شكوفایی ظرفیتهای نهفته سرخس با تبدیل آن به منطقه آزاد

به گزارش ایرنا، مسئولان منطقه ای بر این باورند كه زیرساختهای لازم برای تبدیل منطقه ویژه اقتصادی سرخس به منطقه آزاد تجاری تا حد زیادی مهیا شده و ضروری است مدیران در سطح كلان كشور هرچه سریعتر تصمیم نهایی خود را در این زمینه اتخاذ كنند.
سرخس در منتهی الیه شمال شرق استان خراسان رضوی در فاصله 185 كیلومتری مشهد واقع است. این شهرستان از شمال و شرق با كشور تركمنستان، از غرب با شهرستان مشهد و از جنوب با شهرستانهای تربت جام و فریمان هم مرز است.
منطقه ویژه اقتصادی سرخس سال 1375 در این شهرستان با سرمایه گذاری آستان قدس رضوی، رویكرد جذب سرمایه گذاران خارجی و صادرات به كشورهای آسیای میانه راه اندازی شد.
تاكنون هزینه های هنگفتی برای ایجاد زیرساختهای صادراتی در منطقه ویژه اقتصادی سرخس انجام شده و از دیدگاه مسئولان در این منطقه همه چیز برای راه اندازی منطقه آزاد تجاری فراهم است.

* ظرفیتهای منطقه ویژه اقتصادی سرخس
مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی سرخس در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: این منطقه با برخورداری از موقعیت راهبردی و جغرافیایی به عنوان دروازه طلایی ورود به كشورهای آسیای میانه، چین، روسیه و پل ارتباطی بازارهای مهم تجاری آسیای مركزی با كشورهای حوزه خلیج فارس در جنوب ایران، اروپا در غرب كشور و كشورهای افغانستان و پاكستان در شرق ایران به شمار می رود.
احمد صادقی گلمكانی افزود: فعالیت منطقه ویژه اقتصادی سرخس همزمان با واقعه مهم و تاریخی افتتاح راه آهن مشهد - سرخس - تجن با حضور رهبران و نمایندگان 100 كشور جهان در سال 1375 آغاز شد.
وی ادامه داد: منطقه ویژه اقتصادی سرخس با توجه به موقعیت مناسب خود در بهترین مكان جغرافیایی در شمال شرق كشور قرار گرفته و برخورداری از امكانات و زیرساختهای اصولی صنعت حمل‌ و نقل بی تردید تسهیل كننده ورود كالا به كشور و صادرات كالا از كشور است.
مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی سرخس خطوط ریلی را كه یكی از مولفه‌ های اصلی صنعت حمل ‌و نقل ذكر و بیان كرد: در منطقه ویژه اقتصادی سرخس ریل به ‌خوبی امكان‌ سنجی و اجرا شده بطوری كه هم‌ اكنون 30 كیلومتر خط ریل عریض و نرمال در داخل منطقه وجود دارد كه در آینده نزدیك به 50 كیلومتر افزایش می یابد.
وی گفت: وجود 50 كیلومتر ریل عریض و نرمال، انبارهای مسقف و روباز و باراندازهای عظیم كالا ظرفیتی ممتاز برای صادركنندگان به وجود آورده است.
او افزود: قرار گرفتن این منطقه در شاهراه ریلی و جاده‌ ای كه از آن با عنوان دروازه طلایی كشورهای آسیای میانه یاد می‌ شود و همچنین وجود ریل عریض كشورهای آسیای میانه در مجاورت ریل نرمال ایران و اروپا بهترین شرایط را برای صاحبان كالا و تولیدكنندگان فراهم كرده‌ تا بتوانند مسیر صادرات یا تامین مواد اولیه مورد نیاز را از كشورهای آسیای میانه آسان كنند.
صادقی گلمكانی پروژه جاده ترانزیت منطقه ویژه اقتصادی سرخس را یكی از نقاط قوت این منطقه دانست و گفت: اتصال كریدور ترانزیتی به نقطه صفر مرزی در سرخس یك ضرورت حیاتی برای این منطقه و توسعه صادرات به شمار می ‌رود و اتصال جاده ترانزیتی مشكلات چندین ساله را برطرف خواهد كرد.
وی میزان سرمایه گذاری آستان قدس رضوی در منطقه ویژه اقتصادی سرخس را نزدیك به هفت هزار میلیارد ریال ذكر و بیان كرد: هم اینك از 15 درصد ظرفیت منطقه اقتصادی سرخس استفاده می‌ شود اما در صورت اتصال جاده ترانزیتی به نقطه صفر مرزی این ظرفیت به 100 درصد خواهد رسید.
او با اشاره به فعالیت نیروگاه، مینی پالایشگاه و جذب 800 میلیارد ریال سرمایه گذاری خارجی طی یك سال گذشته در این منطقه گفت: هم اكنون 24 واحد تولیدی در زمینه های مختلف صنعتی در منطقه ویژه اقتصادی سرخس فعالند و 16 واحد تولیدی نیز در این منطقه در حال ساخت است.
مدیر عامل منطقه ویژه اقتصادی سرخس گفت: این منطقه از مناطق مهم سرمایه‌ گذاری و اقتصادی برای ایران و كشورهای خارجی است و تبدیل آن به منطقه آزاد ظرفیتهای نهفته آن را شكوفا می كند و صادرات را رونق می دهد.

* مزایای تبدیل منطقه ویژه اقتصادی سرخس به منطقه آزاد
فرماندار سرخس هم به خبرنگار ایرنا گفت: نخستین شهرستانی در كشور كه منطقه ویژه اقتصادی در آن شكل گرفت سرخس بود. یك سال پس از شكل گیری آن به سبب ظرفیتهای بالای تجاری و صادراتی نیز طرح ایجاد منطقه آزاد تجاری در سرخس مطرح شد.
محمد سنجرانی افزود: در ابتدا دولت وقت با آستان قدس رضوی درباره نحوه تبدیل منطقه ویژه اقتصادی سرخس به منطقه آزاد تجاری به توافق نرسیدند اما در اواخر تولیت فقید آستان قدس آیت الله واعظ طبسی توافق لازم بین دولت و آستان قدس رضوی برای اجرایی شدن طرح انجام شد.
وی ادامه داد: هم اینك همه طرحهای علمی، پژوهشی و دانشگاهی درباره تبدیل منطقه ویژه اقتصادی سرخس به منطقه آزاد تجاری انجام شده و برای این طرح یك سند پیوست فرهنگی نیز آماده شده است.
فرماندار سرخس گفت: طرح تبدیل منطقه ویژه اقتصادی سرخس به منطقه آزاد تجاری در دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی مطرح و از بین 14 رای موفق به كسب 11 رای موافق شده سپس طرح از این شورا به صحن علنی دولت ارجاع شده است.
وی افزود: همزمان با طرح سرخس در دولت كه مربوط به اواخر دولت یازدهم است چند طرح دیگر برای تبدیل منطقه آزاد از جمله امیرآباد، مهران، جاسك و حوزه سیستان مورد نظر بود كه به دلیل آماده نبودن سند پیوست فرهنگی و ضمایم دیگر بررسی نشدند.
سنجرانی ادامه داد: در آن زمان دولت بررسی طرح سرخس را موكول به كامل شدن طرحهای دیگر برای تبدیل به منطقه آزاد نمود تا سرخس همراه با امیرآباد، مهران، جاسك و حوزه سیستان در صحن علنی دولت مطرح و تصمیم نهایی درباره آنها اتخاذ شود.
وی اظهار امیدواری كرد طرح تبدیل منطقه ویژه اقتصادی به منطقه آزاد هر چه سریعتر در دستور كار هیات دولت قرار گیرد و ظرفیتهای این منطقه شكوفا شود.
فرماندار سرخس گفت: منطقه ویژه اقتصادی سرخس امتیازات زیادی از جمله معافیت گمركی و مالیاتی دارد. همچنین دارای فرودگاه، ریل عریض راه آهن و گمرك اختصاصی است و 25 واحد صنعتی و 150 طرح صنعتی نیمه فعال در این منطقه رویكرد صادراتی دارند.
وی افزود: 28 سال است كه چابهار تبدیل به منطقه آزاد تجاری - صنعتی شده اما هنوز فرودگاه، ریل، گاز و آب ندارد و حتی ضریب امنیت نیز در مقایسه با سرخس در آن كمتر است. این در حالی است كه سرخس از همه مزایای لازم برخوردار می باشد.
او ادامه داد: امكانات فرودگاه الماس سرخس با امكانات فرودگاه اصفهان برابری می كند و فرود هواپیماهای پهن پیكر در آن مسیر است. این فرودگاه هم اینك كارمندانی دارد كه ماهیانه 400 میلیون ریال برای حقوق و مزایای آنها پرداخت می شود.
وی گفت: وجود مرز سرخس امكان تامین كالای كشورهای غرب آسیا و آسیای میانه را از طریق شرق تسهیل می كند و به جای عبور از دریا، كالا در مسافت كمتری از طریق ریل از شرق به غرب آسیا منتقل می شود.
فرماندار سرخس افزود: راه اندازی منطقه آزاد تجاری سرخس باعث تسهیل داد و ستد، جلوگیری از واردات بی رویه، ایجاد اشتغال پایدار در مرز و نگاه ویژه تولیدكنندگان و سرمایه گذاران به صادرات می شود و برای مردم سرخس 30 هزار فرصت شغلی در كمتر از دو سال ایجاد می كند.

* لزوم شتاب در ارسال مصوبه دولت به مجلس
نماینده مردم سرخس، فریمان، احمدآباد و رضویه در مجلس شورای اسلامی نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: بحث تبدیل منطقه ویژه اقتصادی سرخس به منطقه آزاد تجاری توسط كارگروه تخصصی شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی بررسی و تصویب شده است. باید این طرح در قالب لایحه دولت به مجلس شورای اسلامی ارائه شود.
سید احسان قاضی زاده هاشمی افزود: امیدواریم هرچه سریعتر هیات وزیران طرح تبدیل منطقه ویژه اقتصادی سرخس به منطقه آزاد تجاری را تصویب و به مجلس شورای اسلامی ارائه دهد تا به رای نمایندگان گذاشته شود.
وی در خصوص نظر نمایندگان نسبت به تصویب این طرح نیز گفت: پیش از این هفت مصوبه دولت برای تبدیل منطقه ویژه اقتصادی به منطقه آزاد به مجلس ارائه شده بود كه در كمیسیون اقتصادی مجلس در دست بررسی است.
این نماینده مجلس افزود: دیدگاههای متنوعی در خصوص تبدیل مناطق ویژه اقتصادی سرخس به مناطق آزاد در مجلس شورای اسلامی وجود دارد با این حال سرخس از اقبال خوبی در این زمینه برخوردار است.
وی گفت: پس از تبدیل منطقه ویژه اقتصادی سرخس به منطقه آزاد تجاری نباید این منطقه محلی برای قاچاق كالا باشد چون اصولا منطقه ویژه اقتصادی سرخس ارزش صادراتی دارد و راهبرد اصلی صادرات از این منطقه به كشورهای آسیای مركزی است.
او افزود: متاسفانه مناطق آزاد جنوبی و بنادر كشور بیشتر از اینكه رویكرد صادراتی داشته باشند به محلی برای واردات كالا تبدیل شده اند. دیدگاه ما این است كه باید در مناطق آزاد تجاری سرمایه گذاری عمیقی انجام گیرد و از این لحاظ سرخس را جدا از چابهار، كیش، قشم می بینیم و معتقدیم كه سرخس ظرفیت كاملی برای جذب سرمایه گذاری و صادرات كالا دارد.
قاضی زاده ادامه داد: ویژگیهای ممتاز سرخس كه آن را از طریق ریل به پنج كشور آسیایی متصل می كند برخورداری از گمرك مستقل و دهها امتیاز دیگر است كه در كمتر منطقه آزاد تجاری در كشور وجود دارد و سرخس فراتر از هر منطقه آزاد تجاری است.
وی گفت: تبدیل منطقه ویژه اقتصادی سرخس به منطقه آزاد حق مردم این شهرستان است و ضرورت دارد كه هیات وزیران در اسرع وقت اقدام به ارسال مصوبه شورای عالی مناطق آزاد پیرامون منطقه ویژه اقتصادی سرخس به مجلس نماید.
گزارشگر: میترا عبداللهی **انتشار: حسین كریم زاده
7489/1858