طرح اوقات فراغت در مسیر نیمكت به نیمكت

به گزارش خبرنگار ایرنا، كودكان و جوانان برای سپری كردن روزهای بلند تابستان با هدف پر كردن اوقات فراغت با برنامه ریزی مخاطب محور و اهداف بلند مدت نیازمند همت دستگاه های متولی این طرح هستند.
كودكان بویژه دانش آموزان 9 ماه سال تحصیلی را به امید شادی، تفریح و نشاط در سه ماه تابستان سپری می كنند تا بتوانند با سرگرمی های مختلف خستگی ایام تحصیل را از تن بدر كنند اما برخی ناهماهنگی ها و سطحی نگری ها در برنامه های اوقات فراغت باعث می شود با روحیه ای خسته تر از قبل تعطیلات را پشت سر بگذارند.
تدارك برنامه های مختلف برای اجرای طرح غنی سازی اوقات فراغت وظیفه ای است كه بر عهده 17 دستگاه و نهاد گذاشته شده و از آنجایی كه جامعه هدف این طرح بیشتر دانش آموزان و با هدف جلوگیری از آسیب های اجتماعی است این نهادها باید قبل از رسیدن موعد اجرا، برنامه ریزی های خود را برای افزایش بهره وری این طرح انجام داده باشند.
خبرگزاری جمهوری اسلامی مركز كردستان به منظور پاسخ گویی به این سوال كه چگونه می توان نسبت به كیفی سازی طرح غنی سازی اوقات فراغت و تحقق اهداف آن دست یافت؟ میزگردی را با حضور معاون فرهنگی و پرورشی و فرهنگی آموزش و پرورش، دبیر طرح اوقات فراغت اداره كل تبلیغات اسلامی، معاون فرهنگی و اجتماعی اوقاف و امور خیریه و معاون فرهنگی و اجرایی كانون پرورش فكری كودكان كردستان برگزار كرد.
این كارشناسان با بیان اینكه این برنامه ریزی ها باید تا اسفند ماه تدوین و ابلاغ شود، معتقدند موازی كاری متولیان و سطحی نگری در اجرای برنامه ها پاشنه آشیل موفقیت طرح اوقات فراغت است.
شركت كنندگان در این میزگرد، تخصصی شدن دوره های برگزار شده، نیاز سنجی از خود جامعه هدف قبل از فرا رسیدن فصل بهار و تدوین برنامه ها را راهكارهای اساسی برای برون رفت از چالش های این طرح اعلام كردند.

** نیاز سنجی و شناسایی ظرفیت ها گام اول تحقق اهداف غنی سازی اوقات فراغت
معاون فرهنگی و پرورشی آموزش و پرورش كردستان می گوید: در بحث اوقات فراغت یك دستگاه به تنهایی متولی نیست و 17 دستگاه فرهنگی متولی اجرا و برنامه ریزی برای پركردن زمان فراغت جوانان و نوجوانان هستند.
حجت الله نریمانی با بیان اینكه هر سال در این راستا ستاد استانی تشكیل می شود اما این ستاد به موقع وارد عمل نمی شود، افزود: برنامه ریزی برای اوقات فراغت باید حداقل از فروردین شروع شود و دستگاه های عضو هر كدام برنامه های خود را ارائه دهند.
وی یادآور شد: اگر جلسات برنامه ریزی برای اوقات فراغت به موقع تشكیل و ظرفیت ها شناسایی و بر مبنای آن فعالیت ها تعریف شود می توان خروجی و نتیجه بسیار خوبی از این برنامه ها گرفت.
معاون فرهنگی و پرورشی آموزش و پرورش كردستان اظهار داشت: این نهاد به لحاظ ظرفیت محدود است لذا باید به گونه ای برنامه ریزی شود كه سایر دستگاه ها امكانات و تجهیزات را در اختیار برنامه های اوقات فراغت قرار داد و آموزش و پرورش زمینه حضور جوانان و نوجوانان را فراهم كند.

** نیاز سنجی از جامعه هدف برای غنی سازی اوقات فراغت ضروری است
دبیر اوقات فراغت سازمان تبلیغات اسلامی كردستان نیز گفت: لازم است دستگاه ها با همكاری سازمان امور جوانان به متولی اصلی طرح اوقات فراغت در فصل زمستان برنامه های خود را بر اساس سلایق و نیازهای جامعه هدف و نیاز سنجی برای غنی سازی این اوقات ارائه كنند.
حجت الاسلام مسعود محمدی یادآور شد: با توجه به اینكه دانش آموزان براساس علایق و سلایق خود فعالیت های مختلفی مانند قرآنی، فرهنگی، هنری و یا ورزشی را دنبال می كنند می توان با نیاز سنجی برای رشته های مورد علاقه آنان قبل از فرا رسیدن فصل تابستان، اقدام كرد.
وی افزود: با توجه به این اهمیت ها، نیاز سنجی در حوزه برگزاری دوره های مختلف غنی سازی اوقات فراغت از نیازهای اصلی موفقیت آن است كه تاكنون كمترین میزان توجه به آن شده است.

** حمایت از آموزش و پرورش اولویت باشد
معاون فرهنگی و اجتماعی سازمان اوقاف و امور خیریه نیز می گوید: این سازمان در طرح نشاط معنوی با توجه به بررسی های خود در تمام نقاط كشور حمایت از برنامه های آموزش و پرورش در طرح اوقات فراغت را در دستور كار خود قرار داده است.
حجت الاسلام عباسپور افزود: این حمایت ها بر اساس نیاز سنجی و بررسی چالش های طرح نشاط معنوی انجام گرفته است كه مشخص شد برخی فعالیت های اوقاف همسو با برنامه های آموزش و پرورش است.
وی اظهار داشت: در نهایت این نیاز سنجی ها و مطالعه ها باعث شد سازمان اوقاف و امور خیریه با فراهم كردن زمینه های حضور دانش آموزان و جامعه هدف، امكان شناسایی نخبگان را شناسایی و در راستای پیشگیری از آسیب های اجتماعی برنامه های خود را برگزار كند.
معاون فرهنگی و اجتماعی اوقاف و امور خیریه كردستان گفت: هم اكنون زمینه فراهم شده تا تابستان در اردوهای یك روزه دانش آموزان از ظرفیت بقعه ها و امامزادگان 10 گانه در استان نهایت استفاده را ببرند.

** برنامه اوقات فراغت كانون پرورش فكری محدود به تابستان نیست
معاون فرهنگی و اجرایی كانون پرورش فكری كودكان و نوجوانان كردستان نیز گفت: در طول سال به ایام فراغت دانش آموزان و كودكان و نوجوانان بها می دهیم و برای آنها در زمان های مختلف برنامه داریم.
سیروان كنعانی با بیان اینكه اوقات فراغت فقط به فصل تابستان منحصر نمی شود، افزود: تربیت كودكان و نوجوانان باید همواره به صورت مستمر مورد توجه باشد كه كانون پرورش فكری همواره در این راستا برنامه ریزی مناسب دارد.
وی با بیان اینكه كانون محیطی كاملا فرهنگی و هنری و مكانی مناسب برای پر كردن فراغت دانش آموزان نوجوان و كودكان است، یادآور شد: این نهاد اگر به معنای واقعی مورد حمایت قرار گرفته و تقویت شود می تواند همراه با آموزش و پرورش برای پر كردن اوقات فراغت دانش آموزان كافی باشد.

**تخصص گرایی، كانون تاثیر طرح اوقات فراغت برای توسعه آینده كشور است
دبیر اوقات فراغت تبلیغات اسلامی كردستان تخصصی شدن فعالیت های اوقات فراغت را از نیازهای این برنامه ها اعلام كرد و گفت: حركت های تخصصی باعث می شود دانش آموزان در این طرح ها با سلایق و علاقه های خود حضور داشته باشند و نتیجه مثبت تری از روند آن بگیرند.
حجت الاسلام محمدی افزود: در كنار تخصص گرایی استفاده از مربیان خلاق باعث می شود با ایجاد تغییر در روش ها خلاقیت و ابتكارات دانش آموزان شكوفا و استعدادهای آنان در راستای تاثیر گذاری در جامعه نمایان و پرورش داده شود.
وی اظهار داشت: دانش آموزان باید این احساس را داشته باشند كه فعالیت های طرح غنی سازی اوقات فراغت متفاوت تر از نیمكت های مدارس است و آنها را وارد دنیایی تازه می كند.
حجت الاسلام محمدی اضافه كرد: سازمان تبلیغات اسلامی كردستان در چند سال گذشته توانسته با جذب مربیان متخصص و خلاق، خروجی طرح های خود در برخی شهرستان ها را متمایز كند.
وی یادآور شد: از جمله این خروجی های متمایز می توان به ترغیب 70 دانش آموزان قروه ای برای ورود به حوزه علمیه، پرورش دانش آموزان 15 روستا در حوزه اشتغالزایی در بیجار، تربیت بیش از 60 دانش آموز حافظ قرآن در شهرستان های سروآباد، مریوان و سقز اشاره كرد.
معاون فرهنگی و اجتماعی اداره كل اوقاف و امور خیریه هم معتقد است: اوقاف در راستای تخصصی كردن فعالیت ها، فضایی را فراهم كرده تا مربیان و آموزش و پروش بتوانند با فراغت كامل در راستای برنامه های فرهنگی، آموزشی و تربیتی حركت كنند.
حجت الاسلام عباسپور اظهار داشت: این اداره كل هزینه های تغذیه و محل برگزاری دوره های تخصصی كه از سوی دستگاه های متولی طرح اوقات فراغت در اماكن مذهبی اجرا می شود را تامین می كند.
وی تاكید كرد: در این راستا امسال برای اولین بار با همكاری اداره كل ورزش و جوانان اقدام به برگزاری جام فوتسال مساجد كرده ایم.
معاون فرهنگی و پرورشی آموزش و پرورش كردستان نیز گفت: برگزاری برنامه های اوقات فراغت در داخل كلاس و مدرسه برای دانش آموزی كه 9 ماه در آن فضا بوده جذاب نیست و چه بسا خسته كننده نیز باشد بنابراین باید تلاش شود فضاهای جدیدی برای برای برگزاری این برنامه ها تعریف شود.
نریمانی با تاكید بر اینكه هر فعالیت و برنامه باید به مقتضای زمان و مكان خاص خود انجام شود، افزود: استعدادیابی دانش آموزان در فضاهایی متفاوت كه به شكل واقعی برنامه های اوقات فراغت را برگزار می كنند می تواند بسیار خوب انجام شود.
وی با انتقاد از اینكه در این بخش ضعیف عمل كرده ایم، گفت: ناگفته نماند در زمینه اعتبارات با مشكل مواجه هستیم و اگر این مشكل مهم حل شود می توان بسیار بهتر از این عمل كرد.

** موازی كاری در برنامه های اوقات فراغت مانعی برای رسیدن به نتیجه مثبت است
معاون فرهنگی و پرورشی آموزش و پرورش كردستان با بیان اینكه به هر اندازه برای پر كردن اوقات فراغت جوانان و نوجوانان برنامه داشته باشیم كم است، گفت: موازی كاری در برنامه ها و نبود هم افزایی میان دستگاه های متولی مانعی در راستای رسیدن به نتیجه دلخواه از این برنامه ها است كه باید مورد توجه قرار گیرد.
وی با بیان اینكه بطالت و بیكاری زمینه ساز آسیب های اجتماعی در جامعه بویژه در میان جوانان و نوجوانان است، اظهار داشت: بر همین اساس باید متولیان امر همچنین خانواده ها برنامه های مناسب برای فراغت این قشر فراهم كرده و از ورود آنان به دام آسیب ها جلوگیری كنند.
نریمانی یادآور شد: امروزه در جامعه آسیب ها و امكانات آسیب زا زیاد است و اگر فرصت و خللی در وقت وجود داشته باشد احتمال ورود به آن بسیار بیشتر خواهد بود.
وی افزود: اگربرای ایام سه ماهه تابستان برنامه ریزی درست نداشته باشیم این ایام زمینه ساز ورود جوانان و نوجوانان به آسیب های فراوان می شود.
معاون فرهنگی و اجتماعی اوقاف و امور خیریه استان كردستان هم گفت: اوقاف اهداف خود در سال جاری را همسو با برنامه های آموزش و پرورش برنامه ریزی كرده تا از موازی كاری جلوگیری شود.
حجت الاسلام عباسپور یادآور شد: با توجه به آسیب شناسی های سازمان اوقاف در كشور، مشخص شد خیلی برنامه های طرح نشاط معنوی مواز كاری با آموزش و پرورش بود لذا این سازمان تصمیم گرفت امسال در كنار استفاده از روحانیان دوره دیده فرصت خدمات را در اختیار مربیان آموزش و پرورش نیز قرار دهد.
وی اضافه كرد: سعی شده در سال جاری از فعالیت های اردویی آموزش و پرورش حمایت های ویژه ای صورت گیرد و روحانیان زیر نظر اوقاف نیز با استقرار در امامزادگان و بقاع متبركه در كنار فعالیت های آموزش و پرورش به جهاد فرهنگی خود بپردازند.
دبیر اوقات فراغت سازمان تبلیغات اسلامی كردستان می گوید: در كنار اینكه سازمان های متولی اجرای طرح غنی سازی اوقات فراغت باید در راستای انجام فعالیت های خود حركت كنند باید با هماهنگی بیشتر از موازی كاری و اجرای فعالیت های یكسان نیز جلوگیری كنند.
حجت اسلام محمدی گفت: هم اكنون موازی كاری در بین دستگاه ها و نهادها وجود دارد كه این وضعیت در سال گذشته بیشتر نمایان بود بطوریكه یك مربی از یك كلاس برای چند دستگاه گزارش كار ارائه می كرد.
وی تاكید كرد: در صورتی كه بتوان از این موازی كاری جلوگیری كرد انرژی دستگاه ها در مسیرهای مختلف اما با یك هدف و گسترده بیشتر و هدفمند تر صرف غنی سازی اوقات فراغت می شود.

** 264 پایگاه اوقات فراغت دانش آموزی در كردستان دایر می شود
معاون فرهنگی و پرورشی آموزش و پرورش كردستان گفت: تابستان امسال 264 پایگاه برای فعالیت های طرح غنی سازی اوقات فراغت دانش آموزان در این استان پیش بینی و دایر می شود.
نریمانی افزود: این پایگاه ها شامل 88 مدرسه، 16 درالقرآن، 16 اردوگاه فصلی، 51 كانون فرهنگی و ورزشی و چندین باب پژوهشسرا و مزرعه تابستانی است كه در رشته های مختلف به دانش آموزان آموزش می دهند.
وی با بیان اینكه شعار مهارت آموزی محور اصلی فعالیت های تابستانی دانش آموزان است، اظهار داشت: برنامه های اوقات فراغت با هدف رشد همه جانبه شخصیت دانش آموزان، ایجاد زمینه لازم به منظور تقویت سلامت جسمانی آنها و ارتقای دانش برگزار می شود.
معاون فرهنگی و پرورشی آموزش و پرورش كردستان تاكید كرد: برنامه های امسال براساس پنج محور مهارت‌های هویتی و بصیرتی، فرهنگی و نشاط‌ آور، حرفه‌ای و آموزش‌های مجازی، اشتغالزایی و ورزشی و سلامت اجرا می شود.
وی با بیان اینكه تابستان سال گذشته 85 هزار دانش آموز كردستانی از برنامه های طرح اوقات فراغت بهره مند شدند، گفت: پیش بینی می شود این آمار به 90 هزار نفر برسد.
نریمانی یادآور شد: فعالیت های تابستانی دانش آموزان كردستانی از 16 تیرماه آغاز شده و تا پایان مرداد ادامه دارد.
وی در ادامه به برگزاری اردوی ملی مناطق مرزی در این استان اشاره و اضافه كرد: این اردو ویژه دختران و پسران 17 استان كشور است كه هر سال در ایام تابستان برگزار می شود.
نریمانی افزود: تابستان امسال كردستان میزبان 300 نفر از دانش آموزان پسر استان های آذربایجان غربی و شرقی، اردبیل، ایلام، بوشهر، خوزستان، كرمانشاه به مدت پنج روز است.
معاون فرهنگی و پرورشی آموزش و پرورش كردستان اظهار داشت: علاوه بر این اردو، بنیاد علوی اردوهایی را ویژه دانش ‌آموزان ایتام، بدسرپرست و بی‌سرپرست و محروم دارد كه سهمیه امسال كردستان در این اردوها 350 نفر است.
دبیر اوقات فراغت تبلیغات اسلامی نیز در این ارتباط گفت: این سازمان به عنوان یكی از متولیان و دستگاه های فرهنگی كشور برنامه های طرح اوقات فراغت، به سمت توسعه آموزه های قرآنی و دینی حركت كرده و با توجه به موقعیت خاص كردستان كه بیشترین مخاطبان آن اهل سنت هستند سعی شده به صورت ویژه از توانایی روحانیان اهل سنت برای این منظور استفاده كند.
حجت الاسلام محمدی اظهار داشت: سازمان تبلیغات اسلامی در این طرح حركت به سمت پیشگیری از بروز آسیب های اجتماعی را در صدر توجه های خود قرار داده و سعی كرده جامعه هدف ساكن در حاشیه شهرها و روستاهای بالای 20 خانوار را به صورت ویژه در این طرح زیر پوشش قرار دهد.
دبیر اوقات فراغت سازمان تبلیغات اسلامی كردستان گفت: بنابراین هر كجا كه روحانیان حضور دارند طرح اوقات فراغت نیز اجرا می شود.
وی یادآور شد: این سازمان در سال جاری راه اندازی 125 پایگاه را در هدف خود قرار داده و برنامه های خود را بر اساس نتایج بدست آمده از گفتمان های دینی برگزار شده سال گذشته در مدارس نیز اجرا می كند.
حجت الاسلام محمدی افزود: جامعه هدف این دوره ها در دو رده سنی 9 تا 15 سال و 15 تا 20 سال هستند و سازمان تصمیم گرفته تمام كلاس های برگزار شده نه تنها با همكاری آموزش و پرورش باشد بلكه تعداد آن نیز بیشتر از 30 نفر نباشند.
معاون فرهنگی و اجتماعی اوقاف و امور خیریه نیز گفت: این سازمان متولی برگزاری طرح غنی سازی اوقات فراغت با عنوان نشاط معنوی است كه در سال جاری برنامه های خود را ویژه زائران امامزادگان و بقاع متبركه و همچنین شیوه معرفی جامعه هدف از سوی آموزش و پرورش برگزار خواهد كرد.
حجت الاسلام عباسپور اظهار داشت: در شیوه میزبانی امامزادگان و بقاع متبركه سعی شده فضایی فراهم شود تا زائرین در كنار استفاده از فضای معنوی از خدمات غرفه های مختلف از جمله سبك زندگی اسلامی، عفاف و حجاب، خیمه معرفت كار با كودك نیز بهره مند شوند.
وی گفت: در دومین شیوه نیز آموزش و پرورش با معرفی جامعه هدف در كنار برگزاری برنامه های فرهنگی و تربیتی خود اردوهای كوتاه مدتی را برای بهره مندی دانش آموزان از فضاهای معنوی استان در نظر می گیرد.
حجت الاسلام عباسپور اضافه كرد: دومین شیوه از امسال در راستای حذف موازی كاری ها اجرا می شود كه در آن تمام امكانات به صورت رایگان در اختیار آموزش و پرورش قرار می گیرد تا این نهاد جامعه هدف را با توجه به نیازهای آنها در این طرح مشاركت دهد.
وی افزود: البته روحانیان آموزش دیده طرح نشاط معنوی برای تحقق تاكیدهای رهبر معظم انقلاب در كنار آموزش و پرورش هستند تا طرح غنی سازی اوقات فراغت با تاثیرات بیشتری همراه باشد.
وی گفت: طرح نشاط معنوی به مدت هفت هفته از 17 تیر ماه شروع می شود و جامعه هدف هفت تا 18 سال در ان شركت داده می شود.
معاون فرهنگی و اجرایی كانون پرورش فكری كودكان و نوجوانان كردستان نیز اظهار داشت: برنامه های كانون برای كودكان و نوجوانان دائمی بوده و در طول تابستان به شكل ویژه تر برگزار می شود.
كنعانی افزود: كانون استان تابستان امسال با 20 مركز ثابت، چهار مركز روستایی، مجتمع ها و مركز فراگیر و همچنین كانون زبان سنندج به جوانان و نوجوانان در زمینه های مختلف آموزش می دهد.
وی با بیان اینكه مخاطبان برنامه های كانون كودكان و نوجوانان هفت تا 17 سال است، گفت: علاوه بر این رده های سنی به صورت جداگانه برای سنین چهار تا هفت سال، هفت تا 9، 10 تا 12 سال و 13 تا 16 سال در قالب كارگاه های مدون كلاس های تخصصی كلاس های تخصصی برگزار می كند.
كنعانی یكی از برنامه های ایام تابستان را حضور تریلر سیار تیم های آموزشی كانون در شهر و مناطق حاشیه استان اعلام كرد و افزود: این خودرو در سال های گذشته نیز در این مناطق مستقر شده كه با حضور و استقبال خوبی نیز روبرو شده است.
معاون فرهنگی و اجرایی كانون پرورش فكری كودكان و نوجوانان كردستان اظهار داشت: یكی دیگر از برنامه های در دست اقدام برگزاری جشنواره بازی های شاد و نشاط آور برای كودكان، نوجوانان و خانواده ها در كنار هم است.
امید می رود برنامه هایی كه توسط دستگاه های متولی برای این ایام تدارك دیده شده خروجی مناسبی داشته باشد البته در این میان خانواده ها نیز به انگیزه، علاقه و استعداد و توانایی فرزندان خود توجه و براساس این توانای ها انها را در كلاس های طرح اوقات فراغت ثبت نام كنند.
7348/3034/9102