به گزارش ایرنا در میان تمامی هنرها، هنر خوشنویسی دارای بالاترین جایگاه در تفكر چینی ها است آنان سال ها قبل از اروپایی ها به اهمیت لحظه و ثبت آن در اثر هنری پی برده و آن را در تكنیك های خاص خوشنویسی و نقاشی خود بكار بسته بودند.
اسلام و مسلمانان «حلقه پیوند هنر خوشنویسی ایران و چین» بوده اند مسلمانان چین در تاریخ فرهنگ و هنر این كشور جایگاه و نقش والایی دارند و از هنگام ورود به چین خدمات زیادی در زمینه های گوناگون از جمله خطاطی، نقاشی، هنرهای دستی، خوشنویسی و موسیقی به چین عرضه كرده اند و اكنون نیز خوشنویسان، خطاطان و نقاشان مسلمان معاصر زیادی در چین زندگی می كنند.
قرآن های خطی كه مسلمانان چین نوشته اند حاصل تركیب فرهنگ های چین و خاورمیانه و عامل مهمی در توسعه مناسبات فرهنگی دو جانبه به ویژه ایران و چین است.
در عصر جدید و همزمان با طرح ایده «یك جاده یك كمربند» یا همان «راه ابریشم نوین» چین، مركز تعاملات فرهنگی هنری جاده ابریشم پكن از نهادهایی است كه وظیفه تقویت روابط هنری چین با كشورهای در مسیر این جاده از جمله ایران را به عهده گرفته است.
این نهاد فرهنگی در تازه ترین برنامه خود اقدام به برپایی «نمایشگاه تخصصی هزار سال كاغذ چین» با محوریت خوشنویسی ایرانی كرد در قالب این نمایشگاه هنرمندان و مردم چین با خوشنویسی ایرانی و اسلامی آشنا شدند.
این نمایشگاه فرصتی فراهم كرد تا روابط هنری دو كشور و همچنین نفوذ خوشنویسی ایرانی در چین بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
** ضرورت تقویت فعالیت های هنری ایران و چین
'گونگ بین' مدیر این نهاد فرهنگی در گفت و گو با ایرنا ضمن معرفی فعالیت های مركز هنری جاده ابریشم پكن، خواستار گسترش «تعاملات فرهنگی بین هنرمندان ایران و چین» شد.
او كه در سال های اخیر با ساخت كاغذ به روش سنتی چینی به تهیه كاغذهایی با عمر چند هزار ساله با اتكا بر روش های كهن شهرت یافته است افزود: با بررسی ابعاد مختلف زندگی انسان معاصر در می یابیم كه گویا به رغم پیشرفت تكنولوژی در بسیاری از موارد، كیفیت زندگی نسبت به روزگاران كهن تنزل داشته است.
این هنرمند برجسته چینی كه تحقیقات مفصلی هم در خصوص تاریخ خط و كاغذ در چین انجام داده است اظهارداشت: شاید از مهمترین مشكلات انسان معاصر این باشد كه به واقع نمی داند زیبایی یا حتی كیفیت خوب به چه معناست.
گونگ معتقد است رابطه هنری به ویژه در حوزه خط و خوشنویسی میان دو كشور ایران و چین به عنوان تمدن قدیمی، باید روز به روز توسعه یابد.
** ظرفیت تعامل هنری ایران و چین بیش از وضعیت فعلی امروز است
خانم 'ون یه شون' از پیشكسوتان آموزش زبان فارسی در چین و ایران شناس چینی نیز در مورد ظرفیت های تعامل فرهنگی دو كشور گفت: بیش از 50 سال از عمر 80 ساله ام را به مطالعه و پژوهش در خصوص مسائل ایران گذرانده ام و اطمینان دارم كه «ظرفیت تعاملات هنری و فرهنگی ایران و چین بسیار بیش از وضعیتی است كه امروز شاهد آن هستیم».
این ایران شناس چینی با اشاره به «سوابق تاریخی تعاملات ایران و چین» در حوزه های مختلف گفت: بسیاری از نمادها یا موادی كه امروز جزئی از زندگی روزمره چینی ها است از ایران كهن به چین وارد شده و در همین حال ایران نیز از طریق جاده ابریشم، تاثیرات بسیاری از چین دریافت كرده است.
وی افزود: موضوع كاغذ و مساله نوشتار به ویژه هنر خوشنویسی، از جمله مسائلی است كه ایرانیان و چینیان از تاریخ آن بی خبر مانده و نیاز به كار تطبیقی و معرفی متقابل در این حوزه ها بسیار ملموس است.
** شباهت های هنر خوشنویسی ایران و چین
'حامد وفایی' دانش آموخته دانشگاه پكن و عضو گروه مطالعات تطبیقی این مركز علمی كشور چین نیز با اشاره به تنوع «هنر خوشنویسی ایرانی - اسلامی» به برخی از شباهت های خوشنویسی ایرانی و چینی اشاره كرد.
او اظهار كرد متاسفانه در شرایط كنونی «میزان تعاملات عمیق میان هنرمندان ایرانی و چینی تقریبا در حد صفر است» و این در حالی است كه «ظرفیت های گسترده» و بی بدیلی برای شكل گیری تعامل با محوریت هنرهای شرقی میان ایران و چین وجود دارد.
این كارشناس مطالعات تطبیقی فرهنگ ایران و چین همچنین با اشاره به تاریخ خط نستعلیق و سیر تطور خوشنویسی ایرانی اسلامی اظهار كرد: متاسفانه بدلیل وجود «خلاهای غیرقابل انكار» و «عدم شناخت متقابل ایرانیان و چینیان از هنرهای یكدیگر»، «در بسیاری از مراكز فرهنگی یا علمی چین نستعلیق، نسخ یا ثلث به عنوان خطوط عربی معرفی می شوند».
وفایی ادامه داد: این در حالی است كه با مروری ساده بر تاریخ خوشنویسی پارسی و مشاهده نقش بزرگانی چون 'ابن مقله شیرازی' یا 'میرعلی تبریزی' تاثیر عمیق ایرانیان بر هنر خوشنویسی اسلامی به ویژه در خطوطی چون نستعلیق، ثلث و نسخ بر همگان آشكار خواهد شد.
** ضرورت توسعه ظرفیت های هنری ایران و چین
'بختیار اورمزد' محقق عرصه تاریخ و فرهنگ ایران و چین نیز ضمن اشاره به تاریخ تكامل كاغذ در چین و جایگاه كاغذ سمرقندی بر ظرفیت های گسترده ایران و چین برای شناخت متقابل در عرصه های فرهنگی و هنری تاكید كرد.
وی با اشاره به ضرورت انتشار آثار مرحوم 'مظفر بختیار' برای معرفی هنر ایران به چینی ها گفت: واقعیت این است كه هنر ایرانی مجموعه ای به هم پیوسته از ظرافت های بی بدیل هنر در حوزه های مختلف از جمله موسیقی، خوشنویسی، نگارگری و موارد دیگر است و همین موضوع بر پیچیدگی درك ابعاد مختلف هنر ایرانی از جمله خوشنویسی افزوده است.
امید است همگام با توسعه روابط اقتصادی و سیاسی، روابط فرهنگی و هنری دو تمدن قدیمی نیز گسترش یابد خط و خوشنویسی می تواند یكی از زمینه های تقویت این روابط را شكل دهد.
**آساق**1904**1663**
پكن - ایرنا - چین و ایران از دیرباز تاكنون دارای روابط سیاسی و فرهنگی خوبی بوده اند و هر ساله نیز بر توسعه روابط خود افزوده اند عرصه هنری به ویژه خوشنویسی یكی از ظرفیت های جدید برای همكاری هنرمندان دو كشور است.
