رجب هفتمين ماه از سال قمري به شمار مي رود كه در ميان ديگر ماه ها از حرمت و قداست برخوردار است، امام موسي كاظم(ع) در ارتباط با فضيلت اين ماه فرمود: «رجب نام نهري است در بهشت كه از شير، سفيدتر و از عسل، شيرينتر است؛ هر كس يك روز از آن را روزه بدارد خداوند از آن نهر به او بياشامد.»
ميلاد امامان معصوم، امام علي(ع)، امام محمدباقر(ع) و امام جواد(ع) و همچنين رويداد تاريخي بزرگ بشري، يعني برانگيخته شدن پيام آور مهر و محبت، حضرت محمد(ص) براي هدايت انسانها، بر فضيلت و اهميت اين ماه افزوده است.
حجت الاسلام «مجيد قربانعلي دولابي» عضو هيات علمي دانشگاه فقه و مذاهب اسلامي، ماه رجب را فرصتي مغتنم جهت خودسازي و آماده سازي براي ورود به ماه رمضان ارزيابي كرد. در ادامه گفت وگوي او با پژوهشگر گروه اطلاع رساني ايرنا را مي خوانيم.
**جايگاه ويژه رجب در ميان ديگر ماه ها
خداوند متعال در آفرينش زمين و آسمان 12 ماه را براي اندازه گيري زمان مقرر كرده كه از اين تعداد چهار ماه را به عنوان ماه هاي حرام ناميده است، خداوند در آيه 36 سوره «توبه» مي فرمايد: «تعداد ماه ها نزد خداوند در كتاب الهي از آن روز كه آسمان ها و زمين را آفريده، 12 ماه است كه چهار ماه از آن، ماه حرام است (و جنگ در آن ممنوع مي باشد) اين، آيين ثابت و پابرجا (الهي) است.» علاوه بر حرام بودن جنگ در اين ماه ها، ويژگي ديگر اين ماه ها اين است كه ارزش اعمال نيك و زشت در آنها چند برابر مي شود.
**رجب؛ ماه پرفضيلت
رجب از جمله ماه هايي محسوب مي شود كه از نظر فضيلت، ارزش بسيار زيادي دارد. حضرت رسول اكرم(ص) در ارتباط با فضيلت ماه رجب فرمودند: «رجب ماه بزرگ خداست و هيچ ماهي در حرمت و فضيلت به پايه آن نمي رسد و قتال با كافران در اين ماه حرام است، آگاه باشيد كه رجب ماه پروردگار است و شعبان ماه من و ماه رمضان ماه امت من است و اگر فردي در ماه رجب حتي يك روز، روزه بدارد خدا را از خود خشنود ساخته و خشم الهي از او دور مي سازد.»
**رجب و خودسازي براي ورود به رمضان
ماه رجب يك نوع اتصال و پيوند خاصي با ماه هاي شعبان و رمضان دارد و افراد براي آن كه حقيقت و اهميت ماه مبارك رمضان و شب هاي پرفضيلت قدر را درك كنند، مي بايست با بهره گيري از فضايل و بركت هاي ماه رجب، زمينه نزديكي و تقرب الهي را بيش از پيش مهيا سازند تا با خودسازي و خضوع باطني و روحي به استقبال ماه مبارك رمضان بروند و خود را براي ورود به آن آماده كنند.
**رجب و فرصت استغفار از گناهان
ماه رجب از جمله فرصت هايي به شمار مي رود كه باران رحمت الهي جاري و تشنگان زلال حق و معرفت به خوبي مي توانند خود را سيراب كنند. يكي از اعمالي كه درباره آن بسيار سفارش شده، استغفار است چراكه سبب مي شود تا انسان با زدودن زنگار گناهان با روحي بي آلايش وارد ماه مهماني خداوند شود. پيامبر اكرم(ص) در اين باره مي فرمايند: «رجب ماه استغفار امت من است» و در جاي ديگر فرمودند: «رجب، «شهرالله الأصم» است و بدان سبب آن را «اصم» ناميدند كه هيچ ماهي به پايه عظمت آن نمي رسد.»
**اعتكاف؛ سفري به دنياي درون انسان
بزرگان دين روزه گرفتن را در اين ماه به خصوص نخستين روز آن را بسيار سفارش كرده اند. اعتكاف از ديگر اعمالي به شمار مي رود كه در ماه رجب انجام آن توصيه شده است، اعتكاف، سفري به دنياي درون انسان محسوب مي شود تا فرد با بازنگري در اعمال به تصفيه روح و باطن خويش بپردازد. معتكفان در روزهاي اعتكاف با روزه داري و استغفار به اعمال خود، مي انديشند تا جايگاه و نقش خويش را در عالم هستي بيابند. روزمره گي ها سبب مي شود تا انسان از جايگاه حقيقي و شايسته، مخلوقي متعالي دور شود و از اهداف اصلي و حقيقي خلقت، فاصله بگيرد. فرصت اعتكاف، هنگامه اي ارزشمند است تا مسلمانان در خلوت با خداوند، مراحل خودسازي و تعالي را سپري كنند.
** ضرورت پيروي از اهل بيت(ع)
ولادت شماري از اهل بيت(ع) و عيد بزرگ مبعث در ماه رجب، همگي نشان از فضيلت و جايگاه آن دارد، موضوعي كه مي بايست با فرهنگ سازي در ارتباط با آن، بستر نهادينه ساختن، سيره ائمه اطهار(ع) را در جامعه به عنوان آموزگاران بزرگ انسانيت فراهم آورد. گاهي برخي تصور مي كنند كه وجود فاصله زماني ميان نسل كنوني و اين بزرگواران و تفاوت سبك زندگي در اين 2 دوره، سبب مي شود تا نتوان سيره اين بزرگان ديني را به كار بست، اين تصور از آن جا ريشه مي‌گيرد كه انسان تنها به ظاهر زندگي اهميت مي دهد در حالي كه مي بايست به حقايق و باطن آن بيانديشد چراكه اصول و قواعد زندگي بر آنها بنا شده است.
**پيشوايان ديني؛ الگوهايي شايسته براي تعالي انسان
در تمام دوره هاي تاريخ، ارزش‌هايي چون راستگويي، امانتداري، نيكي به والدين و تلاش براي ساخت اجتماعي بهتر وجود داشته است، پس نسل جوان مي بايست با تحقيق و پژوهش در سيره پيشوايان ديني، قواعد و اصولي را كه آن بزرگواران در زندگي به كار بسته اند، استخراج و به آن عمل كنند.
امامان و پيشوايان معصوم(ع) انسان هاي كامل و برگزيده اي هستند كه به عنوان الگوهاي رفتاري براي هدايت جامعه بشري از طرف خداوند تعيين شده اند. بدون شك، ارتباط با چنين چهره ها و پيروي از دستورها و رفتار آنها، تنها راه دستيابي به كمال انسانيت است.
*گروه اطلاع رساني
پژوهشم**2059**2002**9131
ايرنا پژوهش، كانالي براي انعكاس تازه ترين تحليل ها، گزارش ها و مطالب پژوهشي ايران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearch همراه شويد.
تهران- ايرنا- ماه رجب، هنگامه تزكيه نفس و منزه ساختن روح و جان از لغزش ها و ناپاكي ها است تا اهل يقين با استفاده از اين فرصت به طهارت قلبي و جلاي روحي و معنوي دست يابند و با به جاي آوردن تكاليف الهي از بركات و فضايل اين ماه ارزشمند بهره مند شوند.
