در ادامه اين گزارش مي خوانيم: عده اي نيز موافق تشخيص كانون ريزگردها هستند، اما راه حل واقعي را از زبان پروفسور پرويز كردواني جويا شديم، پروفسوري كه هميشه داوطلبانه طرح هايش را ارائه داده و به قول خودش اصراري به ذكر نامش بعد از به ثمر نشستن آنها ندارد اما انگار آنطور كه اين پروفسور نقل مي‌كند برخي‌ها منافعشان در نشنيدن طرح هاي دلسوزانه ايست كه اين پروفسور دوست دار محيط زيست ارائه مي‌كند. بخوانيد ماحصل گفت و گوي سياست روز را با پروفسور پرويز كردواني:
** خوزستان چه بود و چه شد
وقتي قرار مي‌شود با اين پروفسور دلسوز درباره حال و هواي اين روزهاي خوزستان صحبت كنيم، به خيلي سال قبل برمي‌گردد، سال هايي كه خوزستان با ويژگي‌هاي عجيب و غريب خود شناخته مي‌شود و البته معتقد است كه اين ويژگي‌ها هنوز هم در اين استان وجود دارد: به دليل عبور 5 رود اصلي از خوزستان، مثل كرخه، كارون، دز و زهر كه باعث شده بود يك‌سوم آب‌هاي ايران در خوزستان باشد و تنها استاني باشد كه نيشكر در سطح‌هاي وسيع كشت شده و البته به دليل وجود آب چغندر قند را در فصل پاييز بكاريم. خوزستان در زمستان معتدل و مناسب كشاورزي است و از اين منظر به سه منطقه شمالي و مركزي و جنوبي تقسيم مي‌شود. نفت هم در خوزستان است و غني است.
** اقتصاد مقاومتي ناديده گرفته شد!
وي ادامه مي‌دهد: نود درصد روغن در كشور از خارج وارد مي‌شود در حالي كه براي تحقق اقتصاد مقاومتي مي‌توانيم حجم وسيعي از روغن را از توليد ذرت خوزستان برداشت كنيم چراكه زمين‌هاي خوزستان سه بار در سال قابليت زير كشت رفتن ذرت را دارا هستند آن هم ذرت درجه عالي است.
متاسفانه خوزستان از جنبه هاي مختلف نابود شد زماني اين استان مهاجرپذير بود و الان اغلب جمعيتي كه درآنند كوچ مي‌كنند و به سمت استان البزر مي‌آيند. اول از همه آب را از استان گرفتند به سمت مركز بردند، گفتند مركز ايران و استانهايي مثل يزد و قم و اينها را تشنگي‌شان را رفع كنيم كه ضمن رفع نشدن تشنگي آنها خوزستان نابود شد، اكنون در كارون سبزي‌كاري مي‌كنند و نيروي انتظامي در آن رژه مي‌رود، شهرداري اهواز نخاله ساختماني را در كارون مي‌ريزد كه اين موارد واقعا تاسف آور است.
وي ادامه داد: با همه اين تفاسير اما سدگتوند را روي رود زدند و گفتند مايه افتخار ايران است و هر سد را گفتند داراي دو تا تاسيسات برقي است غافل از اينكه ديوار آن داراي توده نمكي بود كه در آب حل شد و آب شور شد!!! وقتي اين اتفاق رخ داد ناچار شدند و قرار شد دانشگاه تهران بررسي كند از من هم مشورت خواستند و گفتم با اين روند خرماي استان هم نابود مي‌شود، همانطور كه اكنون محصولات به شدت كاهش يافته است.
وي گفت: اما آنها ابتدا روي سد رس ريختند و كوبيدند و بعد ريگ ريختند انگار دو تا تا لحاف انداختن روي نمك اما باز هم نمك حل شد آب خرمشهر شور شد. با اين روند مي‌گويم اگر اين آب ادامه پيدا كند چند سال ديگر مردم خرما هم ندارند.
پروفسور كردواني گفت: آبادان منطقه كشاورزي است اما اكنون به اشتباه صنعتي شده، اين شهر خرماهايي توليد مي‌كرد كه نياز به سردخانه ندارد؛ بهترين گوجه كه پاييز مي‌آيد براي آبادان است اگر60 سال ديگر نفت تمام شود اين استان بايد برود به سمت كشاورزي.
** ريزگرد خوزستان از كجا آمده؟!
اين پروفسور ادامه مي‌دهد: خوزستان ريزگرد نداشت و اين اتفاق براي كشورهاي بيگانه بود و ده سال است شناختيم، ريزگردها از شرق بغداد و غرب عربستان و از سوريه و از لبنان و حتي شهرهاي افريقايي كه قسمتيش براي مصر است، آمد. اين ريزگردهايي است قطرش دو هزارم ميليمتر است و هزارها متر بالا مي‌رود و مي‌تواند هزاران كيلومتر سفر كند، اما اكنون در داخل هم ريزگرد توليد مي‌شود.
كردواني گفت: در داخل كشور تالاب‌هايي كه خشك شدند محل عبور و مرور شده‌اند همين امر باعث ايجاد ريزگرد مي‌شود، ضمن آنكه خشكسالي و گرم شدن كره زمين و كم شدن بارندگي باعث شده تا استان‌ها از نظر پوشش گياهي فقير شوند و قبلا هزارها هكتار كشت مي‌شد و الان كشت نمي‌شود و اين امر باعث مي‌شود پوشش هوموس نيز از بين مي‌رود و ريزگرد ايجاد مي‌شود.
وي درباره يكي ديگر از علت‌هاي ريزگرد خوزستان نيز گفت: طرحي كه در آن 500 هزار هكتار زمين خوزستان را براي آبياري دارند و براي آن فضا را كنده‌اند و در حال انتقال خاك هستند هم ريزگرد ايجاد مي‌كند، در كنار آن ريزگردها با نفت و گاز هم ايجاد مي‌شود، در شرق بندر امام(ره) فاضلاب‌هاي تمام صنايع را در سطح زمين رها مي‌كنند و ضمن بدبو بودن حفاري چاه نفت خاك بلند مي‌كنند. ريزگردها نخست از جنوب خليج فارس و بيابان ربع‌الخالي مربوط به عربستان و امارات كه با تابش آفتاب داغ مي‌شود، آمدند كه ضمن به خطر انداختن سلامت انسان‌ها حتي با وجود ماسك هم بيش از پيش نفوذ كرده و به دليل شرجي بالا كه حالت چسبندگي به ريزگرد مي‌دهد فرودگاه ها تعطيل مي شود و مساله براي مردم و كشاورز و كارخانه‌دار ايجاد كرده و باعث مي‌شود زنبورها كندوهاي خود را گم كنند و بر همين اساس توليد عسل زنبوردارها هم كاهش چشمگيري بيايد.
** برق و آب خوزستانچطور با ريزگردها قطع مي‌شود؟!
كردواني درباره چرايي قطع آب و برق خوزستاني‌ها به دليل وجود ريزگرد نيز توضيح داد: ريزگردهاي چسبنده لا به لاي فلزها را مي‌گيرد و باعث قطع برق مي‌شود و به اين دليل كه آب مستقيما با برق توليد مي‌شود و حتي چاه هم توربين‌هاي برقي دارند به تبع اين اتفاق، آب استان هم قطع مي‌شود.
** جنگل تاغ و مالچ جواب نمي‌دهد مدرن شويد
وي درباره مقابله با اين پديده مي‌گويد: طرح هايي راخانم ابتكار به سازمان ملل داده و اين سازمان تصويب كرده و گفته ريزگرد موضوع جهاني است بر آن اساس قرار شده از 50 كشور جهان سال ديگر به ايران بيايند و ببينند در ايران چه خبر است.
كردواني ادامه داد:گفتند يك ميليون هكتار از بيايان‌هاي عراق را سالي 200 هزار هكتار تثبيت كنند و مالچ نفتي بپاشند وخانم ابتكار گفت بين مرزها هم كانون بيايان زدايي معرفي كنيم و اينها را جنگل‌كاري كنند!! در حالي كه مي‌گويم ريزگردها چند هزار متري بالا مي‌روند و جنگل تاثيري در ممانعت ورود ريزگرد به كشور ندارد ضمن اينكه آب كافي براي جنگل كاري وجود ندارد با اين طرح فقط هزينه و سرمايه كشور هدر مي‌رود.
مالچ نفتي هم اشتباه است، زماني تخم گياه تاغ را مي‌دادند گلدان درست كنند و در دشت براي بيابان‌زدايي مي‌كاشتند تا ريشه رشد كرده و به پايين برود اما آن جنگل‌ها دارد خشك مي‌شود چون سطح آب به شدت پايين رفته مثلا در جهرم 600 متر پايين‌تر آب وجود دارد. انگار در ده هكتار كنار روستاي محمدآباد اصفهان بخواهند جنگل بكارند اصلا آب ندارند!
** عيوب مالچ نفتي!
مالچ نفتي يازده عيب دارد و مهمتر از همه سرطان‌زاست، پروفسور كردواني با اشاره به اين نكته ادامه داد: اولين بار مالچ نفتي را در سال 1342 از ليبي خريديم و براي نخستين‌بار آن را در فتح‌آباد بوئين زهرا پاشيدند البته آن زمانم كه ما ريزگرد نداشتيم براي تثبيت ماسه اين كار را انجام داديم، بعد در گمبونه شمال اهواز و حميديه و اميديه و سوسنگرد مالچ پاشيدند و اين كار از آن زمان تا كنون تكرار شده است.
وي ادامه داد: اما براي اين كار بايد نفت را به قير تبديل كرده و بعد با آب مخلوط كرد با نفت نبايد اين كار را كنيم، ضمن آنكه نمك پاشي دارد كه اين كار صدمه زننده است، مشكل بعدي اين است كه جايي كه مالچ نفتي مي‌پاشيم سياه شده و بوي نامطبوع داشته و بدتر از همه سرطان‌زا است، ضمن آنكه ضريب حرارتي منطقه را بالا مي‌برد و باعث از بين رفتن حيواناتي نظير سوسك و كرم خاكي و پوشش گياهي منطقه مي‌شود، در عين حال اين كار باعث مي‌شود باراني كه مي‌بارد در خاك نفوذ نكند و بدتر از همه با رفت و آمد در منطقه مالچ از بين رفته و نابود مي‌شود. در آخرين عيب اين كار بايد گفت قيمت آن گران تمام مي‌شود.
** جلوي 50 كشور آبرويمان را بخريم
پروفسور كردواني با دلسوزي خاصي كه ناشي از علاقه به كشور است ادامه مي‌دهد: گفتم الان بخواهند 50 كشور را به ايران بياوريم چه چيزي براي ارائه داريم؟! مي‌خواهيم بگوييم چه كرده‌ايم؟! با همين شرايط اگر نماينده كشورها به ايران بيايند آبرويمان رفته است. براي تثبيت ريزگردها بخصوص كنار روستاهاي تهران و سمنان و قم نمي‌شود مالچ نفتي پاشيد، اين رويه براي دهه 40 است و براي حفظ آبرويمان بايد طرح جديدي پيشنهاد بدهيم.
وي ادامه مي‌دهد: براي اين كار راه حلي را ارائه دادم به رئيس سازمان جنگل ها و رئيس سازمان محيط زيست، گفتم اصلا نگوييد اين ايده براي من بوده اين ايده را به نام خودتان اجرا كنيد كه بعد در دنيا افتخارش براي ايران بماند، تا كشورها مثل قنات كه به ناممان ثبت شده مبارزه با ريزگرد و تثبيت شن‌هاي روان را هم به نام ما ثبت كنند و براي فرا گرفتن دانش به ايران بيايند اما...
وي گفت: دوست داشتم طرح به عنوان اختراع ايران مشهور شود براي همين و البته هزينه‌تراشي نكردن براي دستگاه‌ها گفتم من طرح را مي‌دهم و خودتان صفر تا صد آن را نوشته و پياده كنيد و هيچ پولي نمي‌خواهم حتي نام مرا هم نبريد اما انگار عده‌اي منافعشان در ادامه روند قبلي و مالچ‌پاشي است، مي‌گويند مالچ نفتي مي‌پاشيم و روي آن رفت و آمد نشود تا دوامش بيشتر شود، مگر مي‌شود طرح دهه 40 را اكنون پياده كرد، سازمان ملل اعلام كرده كشوري كه منابع طبيعي دارد و از لحاظ نظامي اصلا ممكن است غني باشد اما قوي نيست، كشوري كه تكنولوژي دارد قوي است دلم مي‌خواهد كشور ما در كنار برخوردار بودن از دو موهبت از لحاظ تكنولوژي در حوزه محيط‌زيست پيشرفت كند و قوي شود.
*منبع: روزنامه سياست روز، 1395.11.25
**گروه اطلاع رساني**9117**9131**انتشاردهنده: شهربانو جمعه
تهران- ايرنا- روزنامه سياست روز درباره طرح هاي جديد براي تثبيت ماسه هاي روان و كاهش ريزگردها به گفت و گو با پروفسور كردواني پرداخت و نوشت: نفس خوزستان بارها و بارها در دو سال اخير به شماره افتاده و حتي اين اواخر رسوب ريزگردها در رگه‌هاي حياتي برق‌رساني و آب رساني را با مشكل مواجه كرده است تا جايي كه وزير نيرو را به عذرخواهي واداشته، ابتكار راه حل را نابودي داعش و ديگر كارشناسان با طرح هايي براي مالچ پاشي به مبارزه آمده‌اند.
