داروها، نخستین عامل مسمومیت در كشور به شمار می روند و این موضوع مهم از آنجا اهمیت دارد كه این نوع مسمومیت نه تنها در بین بزرگسالان بلكه در كودكان نیز بیش از گذشته افزایش یافته و در مواردی سهل انگاری والدین و مراجعه نكردن بهنگام به مراكز درمانی، مرگ كودك را نیز رقم زده است.
چندی پیش دكتر طلعت قانع دبیر مركز اطلاع رسانی دارو و سموم سازمان غذا و دارو به آمار مسمومیت های كشور در چند سال گذشته اشاره كرد و گفت كه در سال های 93 و 92 به ترتیب 778 و 747 نفر و در سال های 91،90 و 89 نیز به ترتیب 627، 599 و 551 نفر براثر مسمومیت های دارویی جان خود را از دست دادند.
كارشناس دارو مركز اطلاع رسانی دارو و سموم معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشكی زنجان نیز در این باره با تاكید بر اینكه بروز مسمومیت ها در اطفال بویژه در كودكان زیر پنج سال شیوع بالایی دارد، گفت: كودكان خردسال ممكن است هر چیزی را به دهان ببرند كه این عمل بخشی از آموزش و درك این گروه سنی از محیط اطرافشان است و این عمل زمینه ساز بروز مسمومیت هاست.
دكتر ترلان صادقی عمده ترین موارد مسمومیت در كودكان را در اثر خوردن داروها، مواد شیمیایی و محصولات خانگی مانند مواد آرایشی بهداشتی، فرآورده های شوینده، سفیدكننده و لوله باز كن، لاك پاك كن (استون) و گیاهان آپارتمانی سمی ذكر كرد.
وی اظهاركرد: موضوع مسمومیت ها در كودكان مهم تلقی می شود و برای پیشگیری از بروز آن لازم است والدین به نكات مهم توجه داشته باشند.
كارشناس دارو مركز اطلاع رسانی دارو و سموم معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشكی ادامه داد: بر این اساس توصیه می شود از نگهداری داروها در كنار مواد خوراكی و نوشیدنی ها خودداری شود و علاوه بر آن محصولات شیمیایی و شوینده، نفت و بنزین را همیشه در ظرف اصلی آن نگهداری كنید و هرگز این فرآورده ها را در ظرف مواد خوراكی (مانند بطری نوشابه) نریزید، چرا كه موجب مصرف اتفاقی این مواد توسط كودكان می شود.
وی با بیان اینكه گل ها و گیاهان آپارتمانی باید دور از دسترس كودكان قرار داده شود، بیان كرد: هنگام بازی كودكان در فضای باز مراقب آنها باشید تا با گل ها و گیاهان سمی، مسموم نشوند.
صادقی اظهاركرد: نام گیاهان خانگی را به خاطر بسپارید و روی برچسبی كنار آنها بنویسید چرا كه بسیاری از گیاهان و گل های آپارتمانی مانند خرزهره و دیفن باخیا، سمی هستند و تماس پوست با آنها و یا به دهان بردن آنها منجر به مسمومیت و سوختگی مخاط می شود.
كارشناس دارو مركز اطلاع رسانی دارو و سموم معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشكی ادامه داد: مواد شیمیایی، شوینده و سفید كننده در منزل در كمدهای دارای قفل و دور از دید و دسترس كودكان قرار داده شود و همچنین داروهای مصرفی افراد خانواده را در محلی مرتفع و دور از دسترس كودكان قرار دهید یا در كمدهای قفل دار نگهداری كنید.
وی گفت: به هیچ عنوان قبل از اطمینان ازطریق تماس با مركز اطلاع رسانی دارو و سموم (با شماره تماس 1490) یا كسب اطلاعات از مراكز درمانی مسمومیت، اقدام به القای استفراغ به كودك نكنید، چرا كه در برخی موارد مانند مصرف تركیبات نفتی، القای استفراغ سبب خطرات بسیار بیشتر حتی مرگ می شود.
**مصرف شیر یا ماست برای مسمومیت ها خطرناك است
صادقی كارشناس دارو مركز اطلاع رسانی دارو و سموم معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشكی گفت: از مصرف شیر یا ماست برای تمام مسمومیت ها باید اجتناب شود، چرا كه بسته به نوع ماده سمی ممكن است جذب سم را افزایش دهد.
وی با اشاره به اینكه بلع باتری كوچك ساعت (باتری مینیاتوری) در كودك می تواند با عوارض جدی همراه باشد اظهاركرد: در این موارد كودك را در اسرع وقت به یك مركز درمانی منتقل و اسباب بازی های دارای باتری، بویژه باتری های دیسكی و مینیاتوری را از دسترس كودكان دور كنید.
** مصرف تصادفی شربت متادون ازسوی كودكان مسمومیت و درنهایت مرگ را به دنبال دارد
كارشناس داری مركز اطلاع رسانی دارو و سموم معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشكی زنجان با اشاره به اینكه از سال 1389 تا 1391، 23 مورد مرگ ناشی از خوردن شربت متادون (دارو ترك اعتیاد بزرگسالان) در كودكان ایرانی گزارش شده است، ادامه داد: نگهداری شربت متادون (جهت ترك اعتیاد) در ظرف خالی نوشابه و شیشه خالی دارو طی سال های گذشته منجر به مسمومیت ناخواسته و مرگ ده ها كودك شده است.
وی یادآوری كردئ: والدین به كودكان بیاموزند جز با اجازه و اطلاع بزرگ ترها چیزی ننوشند و نخورند.
صادقی با اشاره به اینكه داروهای خود را در مقابل چشم كودكان نخورید، چرا كه كودكان از رفتار بزرگسالان تقلید می كنند، بیان كرد: كودكان ممكن است دور از چشم والدین داروها را به دهان ببرند.
وی اظهاركرد: زمانی كه شما در منزل نیستید و كودك را به فرد دیگری می سپارید ، كودكان در معرض بیشترین خطر مسمومیت قرار دارند و اگر به كودك خود دارو می دهید به او تفهیم كنید كه این دارو است و از كلماتی مثل آب نبات، شكلات و خوراكی استفاده نكنید.
وی یادآوری كرد: هنگام استفاده از محصولات شیمیایی و پاك كننده ها چنانچه مجبور شدید به زنگ خانه یا تلفن جواب دهید، قبل از هر چیز در ظرف را ببندید و هرگز از كودك خود چشم برندارید.
مركز اطلاع رسانی دارو و سموم با شماره تماس 1490، از ساعت 8 تا 14 (بجز ایام تعطیل) آماده پاسخگویی به شهروندان است.
اول تا هفتم آبان هفته پیشگیری با عناوین مسمومیت های دارویی، مسمومیت ها در اطفال، مسمومیت ناشی از سوء مصرف موادمخدر درجوانان، مسمومیت با مواد غذایی و گیاهان سمی، پیشگیری از بروز مسمومیت با سموم دفع آفات و مواد شیمیایی و شوینده خانگی، پیشگیری از مسمومیت ناشی از گزیدگی ها، پیشگیری از مسمومیت ناشی از گازها و منوكسیدكربن نامگذاری شده است.
شعار هفته پیشگیری از مسمومیت ها به دلیل شیوع مسمومیت دارویی در كشور، امسال ' با افزایش آگاهی، مانع مسمومیت دارویی شویم'، است.
6085/7320/ 1650
زنجان - ایرنا - براساس آمارهای ارائه شده، مسمومیت در كودكان زیر پنج سال در كشور شیوع بیشتری دارد و غفلت والدین از این موضوع مهم پیامدهای ناگواری به دنبال خواهد داشت.
