به گزارش روزيكشنبه گروه علمي ايرنا از روابط عمومي معاونت علمي وفناوري رياست جمهوري، يونس نوراللهي در خصوص پتانسيلسنجي منابع زمين گرمايي دركشور افزود: مطالعات درحوزه انرژي زمين گرمايي در ايران از سال 1354 آغاز شد و يك شركت ايتاليايي مطالعاتي را در شمال غرب ايران انجام داد كه بر اساس نتايج آن چهارمنطقه داراي پتانسيل زمين گرمايي (سبلان، خوي -ماكو، سهند و دماوند) شناسايي شدند.
وي بيان كرد: اين مطالعات درسال 1364 مجدد از سر گرفته شد و با توجه به نتايج مطالعات قبلي در بررسيهاي جديد بيشترين تمركز برمنطقه سبلان بود، پس از آن درسال 1375 مجددا پروژه پتانسيل سنجي انرژي زمين گرمايي آغاز شد كه سايرمناطق كشور نيزمورد بررسي قرارگرفت وعلاوه بر چهارمنطقه فوق 10منطقه ديگرنيز شناسايي شد كه در مناطقي چون تفتان-بزمان، طبس-فردوس، خور-بيابانك، تكاب-هشترود و اصفحهان-محلات پتانسيلهاي بسيار خوبي مشخص شد.
*** شناسايي 18 منطقه زمين گرمايي در كشور
عضو هيات علمي دانشگاه تهران بيان كرد: با ادامه مطالعات كه سال 2011 در دانشگاه كيوشو ژاپن انجام و تكميل شد نهايتا 18 منطقه داراي پتانسيل زمين گرمايي در كشور شناسايي شد كه اين مناطق عمدتا توان توليد برق را دارند و اين نشان مي دهد ايران منابع بسياري در انرژي زمين گرمايي دارد، اطلاعات، دادهها، شاخصها و مظاهر زمين شناسي، ژئوشيمي و ژئوفيزيكي نشان ميدهد كه احتمال وجود مخزن در اين مناطق بسيار بالا است.
وي بيان كرد: از بين اين 18 منطقه با توجه به اينكه سبلان اولويت نخست را دارا بود از سال 1374 مطالعات در اين منطقه توسط سازمان انرژي هاي نو ايران (سانا) شروع شد و يك شركت نيوزلندي كارهاي مربوط به مطالعات مختلف اكتشافي اين منطقه را انجام داد و نهايتا محل حفر سه چاه اكتشافي را مشخص كردند كه اين سه حلقه چاه با همكاري شركت ملي حفاري ايران حفر شدند، در اين منطقه مخزني با دماي حدود 250 درجه سانتي گراد شناسايي شد كه دماي بسيار خوبي براي استحصال برق است.
*** توان توليد 200 مگاوات برق زمين گرمايي در سبلان
نوراللهي بيان كرد: در نهايت محاسبات و مدلسازي عددي مخزن در اين منطقه انجام شد كه نتايج اين مطالعات امكان استحصال حداقل 55 مگاوات برق به عنوان پتانسيل توسعه اين منطقه بود، سپس تعداد 8 حلقه چاه ديگر نيز حفاري شد و در حال حاضر گفته ميشود تا 200 مگاوات نيز توان توليد برق در اين ميدان زمين گرمايي وجود دارد.
** مشكلات حوزه زمين گرمايي در ايران
وي درباره مشكلات حوزه زمين گرمايي در كشورگفت: درحال حاضرسازمان انرژيهاي نو ايران به عنوان سازمان متولي توسعه انرژي زمين گرمايي در كشورزيرساختهاي لازم در بخش اكتشاف، حفاري و ارزيابي مخازن را در اختيار ندارد.
وي اظهاركرد: در واقع بخش اعظم كارهاي مربوط به بهرهبرداري از منابع زمين گرمايي، مطالعات اكتشافي و استحصال بخار از درون زمين است كه زير ساختهاي لازم در سانا و حتي وزارت نيرو وجود ندارد، وقتي بخار از زمين خارج شد و در دسترس قرار گرفت احداث نيروگاه تفاوت چنداني با نيروگاه حرارتي معمولي ندارد كه بيشتر اين بخش دوم مربوط به وزارت نيرو است.
وي گفت: معضل ما اين است بعد از20سال هنوز درگير بخش اول هستيم و فقط هشت حلقه چاه حفر شده ولي متاسفانه تا كنون امكان بهره برداري از اين چاهها ايجاد نشده است. در حالي كه در ساير كشورها بعد از حفر هر يك يا دو حلقه چاه، نيروگاهي كوچك براي بهرهبرداري از آن احداث شده و همزمان با حفر چاههاي بعدي با توليد برق، درآمد كسب ميكنند و اين اتفاقي است كه در كشور ما رخ نداده است.
وي بيان كرد: بيش از 10 سال است كه برخي از چاههاي حفر شده به حال خود رها شدهاند و چه بسا بيشتر آنها ممكن است در اثر رسوبگذاري از بين رفته باشند. در كشورهاي توسعه يافته بطور استاندارد، يك چاه توليدكننده سيال زمين گرمايي حتي براي يك ماه هم بلااستفاده رها نميشود.
نوراللهي با اشاره به اينكه زنجيره ساختارها، نيروي انساني، شرايط و امكانات لازم براي فرآيند مطالعات زمينشناسي، ژئوشيمي، ژئوفيزيك، حفاري و آزمايشگاه در كشور شكل نگرفته گفت: ضرورت دارد تا مانند كشورهاي پيشرو متولي واحدي براي آن مشخص شود.
وي به مطالعات خود بر روي ساختار توسعه زمين گرمايي در كشورهاي مختلف اشاره كرد و گفت: در اين كشورها به زمين گرمايي به عنوان منبع اقتصادي انرژي نگاه مي شود به عنوان مثال در كشورهاي پيشرو به منابع زمين گرمايي مثل مخازن نفت و گاز بعنوان منبع انرژي نگاه ميشود و شركتهاي متخصص در زمينه اكتشاف منابع زمين و استحصال بخار فعاليت كرده و مبادرت به شناسايي و استحصال بخار از زمين ميكنند و سپس اين بخار توليد شده را به دستگاه مالك و بهرهبردار نيروگاه بعنوان منبع انرژي ميفروشند به عبارت ديگر ميتوان گفت به بخار توليد شده از چاههاي زمين گرمايي همانند گاز طبيعي بعنوان يك حامل انرژي نگاه ميشود.
اين محقق انرژيهاي تجديدپذير اظهاركرد: علاوه بر موضوع توليد برق از منابع زمين گرمايي بايد در كشور حمايت جدي از بخش استفاده مستقيم حرارتي از منابع زمين گرمايي صورت پذيرد. متخصصين اين حوزه متعقدند در هر منطقهاي كه بتوانيم از حرارت مستقيم زمين بهرهبرداري كنيم، تبديل آن به برق مگر به ضرورت، منطقي نيست، شاهد اين مدعا اين است كه در دنيا بيش از 30 هزار مگاوات استفاده حرارتي از منابع زمين گرمايي ميشود در حالي كه اين رقم براي توليد برق حدود 13 هزار مگاوات است.
وي بيان كرد: در كل منابع تجديدپذير از جمله زمين گرمايي، متولي مشخصي براي بخش حرارت تعيين نشده است كه اين مسئله باعث عدم توجه بهاين بخش در ساليان گذشته شده و در نتيجه توسعه كافي و متناسب با ظرفيت كشور اتفاق نيفتاده است.
وي افزود: از سوي ديگر سازمان انرژيهاي نو ايران نيز با توجه ماهيت و ماموريت سازماني خود، متولي امر حرارت نميباشد، لذا مهمترين كاري كه بايد هرچه سريعتر تصميمگيران انجام دهند،تعيين يك متولي مشخص براي كاربردهاي حرارت حوزه انرژيهاي تجديدپذير مي باشد كه در اين صورت ميتوان اميدوار بود انرژي زمين گرمايي نيز در بخش حرارت و برق مسير كاربردي و تجاري شدن را به سرعت طي كند.
علمي (1)** 9340**1440
تهران- ايرنا- مديرگروه انرژيهاي تجديدپذيرو محيط زيست دانشكده علوم و فنون نوين دانشگاه تهران گفت: تاكنون 18 منطقه با پتانسيل بالاي انرژي زمين گرمايي در كشور شناسايي شدهاند كه اين مناطق عمدتا توان توليد برق تجديدپذير را دارند.