در كنار مشكلات زياد شهرستان كهگيلويه بزرگ مشكل شلوغي و صفهاي طولاني بيماران جهت ويزيت معضلي است كه مردم با آن دست و پنجه نرم ميكنند.
مردم گاهي جهت درمان و ويزيت به كلينيكها و مطبهاي شخصي پزشكان و متخصصان مراجعه ميكنند و روند درمان خود را با كمك پزشك مربوطه ادامه ميدهند و پزشك با ويزيت و معاينه شخص بيمار، وي را جهت رسيدن به بهبودي كمك ميكند اين روندي است كه يك بيمار در دهدشت مثل ساير نقاط كشور احياناً طي ميكرد.
البته بعد از اجراي طرح تحول سلامت و تجميع مطب برخي پزشكان و متخصصان اين روند دچار مشكلاتي نيز شد.
نبايد از خدمات خوب دولت در سيستم جديد درماني كه منجر به كاهش چشمگير هزينه درمان و داروي بيماران شد چشم پوشي كرد.
در گذشته هزينه عمل، بستري شدن و ساير هزينههاي بيمارستاني و درماني بيمار زياد و گاهي خارج از توان بيمار بوده اساساً با استقرار نظام سلامت اين هزينهها بهشدت كاهش يافت كه رضايت عمومي مردم را در پي داشت.
اما زمان معاينه بيمار توسط پزشكان عمومي و متخصص در دهدشت است.
براي اينكه بهتر بتوانيم ضعف عمده برخي پزشكان و متخصصان دهدشت در اختصاص وقت مفيد به ديدار خود با بيمار و معاينه وي بپردازيم ابتدا به استانداردهاي روز دنيا سپس به ميانگين وقتي كه در ايران به اين امر اختصاص ميدهند ميپردازيم.
استاندارد ويزيت در مصوبه تعرفه سال 94 هيئت وزيران براي پزشكان عمومي 15 دقيقه، پزشكان متخصص 20 دقيقه، پزشكان فوق تخصص 25 دقيقه و روانپزشكان نيز 30 دقيقه تعيين شده و اين مصوبه به همه مراكز درماني ابلاغ شده است.
اين در حالي است كه اغلب پزشكان در مطب خود براي معاينه بيمار اين زمان را صرف نميكنند. بررسيها و مشاهدات ميداني نشان ميدهد كه بيشترين زمان در مطب پزشكان عمومي و متخصص، حداكثر 10 دقيقه است.
البته در برخي مطبهاي پزشكان عمومي، اين مدت به سه تا چهار دقيقه هم ميرسد و پزشك فقط با گرفتن شرح حال از بيمار، براي او نسخه تجويز ميكند. همين وضعيت بعضاً در مطب پزشكان متخصص هم مشاهده ميشود.
يكي از عواملي كه نقش بسزايي در موفقيت سيستم مراقبتهاي بهداشتي و درماني ايفا ميكند، مدت زمان معاينه بيمار توسط پزشك است.
سيستمهاي موفق بهداشتي و درماني در جهان، تحقيقات گستردهاي در زمينه مدت زمان معاينه توسط پزشكان و اثرات آن بر روي كيفيت خدمات ارائه شده و هزينههاي وارده به سيستم مالي كشور انجام دادهاند.
اين تحقيقات نشان داده است كه كوتاهي زمان معاينه بيماران هميشه همراه با پيامدهاي وخيم براي بيماران به خصوص بيماران مبتلا به بيماريهاي مزمن نظير فشار خون، بيماري قند و بيماري سرطان است.
همچنين بررسيهاي انجام شده نشان دادهاند كه پزشكاني كه وقت كافي براي معاينه بيمارانشان نميگذارند باعث ميشوند تا با تشخيصهاي غيردقيق يا اشتباه علاوه بر از دست دادن اعتماد و رضايت بيمار، به بسياري از مشكلات رواني بيماران توجه نكرده، شرححال ناقصتري گرفته و كمتر روشهاي پيشگيري از بيماريها را به بيماران توصيه ميكنند و در يك كلام، كوتاهي زمان معاينه بيماران سبب نزول كيفيت سرويس درماني ارائه شده و تحميل هزينههاي گزاف به بودجه سلامت كشور ميشود.
بر اساس گزارش در سال 2011، بيشترين زمان معاينه در ايالات متحده مربوط به رشتههاي تخصصي داخلي مغز و اعصاب، راديولوژي و متخصص بيهوشي (در كشورهاي غربي بيماران قبل از جراحي بايستي توسط متخصص بيهوشي معاينه شوند) با حدود 25 دقيقه يا بيشتر بوده است.
اين گزارش نشان داد كه پزشكان خانم وقت بيشتري را صرف معاينه بيمارانشان ميكردهاند. در تحقيقي كه در سال 2013 در آلمان صورت گرفته است حدود 20 درصد پزشكان بيش از 20 دقيقه را براي ويزيت هر نوع بيماري اختصاص دادهاند. زمان متوسط معاينه قبل از جراحي توسط متخصصين بيهوشي در آلمان بين 17.5 تا 21 دقيقه بوده است. همچنين زمان ميانگين معاينه پزشكان عمومي در بلژيك 15 دقيقه و در سوئيس حدود 16 دقيقه گزارش شده است. ميانگين زمان ملاقات بيماران در استراليا توسط پزشكان عمومي بين 13.5 تا 23 دقيقه بوده است و پزشكان عمومي انگليسي بيماران خود را در مطب بين 17 تا 24 دقيقه معاينه ميكنند.
لازم به ذكر است كه در دهه 1980 و اوايل دهه 1990 زمان معاينه بيماران در كشورهاي اروپايي حدود 10 دقيقه بوده است كه با هدف ساماندهي سيستم بهداشتي و درماني اين كشورها با انجام تمهيدات لازم و برنامهريزي، اين زمان را به بالاي 15 تا 20 دقيقه رسيده و توانسته كيفيت درمان را افزايش داده و هزينهها را كاهش دهند.
با اين حال و با توجه به اختصاص وقتي كه پزشكان عمومي در دهدشت و متخصصان در كلينيك به معاينه بيمار اختصاص ميدهند و با مقايسه آن با استانداردهاي روز دنيا و ايران مشاهده ميشود كه روند فلهاي معاينه بيماران در دهدشت امري ناصواب و غيرقانوني است كه متوليان امر بايد به اين قضيه ورد پيدا كنند.
براي نمونه چطور و بر اساس كدام قاعده و قانوني يك پزشك متخصص در كلينيكهاي درماني دهدشت در مدت زمان حدود 2 ساعت يعني 120 دقيقه اگر مفيد در نظر بگيريم و پزشك متخصص هيچ استراحتي هم نداشته باشد ميتواند 60 بيمار را معاينه ودرمان كند.
اين تعداد بيمار و يك پزشك متخصص چطور ممكن است در زمان اندكي به تشخيص، درمان و نوشتن ويزيت بپردازد.
در يكي از كلينيكهاي درماني آزاد در دهدشت پزشك عمومي در كمتر از پنج دقيقه بيمار را معاينه و ويزيت ميكند و نسخه مينويسد.
بايد پرسيد اين زمان اختصاص يافته به معاينه يك مريض را بر اساس كدام معيار و استانداردي طراحي و اجرا ميكنيد.
چرا كلينيك وقتي ميداند و از قانون نيز خبر دارد كه مدت زمان اختصاص وقت براي يك بيمار معين و مشخصي است اقدام به ويزيت بيماران ميكند.
دريافت كننده: حسين خدمتي ** انتشار دهنده: سيد ولي موسوي
7531/6110
پايگاه خبري تحليلي صبح خرد در يادداشتي به قلم ادريس كشاورز با عنوان« فاصله بسيار زمان معاينه در دهدشت با استانداردهاي روز دنيا» به اختصاص زمان ناكافي از سوي پزشكان براي معاينه بيماران در شهر دهدشت، مركز شهرستان كهگيلويه پرداخته است.