طلاق، آسيبي كه جامعه را مي رنجاند

به گزارش ايرنا، منشا و علت اصلي طلاق در جوامع به اعتقاد كارشناسان حاضر در ميزگرد ايرنا سمنان ، ناآگاهي در ابعاد مختلف زندگي اجتماعي و خانوادگي است.
جامعه امروز در حال گذار از زندگي سنتي به سوي مدرن است و سردرگمي بر سر دو راهي اين دو ، سر منشا بسياري از آسيب هاي اجتماعي از جمله پديده طلاق است.
در بررسي هاي به عمل آمده بيشتر طلاق ها به دليل تفاوت در فرهنگ، سطح تحصيلات، اختلاف سني، نژاد و اختلاف در مذهب رخ مي دهد كه اين عوامل به راحتي با آموزش و فرهنگ سازي بين جوانان در رابطه با چگونگي انتخاب و معيار هاي انتخاب مي توان برطرف كرد.
به تاكيد كارشناسان موارد يادشده با چند جلسه مشاوره قبل از ازدواج امكان پذير نيست و آموزش كاربردي بايد از دوران مدارس و خانواده شروع شود چرا كه فرهنگ سازي يك شبه اتفاق نمي افتد زيرا نيازمند زمان است.
به گفته سخنگوي سازمان ثبت احوال كشور ميزان عمومي طلاق در كشور نسبت به كل جمعيت حدود 2 به ازاي هر هزار نفر جمعيت است و سال گذشته اندكي بيش از اين ميزان يعني حدود 174 هزار و 590 مورد طلاق و 608 هزار و 977 مورد ازدواج ثبت شده است.
بر اساس آمار موجود ميزان عمومي و طلاق در پنج سال گذشته در سمنان روند نزولي داشته است، ميزان عمومي ازدواج سال ٩٠ در استان 10.3 درصد بوده است و اين ميزان در سال 97 به 7.1 درصد رسيد و نرخ طلاق در سمنان در سال 90 حدود 1.8 درصد بوده كه در سال 97 به 1.6 درصد رسيده است.
يكي از شاخص هاي ساده و در عين حال مهم بيانگر وضعيت ازدواج و طلاق در جامعه 'نسبت ازدواج به طلاق' است كه نشان مي دهد در يك مدت زمان مشخص، به ازاي چند ازدواج يك طلاق ثبت شده است؛اين نسبت اكنون در كشور 3.5 ازدواج در مقابل يك طلاق است و در سمنان يه ازاي هر چهار ازدواج يك طلاق ثبت شده است.
خبرگزاي ايرنا مركز سمنان در همين ارتباط ميزگردي با عنوان ' طلاق آسيب اجتماعي بغرنج جامعه، چالشها و راهكارها' با حضور حجت الله يحيايي معاون دفتر امور اجتماعي و فرهنگي استانداري، ساره امير جان معاون امور اجتماعي اداره كل بهزيستي استان سمنان، مجتبي سلطاني رييس اداره مشاوره دانشگاه علوم پزشكي سمنان، زينب سوري مشاور كاهش طلاق و رقيه عمراني مشاور رفتاري دانشگاه علوم پزشكي سمنان برگزار كرد.

** ارايه خدمات مشاوره اي تخصصي شود
رييس اداره مشاوره دانشگاه علوم پزشكي سمنان گفت : جامعه امروز در حال پيش رفتن به سوي زندگي مدرن است و بيشتر شدن مسايل اجتماعي و خانوادگي به ويژه در حوزه عواطف و احساسات نيز از پيامدهاي آنست.
مجتبي سلطاني افزود : تخصصي شدن يكي از ويژگي هاي زندگي مدرن است كه امروز گريبان گير جامعه شده است چرا كه در گذشته وظايفي مانند آموزش ، تربيت و بهداشت به عهده خانواده بوده ولي در زمان حاضر و با مدرن شدن هر يك از وظايف تفكيك شده به عهده يكي از نهادهاي اجرايي است و اين موضوع موجب سردرگمي خانواده شد.
وي با بيان اين كه سردرگمي در وظايف و مسووليت ها سرچشمه بروز بسياري از مشكلات خانواده هاي امروز است، ادامه داد : جامعه امروز نه سنتي هست و نه مدرن بلكه در حال گذر به سمت زندگي مدرن است.
وي تصريح كرد : جمعيت شهر سمنان را بيشتر قشر تحصيل كرده و اداري تشكيل مي دهد و به همين دليل بيشتر به سمت مدرن شدن گام برداشته است.
به گفته سلطاني يكي از عوارض گذر از زندگي سنتي به سوي مدرن شدن پديده اجتماعي طلاق است و سمنان به دليل گذر به سوي مدرن شدن به نسبت جمعيت بيشتر در گير موضوع طلاق شده است.
وي با اشاره به اين كه مجموعه اي از عوامل در طلاق دخيل هستند، گفت : ارايه خدمات مشاوره اي به وسيله نهادهاي دولتي مانند آموزش و پرورش، شوراي حل اختلاف، كميته امداد ، هلال احمر، سپاه و نيروي انتظامي اقدامي نادرست است.
رييس اداره مشاوره دانشگاه علوم پزشكي سمنان بيان داشت : مشاوره بايد به وسيله متخصص مشاوره خانواده و از سوي سازمان بهزيستي كه وظيفه ذاتي اين نهاد كمك به بهبود زندگي افراد جامعه است، انجام شود.
وي زمان تعيين شده براي مشاوره قبل از طلاق را مناسب ندانست و گفت : مشاوره طلاق بايد در اولين فرصت بعد از اقدام به طلاق صورت گيرد اكنون مشاوره طلاق بعد از انجام شدن روند اداري و در آخرين مرحله براي زوجين در نظر گرفته مي شود كه اين موضوع موجب كاهش اثر بخشي مشاوره مي شود.
وي اظهارداشت : ارايه خدمات مشاوره به زوجين در سال هاي اول زندگي كه دوران پرمخاطره را سپري مي كنند و خانواده هاي در معرض خطر راهكاري مهمي براي كاهش طلاق است.
وي ادامه داد : مشاوره پيش از ازدواج در كنار آزمايش زنتيك پيش از ازدواج بايد مهم و ضروري تلقي شود و مراكز بهداشت مشاوره با كيفيت و كاربردي براي مراجعان ارايه دهد.

**76 درصد طلاق بومي سمنان هستند
معاون امور اجتماعي اداره كل بهزيستي استان سمنان گفت : براساس مراجعه خانواده هاي درگير طلاق به واحد كاهش طلاق اين اداره كل آماري تهيه شده كه نشان دهنده آن است بر خلاف ديگر آسيب هاي اجتماعي كه در بين افراد غير بومي شيوع دارد اما متاسفانه 76 درصد طلاق بومي سمنان هستند.
ساره امير جان افزود: 18 درصد طلاق ها در دوران عقد ، پنج درصد در كمتر از يكسال اول شروع زندگي، 27 درصد در پنج تا هفت سال اول شروع زندگي ، هشت درصد سه تا پنج سال و هشت درصد يك تا سه سال اول شروع زندگي خود به طلاق منجر شده است.

** تغيير نقش خانواده زمينه ساز طلاق شد
اميرجان اضافه كرد : طبق آمار موجود ، طلاق 50 درصد مراجعان به دليل نداشتن فرزند بوده است و 41 درصد مردان متقاضي طلاق معتاد بودند‌.
به گفته وي در مراكز كاهش طلاق 10 درصد سازش اتفاق افتاده كه اين رقم با توجه به دشواري ايجاد سازش بين زوجين متقاضي طلاق قابل توجه است.
وي خاطرنشان كرد : بي وفايي و نبود تعهد زناشويي ، اعتياد، عدم مسووليت پذيري و بلد نبودن مهارت ارتباطي بين زن و شوهر سه عامل مهم و با درصد فراواني بالا و علت مراجعه متقاضيان براي طلاق است.
به گفته اميرجان، تغيير نقش خانواده ها به دليل گذر از زندگي سنتي به سوي زندگي نوين از عوامل زمينه ساز طلاق بوده است.
وي ازدواج براساس تعهد و تكليف را از عوامل پايداري زندگي مشترك و پايين بودن آمار طلاق در گذشته و از عوامل افزايش آمار طلاق در زمان حاضر را ازدواج براساس محبت ، عشق احساسي و برآورده كردن نيازهاي شخصي برشمرد.
به گفته وي شرايط اقتصادي و نياز خانواده، سن ، نژاد ، تفاوت در فرهنگ ، مذهب و باورهاي ديني از ديگر عوامل زمينه ساز طلاق هستند.

** قبح طلاق در جامعه از بين رفته است
اميرجان يادآور شد : در زمان حاضر قبح طلاق از بين رفته است و پديده طلاق در اجتماع يك اتفاق ساده تلقي مي شود و ديگر خانواده ها نه تنها مانند گذشته عامل بازدارنده از طلاق نيستند بلكه تسهيل كننده آن هستند.
وي ادامه داد : متاسفانه برخي از وكلا در استان سمنان تسهيل كننده طلاق هستند و بايد براي حل اين مشكل تمهيداتي انديشيده شود.
معاون امور اجتماعي اداره كل بهزيستي سمنان گفت : به زودي سامانه طلاق در استان و به مدت 6 ماه به صورت آزمايشي در شهر سمنان راه اندازي مي شود و بعد از اين مدت راه اندازي اين سامانه در تمام شهرها در دستور كار قرار دارد.
اميرجان آموزش مهارت زندگي را مهمترين راهكار كاهش طلاق برشمرد.

**روشنگري در كاهش طلاق تاثيرگذار است
معاون دفتر امور اجتماعي و فرهنگي استانداري گفت : آگاهي بخشي، آموزش و روشنگري نقش بسيار مهم و انكارناپذيري در كاهش آمار طلاق دارد.
حجت الله يحيايي افزود: در قرآن كريم آمده است زن و مرد را آفريديم تا در كنار هم آرامش پيدا كنند اما در جوامع امروزي عده اي از زنان و مردان به گونه اي عمل مي كنند تا منفورترين حلال خداوند را تجربه كنند.
وي علت افزايش آمار طلاق در جوامع امروزي را كم رنگ ‌شدن نقش رهبري و هدايت خانواده ها دانست و اضافه كرد : در هنگام بروز مشكل، بزرگان خانواده و همسايه ها براي رفع مشكل واسطه مي شدند اما امروز ديگر اين نقش از بين رفته است.
وي زندگي تجملاتي و كم شدن عاطفه و محبت، رقابت ناسالم و دراصطلاح چشم و هم چشمي ، الگوگيري از شخصيت هاي ماهواره اي ، نداشتن الگو را ازعوامل زمينه ساز طلاق برشمرد.
يحيايي اظهارداشت : الگوگيري و بهره گيري از تجربيات بزرگان از عوامل استحكام خانواده ها در گذشته بوده كه در زمان حاضر ديگر اين الگو گيري درست به چشم نمي خورد.
معاون دفتر امور اجتماعي و فرهنگي استانداري تصريح كرد : به دليل اعلام برخي رسانه ها مبني بر اين كه استان سمنان به نسبت جمعيت بيشترين آمار طلاق را دارد استانداري با هدف بررسي و پايش طلاق در استان تحقيقاتي را انجام داد.
يحيايي اضافه كرد : براساس تحقيقات متوسط سن مردان در هنگام ازوداج 25 سال و در زنان 21 سال بوده و 43.8 درصد طلاق در مردان در بازه سني 24 تا 29 سال و در زنان در بازه سني 18 تا 23 سال رخ داده است.
وي خاطر نشان كرد : نتايج اين تحقيقات در سمنان نشان دهنده آن است متاسفانه دوران جواني اوج طلاق در اين استان است.

**باورهاي ديني در كاهش طلاق تاثيرگذار است
يحيايي يادآور شد : براساس تحقيقات بيشترين مخاطرات و مشكلات زوجين بين يك تا سه سال اول زندگي مشترك وجود دارد و ضروري است تمهيدات و اقدامات لازم با كمك كارشناسان انديشيده شود تا به جوانان در اين مدت حساس و پرمخاطره مورد آموزش قرار گيرند تا با برخورد درست از بسياري طلاق ها و فروپاشي زندگاني جلوگيري كرد.
وي ازدواج زود هنگام در سن پايين و ناآگاهانه، نبود باورهاي ديني و نقش ايمان، مسايل مالي و سطح تحصيلات را از عوامل طلاق در استان برشمرد و افزود : تحصيلات در كاهش آمار طلاق نقش مهمي دارد به گونه اي كه هر چه ‌‌‌‌ تحصيلات بالاتر باشد ميزان طلاق كمتر ا‌‌ست.
به گفته وي براساس ‌ بيشترين طلاق در استان سمنان در بين اقشار داراي مشاغل آزاد، كارمندان و زنان خانه دار و كمترين طلاق بر خلاف باور در بين بيكاران رخ داده است.
يحيايي تفاوت سني، خيانت، طلاق والدين، ناسازگاري هاي جنسي ، اعتياد ، مشكلات روحي و رواني ، اختلاف نظر در تربيت فرزندان ، رسانه هاي اجتماعي و فضاي مجازي و الگوگيري ناصحيح را از ديگر عوامل ايجاد شكاف و طلاق در بين خانواده برشمرد.
به گفته وي تحقيقات انجام شده در استان حاكي از آن است يك سوم پرونده هاي طلاق داراي وكيل منجر به ثبت طلاق شده است و مسجل است وكلا نقش تسهيل كننده در طلاق دارند.

**آموزش در كاهش طلاق تاثيرگذار است
يحيايي اظهارداشت : متاسفانه مشاوران در مراكز آموزشي نقش ارايه مشاوره تحصيلي را ايفا مي كنند و نقش اصلي مشاوره اي را ندارند و در برخي پايه هاي تحصيلي كه نياز به حضور مشاور تخصصي هست ضعف هايي وجود دارد.
وي ادامه داد : آموزش براي پيشگيري از طلاق و داشتن زندگي سالم بايد از سنين پايين و از دوران مدارس آغاز شود و با چند جلسه آموزش پيش از ازدواج يا پيش از طلاق نمي توان راه به جايي برد چرا كه فرهنگ سازي يك پروسه زمانبر هست.
معاون دفتر امور اجتماعي و فرهنگي استانداري تصريح كرد : مشاوران در مدارس نقش مهمي در فرهنگ سازي دارند ولي در زمان حاضر مشاوره در مدارس كاربردي و متناسب با نسل امروز نيست و بيشتر يكسري صحبت هاي كليشه اي و شعاري است.
وي توجيه مشاوران مدارس و برگزاري دوره آموزشي مددجويي براي مشاوران مدارس را راهكاري براي توجيه مشاوران مدارس براي ارايه مشاوره اثر گذار دانست.
وي ارايه مشاوره به وسيله افراد متخصص و كاربلد از دوران مدارس را راهكار فرهنگ سازي براي كاهش آسيب هاي اجتماعي و داشتن زندگي بهتر دانست و افزود: اگر مشاوره در مدارس به همين روال پيش رود وضعيت بهبود نخواهد يافت.

**طلاق عامل بسياري از مشكلات رواني است
مشاور رفتاري دانشگاه علوم پزشكي سمنان گفت: طلاق چند ضلعي است كه اضلاع اين چند ضلعي تمام ابعاد جامعه مانند اقتصادي، سياسي، اجتماعي ، فرهنگي و ديني را در برمي گيرد و زماني كه طلاق اتفاق مي افتد تمام ابعاد تحت تاثير قرار مي گيرند.
رقيه عمراني افزود : انزواطلبي ، مادي گرايي و عدم الگو پذيري درست از اثرات زندگي مدرنيته بوده و امتناي فرزندان طلاق بعد از طلاق والدين براي فرزند آوري ، ايجاد مشكلات اقتصادي و فقر از پيامدهاي طلاق هست.
وي ارايه مشاوره به وسيله يك مشاور متبحر و با تجربه را عامل مهم و اثرگذار در كاهش طلاق ذكر و اضافه كرد: دولت براي كاهش پديده طلاق در بين خانواده هاي هدف اقدام به ارايه مشاور رايگان كرده ولي بر خلاف باور در كاهش آمار طلاق تاثير نداشت.
عمراني اضافه كرد : براساس تحقيقات خودش كه در استان سمنان و مازندران درباره تاثير مشاوره در جلوگيري از طلاق انجام شده نشان دهنده آن است كه مشاوره زماني تاثيرگذار است كه مشاوره به وسيله فرد متعهد ، متبحر و متخصص و باتجربه انجام شود.
وي گفت : فردي كه 2 بار طلاق گرفته و زندگي ناموفق را در زندگي شخصي خود تجربه كرده و يا فردي كه پس از چهل سال ازدواج نكرده تمايلي به تعهد نداشته است نمي تواند مشاوره پيش از طلاق بدهد و ضروري است وضعيت مشاورين و صلاحيت آنان براي مشاوره دادن در هر بخش بيش از بيش مورد نظارت و ارزيابي قرار بگيرد.
به گفته عمراني، آموزش و پرورش و مشاوران حاضر در مدارس اگر به درستي به دانش آموزان مشاوره دهند نقش مهمي در كاهش آسيب هاي اجتماعي دارند.
وي ادامه داد : در زمان حاضر آموزش و پرورش سنتي رفتار مي كند و در برخي مواقع از ورود مشاور به مدارس براي آگاه سازي و روشنگري دانش آموزان براي كاهش آسيب هاي اجتماعي ممانعت مي كنند.

**مشاوره قبل از طلاق در سمنان وجود ندارد
كارشناس مشاور كاهش طلاق گفت : در استان سمنان متاسفانه مشاوره قبل از طلاق وجود ندارد.
زينب سوري در ميزگرد ايرنا افزود : بايد تمهيداتي انديشيده شود تا مشاوره پيش از طلاق قبل از هرگونه اقدام قانوني انجام شود در زمان حاضر مراجعان خواستار طلاق بعد از ارايه دادخواست و سپري شدن تمام مراحل قانوني در قدم آخر براي مشاوره معرفي مي شوند كه ديگر دير شده است.
وي با بيان اين كه زندگي ارزشمند است و بايد همان گونه كه براي يك شب و آيين خواستگاري دسته گل چهار ميليون ريالي خريده مي شود براي تداوم زندگي از مشاوره كمك بگيرند و بالابودن هزينه مشاوره را براي عدم مراجعه بهانه نكنند تاكيد كرد : بايد مراجعه به مشاوره در جامعه فرهنگ سازي شود.
سوري تصريح كرد : به عنوان راهكار كاهش طلاق بايد تدابيري انديشيده شود تا همانند آزمايش ژنتيك كه قبل از ازدواج يك الزام است براي مشاوره اين گونه باشد و حتي گواهي صادر شود.
وي با بيان اين كه مشاوره كمك مي كند تا زوجين آموزش لازم درباره چگونگي ارتباط با يكديگر را ياد بگيرند خاطرنشان كرد : ريشه بسياري از طلاق ها بلد نبودن مهارت ارتباطي بين زوجين است و به گفته وي در زمان حاضر متاسفانه پدر و مادر ها تسهيل گر امر طلاق هستند و همين پشتيباني خانواده خود در افزايش طلاق اثرگذار است.
وي انتخاب والدين و فرزندان به صورت مشترك و تلفيقي از زندگي سنتي و به روز در كنار يكديگر را بهترين حالت در و موثرترين روش براي شروع و داشتن يك زندگي و ازدواج موفق برشمرد.
سوري مشكلات مالي ، فشار اقتصادي و برآورده نشدن خواسته ها ،خيانت و ضعف مهارتي را از عوامل مهم طلاق برشمرد.
وي الزام مشاوره تخصصي قبل از ازدواج را راهكار كاهش طلاق دانست و بيان داشت : اگر مشاوره باشد مهارت عشق ورزي ، ارتباط با يكديگر آموزش داده مي شود و با اين آموزش بسياري از مشكلات حل خواهد شد.
سوري تصريح كرد : هزينه دادخواست طلاق يك ميليون و پانصد هزار ريال است كه با اين هزينه مي توان سه جلسه منسجم و اثرگذار مشاوره برگزار كرد و نبايد بحث هزينه مانع مراجعه به مشاور باشد.
وي اضافه كرد: در زمان حاضر برخي قضات به دليل آنكه به تازگي مشغول به كار شده اند و به دليل كم تجربه بودن خيلي سريع حكم طلاق را صادر مي كنند درحالي كه انتظار خود در التيام مشكلات و انصراف از طلاق موثر است.
وي يادآور شد : مشاوره در كلاس هاي مشاوره پيش از ازدواج بايد كاربردي تر و متناسب با نسل امروز ارايه شود چرا كه فرصت طلايي براي آموزش به زوجين است.
7443/6027/