۱۴ دی ۱۳۹۵، ۱۰:۵۰
کد خبر: 82372363
T T
۰ نفر
بوم گردي؛ شاه كليد توسعه اقتصاد روستايي و گردشگري گلستان

گرگان - ايرنا - يك فنجان چاي آتشي، نان و غذاي محلي، طبيعت بكر و دست نخورده و سكوت آرامش بخش فقط بخشي از روياهاي اين روزهاي انسان گرفتار شده در زندگي ماشيني است كه براي ديدن و رسيدن به آن راهي جز روستاگردي و پناه بردن به طبيعت بكر نيست.

به گزارش خبرنگار ايرنا، بوم گردي يا همان گردشگري روستايي شكلي جديد از صنعت گردشگري رواج يافته در كشورمان است كه در آن افراد به جاي حضور در هتل ها و اماكن شلوغ و پرازدحام راهي روستاهاي بكر و دورافتاده مي شوند تا به دور از هياهوي زندگي روزمره دمي و ساعتي، شايد هم روزي و هفته اي را در آرامش برآمده از اين ويژگي ناب سپري كنند.
به معناي دقيق تر گردشگران بوم گرد به روستاها مي روند تا همانند آن ها زندگي كنند، مانند آن ها غذاي محلي بخورند، مانند آن ها به طبيعت بروند تا لذت هاي يك زندگي ساده و صميمي روستايي را تجربه كرده و از آن بهره مند شوند.
استان گلستان با مزيت هاي نسبي در حوزه گردشگري همچون روستاهاي جنگلي در حوزه بوم گردي از مناطق منحصر به فرد ايران محسوب مي شود كه تمركز و توجه به آن مي تواند كليد حل بسياري از مشكلات و كاستي ها را در بحث توسعه و رونق اقتصاد روستا فراهم آورد.
اين موضوع از آنجايي حائز اهميت بيشتر است كه با وجود رشد شهرنشيني هنوز نيمي از جمعيت 1.9ميليون نفري گلستان در روستاها زندگي مي كنند اما اقتصاد ضعيف روستايي آن در بين 31 استان كشور جايگاه 30 را دارد.
از ديگر سو ، بوم گردي هزينه اندكي مي خواهد و به عنوان يكي از شاخه هاي جديد راه اندازي شده در كشور نياز به سرمايه و احداث بناها و ساختمان هاي شيك و بزرگ ندارد و خاصيت و خصوصيت اصلي آن استفاده از سبك زندگي و زيست مردم روستاها با همان شيوه هاي قديمي و سنتي است.
شايد اجراي درست اين طرح بتواند گردشگري را از اتهاماتي مانند تخريب به فرهنگ و طبيعت و محيط زيست مبرا كند و شيوه اي از گردشگري را اجرا كند كه هم بتواند به نيازهاي گردشگران پاسخ دهد و هم با حفظ ويژگي هاي سنتي و بومي ، اقتصادي جديد و پايدار بدون صرف هزينه هنگفت در بخش صنعت و تغيير كاربري زمين رقم بزند.
محمد زنگانه جوان 29 ساله و از پيشگامان صنعت بوم گردي در گلستان كه از چند سال قبل فعاليت خود را در اين بخش با سرمايه و امكانات اندك آغاز كرده اما به واسطه داشتن اطلاعات كافي از شرايط و ويژگي هاي روستاهاي استان، موفقيت هايي به دست آورده است به خبرنگار ايرنا گفت: از آنجا كه علاقه زيادي به فعاليت در صنعت گردشگري داشتم پس از مشورت و برگزاري چند جلسه با دوستانم به اين نتيجه رسيديم كه خانه هاي روستاي خود را در فضاي مجازي تبليغ كرده تا از اين راه گردشگر جذب كنيم.
محمد زنگانه بيان كرد: در ابتدا سه خانه را در بخش 'كمالان' از توابع شهرستان 'علي آباد' گلستان در فضاي مجازي معرفي كرديم و نتايجي كه گرفتيم باور نكردني و فراتر از انتظار بود. گردشگران زيادي با ديدن عكس ها براي حضور در خانه هاي روستايي مشتاق شدند و با افزايش مشتري به اين باور رسيديم كه تمركز بر فراهم كردن نيازهاي گردشگران بوم گرد بهترين فرصت براي رونق اقتصادي منطقه و فراهم آوردن موقعيت شغلي براي جوانان جوياي كار است.
وي گفت: گردشگران كه به دنبال گذران اوقات فراغت خود در محيطي آرام ، دور از هياهوي زندگي شهري و با همه لوازم و امكانات و غذاهاي محلي و ساده روستايي هستند ، آرام آرام گلستان را با توجه به ظرفيت هاي بالايش براي اين كار انتخاب كرده و به همين دليل بر تعداد متقاضيان بوم گردي منطقه افزوده مي شود.
زنگانه بيان كرد: خانه هايي كه براي اين طرح انتخاب مي شوند به صورت عمده داراي بافت كاملا سنتي ، بدون هر گونه امكانات و لوازم جديد، برخوردار از بخاري هاي هيزمي، سماورهاي نفتي، كرسي، بشقاب هاي چوبي و همه ابزار قديمي مورد استفاده روستائيان است تا همان فضا و شرايط سنتي زندگي سبك قديمي براي گردشگران بومگرد تداعي شود.
وي ابراز داشت: با گذشت 2 سال از آغاز طرح بوم گردي با سه خانه اكنون بيش از 45 خانه روستايي را در روستاهاي گلستان به گردشگران عرضه كرده ايم و در 2 سال گذشته بيش از 8 هزار گردشگر و توريست با اقامت در اين خانه ها از طرح بوم گردي ديدن كردند.
وي خاطرنشان كرد: با رونق گرفتن حضور گردشگران در طرح هاي بوم گردي، روستاييان استان گلستان خانه هاي قديمي خود را با همان سبك سنتي بازسازي كرده و در اختيار گردشگران قرار مي دهند.
زنگانه ادامه داد: شعار بلند مدت ما 'هر خانه در هر روستا يك اقامتگاه' است كه با روند در پيش گرفته شده و نيز آغاز مهاجرت معكوس به روستاهاي هدف گردشگري ، رسيدن به اين هدف دور از دسترس نيست.
وي گفت: اكنون حدود 50 نفر به صورت مستقيم در اين طرح بوم گردي شامل راهنما ، آشپز ، توليد كننده صنايع دستي، نانواي محلي و نظاير آن مشغول فعاليت هستند و در تلاش هستيم با راه اندازي فروشگاه اينترنتي و عرضه محصولات محلي مانند انواع رب، عسل، گياهان دارويي و مانند آن فرصت هاي جديد شغلي براي روستاييان استان گلستان فراهم كنيم.
زنگانه بيان كرد : از جمله برنامه هايي كه در زمان حضور گردشگران در روستاها انجام مي دهيم ، ارائه برنامه هاي ويژه براي حضور آن ها در طبيعت و بهره مندي از قابليت هاي طبيعي روستا است.
وي افزود: بسياري از افراد بومگرد هدفي جز گذران اوقات خود در خانه هاي روستايي با شكل و سياق سنتي ندارند و به همين دليل مي كوشند زمان خود را در داخل خانه هاي آرام و بدون تكلف با استراحت در كنار خانواده سپري كنند.
زنگانه گفت: بعضي ديگر از بومگردان به شناخت محيط هاي پيراموني روستاها علاقمند هستند كه براي اين دسته از طبيعت گردان برنامه مشخص تعريف و با معرفي راهنماهاي كاربلد مقاصد گردشگري طبيعي مانند آبشارها و رودخانه ها را به آنان معرفي مي كنيم.
رييس اداره ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري علي آباد هم به ايرنا گفت: اين شهرستان به برخورداري از طبيعت بكر، روستاهاي هدف گردشگري و تلاش هاي موثر و هدفمند علاقمندان به توسعه بوم گردي جايگاه مناسبي در استان دارد و در حال تبديل شدن به مقصد هدف گردشگران بومگرد است.
سيد ميثم رييسي بيان كرد: يكي از ويژگي هاي بوم گردي آشنايي مردم مناطق ديگر با آداب و رسوم و سنت ها و فرهنگ مردم روستايي است كه براي رسيدن به اين هدف ارائه آموزش منظم به دهياران و شوراهاي روستايي را در دستور كار خود قرار داده ايم.
وي بيان كرد: متاسفانه اختلاط آداب و رسوم اصيل روستايي با زندگي شهري فرهنگ و گويش روستايي را كمرنگ كرده و آن را در معرض فراموشي كامل قرار داده است.
رييس اداره ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري علي آباد افزود: توسعه صنعت بومگردي اگر با برنامه ريزي درست همراه نباشد، روند نابودي اين فرهنگ ها را بيشتر كرده و عامل اصلي وارد كردن آسيب به اجتماع محلي سنت هاي باقيمانده و حتي طبيعت منطقه خواهد بود.
رييسي ادامه داد: علاقمندان به توسعه و رونق بومگردي علي آباد پيش از شروع كار و در هر مرحله فعاليت خود از مشاوره هاي تخصصي پيرامون چگونگي انجام صحيح طرح ها بهره مند خواهند شد.
وي گفت: علاوه بر اين خدمت، از انجام هر گونه پشتيباني براي اخذ مجوزهاي قانوني و استعلام ها براي بيشتر شدن فضاي كار بومگردي شهرستان كه منجر به احداث مجموعه هاي بيشتر و اقامتگاه هاي متعدد در منطقه شود دريغ نخواهيم كرد.
رييس اداره ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري علي آباد بيان كرد: هدف و اولويت ما در حمايت از اين گونه طرح ها علاوه بر حفظ سنت ها و فرهنگ ها كمك به توسعه اشتغال و رونق اقتصادي بيشتر منطقه است.
شهرستان علي آباد ظرفيت بالايي در حوزه گردشگري دارد و جنگل هاي بكر آن در شمال كشور كم نظير است.
در همين پيوند معاون گردشگري اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري گلستان با تاكيد بر لزوم حركت استان در مسير رونق هر چه بيشتر بوم گردي گفت: تاكنون حدود 40 نفر براي راه اندازي واحدهاي بوم گردي در استان اعلام آمادگي كرده اند.
رحمان فرماني اظهار كرد: تجربه موفق چند مركز بوم گردي در شهرهاي گلستان موجب افزايش علاقه مندي براي راه اندازي مراكز جديد با شيوه هاي خلاقانه تر شده كه اميداوريم با حمايت همه جانبه مسوولان و تلاش موثر در مسير جذب گردشگر شاهد رونق بيش از پيش اين صنعت باشيم.
وي بيان كرد: گلستان، استاني مملو از جاذبه هاي طبيعي و بكر است كه مي تواند زمينه اصلي رونق هر چه بيشتر بوم گردي باشد اما رسيدن به اين هدف ها مستلزم زيرساخت هاي بيشتر است.
معاون ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري گلستان افزود: اگر چه قرار داشتن استان در مسير زائران امام رضا (ع) يك فرصت مغتنم براي توسعه گردشگري منطقه است اما بايد با معرفي هر چه بيشتر جاذبه هاي استان به خصوص در بخش بوم گردي، تلاش كرد تا اين استان به هدف گردشگري در كشور تبديل شود.
فرماني ادامه داد: از جمله طرح هاي موفق در رونق گردشگري روستايي گلستان اجراي طرح بوم كلبه تركمن توسط يك زوج علاقه مند به محيط زيست در نزديكي پارك ملي گلستان در روستاي توتلي تمك شهرستان گاليكش است.
بوم‌گردي به عنوان يكي از شيوه‌هاي متداول گردشگري مي تواند بهترين گزينه‌هاي گردشگري در گلستان باشد كه با اجراي درست و با برنامه آن ميتوان به روند تخريب محيط زيست و همچنين رويه نادرست تبديل روستا به شهر با ساخت و سازهاي غير اصولي پايان دهد.
در اين ميان آن چه مي تواند به دغدغه اصلي مسوولين اين بخش تبديل شود، جلوگيري از افزايش بي‌رويه صدور پروانه بهره‌برداري و نبود نظارت هاي كافي براي انتخاب روستا و مناطق خاص داراي اين قابليت است كه ممكن است نتايج و تاثيرات جبران‌ناپذيري به همراه داشته باشد.
با رونق بوم‌گردي وگردشگري روستايي در گلستان مي‌توان به ايجاد اشتغال و درآمد از منابع محلي اميدوار بود و با متنوع كردن فعاليت‌هاي اقتصادي و ايجاد حس مشاركت ميان روستاييان بسياري از مشكلات را حل كرد.
مسلم است كه اجراي طرح هاي گردشگري روستايي نبايد بهانه اي براي توريستي شدن روستاها و افزايش قيمت زمين و تغيير كاربري باغ ها و زمين هاي كشاورزي و دامداري ها باشد.
مدير مجموعه اقامتگاه طبيعت گردي كتول كه از ديگر فعالان بوم گردي استان گلستان است به خبرنگار ايرنا گفت: براي دعوت مردم به آرامش و آشتي آنها با طبيعت خانه اي به سبك كاملا سنتي در روستاي غريب آباد شهرستان علي آباد احداث كرديم و با تلاش براي تكميل هر چه زودتر آن اميدوار به رونق بيش از پيش بوم گردي منطقه هستيم.
پوريا باقري اظهار كرد: آشنايي مردم با آداب، رسوم و سنت گذشته يكي از اهداف اين اقامتگاه است كه براي دست پيدا كردن به اين هدف اقدام به راه اندازي اتاق هاي جاجيم بافي، پارچه بافي، ابزار و لوازم قديمي كرديم.
مدير كل دفتر امور روستايي و شوراهاي استانداري گلستان هم به خبرنگار ايرنا گفت: بوم گردي مي تواند باعث رشد اقتصاد روستاهاي استان شود كه با ارائه‌ تسهيلات به دهياري‌ها و افراد علاقه‌مند در اين حوزه مي توان آن را تقويت و اجرا كرد.
علي نصيبي اظهار كرد: به دليل نوپا بودن اين فعاليت، تعداد اقامتگاه بوم‌گردي در روستاهاي گلستان محدود است اما به سرانجام رسيدن طرح هاي در دست اقدام مي تواند اين خطه شمالي كشور را به يكي از مراكز هدف و اصلي اجراي اين طرح گردشگري كشور تبديل كند.
وي گفت: براي موفق بودن توسعه بوم گردي و صنعت گردشگري بايد هويت معماري روستايي را حفظ كنيم تا گردشگر به طور متمركز در آنجا اقامت كند و از آيين‌ها و موسيقي و جشن هاي مناطق گوناگون استفاده كند.
به گزارش ايرنا و بر اساس داده هاي آماري دستگاه هاي مرتبط با حوزه گردشگري گلستان سالانه 18 ميليون نفر از اين خطه گذر مي كنند كه 12 ميليون نفر آنها را گردشگران متقاضي حضور در استان هاي شمالي تشكيل مي دهد.
استان گلستان با افزون بر 20 هزار كيلومتر مربع وسعت بين دو قطب گردشگري شمال و زيارتي مشهد قرار داشته و به سبب برخورداري از تنوع اقليم مانند دريا، جنگل، كوهستان، دشت و كوير و نيز تعدد اقوام؛ مذاهب و نژادها به نگارستان ايران معروف است.
3091 /6203
* گزارشگر: ميثم محسني ** انتشار دهنده: مهدي كرماني