به اعتقاد كارشناسان جهادكشاورزی، تغییر الگوی كشت از زراعت به باغ و گیاهان دارویی با توجه به شرایط اقلیمی گلستان، كم آبی ها و خشكسالی های پی درپی بویژه در نواحی شمالی و شرقی آن، مصداق ضرب المثل یك تیر و چند نشان است.
تبدیل اراضی كم بازده و شیبدار گلستان به باغات و یا كشت گیاهان دارویی برای استان گلستان یك الزام است كه باید مورد توجه و حمایت بیشتر مسئولان و كشاورزان این استان قرار گیرد.
مدیر جهادكشاورزی آزادشهر با مثبت ارزیابی كردن تبدیل اراضی زراعی به باغی در گلستان و این شهرستان، خاطرنشان كرد: تغییر شرایط اقلیمی، خشكسالی و كم آبی در سال های اخیر سبب شده تا برخی كشاورزان این استان بویژه نواحی شرقی آن اراضی زراعی خود را به باغ تبدیل نمایند.
سیدعبدالله حسینی افزود: تبدیل منطقی بخشی از اراضی زراعی به باغی محاسن زیادی دارد كه مبارزه با كم آبی با كاشت درختان مثمر كه نیاز آبی كمتری دارند، جلوگیری از وقوع سیلاب های فصلی و فرسایش خاك، افزایش درآمد و ایجاد اشتغال از مهمترین محاسن این اقدام است.
وی با بیان اینكه هم اینك مقدار سه هزار و 700 هكتار از حدود 30 هزار هكتار اراضی زراعی آزادشهر بویژه اراضی شیبدار آن به باغات مثمر و 235 هكتار دیگر آن به كشت گیاهان دارویی تبدیل شده، گفت: 700 هكتار از باغات و تمامی سطح كشت گیاهان دارویی این شهرستان در پنج سال اخیر ایجاد شده است.
به گفته این مقام مسئول از مجموع باغات مثمر موجود در آزادشهر هم اكنون 50 درصد آنان بارور هستند كه سالانه حدود 10 هزار تن محصول از آن برداشت می شود.
حسینی اضافه كرد: ایجاد اشتغال و درآمد در هر هكتار باغ نسبت به زمین زراعی حداقل سه برابر و در گیاهان دارویی تا 10 برابر است و این منافع به همراه مبارزه با كم آبی و جلوگیری از سیلاب های فصلی و فرسایش خاك، تبدیل اراضی زراعی به باغی در منطقه شرق گلستان را دارای توجیه اقتصادی و حفظ محیط زیست می كند.
وی تصریح كرد: اگرچه جهاد كشاورزی متولی تولید و درسال های اخیر متولی تنظیم بازار با صادرات و واردات منطقی محصولات شده اما در سایه تلاش دیگر مسئولان، صنایع تبدیلی مناسب از جمله 'تولید لواشك، فرآوری زیتون و خشك كردن محصولات باغی' نیز در منطقه احداث شده است.
مدیر جهادكشاورزی آزادشهر با تاكید برضرورت گذر از كشاورزی سنتی به صنعتی در كشور و استان گلستان گفت: توسعه باغات مثمر، كشت های نشایی، توسعه كشت های گلخانه ای، زهكشی اراضی، یكپارچه سازی اراضی نسق، اصلاح الگوی كشت و رعایت تناوب آن و اصلاح شیوه های آبیاری سنتی به تحت فشار و بارانی را از مهمترین سیاست های وزارت جهادكشاورزی برای گذر از كشاورزی سنتی به صنعتی می باشد.
كارشناس باغبانی مدیریت جهادكشاورزی گنبدكاووس نیز معتقد است كه در سال های اخیر تبدیل اراضی زراعی به باغ، روند رو به رشدی داشته و هر ساله 100 تا 150 هكتار از اراضی زراعی این شهرستان به باغ تبدیل می شود.
عزیر جاوید گفت: توسعه باغات و نیز كشت گیاهان دارویی در این منطقه كه دارای آب و هوای خشك و نیمه بیابانی و با مشكل كم آبی مواجه است، اقدام كارشناسی شده ای محسوب می شود.
وی با اشاره به محاسن توسعه باغات در اراضی شمالی گلستان و گنبدكاووس، اضافه كرد: صرف نظر از درآمد چند برابری هر هكتار باغ نسبت به یك هكتار زراعت كه مهمترین عامل در توسعه باغات در منطقه است، تلطیف هوا، جلوگیری از فرسایش خاك و وقوع ریزگردها از دیگر عوامل موثر در این اقدام است.
جاوید گفت: گنبدكاووس مجموعا 4200 هكتار باغ وجود دارد كه درچند سال گذشته به دلیل سرما و خشكسالی و نیز احداث سد 'شیرین دره' در استان خراسان شمالی و متعاقب آن كاهش آب رودخانه اترك، حدود 700 هكتار از باغات این شهرستان در بخش داشلی برون از بین رفت.
وی، سطح فعلی باغات در گنبدكاووس را سه هزار و 538 هكتار اعلام كرد و افزود: از این مقدر باغ دو هزارو 625 هكتار زیتون و بقیه سایر باغات شامل انواع درختان سیاه ریشه مانند آلو، هلو، انار، گلابی و خرمالو می باشد.
كارشناس باغبانی مدیریت جهادكشاورزی گنبدكاووس با تاكید برضرورت توسعه باغات و نیز كشت گیاهان دارویی در این شهرستان معتقد است كه شرایط آب و هوایی و اراضی فراوان منطقه، مستعد توسعه این نوع كشت ها می باشد.
جاوید افزود: توسعه باغات و كشت گیاهان دارویی و گلخانه ای چندین برابر زراعت عادی (گندم و جو) در مناطق شمالی گنبدكاووس درآمد دارد و اگر از شیوه های آبیاری نوین برای باغات استفاده شود، سطح زیر كشت آن تا سه برابر افزایش می یابد.
وی از افزایش سطح زیر كشت گیاهان دارویی در مناطق شمالی گنبدكاووس از 120 هكتار به 2200 هكتار خبر داد و اضافه كرد: كشت گیاهان دارویی مانند 'زیره، گل گاو زبان، كینوا، رزماری، آلوئه ورا و اسطو خودوس' كه مقاوم به كم آبی است، می تواند درآمد زیادی عاید مردم منطقه نماید.
جاوید اضافه كرد: از سطح زیر كشت گیاهان دارویی در گنبدكاووس 2 هزارو 62 هكتار آن زیره است كه حداقل از هر هكتار آن 300 كلیوگرم محصول برداشت می شود كه هر كیلوی آن در بازار بین 100 تا 120 هزار ریال است و این مقدار در مقایسه با درآمد گندم و جو بسیار بالا و خوب است.
معاون مدیریت باغبانی سازمان جهادكشاورزی گلستان نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا از روند رو به رشد تبدیل اراضی زراعی به باغی در این استان خبر داد و گفت: توجیه اقتصادی و بالا بودن درآمد حاصل از فروش محصول از مهمترین دلایل گرایش كشاورزان در تبدیل اراضی زراعی به باغی است.
محمد باقری افزود: هم اینك در استان گلستان افزون بر 33 هزار هكتار باغ وجود دارد كه حدود یك سوم آن در پنج سال اخیر احداث شده است.
وی بابیان اینكه 60 درصد باغات گلستان بارور هستند، گفت: از این میزان باغ كه افزون بر 60 درصد آن نیز در شرق استان واقع است، سالانه 200 هزار تن محصول برداشت و روانه بازار مصرف می شود.
باقری، توسعه باغات بویژه در نواحی كوهپایه ای و اراضی شیبدار و نیز نوار شمالی استان گلستان را از سیاست های حمایتی وزارت جهادكشاورزی دانست و اضافه كرد: تبدیل اراضی زراعی در نواحی میانی گلستان اگرچه باید با نظر كارشناسان جهاد كشاورزان صورت گیرد اما كشاورزان بدون توجه به این مهم اقدام به تبدیل زمین زراعی به باغ می كنند.
وی تصریح كرد: توجیه اقتصادی باغ و اینكه بطور میانگین درآمد هر هكتار باغ در مقایسه با یك هكتار زراعت مثلا گندم، حداقل سه تا چهار برابر است، كشاورزان را برای تبدیل اراضی زراعی به باغ ترغیب می كند.
معاون مدیریت باغبانی سازمان جهادكشاورزی گلستان، وجود صنایع تبدیلی بخش تولیدات باغی در استان را نیز در سیر صعودی تبدیل اراضی زراعی به باغی را موثر دانست و گفت: اگرچه صنایع تبدیلی موجود كافی نیست و باید صنایع تبدیلی بیشتری راه اندازی شود اما بخش قابل توجهی از تولیدات باغی معمولا تازه خوری می شود.
باقری، توسعه باغات در اراضی شیبدار و نواحی شمالی استان گلستان را در جلوگیری از فرسایش خاك، كمك به ذخیره آب سفره های زیرزمینی و مصرف بهینه آب درصورت استفاده از شیوه های نوین آبیاری را از دیگر مزایای توسعه باغات در این استان برشمرد.
با این حال به نظر می رسد، توسعه باغات با رعایت نظرات كارشناسان مجرب كشاورزی در استان گلستان كه 620 هزار هكتار اراضی زراعی و باغی دارد، آنگونه كه گفته شد، یك تیر و چند نشان است زیرا با توجه به مشكلات بحران منابع آبی ناشی از خشكسالی در سال های اخیر، ترویج این شیوه می تواند علاوه بر افزایش درآمد اقتصادی و مدیریت مصرف منابع آبی، در تلطیف هوا، جلوگیری از فرسایش خاك و سیلاب های فصلی و نیز پدیده ریزگردها بسیار موثر باشد.
/3039/1860
گنبدكاووس - ایرنا - تغییر الگوی كشت از زراعت به باغبانی در استان گلستان و بویژه نواحی شرقی آن علاوه بر افزایش درآمد برای كشاورزان و اشتغال بالا، در تلطیف هوا، جلوگیری از فرسایش خاك و مصرف بهینه منابع آبی دراین استان موثر بوده و به عبارتی زدن چند نشان با یك تیر است.
