زنان باید از حقوق خود مطلع باشند تا به این ترتیب بتوان از شدت معضلهای جامعه كاست.
نظارت مسئولان را خواستاریم
در دهه قبل قانونی در زندانهای كشور حكمفرما بود به این قرار كه هر فرد زندانی بعد از ترخیص تا مدتها مورد رصد مددكاران اجتماعی قرار میگرفت و فعالیتش مورد توجه بود، اما این اقدام از سال 85 لغو شد و دیگر شاهد چنین نظارتی از سوی مسئولان امر نیستیم. در این زمینه راكعی تصریح میكند: باید برخورد با زندانیان یك برخورد حمایتی و نظارتی بوده و به دنبال این باشیم كه زمینه بازگشت زندانیان به زندان را از بین ببریم. به گفته او با اجرای قانون حمایت از افراد بعد از ترخیص زیر نظر مددكاران اجتماعی و دیگر افراد مسئول میتوان تا حدی امیدوار به كاهش تعداد زندانیان بود. راكعی با بیان اینكه در گذشته با حمایتهایی از این دست مشكلات و نارساییهای اجتماعی تا حدی حل و فصل میشد، میگوید: هماكنون شاهد چنین حمایتهایی نیستیم، حال آنكه همانطور كه تاكید شد این مساله یكی از مهمترین مسائل در زمینه كاهش تعداد زندانیان است.
* منبع : روزنامه آرمان
**گروه اطلاع رسانی**1893**9131
تهران - ایرنا -روزنامه آرمان در صفحه گزارش اجتماعی نوشت :افزایش بیش از پیش نرخ طلاق، مصرف و توزیع مواد مخدر سنتی و صنعتی، تورم و فشارهای اقتصادی در جامعه و... را میتوان به عنوان بخشی از آسیبها و نارساییها در جامعه دانست.