اين دو طيف و جبهه سياسي كه هر كدام تشكل ها و گروه هاي مختلفي را در درون خود جاي داده اند، بيشتر توسط فعالان سياسي و كنشگران حزبي قديمي استان راهبري و مديريت مي شوند و ريشه آنها در خاك گروهها، احزاب و جناحهاي سياسي كشور قرار دارد.
* اصولگرايان
اصولگرايان استان خراسان رضوي در دو مجموعه تشكيلاتي شامل جبهه پيروان خط امام و رهبري و جبهه پايداري به فعاليت مي پردازند كه جبهه پيروان خط امام و رهبري خراسان رضوي تقريبا با سابقه ترين جبهه سياسي خراسان رضوي بعد از انقلاب اسلامي محسوب مي شود كه داراي 17 تشكل سياسي است.
رئيس سابق جبهه پيروان خط امام و رهبري در گفت و گو با ايرنا اظهار كرد:انجمن اسلامي مهندسين خراسان، انجمن اسلامي فرهنگيان، حزب موتلفه اسلامي، جامعه اسلامي كارمندان، جامعه اسلامي كارگران، جمعيت اسلامي خدمتگزاران سازندگي، جمعيت دفاع از آرمانهاي انقلاب اسلامي، كانون تربيت اسلامي از جمله اعضاي اين جبهه هستند.
سيد محسن بني هاشمي گفت: حزب عدالت طلبان ايران اسلامي، جمعيت اسلامي ياران خراساني، كانون اسلامي فارغ التحصيلان شبه قاره هند، كانون اسلامي دانش آموختگان و فارغ التحصيلان خراسان، جمعيت اسلامي مهر خاور، كانون دانشگاهيان ايران اسلامي، جامعه انجمن هاي اسلامي اصناف خراسان، كانون رويش هاي انقلاب اسلامي و جامعه زينب(س) ديگر تشكل هاي تشكيل دهنده اين جبهه هستند.
اين جبهه سياسي روابط عميق و مستحكمي با نماينده ولي فقيه و توليت پيشين آستان قدس رضوي مرحوم آيت الله واعظ طبسي داشت.
ادبيات اقتصادي ايران را دو گروه از اقتصاد دانان تشكيل مي دهند اقتصاد دانان ليبرال و اقتصاد دانان نهادگرا اما نمي توان گفتمان خاصي را به عنوان گفتمان اصولگرايي در عرصه اقتصاد ايران معرفي كرد.
اما اين طيف از اصولگرايان كه طيف سنتي آنها محسوب مي شوند تاكنون در عمل، به ساز و كار اقتصاد آزاد رغبت نشان داده اند و براي نقش دولت در اقتصاد جايگاه چنداني قائل نيستند هر چند كه از انتساب خود به مكتب اقتصادي ليبرال اكراه دارند.
در ميان بخش هاي مختلف اقتصادي اين گروه از اصولگرايان به تجارت بيش از صنعت و كشاورزي اهميت و بها مي دهند.
در سياست، اين طيف از اصولگرايان به گردش قدرت در ميان نيروهاي خودي درون نظام اعتقاد دارند، در فرهنگ محافظه كار و معتقد به توطئه و تهاجم فرهنگي غرب عليه ارزشهاي انقلابي هستند و در عرصه اجتماعي سنت گرا محسوب شده و با گشايش هاي اجتماعي محتاطانه برخورد مي كنند.
اين جبهه چند روز پيش ليست نهايي خود را براي پنجمين دوره انتخابات شوراي اسلامي شهر مشهد منتشر كرد كه در آن اسامي تعداد قابل توجهي از اعضاي سابق و كنوني شوراي اسلامي شهر مشهد ديده مي شود.
رئيس سابق جبهه پيروان خط امام و رهبري خراسان رضوي گفت: جبهه پيروان خط امام و رهبري شاخه خراسان رضوي مدتي قبل كار خود را بر مبناي چهار شاخص تعهد، تخصص، كارآمدي و مقبوليت بررسي 120 داوطلب شوراها را شروع كرد و در نهايت به فهرستي 30 نفره رسيد.
بني هاشمي افزود: با اين حال فراخواني داده شد تا كساني كه خود را براي حضور در فهرست بر مبناي چهار شاخص ياد شده داراي ويژگي لازم مي بينند سوابقشان را ارسال كنند كه در نهايت تعداد نامزدهاي واجد شرايط اوليه جبهه از 30 نفر به 43 نفر رسيد.
وي گفت: اين نامزدها بر اساس برنامه ريزي انجام شده با حضور در كميته انتخابات جبهه پيروان به دفاع از اهداف و برنامه هاي خود به منظور حضور در فهرست جبهه براي عضويت در شوراي شهر مشهد پرداختند و از اين ميان، 25 نامزد براي ارائه برنامه هاي خويش به هيات رييسه جبهه معرفي شدند.
او افزود: اين 25 نفر در نشست شوراي مركزي جبهه پيروان خط امام و رهبري خراسان رضوي به بيان ديدگاهها و نقطه نظرات خويش پيرامون شوراي اسلامي شهر مشهد پرداختند كه در نهايت به فهرست 15 نفره جبهه منتهي شد.
ضلع ديگر اصولگرايي استان را جبهه پايداري و طرفدارانش تشكيل مي دهند كه هم اكنون اكثريت شوراي اسلامي شهر مشهد، شهرداري مشهد و مديريت روزنامه شهرآرا را در دست دارند.
اين گروه از اصولگرايان در سياست خارجي، حامي صدور انقلاب و مخالف تعامل گسترده با جهان به ويژه غرب هستند و در سياست داخلي پلوراليسم و تكثرگرايي را بر نمي تابند.
در اقتصاد به دنبال تحقق عدالت توزيعي و افزايش يارانه هايند و در فرهنگ نگاه مثبتي به مظاهر مدرنيته ندارند و سوداي بازگشت به سنتها را دارند.
نقطه تمايز اين طيف، از اصولگرايان روش فعاليت سياسي آنهاست يعني آنها خود را محصور در چارچوب قانون نمي دانند و در صورتي كه ادعا و هدفي را براي خود تعريف نمايند آمادگي دارند كه خارج از چارچويهاي قانوني هم براي تحقق آن اقدام كنند.
تحليلگران پيش بيني مي كنند كه اصولگرايان خراسان رضوي در انتخابات رياست جمهوري 29 ارديبهشت ماه 1396 به حمايت از نامزد واحد نرسند و در اين صورت ممكن است بخشي از جبهه پيروان خط امام و رهبري خراسان رضوي از سيد مصطفي آقا مير سليم و بخش ديگر آن از محمد باقر قاليباف حمايت كند.
همچنين پيش بيني مي شود كه جبهه پايداري خراسان رضوي نيز به تبعيت از جبهه پايداري كل كشور از نامزدي سيد ابراهيم رئيسي حمايت نمايد.
*اصلاح طلبان
در اردوگاه اصلاح طلبان استان خراسان رضوي دو بخش طرفداران مجمع مشورتي و منتقدان آن قابل تفكيك هستند.
با غيرقانوني اعلام شدن حزب جبهه مشاركت ايران اسلامي فعالان و طرفداران اين حزب در دو تشكل سياسي به نامهاي حزب مجمع مشورتي خراسان رضوي و حزب اتحاد ملت خراسان رضوي فعال شدند كه در اين بين، فعاليت مجمع مشورتي و قدرت لابيگري اش از حزب اتحاد ملت اين استان بيشتر است.
در كنار اين دو حزب و در ضلع ديگر اصلاح طلبي استان خراسان رضوي حزب اعتماد ملي و هوادارانش قرار دارد كه منتقد برخي از رفتارهاي ضلع ديگر اصلاح طلبي استان خراسان رضوي است.
با اين حال اصلاح طلبان استان خراسان رضوي اختلاف مشهود و خاصي در آرمان ها و اهداف با يكديگر ندارند و اختلافشان تنها بر سر مصاديق اين اهداف و آرمانهاست.
آنها در سياست داخلي به دنبال استفاده حداكثري از ظرفيت قانون اساسي و مدافع به رسميت شناخته شدن همه صداها و اقوام و گروهها و جناحهايي هستند كه اين قانون را به عنوان منشور ملي و سند تعامل بين حكومت و ملت قبول كرده اند.
اتاق شيشه اي سياست كه در آن رفتارهاي حاكمان در منظر و ديد مردم قرار داشته باشد و آزادي بيان كه بتوان از رفتارهاي حاكمان انتقاد كرد و به رسميت شناختن حق سازمان يابي شهروندان و تحقق جامعه مدني و تداول و چرخش قدرت در بين شايستگان منتخب مردم از ديگر آرمانها و شعارهاي سياسي اين طيف است.
در سياست خارجي هم به دنبال تنش زدايي و تعامل حداكثري با جهان در عين رعايت آرمانهاي نظام جمهوري اسلامي ايران هستند.
در اقتصاد برخي از اصلاح طلبان همچون دولت هفتم به روشهاي اقتصاد ليبرال و برخي ديگر همچون كابينه دولت سوم و چهارم به روشهاي اقتصاد نهادگرا گرايش دارند اما در هر حال حتي نهادگرايان اين طيف هم مخالف عدالت توزيعي و يارانه اي و مدافع توزيع برابر امكانات و فرصت ها هستند.
در عرصه اجتماع هم اصلاح طلبان به دنبال واگذاري امور و كارهاي مردم به خود مردم از طريق تشكيل و تقويت سازمانهاي مردم نهاد هستند و نظارت دولت را نظارت حاكميتي مي دانند.
پيش بيني مي شود در انتخابات كنوني شوراي شهر مشهد اين طيف با وجود اختلافاتي كه با هم دارند به ليست واحدي برسند.
در اين بين اعتدال گرايان خراسان رضوي قرار دارند كه به شكل آشكاري به سمت اصلاح طلبان گرايش يافته اند و بدون ترديد اصلي ترين و تشكيلاتي ترين بخش اعتداليون در خراسان رضوي يعني حزب اعتدال و توسعه استان با ليست نهايي اصلاح طلبان استان همنوايي و همراهي خواهد كرد.
اتفاق جديدي كه در انتخابات اخير براي اصلاح طلبان خراسان رضوي رخ داد تعيين ساز و كاري به غير از 'شوراي هماهنگي جبهه اصلاحات' بود كه اين بار با نام 'شوراي اصلاح طلبان خراسان رضوي' نقش مديريت و رهبري اين اردوگاه سياسي را بر عهده گرفته است.
عضو هيات رئيسه حزب اعتماد ملي خراسان رضوي در اين خصوص به ايرنا گفت: شوراي اصلاح طلبان خراسان رضوي تفاوتي كه با شوراي هماهنگي جبهه اصلاحات اين استان دارد آن است كه يك تشكل مقطعي و انتخاباتي است و قرار است پس از انتخابات دوازدهمين دوره رياست جمهوري و پنجمين دوره شوراي اسلامي شهر مشهد ساز و كار تصميم گيريهاي اصلاح طلبان استان به شوراي هماهنگي جبهه اصلاحات باز گردد.
حسين رئوفي پور افزود: تفاوت ديگر شوراي اصلاح طلبان خراسان رضوي با شوراي هماهنگي جبهه اصلاحات در اين است كه در شوراي هماهنگي تنها تشكل هاي اصلاح طلب عضو بودند و حق راي داشتند اما در شوراي اصلاح طلبان علاوه بر تشكل ها افراد حقيقي و منفرد اما موثر اصلاح طلب هم حضور دارند.
وي گفت: عمده تشكل هاي تشكيل دهنده شوراي هماهنگي جبهه اصلاحات خراسان رضوي عبارتند از حزب اعتماد ملي، حزب اتحاد ملت، حزب مجمع مشورتي اصلاح طلبان، حزب كارگزاران سازندگي، حزب اراده ملت، حزب نداي ايرانيان، حزب مردم سالاري، حزب همبستگي، خانه كارگر، حزب اسلامي كار، انجمن دانش آموختگان ايران اسلامي، انجمن اسلامي معلمان و انجمن اسلامي اصناف خراسان رضوي كه در شوراي اصلاح طلبان خراسان رضوي هم عضو هستند.
به نظر تحليلگران مسائل سياسي، اصلاح طلبان مشهد در دوازدهمين دوره انتخابات رياست جمهوري يكپارچه از نامزدي حسن روحاني حمايت مي كنند اما وضعيت ليست اصلاح طلبان در پنجمين دوره انتخابات شوراي اسلامي شهر مشهد با توجه به مشخص نشدن قطعي رد يا تاييد صلاحيتها تا لحظه نگارش اين گزارش در هاله اي از ابهام قرار دارد.
انتخابات رياست جمهوري و شوراهاي اسلامي شهر و روستا 29 ارديبهشت سال جاري برگزار مي شود.
6012 / 1922/گزارشگر:كاميار اسماعيل پور** انتشار دهنده: علي حيدر شاه حسيني
مشهد- ايرنا- دو جريان عمده اصولگرايي و اصلاح طلبي در انتخابات رياست جمهوري و شوراها همانند ساير نقاط كشور در مشهد هم در مقابل يكديگر صف آرايي كرده اند.
