دستيابي به فناوري هاي جديد ذر گرو پژوهش هاي كاربردي، منظم و با برنامه

به گزارش روز چهارشنبه ايرنا از معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري، با پشت سر گذاشتن روزهاي پاياني سال 95 و رسيدن به سال 96، «شبكه آزمايشگاهي فناوري‌هاي راهبردي معاونت علمي و فناوري» چهارمين سال فعاليت خود را آغاز مي‌كند. در بسته حمايتي «قانون حمايت از شركت‌هاي دانش‌بنيان» كه بالغ بر 80 خدمت مختلف را به شركت‌هاي فناور ارائه مي‌كند، پيش‌بيني تسهيلات استفاده از شبكه آزمايشگاهي فناوري‌هاي راهبردي، شركت‌هاي دانش‌بنيان را در رسيدن به اهدافشان در توليد محصول يا ارائه خدمتي كيفي‌تر ياري كرده است. آغاز سال 96 با رقم خوردن فصل تازه‌اي از زيست‌بوم نوآوري و كارآفريني با فعاليت بيش از 2900 شركت دانش‌بنيان، همراه است.
رضا اسدي‌فرد، مدير شبكه آزمايشگاهي فناوري هاي راهبردي معتقد است كه با دسترسي جامع ظرفيت‌هاي موجود آزمايشگاهي و تحقيقاتي كشور به يك شبكه از سراسر كشور، مي‌توان رشد كيفيت تحقيق و پژوهش از يك سو و توليد محصولات دانش‌بنيان رقابتي را انتظار داشت.
مدير شبكه آزمايشگاهي فناوري‌هاي راهبردي معاونت علمي و فناوري، ضمن اشاره به شكل‌گيري شبكه آزمايشگاهي فناور‌ي‌هاي راهبردي معاونت علمي گفت: پايه و اساس پيشرفت و دست‌يافتن به فناوري‌هاي جديد، پژوهش‌هاي كاربردي، منظم و داراي برنامه است كه دسترسي محققان به تجهيزات آزمايشگاهي پيشرفته و استاندارد از الزامات كليدي آن است.
وي ضمن اشاره به ايجاد شبكه‌اي منسجم و يك‌پارچه از توانمندي‌هاي آزمايشگاهي كشور در حوزه فناوري‌هاي پيشرفته و راهبردي،گفت: شكل‌گيري شبكه آزمايشگاهي فناور‌ي‌هاي راهبردي با هدف هم‌افزايي توانمندي‌هاي آزمايشگاهي كشور در حوزه‌هاي گوناگون فناوري‌هاي پيشرفته و راهبردي، گامي است كه معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري از سال 1393 پيموده است.
اسدي‌فرد با اشاره به تجربه‌ي شبكه‌ آزمايشگاهي نانو در شكل‌گيري شبكه آزمايشگاهي معاونت علمي گفت: شناختن اين مشكل كشور با تجربه 10 ساله‌اي كه از شبكه آزمايشگاهي حوزه فناوري نانو ايجاد شده بود، ضرورت شكل دادن شبكه‌اي از همه آزمايشگاه‌هاي توانمند در تمامي حوزه‌هاي فناوري‌هاي راهبردي را روشن‌تر ‌كرد و رسيدن به دركي روشن و صحيح از ضرورت وجود شبكه‌اي توانمند كه بتواند چالش در دسترس نبودن تجهيزات و امكانات آزمايشگاهي را برطرف كند، نخست در حوزه نانو شكل گرفت و در واقع شبكه آزمايشگاهي، ادامه‌ مسير پيموده شده در شبكه آزمايشگاهي فناوري نانو است، اما اين‌بار در ابعادي گسترده‌تر، ساختاري نو و متناسب با نياز محققان، پژوهشگران و فناوران فعال در تمامي حوزه‌هاي فناوري‌هاي راهبردي.
وي اضافه كرد:دامنه پوشش اين شبكه شامل آزمايشگاه‌هاي خدماتي است و آزمايشگاه هاي پژوهشي و آموزشي را شامل نمي‌شود و همچنين علاوه بر مراكز آزمايشگاهي زيرمجموعه سازما‌ن‌هاي دولتي و وزارتخانه‌هاي مختلف، مراكز آزمايشگاهي بخش خصوصي نيز مي‌توانند به جمع اعضاي اين شبكه بپيوندند و از بخش‌هاي آزمايشگاهي وابسته به انواع مؤسسات تحقيقاتي و آموزش عالي اكنون تا پايان سال 1395، بيش از 670 درخواست عضويت به دبيرخانه شبكه رسيده است.
اسدي‌فرد افزود: بيش‌ترين سهم از ميان وزارتخانه‌ها اعضاي شبكه، به وزارت علوم، تحقيقات و فناوري با 40 درصد اختصاص دارد و آزمايشگاه‌هاي بخش خصوصي نيز 27 درصد از آزمايشگاه‌ها را به خود اختصاص داده‌ كه درصد قابل توجهي است و بيش از 7700 تجهيز آزمايشگاهي از طريق وبگاه شبكه در دسترس قرار گرفته است كه تا پايان سال 95، بيش از يك ميليون خدمت آزمايشگاهي به كاربران ارائه كرده‌اند.
وي در خصوص ايجاد تسهيلات ويژه براي كاربران گفت: تامين هزينه‌هاي خدمات براي كاربراني كه مي‌خواهند از سرويس‌هاي يك آزمايشگاه بهره ببرند، دغدغه‌اي بود كه موجب شد تا خدمات آزمايشگاهي در قالب اعتبار به اين افراد ارائه شود. در اين طرح، محقق ضمن آن‌كه الزامي ندارد براي پرداخت هزينه آزمون به آزمايشگاه فرآيندهاي مالي پيچيده را بگذراند، مي‌تواند منابع مالي خود را مديريت كند يا زمان تأمين منابع مالي بخش هزينه خدمات آزمايشگاهي طرح‌ها و پروژه‌ها به پس از دريافت خدمات انتقال دهد.
اسدي فرد اظهار كرد: شبكه آزمايشگاهي فناوري‌هاي راهبردي ضمن حمايت از كاربران فعال در تمامي عرصه‌هاي علمي و فناوري همچون دانشجو، استاد دانشگاه، محقق و پژوهشگر، شركت دانش‌بنيان و به طور كلي استفاده‌كنندگان خدمات آزمايشگاهي به دنبال ايجاد فضايي است كه همه بتوانند به شكلي مؤثر و البته آسان، به خدمات آزمايشگاهي مورد نياز فعاليتشان، با كيفيتي مطلوب دسترسي داشته باشند؛ همچنين خدمات اعتباري، اين امكان را براي ارگان‌ها، مؤسسات و مراكز علمي و پژوهشي فراهم كرده است كه اگر مي‌خواهند جايزه اي را كه براي محقق و پژوهشگر ارائه مي‌كنند، در مسير تحقيقاتشان قرار دهند. به اين شكل كه با توافق با شبكه آزمايشگاهي، جايزه يا حمايت را در قالب پژوهانه براي استفاده از خدمات آزمايشگاهي مراكز عضو شبكه به محققين، برگزيدگان مسابقات علمي و مواردي از اين دست در قالب جايزه ارائه كنند.
مدير شبكه آزمايشگاهي فناوري‌هاي راهبردي معاونت علمي تصريح كرد: طرح‌هاي متعددي همچون طرح سرآمدان علمي ايران، برگزيدگان بنياد ملي نخبگان، مسابقه ملي فناوري نانو، المپياد دانش‌آموزي نانو، شركت‌هاي دانش‌بنيان، ستادهاي فناوري راهبردي و غيره، بر اساس توافق‌نامه با شبكه آزمايشگاهي، از خدمات اين سامانه به منظور تخصيص اعتبار براي محققين استفاده مي‌كنند.
مدير شبكه آزمايشگاهي فناوري‌هاي راهبردي معاونت علمي افزود: باشگاه مشتريان شبكه و تخفيف خدمات آزمايشگاهي اقدام ديگري است كه توانست متقاضيان استفاده از خدمات آزمايشگاهي را به استفاده از خدمات آزمايشگاهي مراكز عضو شبكه آزمايشگاهي و همچنين تسهيل در دسترسي ايشان به خدمات مورد نيازشان تشويق كند. در اين باشگاه طيف گسترده‌اي از نخبگان، محققان، پژوهشگران، دانشجويان، اساتيد دانشگاه و شركت‌هاي دانش‌بنيان عضو هستند و هركدام بر اساس طرح‌هاي تخفيفي، تسهيلات مخصوص دسته‌بندي شان را دريافت مي‌كنند.
اسدي فرد اعتبارات خدمات آزمايشگاهي را هم برشمرد و گفت: برگزيدگان بنياد ملي نخبگان، 15 ميليون ريال اعتبار كسب مي‌كنند كه در هر بار استفاده از خدمات آزمايشگاهي 60 درصد هزينه را تا اين مبلغ مي‌توانند تخفيف دريافت كنند. علاوه براين، در طرح تخفيف ويژه فارغ‌التحصيلان پسا دكتري خارج از كشور، پژوهشگران معرفي شده، از پژوهانه 50 ميليون ريالي با درصد استفاده 100 درصد بهره‌مند مي‌شوند. براي اعضاي هيئت علمي دانشگاه‌هاي بزرگ كشور نيز تخفيف خدمات آزمايشگاهي در نظر گرفته شده است كه با ثبت نام در اين طرح مي‌توانند تا سقف 40 ميليون ريال براي دريافت خدمات آزمايشگاهي با 40 درصد تخفيف دريافت كنند.
وي اضافه كرد: تا كنون از سوي ستادهاي توسعه فناوري‌هاي راهبردي 9,378 ميليون ريال اعتبار تخصيص داده شده‌است كه 4,089 ميليون ريال آن استفاده شده‌است نخبگان به ميزان 829 ميليون ريال، اساتيد دانشگاه‌هاي مادر 7,979 ميليون ريال، شركت‌هاي دانش‌بنيان 726 ميليون ريال و اعضاي باشگاه مشتريان به ميزان 5,159 ميليون ريال از اين خدمات استفاده كرده‌اند.
به گفته اسدي فرد، همچنين شبكه آزمايشگاهي در قالب‌هاي مختلفي از اعضا حمايت مي‌كند كه از تعمير و نگهداري، ارتقا، كاليبراسيون و تأمين نمونه‌هاي مرجع استاندارد و قطعات براي تجهيزات موجود يكي از آن‌هاست.
وي ضمن اشاره به استاندارد ISO/IEC17025 در حوزه خدمات آزمايشگاهي، گفت: اخذ اين استاندارد از سوي آزمايشگاه‌ها با چالش‌هايي مواجه است و شايد همه‌ي آزمايشگاه‌ها توانايي قرار گرفتن در فرآيند اين استاندارد را نداشته باشند. بنابراين، تلاش شد تا زمينه‌اي فراهم شود كه آزمايشگاه‌هاي عضو شبكه، اين اعتبارنامه را دريافت كنند.
وي تاكيد كرد: البته تمامي حمايت‌ها از مراكز آزمايشگاهي، تنها در قالب عضويت در شبكه آزمايشگاهي فناوري‌هاي راهبردي صورت مي‌گيرد و معاونت علمي و فناوري زيرساخت حمايت از اين آزمايشگاه‌ها را تأمين مي‌كند. ميزان و سقف اين حمايت‌ها در شبكه بر اساس امتياز و رتبه آزمايشگاه‌ها در ارزيابي‌هاي دوره‌اي تعيين و به مراكز اعلام مي‌شود.
اسدي فرد لازمه ايجاد تعامل، را توسعه توانمندي‌ها و تنوع خدمات قابل عرضه دانست و گفت: ظرفيت ملحق شدن و تعامل ميان شبكه آزمايشگاهي داخل كشور با آزمايشگاه‌ها و مراكز تحقيقاتي ديگر كشورها كه در مرحله نخست كشورهاي منطقه و سپس كشورهاي توسعه يافته ‌را شامل مي‌شود، وجود دارد اما مهم‌ترين امر در راستاي حمايت هرچه بيشتر از آزمايشگاه‌ها، شبكه آزمايشگاهي سالانه براي هر مركز عضو شبكه، اعتباري تا سقف مبلغ 50 ميليون ريال براي خريد نمونه‌هاي استاندارد از طريق كارگزار مذكور اختصاص داده است كه تا پايان سال 1395، تعداد 23 مركز عضو شبكه براي خريد نمونه‌هاي استاندارد مورد نياز، از اين اعتبار حمايتي استفاده كرده‌اند.
مدير شبكه آزمايشگاهي فناوري‌هاي راهبردي معاونت علمي ضمن تاكيد بر امر آموزش در اولويت كارهاي شبكه آزمايشگاهي فناوري‌هاي راهبردي گفت: برگزاري كارگاه‌ها و دوره‌هاي آموزشي براي كارشناسان آزمايشگاه‌ها كه شبكه آزمايشگاهي فناوري‌هاي راهبردي حمايت مي‌كندو در كنار برگزاري كارگاه‌هاي آموزشي به صورت فصلي، 15 دوره مختلف تخصصي داريم كه ويژه كارشناسان تجهيزات آزمايشگاهي است البته اين دوره‌هاي آموزشي از سال 93 وجود داشته است، اما با بيش‌تر شدن تعداد آزمايشگاه‌ها و عضويت آن‌ها در شبكه آزمايشگاهي، ضرورت حضور افراد توانمند و خبره در آزمايشگاه‌ها دوچندان شده و بنابر همين ضرورت، حجم و تنوع آموزش‌ها نيز افزايش يافته است و پيش‌بيني مي‌شود با برنامه‌ريزي دقيقي كه صورت گرفته در سال 96 نيز همين روند را ادامه دهيم.
وي گفت: تلاش مي‌كنيم تا با تبديل شدن به يك برند در سطح بين‌المللي، از يك سو خدمات و توانمندي‌هايمان را به ديگر كشورها ارائه كنيم و از سوي ديگر، از توانمندي‌ها و امكانات موجود در آزمايشگاه‌هاي توانمند ساير كشورها بهره‌مند شويم، زيرا بازار بسيار خوبي به واسطه اين رد و بدل كردن نمونه‌هاي آزمايشگاهي، خريد و فروش تجهيزات و بسياري از حوزه‌هاي ديگر وجود دارد.
بر همين اساس، سال 95 بين ايران و كره جنوبي توافق‌هايي صورت گرفت و درصدد هستيم در سال 96 نيز اين همكاري و تعامل با ديگر كشورها به خصوص كشورهاي منطقه گسترش دهيم
وي ضمن تشريح برنامه هاي سال 96 افزود: در حال حاضر بيشتر آزمايشگاه‌هاي بزرگ كشور در شبكه آزمايشگاهي عضو شده‌اند. از طرفي، با افزايش روابط بين‌المللي كشور پس از توافق برجام و تمايل ساير كشورها به همكاري با مراكز ايراني، اميدواريم گسترش فعاليت‎هاي بين‌المللي شبكه تسهيل شود.
شايان ذكر است كه حمايت معاونت علمي و فناوري از تشكيل و فعاليت شبكه آزمايشگاهي بسيار چشمگير و قابل تقدير است. اميدواريم اين حمايت‌ها بيش از پيش در دولت جديد كه در سال 1396 مشخص خواهد شد ادامه يابد تا شبكه بتواند مأموريت خود را در زمينه ارتقا و توسعه زيرساخت آزمايشگاهي كشور و همچنين ارايه خدمات مطلوب به محققين و صنايع كشور، به ويژه شركت‌هاي دانش‌بنيان، پيش ببرد.
علمي**9031**
دريافت كننده: عادل پازيار*انتشار:محتشمي