محمد درويش روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار علمي ايرنا افزود: هر اكوسيستمي مانند مراتع، بيابان ها، رويشگاه هاي جنگلي، تالاب ها و كوهستان ها براي يك توان اكولوژيكي خاص طراحي شده اند و متناسب با آن توان از پوشش گياهي برخوردار هستند.
وي اظهار كرد: به عنوان مثال مناطق ساحلي درياي خزر به دليل رطوبت و بارندگي هاي مناسب مي تواند پذيراي درختاني مانند ' مازو ' و پهن برگ ها باشد كه نياز آبي بالايي دارند، به همين دليل رشد سريعي دارند و از قدرت توليد چوب بالايي نيز برخوردارند و مي توانند به يك رويشگاه جنگلي طبيعي تبديل شوند.
مدير كل دفتر آموزش و مشاركت هاي مردمي سازمان حفاظت محيط زيست ادامه داد: اما وقتي بخواهيم چنين رويشگاهي را با اين نوع درختان آب دوست و پهن برگ در منطقه اي مانند دامغان ايجاد كنيم نه تنها به اكوسيستم محيط زيستي آن منطقه كمك نكرده ايم بلكه منابع آبي آن منطقه را نيز به تاراج برده ايم ، بنابراين يك انتخاب اشتباه مي تواند منطقه اي را نابود كند.
وي افزود: همين اتفاق در بسياري از مناطق دنيا و ايران رخ داده است يعني با انتخاب گونه هاي نامناسب و طرح هاي درختكاري و جنگل كاري دستي نه تنها نتوانستيم به افزايش ظرفيت گرمايي ويژه و تعديل اقليم كمك كنيم بلكه اندوخته هاي آبي زير زميني را هم به يغما برده ايم و فشار مضاعفي را به سفره هاي زير زميني وارد كرديم.
درويش به يك تجربه شكست خورده در اين زمينه اشاره كرد و گفت: طرحي با عنوان ' فلاحت در فراغت' در استان فارس اجرا شد كه بر اساس آن صدها هكتار از دامنه ها، مراتع و جنگلهاي ارژن منطقه به بهانه اشتغالزايي و توسعه كشاورزي به كشتزارها و باغات ميوه تبديل شد.
وي ادامه داد: اما چون آن منطقه پتانسيل تبديل شدن به باغ را نداشت نه تنها منطقه و درختان خشك و آن همه سرمايه گذاري نابود شد بلكه نرخ فرسايش خاك نيز افزايش يافت، پوشش هاي طبيعي منطقه نابود شد و اكنون در حال تبديل شدن به منشا گرد و خاك است.
درويش تاكيد كرد: بنابراين بايد به اكوسيستم هاي طبيعي احترام بگذاريم و جايي كه سيستم آن بياياني است هرگز تلاش نكنيم آنجا را به جنگل و يا برعكس تبديل كنيم.
وي با تاكيد بر اينكه بايد در حفظ جنگل ها تلاش كنيم گفت: اكنون 30 درصد جنگل هاي زاگرس در خطر خشك شدن قرار دارد يعني 18 ميليون اصله درخت بلوط را از دست داده ايم، 1.5 ميليون هكتار از جنگل هاي هيركاني در نيم قرن اخير كاهش يافته و در ارسباران خسارات جبران ناپذيري به رويشگاه هاي جنگلي وارده شده است.
درويش افزود: همچنين چندين هكتار از رويشگاه هاي حرا و مانگرو در جنوب كشور در خليج فارس بر اثر غلبه تفكر سازه اي در مديريت منابع آب مانند سد سازي ها و استقرار صنايع مختلف نابود شده است.
وي ادامه داد: بنابراين بهتر است درختكاري در جايي كه پتانسيل طبيعي دارد انجام شود، البته در چند سال اخير صدها هزار هكتار از اين پتانسيل طبيعي را از دست داده ايم، به نظر مي رسد اولويت درختكاري بايد در همان مناطق زاگرسي، هيركاني و ارسباران باشد و به هيچ عنوان نبايد تلاش كنيم با صرف هزينه هاي گزاف مثلا در اطراف شهرهاي بياباني جنگل هاي دست كاشت ايجاد كنيم به اين ترتيب سفره هاي آبي زير زميني را نابود و تغيير اقليم را تشديد كرده ايم.
درويش اظهار كرد: درختكاري هميشه ارزش نيست بلكه بايد در جايي انجام شود كه پتانسيل طبيعي آن وجود داشته باشد اگر غير اين باشد خودمان باعث افزايش سرعت تغيير اقليم و افزايش دما شده ايم.
چندي پيش نتيجه يك تحقيق نشان داد جنگل كاري هايي كه با هدف مقابله با تغييرات اقليمي انجام مي شود ممكن است در نهايت منجر به گرم شدن بيشتر زمين شود، دليل اين مساله هم كاهش بازتاب زمين بر اثر جنگلكاري و تجمع گرما و ايجاد گرمايش محلي است.
اين تحقيق توصيه مي كند كه حفظ وضعيت فعلي كاربري زمين ها، ايجاد زمينه براي كاهش توليد گازهاي گلخانه اي و ايجاد زمينه تاثيرگذاري مكانيسم هاي طبيعي بهترين راه حل مقابله با تغييرات اقليمي است.
علمي 9014**1440
تهران- ايرنا- عضو هيات علمي موسسه تحقيقات جنگلها و مراتع با بيان اينكه هراكوسيستمي توان طبيعي خاصي دارد كه اگرغيراز آن برخورد شود قطعا نابود مي شود، گفت: با درختكاري در مناطقي كه توان طبيعي آنرا ندارند نه تنها به هدف محيط زيستي خود نرسيده ايم بلكه تغيير اقليم را تشديد كرده ايم.
