گزارش همدان پيام درباره مشكلات حمام سنگي باشقورتاران در كبودراهنگ

در اين مطلب آورده شده: حمام سنگي 250 ساله باشقورتاران واقع در شهرستان كبودرآهنگ، كه داراي سه گنبد
و يك خزينه از جنس سنگ ساروج بنا گرديده است اين روزها به يك زباله داني تبديل شده است.
اين حمام سنگي از جمله آثاري بود كه در جشنواره زمستاني سال 1393 ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان از روند ثبت ملي شدن آن رونمايي كرد؛ اما حالا تصاوير و شواهد بيانگر آن است كه اين اثر به حال خود رها شده است و نيازمند توجه براي حفظ و مرمت است.
روستاي باشقورتاران در بخش شيرين سو از توابع شهرستان كبودراهنگ و در شمالي ترين نقطه استان قرار دارد، اين روستا داراي پتانسيل هاي بسياري در زمينه گردشگري از جمله قلعه باستاني بر فراز كوهي مشرف به منطقه است كه با بي توجهي مسئولان مواجه شده است.
دهيار روستاي باشقورتاران در گفتگو با همدان پيام در زمينه وضعيت كنوني آثار تاريخي در اين منطقه گفت: در باشقورتاران سه اثر تاريخي حمام سنگي، قز قلعه و قلعه اربابي وجود دارد كه دو اثر نخست به ثبت ملي رسيده است.
حمام سنگي و قلعه ' قزقلعه' در فاصله 1.5 كيلومتري جنوب روستاي باشقورتاران بر فراز كوهي قرار گرفته كه پس از طي مسيري مالرو با شيبي تند، امكاندسترسي به آن فراهم مي شود از جمله آثار ثبتي اين منطقه است كه حالا بي توجهي و نبود اعتبار نفس آن را بند آورده است و تبديل به يك محوطه رها شده است.
غلام زاده افزود: اين قلعه با شهرستان كبودراهنك 120 كيلومتر و با بخش شيرين سو 25 كيلومتر فاصله دارد و مربوط به دوران سلجوقيان و مورد استفاده فرقه اسماعيله بوده كه در دوره مياني اسلامي از مهمترين نقاط استقرار فرهنگي منطقه و طبق نظر باستان شناسان حلقه ارتباطي دشت همدان و زنجان بوده است.
وي با اشاره به حصارهاي دفاعي و مستحكم اين قلعه ، اظهار كرد: حصار ديواره اي سنگي قطور و برجك هاي ديده باني حاكي از كاربري نظامي و دفاعي قلعه دارد.
قلعه سنگي باشقورتاران كبودراهنگ از مكان هاي تاريخي دوره مياني اسلامي است كه به ميراثي فراموش شده تبديل شده است.
اين محوطه تاريخي در دوره مياني اسلامي از مهمترين استقرارهاي فرهنگي منطقه به شمار مي آمد كه بر اساس داده هاي باستان شناسان به عنوان حلقه ارتباطي با حوزه هاي فرهنگي دشت همدان و زنجان ايفاي نقش كرده است.
نحوه برپايي و شكل گيري آن در ارتفاع، بيانگر اهميت سوق الجيشي و استراتژيك آن در تبادلات فرهنگي، اقتصادي و سياسي منطقه است.
اين قلعه با حصارهاي دفاعي و مستحكم همانند قلعه هاي نظامي و دفاعي است كه متناسب با بستر صخره اي آن شكل و فرم يافته است.
حصارقلعه به صورت ديواره سنگي قطور و برجك هاي ديده باني با مصالح سنگ لاشه و ملاط ساروج در بيشتر قسمت هاي آن هنوز برجا مانده و در برخي بخش ها به مرور زمان فرو ريخته است.
وي شكل پلان قلعه را متناسب با بستر صخره اي آن عنوان كرد و گفت: مصالح به كار رفته در اين بنا، سنگ لاشه و ملات ساروج است كه هنوز اثر آن در بيشتر قسمت ها باقي مانده و شكل گيري اين قلعه در ارتفاع، اهميت استراتژيك آن در تبادلات فرهنگي، اقتصادي و سياسي منطقه را نشان مي دهد.
غلام زاده با بيان اينكه قزقلعه در 18 بهمن ماه 1389 به شماره 30019 به ثبت ملي رسيده است، گفت: اين قلعه شبيه به قلعه هاي دفاعي دوره اسماعيليه از جمله قلعه استوناوند لمبسرو الموت است كه به احتمال زياد پايه اول آن در دوره ساساني ساخته شده كه بعدها در دوره اسلامي به ويژه در قرون مياني اسلامي مورد استفاده مجدد قرار گرفته است.
اصولا از ديد حقوق دانان تا فعل يا عملي ثبت نشود، هميشه در مظان از بين رفتن، به فراموشي سپردن و نابودي است اما زماني كه اثري راهي فهرست ملي مي شود به آن معنا است كه از هر آسيبي در امان خواهد بود اما چرا اين سياست.
فلسفه ثبت املاك نيز بر همين اساس بوده؛ چرا كه ممكن است پس از يك نسل اشخاص حقيقي و سازمان ها فراموش كنند كه مالكيت فلان قطعه زمين يا ملك در اختيار چه كسي بوده است.
آثار تاريخي، فرهنگي و هنري نيز از اين قاعده مستثني نبوده و نيستند.
هم سازمان هاي بين المللي از كشورها مي خواهند آثار تاريخي و برجسته خود را ثبت كنند و هم نهادهاي دولتي بر اهميت اين امر صحه مي گذارند.
ثبت آثار تاريخي و فرهنگي دو مزيت كلي دارد؛ اول اينكه مالكيت اثر يا شيء مشخص و مبرهن مي شود كه از منظر حقوقي مالكيت از مهم ترين حقوق شناخته شده است.
دوم اينكه با ثبت ملي اثر بر همگان معلوم مي شود كه حاكميت يك كشور نسبت به حفظ و نگهداري آن اهميت نشان داده و برخود واجب مي داند از آن حمايت و حفاظت كند و از نابودي يا سرقت و از بين رفتن آن با استفاده از مجريان قانون و ضابطين قضايي جلوگيري خواهد كرد.
مطابق ماده 14 آيين نامه فوق الذكر، سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري خدمات كارشناسي، فني و علمي لازم را براي حفاظت از آثار متعلق به اشخاص حقيقي يا حقوقي خصوصي ارائه خواهد كرد.
اقدامات مرمتي و حفاظتي كه با كارشناسي سازمان ضروري تشخيص داده شود، به هزينه دولت انجام خواهد شد.
روزنامه همدان پيام به مديرمسئولي نصرت الله طاقتي احسن در همدان چاپ و منتشر مي شود.
7523/6993
تنظيم:مرضيه بختياري*انتشار: بهاروند