به گزارش ايرنا، آداب ، رسوم و ميراث معنوي مردم كهگيلويه و بويراحمد افزون بر جاذبه‌هاي طبيعي و تاريخي، گنجينه‌هاي ناشناخته اين استان هستند، جاذبه‌هايي كه افزون بر درآمدزايي فرصتي براي تجربه‌هاي تكرار ناشدني در گردشگري است.
اگرچه بخش عمده سه ميليون گردشگر امسال اين استان براي ديدن مناظر طبيعي به اين استان سفر كردند اما بخش زندگي اجتماعي و آداب و رسوم مردم محلي درجاي جاي اين منطقه از چشم‌ها پنهان مانده است.
اين بخش از ايران سوغاتي‌ها، خوراكي‌هاي محلي، لباس‌هاي محلي، صنايع دستي، موسيقي بومي و بازي‌هاي محلي مخصوص به خود را دارد كه ممكن است در ديگر استان‌هاي ايران قابل تجربه نباشد.
*آواها و نواها
موسيقي محلي، صداي دلنشين لالايي زنان به‌ويژه در مناطق روستايي و عشايري، نواي دلكش ني، اشعار شاد با نام ياريار، نواهاي غمگين موسوم به غمنامه و اشعار جذابي كه روستائيان در هنگام برداشت محصول همخواني مي‌كنند از جاذبه‌هاي مردم شناسي در كهگيلويه و بويراحمد است كه سفر به اين استان را منحصر به فرد مي‌كند.
*غذاهاي محلي
آش دوغ، شله ماشكي (ماش)، شله بادامي، آش كارده، شله ليزك، آبگوشت، آش دنگو، نان بلوط و دمپخت گوشتي از جمله غذاهاي محلي در كهگيلويه و بويراحمد است كه شايد چشيدن يكبار آن براي مسافران باعث رواج مصرف غذاهاي سالم درديگر نقاط كشور شود.
* آيين‌هاي ازدواج موسوم به عروس برون با رقص دستمال، آيين شاهنامه خواني و سنت‌هاي كهن عيد نوروز از جلوه‌هاي زيباي مردم شناسي در استان كهگيلويه و بويراحمد است.
* بازي‌هاي محلي
يه قل دو قل، طناب كشي، الختر، اسب سواري، تيراندازي، هفت سنگ، چوكلي و گرنا دوال از مهمترين بازي‌هاي محلي در كهگيلويه و بويراحمد است كه نقش مهمي در نشاط روحي دارد.
* سوغاتي‌ها
خوراكي‌هايي مانند گردو، مويز، كشك، قره قورت، روغن حيواني، عسل، گياهان دارويي و خوراكي خشك شده مانند چويل، كرفس، قارچ كوهي، بيلهر، كنگر و كارده از مهمترين سوغاتي‌هاي بومي محلي كهگيلويه و بويراحمد است.
* صنايع دستي
دست بافته‌ها و صنايع دستي مانند مهلو و ميخك كه به صورت دستبند، گردنبند، انگشتر، گليم‌هايي كه به صورت تابلو فرش تهيه مي‌شود، سبدهايي كه به صورت حصيري در اندازه‌هاي مختلف تهيه مي‌شود از ديگر سوغاتي‌هاي اين استان است.
** ثبت ملي 59 اثر معنوي كهگيلويه و بويراحمد
معاون ميراث فرهنگي اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري كهگيلويه و بويراحمد گفت: 59 اثر معنوي مردم اين استان در زمينه‌هاي ميراث فرهنگي و آداب و رسوم در پنج سال اخير در فهرست آثار ملي ثبت شده است.
مسعود شفيعي افزود: گليم مشته، جاجيم بافي، مشك دوزي، دست بافته گچمه، سياه چادر بافي، گليم نقش برجسته و خيش بافي از مهمترين آثار معنوي ثبت ملي شده از كهگيلويه و بويراحمد است.
وي بيان كرد: شالي كاري، بازي كل كله برد، جشن انار و آيين‌هاي ازدواج از ديگر آثار معنوي ثبت ملي شده در اين استان است.
شفيعي عنوان كرد: ثبت ملي آثار معنوي راهبرد ميراث فرهنگي براي پيشگيري از به فراموشي سپرده شدن و احياي صنايع دستي، بازي‌ها، آيين و سنت‌هاي مردم است.
كهگيلويه و بويراحمد بيش از 700 اثر ملي در فهرست آثار ملي دارد.
61 آسياب، 50 خانه تاريخي، 40 قلعه،40 آب انبار،23 بقعه متبركه،19 گورستان،17 استودان، 13 پل، 13 بافت تاريخي، پنج حمام، پنج مسجد و سه كاروانسراي اين استان در فهرست آثار ملي دارد.
نقوش برجسته تنگ سولك در بهمئي، آثار سنگي چين لوداب، شهر سنگي دلي ياسير كهگيلويه، قلعه كي نصير بهادر بويراحمد، قلعه رئيسي كهگيلويه، دو گوردو پا در باشت از جمله بناهاي تاريخي مهم ثبت ملي شده اين استان است
** برنامه‌هاي معرفي جاذبه‌هاي مردم شناسي
مديركل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري كهگيلويه و بويراحمد گفت: ثبت ملي جاذبه‌هاي مردم شناسي، حضور در نمايشگاه‌هاي بين المللي و كشوري در ساير استان‌ها، جشنواره‌هاي غذا، موسيقي و صنايع دستي و برپايي بازارچه‌هاي صنايع دستي و جشن‌ها در مناطق گردشگري به ويژه در فصول بهار و تابستان از برنامه‌هاي اين اداره براي فراهم كردن سفري به يادماندني براي گردشگران است.
محمود باقري وجود بيش از 2 هزار جاذبه طبيعي در كهگيلويه و بويراحمد را يادآور شد و گفت: گردشگري به‌عنوان سومين صنعت درآمدزاي كشور كه برعكس نفت تمام ناشدني نيز هست نيازمند كشف تجربه‌هاي تكرار ناشدني براي جذب ايرانگردان و جهانگردان است.
وي بيان كرد: غذاهاي محلي، آواها و نواهاي سنتي، پوشش لباس محلي كه در جشنواره‌ها معرفي مي‌شود در كنار طبيعت زيبا و ايجاد زيرساخت‌هاي گردشگري در مناطق گرمسيري و سردسيري مي‌تواند صدها فرصت شغلي ايجاد كند.
وي بيان كرد: هر ساله گردشگران زيادي در دنيا با هدف تجربه طعم‌هاي جديد راهي سفر مي‌شوند كه اين امر نشان دهنده نياز به ايجاد زيرساخت‌هاي گردشگري در سياه چادرها و طبيعت بكر است.
مديركل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري كهگيلويه و بويراحمد گفت: سه ميليون گردشگر در سال جاري از جاذبه‌هاي اين استان ديدن كردند كه با افزايش زيرساخت‌ها مي‌توان ضمن افزايش زمينه حضور ايرانگردان و جهانگردان از اين ظرفيت در افزايش درآمد مردم بهره بيشتري برد.
وي ايجاد اقامتگاه‌هاي بوم گردي، برپايي جشنواره‌ها را در زمان پيك حضور گردشگران، تقويت زيرساخت‌هاي پذيرش گردشگر مانند اردوگاه‌هاي رفاهي و تفريحي را از برنامه‌ها ميراث فرهنگي براي رونق صنعت گردشگري در اين استان دانست.
حرم بي‌بي حكيمه (س) خواهر امام رضا (ع)، آبشار ياسوج، چشمه بلقيس چرام، گردنه شلال دان، رود رونه، آبشار كمردوغ، برم الوان، بافت تاريخي دهدشت و سد كوثر از مهمترين جاذبه‌هاي طبيعي كهگيلويه و بويراحمد است.
اين استان با داشتن 250 تفرجگاه طبيعي، 300 بقعه متبركه، 750 اثر تاريخي ثبت شده در فهرست آثار ملي و مواهب طبيعي چشم نواز مكاني مناسب براي گردشگران داخلي و خارجي است.
كهگيلويه و بويراحمد با بيش از 15 هزار كيلومتر مترمربع وسعت و جمعيتي افزون بر 713 هزار نفر بين استان‌هاي فارس، بوشهر، چهارمحال و بختياري، اصفهان و خوزستان واقع شده است.
اين استان بخشي از تمدن عيلام بوده و در دوره بعد از اسلام و همچنين بعد از ورود آريايي‌ها جزئي از خاك تمامي حكومت‌هاي ايران بود.
گزارشگر** فرزانه شريفي** انتشاردهنده: مسعود عليزاده
8143/1662
ياسوج - ايرنا - شيوه زندگي ايلي، غذاها و خوراكي‌هاي محلي، صنايع دستي توليدي انگشتان زنان، بازي‌هاي محلي در كنار آواها و نواهايي با گويش‌هاي مختلف از جاذبه‌هاي بومي كهگيلويه و بويراحمد است كه كمتر به آن توجه مي‌شود.
