در ادامه اين گفت و گو مي خوانيم: بر اين اساس، كارفرما قانونا بايد 4 در صد حق بيمه بيشتر بابت كارگران شاغل در كارهاي سخت و زيان آور بپردازد و قانون بازنشستگي آنها داشتن حداقل 20 سال متوالي است. اگر چه بسياري از روزنامه‌نگاران از آغاز كار خود، بيمه شدن را امري مهم نمي‌پندارند و پس از چند سال كار، به ميزان اهميت آن پي مي‌برند. همين است كه زماني كه روزنامه‌نگاران با آگهي‌هاي همكاري روبه‌رو مي‌شوند، عموما كمتر نامي از بيمه و بيمه شدن را مي‌بينند يا به آن توجه مي‌كنند در حالي كه براساس نص صريح قانون اساسي، كارگر از لحظه اول شروع به كار بايد بيمه شود. اما معمولا در تحريريه‌ها اين زمان پس از يك يا دو ماه آزمايشي بودن فرد اعمال مي‌شود و گاه هيچ گاه خبرنگار در يك مجموعه بيمه نمي‌شود.
گره كور بيمه خبرنگاران از سال‌هاي فعاليت انجمن صنفي روزنامه‌نگاران ايران وجود داشته و همچنان ادامه دارد. اعضاي سابق انجمن مي‌گويند كه فعاليت‌هاي بسياري براي بيمه شدن خبرنگاران صورت گرفته است و حتي قرار گرفتن نام شغل روزنامه‌نگاري در ليست مشاغل سخت و زيان‌آور از دستاوردهاي انجمن صنفي است و مجلس شوراي اسلامي با حمايت نمايندگان آن دوره چون زنده‌ياد احمد بورقاني، محسن آرمين و ... با انجمن صنفي و دولت وقت بود.
اگر چه عده‌اي هم معتقدند اين مساله محصول يك توافق كارشناسي نشده بين بخشي از سازمان تامين اجتماعي با بخشي از روزنامه‌نگاران بود. اين كار به نظر آنها با هدف جلب رضايتمندي طرفين بود كه بيشتر هم تامين اجتماعي از آن سود برد. به همين دليل با وجود گذشت سال‌ها و اجراي اين قانون در مورد ساير اصناف (با تمام انتقاداتي كه نسبت به نحوه اجراي آن وارد است)، كمتر روزنامه‌نگاري موفق به استفاده از اين قانون شده است.
از سوي ديگر اين منتقدان علاوه بر موارد گفته شده، روزنامه‌نگاران را نيز بخشي از اين جريان ناقص مي‌دانند. به گفته اين افراد، روزنامه‌نگاران از حقوق قانوني خود آگاهي كافي ندارند يا به آن بي‌توجهي مي‌كنند، همچنين ناآگاهي مديران روزنامه و كارفرما، بي‌توجهي به پرداخت حق بيمه و صدور احكام شغلي براي روزنامه‌نگاران، همچنين تلاش سازمان تامين اجتماعي براي محاسبه نكردن سختي و زيان‌آوري براي همه مشاغل از دلايل اصلي محروم شدن خبرنگاران از اين قانون است.
اين منتقدان دليل كارشناسي نشدن اين قانون از سوي تامين اجتماعي را اين‌گونه عنوان مي‌كنند كه بخش عمده اي از بدنه كارشناسي و بخش‌هاي فني سازمان تامين اجتماعي با توجه به آثارمالي در تمامي موارد مشابه نگاه منفي در اين زمينه‌ها دارند، اما مديريت سازمان به زعم خود به دليل نياز به جلب حمايت روزنامه‌نگاران، هنگام ارائه طرح بازنشستگي پيش از موعد در كارهاي سخت و زيان‌آور، حرفه روزنامه‌نگاري را هم در آن گنجاند تا براي كاستن از فشارهاي مالي و طرح همزمان پيشنهاد ديگري كه بازنشستگي با 10 سابقه را به صورت پلكاني به 20 سال افزايش مي‌داد، از حمايت روزنامه‌نگاران يا سكوت آنان بهره‌مند شود. در واقع بازنشستگي در كارهاي سخت و زيان‌آور نه اينكه حاصل تلاش آن انجمن بوده باشد، بلكه نتيجه تلاش مديران سازمان تامين اجتماعي براي جلب حمايت روزنامه‌نگاران بوده است.
در سال‌هاي بعد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، بيمه خبرنگاران را توسط اين وزارتخانه رايگان اعلام كرد. براين اساس ارشاد به نوعي وظيفه كارگزاري خبرنگاران و روزنامه‌نگاران را برعهده گرفته و از محل بودجه عمومي دولت مبالغي را بابت حق بيمه آنها به تامين اجتماعي مي‌پردازد و در اصطلاح بيمه خبرنگاران در صندوق حمايت از آثار و پديدآورندگان به نوعي حالت بيمه مشاغل آزاد را پيدا مي‌كند و از آنجا كه ارشاد هيچ تعهدي در پرداخت 4 درصد حق بيمه اضافه سخت و زيان‌آوري نداشته و ندارد سوابق موجود در اين صندوق تنها براي بازنشستگي و دريافت مستمري كفايت مي‌كند و اين سوابق فاقد شرايط سخت و زيان‌آور است. حتي خبرنگاراني كه از طرف ارشاد بيمه هستند يا بوده‌اند امكان دريافت بيمه بيكاري را پس از اخراج يا اتمام قرارداد ندارند چرا كه اصولا فاقد كارفرماي مشخص هستند، در واقع چون اين نوع بيمه مشمول كمك دولت است خبرنگاران از بسياري مزاياي مفيد محروم شده‌اند.
رامين رادنيا، معاون سردبير روزنامه ايران و از فعالان پيشكسوت درباره بيمه خبرنگاران به «ابتكار» مي‌گويد: در دوره‌هاي گذشته براي آن دسته از خبرنگاراني كه به صورت آزاد كار مي‌كردند يا به دليل جابه‌جايي‌هايي كه از يك رسانه به رسانه ديگر داشتند، ناچار مدتي بيكار مي‌شدند و بخشي از خبرنگاران پاره‌وقت كه با روزنامه‌ها كار مي‌كردند، اين امكان ايجاد شد تا براي بيمه شدن، بخشي از حق بيمه را خودشان بپردازند و بخشي را هم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي پرداخت كند كه اين امر در اين سال‌ها با فراز و فرودهايي مواجه شد و به نظر مي‌آيد كه با تشكيل انجمن صنفي جديد روزنامه‌نگاران اين مسائل صنفي هم پيگيري شود.
او ادامه مي‌دهد: لازمه مسائلي چون برخورداري آنها از سختي كار، بيمه خبرنگاري و ساير مسائل صنفي خبرنگاران اين است كه كميته‌هاي حقوقي كه از سوي تشكل صنفي تشكيل مي‌شود، پيشنهاداتي ارائه كنند و اين پيشنهادها قابليت رايزني و ارائه به وزارت كار و ارشاد را داشته باشند تا بتوان آنها را اجرايي كرد. براي حمايت هر چه بيشتر از جامعه خبرنگاران و روزنامه‌نگاران كه ممكن است به طور مستقيم از طرف كارفرما بيمه نشوند، اين امكان باشد.
اين روزنامه‌نگار پيشكسوت با اشاره به تعطيلي انجمن صنفي روزنامه‌نگاران ايران در اين سال‌ها توضيح مي‌دهد: بسياري از مسائل صنفي روزنامه‌نگاران در اين سال‌ها كه انجمن صنفي نبوده، مورد غفلت قرار گرفته است به طوري كه اگر اين مسائل به صورت فوري بررسي و كاري براي آنها انجام نشود، خسارت زيادي به اين صنف و بخش آسيب‌پذير وارد مي‌شود.
رادنيا در پاسخ به اين سوال كه چه الزامي دارد كه كارفرما، روزنامه‌نگاران را به عنوان كارگر مشاغل سخت و زيان‌آور بيمه كنند، مي‌گويد: ممكن است براي دريافت امتياز سختي كار صندوق تامين اجتماعي مقاومت‌هايي داشته باشد اما قانونگذار كه روزنامه‌نگاري را سخت و زيان‌آور مي‌داند بايد اين امتياز را براي خبرنگاران و روزنامه‌نگاران به طور يكسان در نظر بگيرند. كميته خاصي در وزارت كار وجود دارد كه برخورداري از سختي كار را مورد بررسي قرار مي‌دهد و در صورت تاييد اين كميته مقدار سنواتي كه خبرنگار كار كرده، يك و نيم برابر حساب مي‌شود. با اين حال كميته بايد اين نظر را داشته باشد كه بخشي از سختي كار خبرنگاران جابه‌جايي و فواصلي باشد كه خواه ناخواه روزنامه‌نگار با آن روبه‌روست و در طول سال‌ها فعاليت خود مجبور شده تا با توقيف، تعطيلي يا مشكلات مشابه از يك رسانه به رسانه ديگر برود.
به گفته اين روزنامه‌نگار، اگر كارفرماي روزنامه در ليستي كه به تامين اجتماعي مي‌دهد جلوي اسم افراد سمت‌هايي مثل خبرنگار كه مشخص شده درج كند، قاعدتا كميته سختي كار نبايد براي تاييد سختي كار دچار مشكل شود و مبنا را بر اين مي‌گذارد. رادنيا با اشاره به اينكه انجمن صنفي روزنامه‌نگاران استان تهران به زودي فعاليت خود را آغاز مي‌كند، مي‌افزايد: نكته مهم براي انجمن جديد اين است كه آن بخش از خدمات و خلاهاي صنفي كه در اين سال‌ها تعطيل شده بود و به جامعه روزنامه‌نگاران ايران آسيب زده، در اولويت كار قرار دهند تا براي صنف خبرنگاران كاري انجام بدهند تا از آسيب‌هاي مستقيم و احتمالي بيشتر جلوگيري شود.
*منبع: روزنامه ابتكار، 1395.9.13
**گروه اطلاع رساني**9370**2002**انتشار دهنده: فاطمه قناد قرصي
تهران- ايرنا- روزنامه ابتكار در گفت و گو با رامين رادنيا، معاون سردبير روزنامه ايران و از فعالان پيشكسوت نوشت: روزنامه‌نگاري سال‌هاست به عنوان يكي از مشاغل سخت و زيان‌آور در مجلس شوراي اسلامي به تصويب رسيده است با اين حال بيشتر روزنامه‌نگاران و خبرنگاران تاكنون رنگ بازنشستگي پيش از موعد را به خود نديده‌اند.
