حكم اعدام تبعه هندی متهم به جاسوسی از سوی پاكستان؛ واقعی یا ابزاری؟

روز دوشنبه هفته جاری مصادف با 21 فروردین ارتش پاكستان از صدور حكم اعدام برای 'كلبوشن یادیو' تبعه هندی متهم به جاسوسی در پاكستان خبر داد و اعلام كرد حكم اعدام این تبعه هندی از سوی ژنرال 'قمر جاوید باجوا' تایید شده است. تایید شدن حكم های صادره از سوی دادگاه نظامی پاكستان توسط فرمانده ارتش این كشور، به مفهوم نهایی بودن آن حكم تلقی می شود.
پاكستان مدعی است كلبوشن یادیو یكی از افسران نیروی دریایی هند را روز 13 اسفند 1394 در منطقه 'ماشكیل' در ایالت بلوچستان درحالی دستگیر كرده است كه قصد جاسوسی و خرابكاری علیه پاكستان داشت.
اسلام آباد مدعی است كه فرد یاد شده در جریان بازجویی ها، اعتراف كرده است كه از سوی سرویس اطلاعاتی هند (RAW) مامور جاسوسی در پاكستان و انجام فعالیت های خرابكاران در این كشور بوده است.
طرف هندی ادعای پاكستان مبنی بر اعتراف های كلبوشن یادیو را بی اساس می داند.
همان گونه كه انتظار می رفت، هند واكنش سختی به صدور حكم اعدام كلبوشن یادیو نشان داد و نسبت به عواقب اجرای احتمالی این حكم هشدار داد. پارلمان هند نیز قطعنامه ای را در محكومیت حكم اعدام برای شهروند هندی در پاكستان به تصویب رساند .
سوشما سواراج وزیر امور خارجه هند نیز با بیان اینكه دهلی نو برای نجات جان شهروند هندی از تمامی ابزارها لازم استفاده خواهد كرد، به دولت پاكستان نسبت به عمق پیامدهای اعدام كلبوشن یادیو هشدار داد.
طی سال های گذشته نیز نیز چند تبعه هندی به اتهام جاسوسی در پاكستان دستگیر شده اند و متقابلا هند هم اقدامات مشابهی را انجام داده است اما هیچ یك از این افراد اعدام نشده اند. اما این بار پاكستان مدعی است كه یكی از عوامل اصلی دستگاه اطلاعات هند (RAW) را دستگیر كرده و مدارك و شواهد كافی برای اثبات ادعای خود دارد. اگر این ادعاها صحت داشته باشد، دهلی نو چاره ای جز برداشتن حداقل چند گام انعطافی در جهت خواسته های پاكستان نخواهد داشت.
اگرچه برخی شخصیت ها و گروه های سیاسی پاكستان خواستار اجرای حكم اعدام كلبوشن یادیو هستند و معتقدند این حكم بدون هیچ گونه مصالحه ای باید اجرا شود، اما تحلیل گران و صاحب نظران سیاسی معتقدند كه اجرای حكم اعدام جاسوس هندی می تواند به تنش فزاینده بین دو كشور منجر شود و از طرفی هم پاكستان می تواند از این فرصت، به امتیازگیری از طرف هندی بپردازد.
طوبی خورشید از پژوهشگران سیاسی موسسه مطالعات راهبردی در اسلام آباد می گوید بعید است جاسوس هندی اعدام شود زیرا به جز شیخ شمیم در سال 1999، هیچ یك از افراد متهم به جاسوسی برای هند اعدام نشده اند .
طلعت مسعود از تحلیل گران مسائل دفاعی در پاكستان معتقد است اگر حكم دادگاه نظامی در قبال تبعه هندی متهم به جاسوسی به اجرا درآید، حتما روابط دهلی نو و اسلام آباد بیش از پیش تیره خواهد شد . وی معتقد است كه بعید است حكم مرگ كلبوشن به زودی به اجرا شود.
حكم اعدام این تبعه هندی در زمانی صادر شده است كه روابط بین دو كشور به دلیل ناآرامی های گسترده طی ماههای اخیر در كشمیر تحت كنترل هند، به شدت متشنج است.
كشمیر تحت كنترل هند از تابستان سال گذشته تا كنون و پس از اینكه 'برهان وانی' از رهبران كشمیری در درگیری با پلیس هند كشته شد، شاهد شورش های دامنه دار در شهرهای و مناطق مختلف بوده است .
خواجه محمد آصف وزیر دفاع پاكستان یك روز پس از صدور حكم اعدام برای تبعه هندی متهم به جاسوسی، اعلام كرد كه این حكم قرار نیست فورا اجرا شود.
پاكستان به خوبی نسبت به عواقب ناخوشایند اجرای حكم اعدام كلبوشن یادیو آگاه است و به نظر می رسد صدور چنین حكم شدیدی از سوی دادگاه نظامی پاكستان، بیشتر با اهداف سیاسی و امتیاز گیری انجام شده است.
ناصر خان جنجوعه مشاور امنیت ملی نخست وزیرپاكستان روز گذشته با اشاره به سال ها دشمنی و خصومت بین هند و پاكستان گفت: هند و پاكستان به عنوان دو قدرت اتمی در منطقه نمی تواند تا ابد به خصومت ادامه دهند.
مشاور نواز شریف در امور امنیت ملی ضمن تاكید بر ضرورت حل مسائل بین دو كشور گفت : دو كشور باید به تعاملات خود برای تامین امنیت در منطقه ادامه دهند .
حالا پاكستان شاید بتواند با استفاده از حكم اعدام كلبوشن یادیو به عنوان یك اهرم فشار، طرف هندی را به انجام مذاكره در فضا و شرایطی مطلوب برای اسلام آباد متقاعد كند و یا حداقل بتواند دهلی نو را تا حدودی مجبور به تن دادن به برخی خواسته های اسلام آباد كند.
آساق**1723 - انتشار دهنده: محمدرضا منافی