سه دهه تلاش برای عمران روستایی خراسان رضوی

به گزارش ایرنا، بنیاد مسكن انقلاب اسلامی 21 فروردین ماه سال 1358 در پی فرمان امام راحل و افتتاح حساب 100 راه اندازی گردید اما اساسنامه این بنیاد در سال 1366 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و از آن تاریخ فعالیت گسترده آن در كشور آغاز شد.
یكی از وظایف اصلی بنیاد مسكن انقلاب اسلامی، توسعه و بهبود فعالیتهای بخش عمران روستایی است و این بنیاد طی سه دهه، گام های بلندی برای محرومیت زدایی، عمران، آبادانی و ایجاد شرایط عادلانه برای روستائیان كشور از جمله خراسان رضوی برداشته است.
برخی اقدامات بنیاد مسكن در روستاها شامل تهیه و اجرای طرحهای هادی روستایی، تملك و تفكیك و واگذاری زمین روستایی، صدور اسناد اماكن روستایی، تهیه و اجرای طرحهای هادی، اجرای پروژه های گردشگری و احیای بافت های باارزش روستایی، ساماندهی فضاها و سكونتگاه های روستایی، بازنگری طرح هادی روستایی و كمك به روستاهای خسارت دیده از بلایای طبیعی بوده است.

* طرح هادی روستایی
مدیر كل بنیاد مسكن انقلاب اسلامی خراسان رضوی در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: طرح هادی روستایی به عنوان یكی از مهمترین طرحهای این نهاد در روستاها در سال 1378 از سوی دولت به تصویب رسید.
سید رضا موسوی نیا افزود: طرح هادی، طرحی است كه ضمن ساماندهی و اصلاح بافت موجود، میزان و مكان گسترش آتی و نحوه استفاده از زمین برای عملكرد های مختلف را حسب مورد در قالب مصوبات طرح های ساماندهی فضا و سكونتگاه های روستایی یا طرحهای جامع ناحیه ای تعیین می كند.
وی اظهار كرد: براین اساس از مجموع 2 هزار و 596 روستای بیش از 20 خانوار خراسان رضوی كه در مجموعه مسئولیت های این بنیاد قرار دارند، تاكنون تمام روستاهای واجد شرایط از طرح هادی برخوردار شده اند.
وی گفت: مدت اجرای طرح هادی روستایی از زمان تهیه آن 10 سال است و پس از این دوره، طرح مورد بازنگری قرار می گیرد.
موسوی نیا افزود: تاكنون طرح هادی 800 روستا در خراسان رضوی اجرا شده یا در دست اجراست، 410 طرح هادی روستایی نیز بازنگری شده و طرح هادی 240 روستا در دست بازنگری است.

*واگذاری زمین، صدور سند مالكیت و احیای بافت باارزش روستایی
مدیر كل بنیاد مسكن انقلاب اسلامی خراسان رضوی اظهار كرد: یكی از نیازهای ساخت و ساز مسكن در روستا های استان، زمین های مرغوب و مناسب برای ساخت و ساز مسكن است.
وی گفت: بنیاد مسكن براساس آیین نامه های قانونی با هماهنگی ارگان های مربوطه نسبت به تملك قانونی زمین های رو به توسعه در روستاها اقدام كرده و پس از تملك و قطعه بندی و تهیه طرح مسكونی، قطعات تفكیك شده زمین را به نیازمندان مسكن روستایی واگذار كرده است.
وی افزود: در این راستا تاكنون 18 هزار و 747 قطعه زمین در روستاهای خراسان رضوی برای ساخت مسكن به روستائیان واگذار شده است.
موسوی نیا اظهار كرد: با آغاز اجرای طرح صدور اسناد اماكن روستایی، بنیاد مسكن انقلاب اسلامی خراسان رضوی در اجرای برنامه های دوم و سوم توسعه، با همكاری سازمان ثبت اسناد و املاك اقدام به صدور سند مالكیت اماكن روستایی در روستاها نمود.
وی گفت: در همین راستا با شروع برنامه چهارم توسعه، همه روستاهای دارای شورای اسلامی در خراسان رضوی در برنامه صدور سند قرار گرفت كه بر این اساس تا پایان سال گذشته برای 210 هزار و 660 واحد روستایی استان سند مالكیت صادر شد.
وی افزود: طرح بهسازی بافت باارزش روستایی، فرآیندی منظم از شناخت، تحلیل، برنامه ریزی، طراحی، تصمیم گیری و اجراست كه ضمن شناسایی و ارتقای كیفی فضاهای باارزش روستایی، موجبات توسعه كالبدی و فضایی روستا را فراهم می آورد.
وی ادامه داد: در این راستا بنیاد مسكن انقلاب اسلامی تاكنون طرح بافت باارزش پنج روستا در خراسان رضوی را تهیه كرده و از این تعداد طرح سه روستای ازغد، ریاب و كنگ را اجرا نموده است.

*بازسازی مسكن روستایی
مدیر كل بنیاد مسكن انقلاب اسلامی خراسان رضوی گفت: با توجه به ساختار فیزیكی استان و استفاده از مصالح نامناسب در ساخت برخی خانه ها، اكثر واحدهای مسكونی روستایی این استان فاقد استحكام لازم می باشد.
موسوی نیا افزود: براساس سرشماری سال 1392 و نتایج ویژگی های مسكن روستایی، تعداد واحدهای مسكونی روستایی خراسان رضوی 443 هزار و 229 واحد است كه بیش از 76 درصد آنها غیرمقاوم هستند.
وی اظهار كرد: بنیاد مسكن انقلاب اسلامی خراسان رضوی از ابتدای تاسیس این بنیاد تا پایان سال گذشته 137 هزار و 403 واحد مسكونی روستایی این استان را با پرداخت تسهیلات بازسازی و همچنین از محل طرح ویژه بهسازی و نوسازی مسكن روستایی بازسازی كرده است.
وی گفت: از این تعداد 25 هزار و 119 واحد قبل از سال 1384 با پرداخت تسهیلات بازسازی و 112 هزار و 284 واحد از سال 1384 تا پایان سال 1396 از محل اجرای طرح ویژه بهسازی مسكن روستایی ساخته شده است.
موسوی نیا افزود: همچنین از محل تسهیلات قرض الحسنه مسكن روستایی از ابتدای تاسیس این بنیاد تاكنون 415 هزار و 72 واحد مسكونی در استان مرمت شده است.
وی با اشاره به پروژه های گردشگری بنیاد مسكن در روستاهای خراسان رضوی اظهار كرد: این نهاد در سال گذشته طرح روستای نمونه گردشگری را برای یك روستا در این استان تهیه و برای سه روستا نیز اجرا كرد.

*كمك به خسارت دیدگان روستایی
مدیر كل بنیاد مسكن انقلاب اسلامی خراسان رضوی با اشاره به دیگر اقدامات این نهاد گفت: وظیفه دیگر این بنیاد كمك به روستائیان خسارت دیده از بلایای طبیعی و ایمن سازی روستاها در مقابل این وقایع است.
موسوی نیا افزود: در این راستا ساخت 10 شبكه لرزه نگاری در استان، ایمن سازی 66 روستا در مقابل سیل و ریزش سنگهای معلق با هزینه 58 میلیارد و 91 میلیون ریال، پوشش بیمه ای واحدهای مسكونی روستایی در مقابل حوادث غیرمترقبه به تعداد 60 هزار واحد و اجرای طرح نظام فنی روستایی با بكارگیری 326 ناظر فنی فعال در زمینه نظارت واحدهای مسكونی روستایی توسط بنیاد مسكن در این استان انجام شده است.
وی اظهار كرد: از جمله اقدامات انجام شده بنیاد مسكن در زمینه بازسازی واحدهای خسارت دیده می توان به بازسازی واحدهای خسارت دیده از سیل و زلزله سال گذشته در شهرستان های تربت حیدریه، زاوه، چناران، تربت جام، كلات، نیشابور و فیروزه اشاره كرد.
وی گفت: یكهزار و 725 مسكن روستایی خسارت دیده از زلزله فروردین ماه سال گذشته در شهرستان های فریمان، مشهد، تربت جام و سرخس با تسهیلات و كمكهای بلاعوض بازسازی شده است.
موسوی نیا طراحی سازه های پیش ساخته پیچ و مهره ای در ابعاد جدید با فناوری نوین، صدور پروانه ساخت برای احداث مسكن روستائیان، كمك به تامین مسكن متقاضیان محروم روستایی و مشمولین تفاهم نامه با سازمان بهزیستی و كمیته امداد و طلاب فاقد مسكن، احداث خانه عالم و كتابخانه روستایی، تامین مصالح ساختمانی مورد نیاز روستائیان برای مقاوم سازی مسكن، آموزش معماران تجربی و كارگران صنعت ساختمان و برگزاری آموزش برای ناظرین نظام فنی روستایی را از دیگر اقدامات بنیاد مسكن در روستاهای خراسان رضوی برشمرد.

*ماندگاری روستائیان در گرو خدمات بنیاد مسكن است
مدیر كل دفتر امور روستایی و شوراهای استانداری خراسان رضوی نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: براساس سرشماری سال 1395، سه هزار و 281 روستا و آبادی با 515 هزار و 919 خانوار و یك میلیون و 730 هزار و 467 نفر جمعیت در این استان وجود دارد.
محمد علی همدمی نژاد افزود: بر اساس مقایسه سرشماری سال 1395 با سرشماری سال 1390 در خراسان رضوی، هرچند تعداد روستاهای دارای سكنه در این استان 1.6 درصد كاهش داشته است اما روستاها از نظر تعداد خانوار 8.7 درصد و از نظر جمعیت 2.9 درصد افزایش داشته اند.
وی اظهار كرد: با توجه به اینكه جمعیت روستایی خراسان رضوی افزایش پیدا كرده و مهاجرت از شهر به روستا اتفاق افتاده، مردم روستاها توقع بیشتری از دولت و بنیاد مسكن برای دستیابی به رفاه دارند و بنیاد مسكن باید در این زمینه اقدامات بیشتری انجام دهد.
وی گفت: عملكرد بنیاد مسكن انقلاب اسلامی برای عمران و آبادانی روستاهای استان مطلوب بوده اما وجود یك سری قوانین و مشكلات مربوط به آن، دست این نهاد را برای رسیدن كامل به اهداف عمرانی در روستا بسته است.
همدمی نژاد افزود: كمبود اعتبارات و موانع قانونی متعدد در اجرای طرحهای عمرانی روستاها بنیاد مسكن را در اجرای وظایف خود دچار مشكل می كند.
وی اظهار كرد: هرچند براساس قانون باید طرح هادی پس از 10 سال مورد بازنگری قرار گیرد اما به یكباره جمعیت برخی روستاها افزایش می یابد و مردم نیازهای جدید پیدا می كنند لذا پس از پنج سال از طرح هادی در آن روستا، بازنگری آن طرح ضرورت پیدا می كند.
وی با اشاره به مشكلات مربوط به طرح هادی روستایی در خراسان رضوی گفت: آنچه روستائیان را وادار به ماندن در روستا می كند، رفاه و برخورداری از امكانات است لذا برخی از طرحهای هادی در روستاهای استان نیازمند بازنگری است كه باید هر چه سریعتر نسبت به بازنگری این طرحها اقدام شود.
مدیر كل دفتر امور روستایی و شوراهای استانداری خراسان رضوی افزود: برخی قوانین باید اصلاح شود و نگاه برخی مدیران در حوزه روستا، از تئوریهای كتابها خارج و با واقعیت های روستاها هماهنگ شود.
وی اظهار كرد: روستائیان از بنیاد مسكن انقلاب اسلامی انتظاراتی دارند كه تحقق برخی از آنها نیازمند همیاری مسئولان است.
7489 / 6053