به گزارش ایرنا ازساینس ، بركههای سطحی یخچال خومبو در هیمالیا با افزایش سطح به یكدیگر پیوستهاند و دریاچههای بزرگتری درست كردهاند.
كوهنوردانی كه قصد دارند این قله با ابهت را فتح كنند باید از این یخچال و آبشار یخی مهیب خومبو عبور كنند.
همزمان شدن افزایش سرعت ذوب یخچالها در منطقه با بالا رفتن دمای كره زمین موجب بروز نگرانی شده است.
به گفته دانشمندان با اینكه یخچالهای دیگر منطقه هیمالیا شاهد افزایش تعداد دریاچهها بودهاند ولی این نخستین هشدار از این نوع برای یخچال خومبو است.
سرریز شدن اینگونه دریاچههای یخچالی جدید میتواند منجر به سیل و مرگومیر و خسارت در پاییندست شود.
**فروپاشی یخچالها
این اولین تیم علمی است كه از زمان زلزله ویرانگر ماه آوریل گذشته از منطقه بازدید میكند.
آن روان، رهبر گروهی كه از طرف دو دانشگاه شفیلد و لیدز در منطقه كار میدانی كرده بود، میگوید حدود 10 سال پیش چند بركه مجزا روی یخچال خومبو وجود داشت ولی آنها در پنج سال گذشته گسترش پیدا كردهاند و به یكدیگر پیوستهاند.
گروه دكتر روان چند وقتی است كه دارد رفتار یخچالهایی را بررسی میكند كه با قلوهسنگ پوشیده شدهاند. تمركز آنها بر یخچال خومبو بوده است.
وی گفت : در طرف چپ نواحی پایینی یخچال چیزی در حدود هفت یا هشت بركه بزرگ ایجاد شده كه حالا دارند به یكدیگر متصل میشوند و یك زنجیره را ایجاد میكنند. آبی كه از نواحی بالاتر یخچال در این بركهها جاری میشود به مرور باعث پیوستن آنها به یكدیگر خواهد شد. در حال حاضر به نظر میرسد كه یخچال در حال فروپاشی است و امكان دارد شاهد ایجاد چند دریاچه بزرگ و بالقوه خطرناك بر سطح آن باشیم.
این تیم علمی در بررسیهای خود تصاویر ماهوارهای 15 سال گذشته را مطالعه كرده و در شش سال گذشته هم سه بار برای انجام تحقیقات میدانی به منطقه سفر كرده است.
دانشمندان متوجه شدهاند كه ذوب یخهای لایههای زیرین باعث شده تا بعضی از بخشهای پایینی این یخچال نشست كند و به محلی برای ایجاد و رشد تودههای آبی تبدیل شود.
این تحقیق نشان میدهد كه در 15 سال گذشته ارتفاع این یخچال پوشیده از قلوهسنگ سالی دو متر كاهش پیدا كرده است.
برخلاف یخچالهای مناطق دیگر كه معمولا سطحی صاف و یخی دارند، خیلی از یخچالهای منطقه هیمالیا با لایهای از سنگ و خاك پوشیده شدهاند.
به گفته دانشمندان افزایش دما باعث كاهش حجم یخ در ارتفاعات بالاتر میشود و به همین دلیل یخ كمتری به بخشهای پایینی یخچالها میرسد و این دلیل اصلی ایجاد اینگونه نشستها است.
**روندی نگرانكننده
كارشناسان دیگری هم كه روی این یخچالهای پوشیده تحقیق میكنند این سیر وقایع را تصدیق میكنند.
لینزی نكلسون، از دانشگاه اینسبروك، میگوید:افت سطح یخچالها باعث سختتر شدن تخلیه آب از سطح و عبور آن از یخرفتهای(ﺧﺮدهﺳﻨﮓها و ﻣﻮادی ﻛﻪ ﺑه علت جابهجایی یخچالهای طبیعی بر جای میمانند) بزرگ زیرین میشود. تراز زهآبی كه از یخرفتهای پایانی عبور میكند، تعیینكننده ارتفاع پایه برای سطح ایستابی داخل یخچال است و به نظر میرسد كه این دریاچههایی كه دارند به سرعت به یكدیگر میپیوندند با این سطح ایستابی ارتباط دارند.
جفری كرگل، آبشناس در دانشگاه آریزونا، چند سالی است كه مشغول مطالعه دریاچههای یخچالی هیمالیا بوده و میگوید روند مشخصی در حال شكل گرفتن است.
وی افزود:مساله آزاردهنده این است كه ادامه این روند به ایجاد یك دریاچه یخچالی جدید در درهای پرجمعیت و شلوغ منتهی میشود و این مایه نگرانی است.
سال 1985 بود كه دیواره یكی از این دریاچههای یخچالی در دره خومبو شكست و سیل یك نیروگاه آبی و تاسیسات زیربنایی دیگر را در پاییندست تخریب كرد.
به گفته برنامه محیطزیست ملل متحد – یوانایپی – در یك قرن گذشته حدود 35 دریاچه یخچالی در نپال، پاكستان، بوتان و چین سرریز شدهاند.
اسناد تاریخی نشان میدهد كه ایجاد و تخلیه اینگونه دریاچهها اتفاق جدیدی نیست ولی به گفته دانشمندان افزایش دما و تسریع ذوب یخچالها در سالهای اخیر نگرانكننده است.
كامرون واتسون، محقق در دانشگاه لیدز، میگوید:پایین آمدن سطح یخچال به معنی بیشتر شدن فاصله آن با آبشار یخی خومبو است؛ چیزی كه كار كوهنوردان را برای بالا رفتن از آن در آینده سختتر میكند.
علمی **1354 ** 1418
تهران - ایرنا - سرریز شدن دریاچههایی كه در نزدیكی كوه اورست تشكیل شدهاند ممكن است مناطق مسكونی پاییندست را در معرض خطر قرار دهد.