شرایط مساعد آب و هوایی مازندران در فصول سرد سال باعث شد تا هر ساله در این برهه زمانی بیشتر از یك میلیون قطعه انواع پرندگان از 80 گونه ، تالاب ها و آب بندان های مازندران بویژه میانكاله ، سرخرود و ازباران فریدونكنار را به عنوان مقصد سفر خود انتخاب بكنند.
اردك ها ، مرغابی ها ، غازها ، فلامینگوها ، حواصیل ، تك درنای سیبری ، غاز پیشانی سفید و عروس غاز تعدادی از 80 نوع پرنده زمستان گذری هستند كه به مازندران می آیند كه حضورشان صحنه های زیبایی را برای دیدن و بازدید علاقمندان به پرنده نگری فراهم می كند .
به اعتقاد كارشناسان و مسئولان حوزه محیط زیست و گردشگری افزایش دانش زیست محیطی در این سالها باعث شده تا پرنده دوستان به عنوان حامیان و مدافعان محیط زیست در مقابل شكارپرندگان دست به اگاه سازی عمومی بپردازند و همین اینكه جامعه محلی نیز از این گردشگران دوستدار طبیعت سود ببرند.
عباس مهدوی از كارشناسان و فعالان حوزه گردشگری مازندران علاوه بر مساله زیست محیطی از پرنده نگری به عنوان گردشگری نوین و یك ظرفیت اقتصادی درآمدزا نیز نام برد و گفت : سالانه 15 میلیارد دلارمیزان درآمدی است كه از محل پرنده نگری كشورهای مختلف از گردشگران كسب می كنند .
وی افزود : با وجود حضور سه میلیون قطعه پرنده در انگلستان ، اما برای دیدن پرندگان افراد زیادی در این كشور و یا از كشورهای دیگر به محل های مورد نظر می آیند كه از این زیبایی ها استفاده كنند .
این كارشناس حوزه گردشگری در مازندران ادامه داد : در این كشورها برای استفاده مردم از ظرفیت پرنده نگری زیر ساخت هایی با رعایت نكات زیست محیطی و كاهش خطرات و آسیب ها برای مردم فراهم شده است .
وی مشخص كردن مسیر برای تردد خودروها تا بدان اندازه ای كه به آرامش پرندگان و محیط زیست خسارت نزند ، استقرار برج ها و نیز تعبیه دوربین های مخصوص در نزدیكی تالاب و آب بندان ها را از دیگر امكانات برای دیدن پرندگان در كشورهای دیگر ذكر كرد .
مهدوی وضعیت دیدن پرندگان در مازندران را به مثابه طبیعت گردی 'سیزده بدری ' توصیف كرد ، گفت : ورود با خودرو به قلمرو پرندگان مهاجر كه منجر به برهم زدن آرامش آنها می شود و نیز دادن انواع غذاها آسیب زننده است .
وی از پرنده نگری به عنوان گردشگری مسئولانه نام برد و ادامه داد : می توان با استفاده از ظرفیت های بومی و محلی موجود در منطقه همچون خانه های محلی از این فرصت استفاده كرد .
*** دیدن زیبایی پرندگان جایگزین شكار
رئیس حیات وحش اداره كل محیط زیست مازندران به خبرنگار ایرنا گفت كه پرنده نگری فعالیت اكوتوریسم است كه اجرای آن با مقوله های گردشگری و محیط زیست عجین شده است .
كوروس ربیعی پرنده نگری را مثبت ذكر كرد ، گفت : چرا كه اجرای درست و مطابق با موازین حفاظت محیط زیست می تواند علاوه بر افزایش دانش زیست محیطی افراد ، جایگزین اقدام های مخرب نیز شود .
وی ازكشتار پرندگان مهاجر و یدك كشیدن عنوان قتلگاه پرندگان را در شان و لایق مازندران ندانست و افزود: حتی پرنده نگری نیز می تواند در كاهش این نوع بدرفتاری نسبت به پرندگان تاثیر بگذارد .
ربیعی اضافه كرد : به طوریكه در بسیاری از كشورهای دنیا همین پرنده نگرها خود به یك حامی مدافع محیط زیست و پرندگان مبدل شده اند .
وی كه میانكاله و فریدونكنار را مهمترین تالاب های كشور و منطقه برشمرد ، ادامه داد : شرایط آب و هوایی مساعد استان باعث می شود تا از اوایل پاییز هر سال پرندگان زمستان گذر انواع اردك ها ، مرغابی ها ، غازها ، فلامینگوها ، حواصیل ، تك درنای سیبری ، غاز پیشانی سفید و عروس غاز به استان بیایند .
ربیعی از پرنده نگری به عنوان اقتصاد سبزی نام برد كه در كنار درآمدزایی برای مازندران می تواند زمینه آشنایی افراد و جوامع با محیط زیست را فراهم بكند .
*** چراغ سبز محیط زیست به پرنده نگری
معاون گردشگری اداره كل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری مازندران با قبول اینكه برای دیدن پرندگان در این استان اقدام و كار خاصی تاكنون صورت نگرفته است ، گفت كه راه اندازی این شاخه از گردشگری به 2 اداره كل میراث فرهنگی و محیط زیست بر می گردد .
مهران حسنی افزود : هرچند برخی آژانس های مسافرتی با برگزاری تور برای بردن گردشگران و مسافران به تالاب ها و آب بندان ها همچون میانكاله و ازباران برای دیدن پرنده اقدام می كنند اما تداوم آن به همراهی و هماهنگی بیشتر نیازمند است .
وی ادامه داد : اخیرا اقداماتی برای شناسایی ظرفیت های مغفول اكوتوریسم در مازندران كلید خورده است كه پرنده نگری نیز جزیی از آن می باشد و در حال حاضر با هماهنگی های صورت گرفته به دنبال پیاده كردن برنامه های پرنده نگری به صورت مسئولانه در قبال محیط زیست هستیم تا ضربه ای به این بخش از محیط زیست وارد نشود .
وی از تیم مطالعات شناسایی ظرفیت های اكوتوریسم مازندران كه پرنده نگری نیز بخشی از آن است ، خبرداد و افزود : این تیم قرار است ظرفیت های گردشگری موجود در طبیعت را شناسایی بكند تا براساس آن برنامه ریزی ها صورت بگیرد .
*** ورود مراكز تحقیقاتی برای كمك به حال پرندگان مهاجر
در این میان برای برنامه ریزی اصولی و اساسی برای كمك به پاره ای مشكلات و معضلاتی كه گریبانگیر مازندران است برخی مراكز علمی و تحقیقاتی پای كار شدند كه جهاد دانشگاهی از آن جمله مراكزی است كه اخیرا آمادگی خود را برای این مهم اعلام كرده است .
سرپرست جهاد دانشگاهی مازندران از ایجاد مركز مطالعات اقتصاد و صنعت به یكی از چهار محور برنامه های این نهاد همسو با سیاست های استانی مبنی بر توسعه پایدار خبرداد .
واحد عبداللهیان از وجود آب بندان های متعدد در مازندران به عنوان یكی از بسترهای مناسب برای توسعه گردشگری و كسب در آمد در این استان نام برد و افزود : در تعریف اقتصادی كردن آب بندان ها به دنبال استفاده از این فرصت برای درآمدزایی به همراه رونق گردشگری هستیم كه پرنده نگری از آن جمله است .
به گفته عبداللهیان شكار پرندگان مهاجر زمستان گذر باعث شده تا مازندران در افكار عمومی به عنوان قتلگاه و كشتارگاه این پرندگان مطرح شود اما می توان راهكارهایی برای استفاده از ظرفیت پرندگان مهاجر هم برای حفظ ان ، محیط زیست و نیز گردشگری داشته باشیم .
هر چند امارهای دقیقی از میزان شكار پرندگان مهاجر دراستان مازندران وجود ندارد اما به صورت تخمینی ان را حدود 300 هزار بال در سال براورد می كنند.
در سالهای اخیر با افزایش اگاهیهای زیست محیطی مردم محلی ، گردشگران و نیز بیماری انفلونزای پرندگان باعث شده تا رغبت شكار و نیز مصرف گوشت پرندگان كاهش یابد كه خود عامل مهم در كاهش شكار این مهمانان طبیعت مازندران باشد.
خبرنگار : فاطمه قنبری قادیكلایی ** انتشاردهنده : محسن حسن نیا
2096/1899
ساری – ایرنا – طبیعت گردی بویژه تماشای پرندگان در فصل پائیز و زمستان به عنوان یك فرصت نادر گردشگری این روزها برای صدها هزار بال پرنده ای كه به اغوش طبیعت مازندران پناه اوردند ، می تواند چتر امنی پهن كند.