اعتبار دلار آمریكا در نظام جهانی از دست رفته است

به گزارش روز چهارشنبه ایرنا، آلبایراك طی مصاحبه با خبرنگار روزنامه ملیت تركیه حین بازگشت از سفر فرانسه اظهار كرد: تركیه در حال ورود به دوره ای پرقدرت در اقتصاد است و با نگاهی منطقی به اقتصاد كشور می توان گفت كه سرمایه گذاری در تركیه تا سال 2023 سود سرشاری را نصیب سرمایه گذاران خواهد كرد.
وی افزود: دولت تركیه با همه توان در برابر تهدیدهای اقتصادی خارجی ایستاده است و تسلیم فشارهای اقتصادی آمریكا نمی شود به طوری كه می بینید دولت به طور مكرر با مقامات كشورهای همسایه و نیز با كشورهای چین، روسیه، قطر و شماری از كشورهای اروپایی بدون توقف در حال مذاكره است و باید به طوری شفاف بگویم كه دلار آمریكا دیگر به عنوان ابزاری امن و قابل اعتماد از نظام مبادلات تجاری جهانی خارج شده است و اعتبار گذشته را ندارد.
وی روز گذشته نیز در كنفرانس مشترك با برونو لومیر ‌وزیر اقتصاد فرانسه اظهار كرد: رییس جمهوری آمریكا با اعمال تحریم ها علیه كشورهایی همچون ایران و تركیه، خود را منزوی و از متحدان جهانی دور كرده است و به اعتبار دلار به عنوان یك واحد پولی تجاری در سطح جهان لطمه زده است به گونه ای كه كشورها به تدریج تجارت با واحدهای پولی مشترك به جز دلار را در نظر می گیرند و در این زمینه تركیه تجارت خود با اتحادیه اروپا را با واحد پولی یورو انجام می دهد.
وزیر خزانه داری و دارایی تركیه هفته گذشته نیز با انتشار پیام هایی در حساب كاربری شخصی توییتر خود به تنش در بازار ارز این كشور و برنامه های دولت برای مقابله با آن پرداخت و نوشت: ما برنامه عملی خود را با هماهنگی بانك ها برای مقابله با بی ثباتی و تنش در اقتصاد كشور آماده و اجرای آن را آغاز كرده ایم و انشاالله با تدابیر لازم و مذاكره با كشورهای بیشتر، دلار را از چرخه مبادلات تجاری بین المللی خارج خواهیم كرد.
وی تاكید كرد: پول ملی تركیه به طور مستقیم از سوی دونالد ترامپ رییس جمهوری آمریكا هدف قرار گرفته و تحولات موجود در بازار ارز به صورت شفافی نشان دهنده این حمله اقتصادی است.
وی در پاسخ به سوال خبرنگار روزنامه ملیت مبنی بر احتمال تبدیل حساب های ارزی به لیر تاكید كرد: به هیچ وجه دولت چنین تصمیمی ندارد و به سرمایه های ارزی بانكی دست نخواهد زد.
وی افزود: البته آیین نامه ای برای ممانعت از پرداخت اجاره بها به دلار و یورو در مراكز بزرگ خرید و نیز در املاك و مستغلات در حال تهیه است كه به زودی به مجلس ارجاع می شود.
مقامات دولت تركیه، بی ثباتی در بازار ارز و افزایش نرخ دلار و یورو در برابر لیر را ناشی از فشارهای اقتصادی آمریكا می دانند ولی این موضوع همواره از سوی كارشناسیان سیاسی ـ اقتصادی مخالف حزب حاكم رد شده است.
دولت تركیه برای مقابله با تهدیدات آمریكا و مقابله افت پول ملی، دست به اقداماتی زد كه می توان به عنوان نمونه از تصمیم آنها برای تجارت تهاتری نام برد.
تركیه كه سیاست جایگزینی پول ملی در تجارت خارجی به جای دلار با سایر كشورها را از سال گذشته به صورت جدی دنبال می كند، در كنار این هدف راهبردی اقتصادی، سیاست جدیدی را برای مقابله محكم تر با افزایش نرخ دلار آغاز كرده و در این راستا قصد دارد تا تجارت تهاتری خود با سایر كشورها را گسترش دهد.
معاملات تهاتری و یا به عبارتی مبادله كالا به كالا كه در دوره جدید دولت این كشور مد نظر قرار گرفته، می تواند تقاضای ارز در بازار داخلی تركیه را به صورت قابل توجهی كاهش دهد و در حمایت از صادركنندگان این كشور موثر واقع شود.
پایگاه اینترنتی شبكه خبر.7 تركیه با انتشار گزارشی تحت عنوان 'اقدام جدید تركیه علیه دلار' اعلام كرد: در برنامه یكصد روزه اجرایی رییس جمهوری، سیاست جدید تجارتی پیش بینی شده كه با اجرای آن، نیاز كشور به ارز خارجی كاهش و صادرات به كشورهایی كه مشكل مالی دارند، افزایش خواهد یافت.
بنا به گزارش این رسانه، در این راستا، وزارت بازرگانی تركیه برای تحقق این هدف، وظیفه سنگینی در مذاكرات تجاری بر دوش دارد.
این رسانه افزود: البته تركیه در تجارت تهاتری با سایر كشورها دارای تجارب گرانبهایی است چرا كه پیش از این با روسیه و ایران در دوران تحریم آمریكایی ها به انجام این مدل از تجارت اقدام كرده بود.
بر اساس این گزارش، تجارت تهاتری با كشورهای آفریقایی و آسیای میانه از دیدگاه دولت تركیه بسیار جداب به نظر می رسد و در این زمینه مذاكرات و تلاش ها برای آغاز این روش تجاری با كشورهای آفریقایی از طریق بانك ایكزیم انجام شده است.
بانك مركزی تركیه دو هفته پیش بسته جدید مالی و پولی به منظور تثبیت نرخ ارز و ایجاد ثبات در بازار و اقتصاد این كشور ارائه و اعلام كرد كه این سیاست ها از همین حالا اجرایی می شود.
بر اساس تدابیر بانك مركزی تركیه، برای ثبات در بازار پولی و ارزی كشور، 10 میلیارد لیر تركیه٬ 6 میلیارد دلار و همچنین طلا به ارزش سه میلیارد دلار به سیستم مالی كشور تزریق می شود.
بر اساس این بسته ارائه شده، در صورت لزوم، محدودیت 50 میلیارد دلاری كه بانك ها می توانند برای خرید ذخیره ارزهای خارجی استفاده كنند، قابل افزایش بوده و ممكن است شرایط استفاده آن نیز تسهیل شود.
طبق تدابیر و بسته اعلام شده، بانك ها قادر خواهند بود تا از امكانات ذخیره ارزی علاوه بر سپرده های یك هفته ای٬ در سپرده های یك ماهه نیز استفاده كنند.
بانك مركزی تركیه همچنین اعلام كرد كه در طول شبانه روز، تمام نقدینگی مورد نیاز بانك ها٬ در چارچوب امكانات موجود تامین خواهد شد.
بر اساس تصمیم بانك مركزی تركیه، وثیقه ارزی مبادلات لیر تركیه نیز از 7.2 میلیارد به 20 میلیارد یورو افزایش یافته است.
به رغم تلاش دولت تركیه در مقابله با افت ارزش پول ملی این كشور، نرخ ارزهای خارجی در بازار تركیه طی سه روز اخیر بیش از 10 درصد افزایش یافت به طوری كه هم اكنون هر دلار به قیمت 6.39 لیر و هر یورو نیز به نرخ 7.45 لیر به فروش می رسد.
مجموع افت ارزش پول ملی تركیه طی سال جاری میلادی نیز در برابر دلار به 70.40 درصد و در برابر یورو به حدود 65.55 درصد رسیده است.
اوایل سال جاری میلادی، قیمت هر دلار 3.75 لیر در بازار تركیه معامله می شد اما این نرخ امروز به رقم كم سابقه 6.39 لیر رسید و با افت ارزش 70.40 درصدی ارزش لیر در برابر دلار، نگرانی ها نسبت به آینده اقتصادی تركیه را تشدید كرد.
همچنین اول سال 2018، قیمت هر یورو در بازار تركیه 4.5 لیر بود اما با افزایش چشمگیر به خصوص در چند روز اخیر به رقم كم سابقه 7.45 لیر رسید و ارزش لیر در برابر یورو 65.55 درصد افت كرد.
افزایش چشمگیر نرخ ارز در تركیه پس از تحریم دو وزیر تركیه در پی بروز تنش در روابط آنكارا ـ واشنگتن به علت زندانی شدن یك كشیش آمریكایی در تركیه و نیز دو برابر شدن تعرفه وارداتی آلومینیوم تولید تركیه به آمریكا و اعمال فشارهای جدید علیه آنكارا و اقدام متقابل تركیه در تحریم برخی كالاهای آمریكایی آغاز شده است.
مقامات دو كشور طی روزهای گذشته برای حل اختلافات فی مابین مذاكره كردند و اما افزایش دوباره نرخ دلار در بازار تركیه نشان می دهد كه این مذاكرات بی نتیجه بوده است.
بازار ارز تركیه پس از انتخابات اخیر ریاست جمهوری و مجلس كه اوایل تیر ماه برگزار شد، شاهد یك ثبات نسبی بود كه بروز تنش هفته گذشته در روابط میان آنكارا و واشنگتن به دلیل محكومیت حبس خانگی كشیش برونسون آمریكایی در ازمیر، باعث وارد آمدن شوك جدیدی به این بازار شد.
بسیاری از تحلیل گران ترك به ویژه مفسران نزدیك به حزب حاكم تركیه بر این باورند كه افزایش چشمگیر نرخ ارزهای خارجی در بازار تركیه كه موجب ایجاد نگرانی جدی در میان مسئولان و مردم این كشور شده، فتنه ای جدید علیه اقتصاد تركیه است.
برخی از تحلیل گران منتقد دولت نیز افزایش نرخ ارز را نتیجه بی تدبیری دولت این كشور دانسته و حتی جلو كشیدن 17 ماهه زمان انتخابات ریاست جمهوری و مجلس را نیز به علت پیش بینی این افزایش احتمالی نرخ ارز و تاثیر آن بر نتیجه آرای مردم اعلام می كنند.
رجب طیب اردوغان رییس جمهوری تركیه چند روز پیش در واكنش به افزایش چمشگیر نرخ ارزهای خارجی در تركیه طی سخنرانی در اجتماع مردمی استان بایبورد گفت: 'كشورهای ایران، چین و روسیه در جنگ اقتصادی در كنار تركیه هستند و ما از این جنگ سربلند بیرون خواهیم آمد.'
وی افزود: در جنگ اقتصادی گزینه های زیادی از جمله ایران، روسیه، چین، برخی كشورهای اروپایی و دیگر كشورها را مدنظر داریم و در این مسیر راه زیادی را طی كرده ایم.
وی خطاب به مردم تركیه بیان كرد: كسانی كه دلار، یورو و طلا در خانه دارند، آن را به بانك ها آورده و به لیر تبدیل كرده و در این مبارزه ملی مشاركت كنند.
وی اضافه كرد: این اقدام مردم پاسخی دندان شكن به افرادی است كه به اقتصاد تركیه حمله كرده اند.
رییس جمهوری تركیه با بیان این كه 'آماده مواجهه با هر سناریوی منفی هستیم' گفت: كسانی كه از افزایش نرخ ارز، بهره بانكی و تهدیدات خارجی راضی هستند، بیهوده خوشحال نباشند.
وی با اشاره به این كه برخی كشورها رویكرد حمایت از كودتاچیان، تروریست‌ها و نادیده گرفتن حق و قانون در مواجهه با تركیه را در پیش گرفته اند، نوسانات اخیر قیمت ارز در كشورش را بعد دیگر توطئه علیه تركیه ارزیابی كرد.
اردوغان همچنین افزود: كسانی كه سعی دارند دوستی با تركیه را فدای نقشه كوچك خود كنند، در آینده پشیمان خواهند شد.
اردوغان بدون اشاره مستقیم به كشور خاصی و با مخاطب قرار دادن تلویحی آمریكا اظهار كرد: آسیب های وارد شده بر روابط ما با كشورهای دارای چنین رویكردی، به نقطه تقریبا غیرقابل جبرانی رسیده است.
ثبات در بازار ارز و جلوگیری از نوسان نرخ ارز در تركیه از زمان روی كار آمدن حزب عدالت و توسعه در سال 2002 از جمله دستاوردهای دولت و حزب كنونی تركیه بوده ولی در یك سال گذشته با افزایش نرخ ارز، این دستاورد به چالش كشیده شده است.
خاورم/1905