در ادامه اين گزارش آمده است: از زمان آغاز بحران استعفاي حريري در لبنان، فرانسه به عنوان يكي از كشورهاي صاحب نفوذ در اين كشور به صورت مستمر در حال پيگيري تحولات بود. رئيس جمهوري و وزير خارجه فرانسه كه در زمان استعفاي حريري به واسطه سفر به امارات در منطقه حضور داشتند، در رياض با حريري ملاقات كرده و پس از دامنه‌دار شدن اقامت مشكوك حريري در عربستان، حتي تهديد كردند كه اين مساله را در شوراي امنيت سازمان ملل مطرح خواهند كرد.
در هر حال حريري پس از گمانه‌زني‌هاي فراوان تحت تدابير شديد امنيتي در اليزه با ماكرون ديدار و پس از آن تاكيد كرد كه طي روزهاي آينده در لبنان خواهم بود و پس از ديدار با ميشل عون رئيس جمهوري، مواضع سياسي خود را اعلام خواهم كرد. حريري در ادامه ضمن تشكر از دولت فرانسه جهت حمايت‌هايي كه از كشورش به عمل آورده است، تاكيد كرد: فرانسه بار ديگر ثابت كرد كه نقش مهمي در جهان و منطقه دارد و دوستي‌اش نسبت به لبنان و ثبات آن را ثابت كرد.
**فرانسوي‌ها همسو با عامل تنش
هر چند در ابتداي استعفاي حريري در رياض، مقامات سعودي با فرافكني قصد داشتند زمينه‌هاي بحران احتمالي لبنان را متوجه ايران كرده و جبهه جديدي را در اجماع‌سازي عليه ايران تشكيل دهند، اما هر چه زمان گذشت، موضوع استعفاي حريري و عدم بازگشت او به كشورش به نقش سعوديها در گروگان گرفتن وي تعبير شد و حتي رئيس جمهوري لبنان از بازداشت حريري در رياض خبر داد. اين امر با توجه به بازخورد بسيار منفي كه براي سعوديها به ارمغان آورد، آنان را در موقعيتي قرار داد كه بازگشت و يا عدم بازگشت حريري، هر دو براي آنها از لحاظ وجهه بين‌المللي بسيار هزينه‌افزا بود. در اين رابطه بسياري از كارشناسان، عربستان را درگير در جبهه جديدي از تنش‌هاي منطقه‌اي پس از سوريه، قطر و يمن دانسته و از قصد اين كشور براي بحراني ساختن فضاي لبنان پس از شكستشان در تحولات سوريه پرده برداشتند.
با اين وجود دولت فرانسه با توجه به تمامي اين نكات و نقشي كه در تحولات لبنان ايفا مي‌كند، هم راستا با جبهه ضد ايراني سعودي، توسط وزير خارجه‌شان در رياض با اشاره به برنامه موشكي ايران، آن را وسوسه سلطه گري تهران در منطقه دانست و نسبت به آن ابراز نگراني كرد.
از سوي ديگر امانوئل ماكرون رئيس جمهوري فرانسه نيز با بيان اينكه كشورش در ماجراي استعفاي حريري بي طرف است، بار ديگر مدعي شد كه ايران بايد مواضع ستيزه‌جويانه در منطقه را كاهش داده و راهبرد خود در خصوص برنامه موشكي‌اش را نيز مشخص كند. اين در حالي است كه بنا بر اعلام كاخ سفيد، ماكرون و دونالد ترامپ طي تماسي تلفني در خصوص فعاليت‌هاي منطقه‌اي ايران و حزب‌الله لبنان به توافق رسيده‌اند.
**پيامدهاي اقدامات هر كدام از بازيگران مشخص است
اظهارات مقامات فرانسوي در حالي مطرح مي‌شود كه دو كشور پس از توافق هسته‌اي فصل نويني از همكاري‌هاي اقتصادي و سياسي را آغاز كرده و بسياري از تحليل‌گران معتقدند كه نقش منطقه‌اي ايران و عربستان در طول سال‌هاي گذشته در خصوص بحران‌هاي منطقه مشخص بوده است. از سوي ديگر در مورد مساله موشكي ايران و همچنين بحث تسليحات نظامي منطقه نيز به راحتي مي‌توان با مراجعه به اخبار رسانه‌ها يك برآورد كاملاً واضح و مشخص داشت. خريد ميليارد دلاري تسليحات نظامي و انبار كردن آن توسط برخي از كشورهاي منطقه، علاوه بر، برهم زدن موازنه قوا در منطقه، اكنون بر سر مردمان يمن آوار شده است.
لذا بايد تاكيد كرد كه ساخت ابزار دفاعي با انبار كردن سلاح كه نهايتاً روزي منجر به استفاده در جبهه‌اي خاص شود، تفاوت‌هاي ماهوي واضح و مشخصي با يكديگر دارند. علاوه بر اين، ايفاي نقش منطقه‌اي براي تمامي بازيگران حاضر در آن محيط يك حق مسلم و امري بديهي است؛ اما پيامدهاي اين بازيگري و اثراتي كه اين نقش در طول سال‌هاي بحراني اخير خاورميانه توسط برخي از كشورهاي حاصل شده، امري است كه نمي‌توان با فرافكني و مانورهاي رسانه‌اي بر روي آن سرپوش گذاشت. در همين رابطه است كه جك استروا، وزير خارجه اسبق بريتانيا به تازگي پس از اظهار نگراني وزير خارجه آلمان از اقدامات سعوديها در منطقه، طي كنفرانسي در لندن تاكيد كرد: سعودي‌هاي خطري براي منافع ما در لبنان و يمن محسوب مي‌‌شوند. آنها پنج برابر ايران هزينه خريد سلاح مي‌كنند، با وجودي كه جمعيتشان يك پنجم ايران است.
جامعه جهاني و بازيگران قدرتمند آن كه فرانسه نيز جزئي از اركان آن محسوب مي‌شود با رصد تحولات اخير منطقه به خوبي مي‌دانند كه اينك عربستان پس از ناكامي در سوريه، بحران يمن، تنش با قطر و شكست اخير در زمين لبنان، قصد فرار رو به جلو را دارد. در شرايطي كه ايران بارها پيشنهاد تشكيل يك مجمع گفت و گوهاي منطقه‌اي براي حل و فصل اختلافات را مطرح كرده است، سعوديها پس از ناكامي در به تنش كشيدن لبنان براي ضربه زدن به حزب‌الله و ايجاد يك جبهه جديد از جنگ نيابتي در منطقه، هم اكنون با تشكيل نشستي ويژه از وزراي خارجه اتحاديه عرب در قاهره، سعي دارند با ايجاد نوعي اجماع ساختگي عليه ايران، حداقل هزينه‌هاي وارد شده در تنش اخير لبنان را از نظرها محو كنند.
هر چند شبكه خبري سي‌ان‌ان پيش از آغاز اين نشست در گزارشي اعلام كرد: چنانچه به ديگر نشست هاي اتحاديه عرب نگاهي بياندازيد، نتيجه چنداني از اين نشست ها حاصل نشده و شايد احتمالا شاهد تنها يك بيانيه لفظي شديد عليه ايران باشيم، پيش نويس بيانيه پاياني اين نشست بر لزوم توقف حمايت ايران از انصارالله يمن و حزب الله لبنان و توقف اقدامات تحريك آميز در بحرين و لزوم پايبندي به سياست حسن همجواري تاكيد دارد. در اين بيانيه همچنين آمده است كه گروه عربي مستقر در سازمان ملل مكلف به برقراري تماس‌هاي لازم براي جلسه فوق العاده شوراي امنيت جهت بررسي تهديدات ايران عليه كشورهاي منطقه است.
**تحليل رفتار سعوديها
در همين رابطه است كه مي‌توان تلاش‌هاي سعوديها براي خارج شدن از بحران‌هاي متعدد خارجي و داخلي را اينگونه تحليل كرد: مهم‌ترين راهبرد سياست منطقه‌اي عربستان سعودي، مهار نفوذ ايران به طور خاص و محور مقاومت به طور عام در سطح منطقه خاورميانه است. اين سياست بيش از آنكه توان بازيگري ايران را كاهش داده باشد، آنارشي حاكم بر منطقه خاورميانه را افزوده است. جنگ عليه يمن، حمايت از تروريسم در سوريه، تلاش براي تضعيف دولت مركزي بغداد و خريدهاي هنگفت تسليحاتي عربستان از غرب و به خصوص آمريكا از مهم‌ترين نشانه‌هاي سير صعودي آنارشي در خاورميانه بوده كه برآمده از الگوهاي رفتاري عربستان سعودي در خاورميانه است.
در همين رابطه دكتر سيد رضي عمادي كارشناس روابط بين‌الملل با برشمردن چهار مرحله از رفتار عربستان در قبال ايران در طول سال‌هاي گذشته معتقد است: سعوديها در مرحله اول يعني براندازي نظام سوريه، مرحله دوم ممانعت از قدرت‌گيري شخصيت‌ها و گروه‌هاي سياسي همسو با ايران، مرحله سوم ايجاد واگرايي در درون كشورهاي عضو محور مقاومت ناموفق بوده و اكنون نيز پيش از ايجاد واگرايي سياسي در لبنان، حمله جديدي را عليه حزب‌الله لبنان آغاز كرده‌اند. عمادي همچنين در يادداشتي براي شبكه مطالعات سياست گذاري عمومي مي‌نويسد: سعوديها قصد دارند نشان دهندن كه وزن آنها در تحولات لبنان بيش از ايران است. رياض همچنين درصدد است با حزب‌الله‌هراسي افكار عمومي را عليه حزب‌الله لبنان و ايران تحريك كند.
به عبارت ديگر، اين بار مهار ايران در قالب حزب‌الله‌هراسي و يا شايد هم حتي جنگ عليه حزب‌الله پيگيري مي‌شود، جنگي كه مانند سال 2006 صرفاً به اسرائيل و حزب‌الله محدود نمي‌شود بلكه عربستان، آمريكا و جمهوري اسلامي ايران را نيز در بر مي‌گيرد. مي‌توان اين رويكرد را ظهور افراط‌گرايي جديد در خاورميانه ناميد. حضور محمد بن سلمان، بنيامين نتانياهو و دونالد ترامپ در راس قدرت عربستان سعودي، اسرائيل و آمريكا براي شكل‌گيري اين افراط‌گرايي جديد در خاورميانه كافي است. هر يك از اين اشخاص نشان دادند كه در عالم سياست به تدبير، عقلانيت، دورانديشي و ديپلماسي اعتقادي ندارند.
استعفاي تحت فشار سعد حريري را مي‌توان جرقه آغاز افراط‌گرايي جديد مثلث عربستان-اسرائيل- آمريكا در خاورميانه عنوان كرد كه اگر به جنگ عليه حزب‌الله منتهي شود با همه جنگ‌هاي خاورميانه متفاوت خواهد بود.
*منبع: روزنامه ابتكار؛ 1396،8،29
**گروه اطلاع رساني**2059**2002**انتشاردهنده: فاطمه قناد قرصي
تهران- ايرنا- روزنامه ابتكار در گزارشي نوشت: سعد حريري نخست وزير مستعفي لبنان پس از نزديك به دو هفته از زمان استعفاي جنجال برانگيز خود در پايتخت عربستان، عليرغم درخواست‌هاي مكرر تمام گروه‌هاي لبناني مبني بر لزوم بازگشتش به بيروت، روز شنبه به پاريس رفت تا با رئيس جمهوري فرانسه ديدار و گفت و گو كند.
