گفت‌وگو با فرانچسكو روكا، رئيس فدراسيون بين‌المللي صليب‌سرخ در يك روز باراني بعد از بازديد او از موزه علي‌اكبر صنعتي در ميدان امام‌خميني انجام شد. فرانچسكو روكا به عنوان عالي‌ترين مقام صليب‌سرخ جهاني در اين گفت‌وگو جمعيت هلال‌احمر ايران را ازجمله اصلي‌ترين بازيگران در عرصه كمك‌هاي بشردوستانه عنوان كرد. روكا همچنين در خصوص حل برخي مشكلات درباره توانايي هلال‌احمر ايران براي جذب كمك‌هاي مالي از خارج از ايران نيز ابراز اميدواري كرد.
** طي ماه‌هاي اخير مقامات صليب‌سرخ جهاني زياد به ايران سفر كرده‌اند؛ به نظر مي‌رسد كه مذاكرات ميان صليب‌سرخ جهاني و جمعيت هلال‌احمر ايران به خوبي پيش مي‌رود. شما آينده همكاري‌هاي طرفين را چطور مي‌بينيد؟
در حال حاضر بايد گفت كه جمعيت هلال‌احمر ايران بازيگري بسيار مهم در عرصه كمك‌هاي بشردوستانه است. حالا ديگر همه مي‌دانند كه آموزش‌هاي پيشرفته در هلال‌احمر ايران خصوصا براي داوطلبان موجب شده تا اين جمعيت در بحران‌هاي اضطراري به خوبي عمل كند. متاسفانه ايران خيلي مستعد بحران‌ها و بلاياي طبيعي است اما همين مسأله موجب شده تا هلال‌احمر بتواند با عملكرد خود جايگاه خود را بيشتر و بهتر به همه بشناساند.
**شما در ايران اين مسأله را عنوان كرديد كه از شرايط در سوريه راضي نيستيد و خواستار تغيير سياست‌ها شديد؛ منظور شما دقيقا از تغيير سياست‌ها چه بود؟
شايد بهتر باشد بگويم كه بهتر است به جاي تغيير سياست‌ها سعي كنيم كه دقيقا بر اساس سياست‌هاي صليب‌سرخ عمل كنيم. ما بايد تلاش كنيم كه بتوانيم در رويارويي با شرايط بحران به صورت يك كل واحد عمل كنيم. ما براي شرايط و بحران‌هايي نظير بحران سوريه سياست‌هايي مشخص داريم. در اين سياست‌ها نقش هر بازيگر در عرصه عمليات بشردوستانه كاملا مشخص شده است. بايد خود را قادر سازيم تا به نيازها پاسخ دهيم و در عين حال بي‌طرفي خود را در بحران‌ها حفظ كنيم.
متاسفانه همه مي‌دانيم كه شرايط در سوريه به گونه‌اي پيش مي‌رود كه خطر سياست‌زده‌شدن عمليات‌هاي بشردوستانه خيلي بالا است و ما بايد از اين مسأله جلوگيري كنيم. بايد توجه كنيم كه چطور با بحران مواجه مي‌شويم و چگونه با هم همكاري مي‌كنيم. اين مسأله براي من خيلي جدي و مهم است؛ چراكه ما در سوريه ٧٠ داوطلب را از دست داده‌ايم. سوريه نشان داده است كه شرايط بسيار متفاوتي دارد. جنگ در سوريه با جنگ در ديگر نقاطي كه ما تجربه‌اش را داشته‌ايم، بسيار متفاوت است. بنابراين ما بايد ياد بگيريم كه چطور با هم همكاري كنيم. شايد به همين دليل بود كه من اين مسأله را مطرح كردم كه بايد درباره سوريه با هم گفت‌وگو كنيم و اگر احساس كرديم كه موردي را بايد به سياست‌هاي خود اضافه كنيم، حتما اين كار را خواهيم كرد اما تا آن زمان بايد به سياست‌هاي موجود در عرصه بحران‌هاي بشردوستانه عمل كنيم.
**در حال حاضر آيا كاركنان شما در سوريه براي كمك به غيرنظاميان امنيت كامل دارند؟
خب مي‌دانيد كه شرايط در سوريه بسيار خطرناك است؛ اما ما با احتياط بسيار عمل مي‌كنيم. ما به سختي كار كرده‌ايم تا شرايط تغيير كند. خصوصا در ٣ سال گذشته ما شاهد كاهش خطر براي كاركنان‌مان در سوريه بوده‌ايم. حالا هماهنگي‌هاي بسيار بهتري در جريان است. ما هماهنگي بسيار خوبي با جمعيت هلال‌احمر سوريه داريم و اين هماهنگي‌ها اين امكان را فراهم كرده تا بتوانيم به صدها‌هزار نفر كمك كنيم. حالا دسترسي ما به غير نظامياني كه به كمك نياز دارند، خيلي بيشتر است.
** همان‌طور كه مي‌دانيد بزرگترين چالش در مناطق جنگي اين است كه طرف‌هاي درگير قانع شوند كه بايد به قوانين بشردوستانه در جنگ پايبند باشند. فكر مي‌كنيد كه چطور جمعيت هلال‌احمر و صليب‌سرخ جهاني مي‌توانند بر دولت‌ها فشار وارد كنند تا به قوانين بشردوستانه در جنگ احترام بگذارند؟ راه‌حل چيست؟
پاسخ‌دادن به اين سوال سخت است؛ اگر راه‌حل را مي‌دانستيم شرايط خيلي فرق مي‌كرد. اينها مسائلي است كه سازمان‌هاي بشردوستانه بايد حتي قبل از اين‌كه جنگي آغاز شود، درباره‌اش آگاهي‌بخشي كنند. بايد اطلاع‌رساني شود كه حتي در جنگ هم قوانين كاملا مشخصي براي حفاظت و حمايت از غيرنظاميان وجود دارد. در اين خصوص بايد بر امر آموزش بسيار توجه كرد.
براي مثال اگر كودكان از زماني كه به كودكستان مي‌روند با اين مفاهيم بشردوستانه آشنا شوند، خيلي از مشكلات حل خواهد شد؛ چراكه اين بچه‌ها وقتي كه بزرگ شدند، سياستمداران آينده خواهند بود. بنابراين درست است كه ما در حال حاضر شرايط سختي در اين خصوص داريم اما بايد به آينده اميدوار باشيم و سعي كنيم كه آينده را از همين حالا بسازيم.
**شرايط انساني در يمن را چطور مي‌بينيد؟ آيا كاركنان صليب‌سرخ در يمن در كمك‌رساني به غير نظاميان آزادي عمل دارند؟
شرايط در يمن يكي از دشوارترين شرايطي است كه ما تاكنون با آن مواجه بوده‌ايم. محاصره‌اي كه يمن با آن مواجه است، موجب شده تا غيرنظاميان نتوانند به راحتي به نيازهاي اوليه خود نظير غذا و درمان دسترسي داشته باشند. متاسفانه ما در يمن براي كمك به غيرنظاميان با مشكلات زيادي مواجه هستيم و به همين خاطر است كه به همه طرف‌هاي درگير در يمن توصيه مي‌كنيم كه به قوانين بشردوستانه در جنگ احترام بگذارند تا ما بتوانيم به غيرنظامياني كه نياز به كمك دارند، دسترسي داشته باشيم. اما بر اساس اصول ما، هنوز خيلي از كارها بايد در يمن انجام شود. درواقع دسترسي به غيرنظاميان مشكل همه سازمان‌هاي بشردوستانه‌اي است كه در يمن مشغول به فعاليت هستند؛ غير نظامياني كه هيچ شركتي در جنگ ندارند بايد در امنيت باشند.
**همان‌طور كه مي‌دانيد جمعيت هلال‌احمر ايران در حال حاضر به دلايلي نمي‌تواند كمك مالي از خارج از كشور جذب كند؟ آيا صليب‌سرخ مي‌تواند براي حل اين مشكل به جمعيت هلال‌احمر ايران كمك كند؟ همان‌طور كه مي‌دانيد اقدامات بشردوستانه نبايد تحت هيچ نوع تحريمي قرار بگيرند. از سوي ديگر توافق هسته‌اي ميان ايران و گروه ١+٥ امضا شده است؛ آيا اميدي هست كه اين مشكل جمعيت هلال‌احمر ايران حل شود؟
مسلما؛ ما كه كار بشردوستانه انجام مي‌دهيم، هميشه اميد داريم. براي اين كار بايد بيشتر گفت‌وگو كنيم. كاملا درست است كه سازمان‌هاي بشردوستانه به هيچ عنوان تحت هيچ رژيم تحريمي قرار نمي‌گيرند. خصوصا با شرايطي كه شما با آن مواجه هستيد و جمعيت هلال‌احمر ايران به شكلي خستگي‌ناپذير در حال فعاليت است، بايد براي اين مسأله راه‌حلي پيدا كرد.
البته من فكر مي‌كنم شرايط در اين خصوص در حال بهترشدن است. در برخي كشورها با مشكلاتي مواجه هستيم اما در برخي ديگر از كشورها در سطح ملي در اين خصوص پيشرفت‌هايي ديده مي‌شود و به نظر من اين نشانه‌اي است در اين خصوص كه شرايط به سمت بهترشدن پيش خواهد رفت.
*منبع: روزنامه شهروند؛ 1397،1،29
**گروه اطلاع رساني**2059**2002
شرايط در يمن يكي از دشوارترين شرايطي است. محاصره‌اي كه يمن با آن مواجه است، موجب شده تا غيرنظاميان نتوانند به راحتي به نيازهاي اوليه خود نظير غذا و درمان دسترسي داشته باشند. درواقع دسترسي به غيرنظاميان مشكل همه سازمان‌هاي بشردوستانه‌اي است كه در يمن مشغول به فعاليت هستند.
