فروشگاه هاي زنجيره اي بازوي اجرايي دولت در نظام توزيع

به گزارش ايرنا، وقايع رخ داده در جامعه باب شايعه را باز مي كند كه افراد سودجو در اين ميان به شايعات بيشتري دامن مي زنند تا كسب و كار خود را سكه كنند.
در اين ميان ايجاد جو رواني مثبت يا منفي همانند موج جامعه را هدايت مي كند و افراد بسياري در اين شرايط به دور از منطق و تحليل پيرامون، ناخواسته اهداف سودجويان را دنبال مي كنند به نحوي كه در روزهاي گذشته با شايعاتي در خصوص نبود يا كمبود برخي اقلام اساسي همچون مواد شوينده، قند و شكر و نگران شدند و با خريد اين اقلام و انبار آن، نوعي خودتحريمي و احتكار خانگي را رقم زده اند.
گرچه كمبود و گران شدن برخي كالاها همچنان در بازار وجود دارد اما افرادي هستند كه اين كمبودها را با شايعه بروز قحطي و نبود تمام مواد مصرفي گره زده اند و با ايجاد ناامني در جو رواني جامعه، به دنبال سودجويي هستند.
در اين شرايط بسياري از مردم براي تامين مايحتاج خود به فروشگاههاي زنجيره اي مراجعه مي كنند كه به همين دليل ، ضرورت تامين كالا براي اين فروشگاهها دوچندان مي شود چرا كه مردم اين فروشگاهها را به عنوان سمبل بازار مي دانند و زماني كه اين مراكز فروش را همچون گذشته پررونق و نرمال ببينند به طور قطع آرامش نسبي در مديريت بازار ايجاد خواهد شد.

**فروشگاههاي زنجيره اي ازتولد تا فراگيري
بر اساس اطلاعات موتورهاي جستجوگر، نخستين فروشگاه بزرگ خرده‌فروشي در سال 1792 توسط هنري وارتون اسميت در لندن پايه‌گذاري شد.
پس از آن در فرانسه بازرگاني به نام آريستيد بوسكيو در سال 1852 ميلادي با تاسيس فروشگاه كوچكي به نام بن‌مارشه براي فروش اجناس خرازي و پارچه، انديشه ايجاد يك واحد خرده‌فروشي بزرگ به عنوان مادر فروشگاه‌هاي زنجيره‌اي ديگر را محقق كرد.
حدود 70 سال پس از نوآوري انگليسي‌ها در سال 1859، ايده تسيس چنين فروشگاه‌هايي به ينگه دنيا سرايت كرد و آمريكايي‌ها نيز به صرافت تاسيس فروشگاه زنجيره‌اي افتادند و فروشگاه زنجيره‌اي پاسيفيك را راه‌اندازي كردند.
در ادامه اين روند،‌ ايجاد فروشگاه‌هاي زنجيره‌اي در آمريكا به سرعت رو به افزايش نهاد تا اينكه در سال 1929 نزديك به 22 درصد از كل خرده‌فروشي در كشور آمريكا توسط فروشگاه‌هاي زنجيره‌اي انجام مي‌شد.
اين روند ادامه پيدا كرد تا آنجا كه طبق آمار در سال 1997 بيش از 60 درصد خرده‌فروشي در آمريكا به وسيله فروشگاه‌هاي زنجيره‌اي انجام پذيرفت و اين درحاليست كه طبق برآورد بانك مركزي در سال 1384 تنها 0.2 درصد از حجم خرده‌فروشي‌ كالا در ايران از طريق فروشگاه‌هاي زنجيره‌اي انجام گرفته است.
سال 1328 تجربه‌هاي جهاني به ايران رسيد و نخستين فروشگاه زنجيره‌اي كشور تاسيس شد و تعداد اين فروشگاهها از 14 باب در زمان پيش از انقلاب امروز به 24 هزار فروشگاه رسيده است.

**سهم فروشگاههاي زنجيره اي در نظام توزيع كمتر از 10 درصد است
رييس بازرگاني داخلي سازمان صنعت، معدن و تجارت لرستان مي گويد: بيش از 24 هزار واحد فروشگاه زنجيره اي در ايران ايجاد شده كه سهم اين تعداد در نظام توزيع كشور كمتر از 10 درصد است.
محمدرضا حسين زاده افزود: سهم اندك فروشگاه هاي زنجيره اي نشان مي دهد اين مراكز فروش آنچنان كه بايد نهادينه نشده اند كه دليل اين امر عدم اطلاع رساني كافي و همچنين براورده نشدن همه انتظارات مردم از فروشگاه هاي زنجيره اي است.
وي ادامه داد: 40 باب فروشگاه زنجيره اي در لرستان وجود دارد كه اين رقم درصد بسيار ناچيزي از بيش از 24 هزار واحد صنفي كشور است.

**برخي فروشگاه هاي زنجيره اي كماكان نقش خرده فروش دارند
اين كارشناس بازار افزود: با توجه به تبليغاتي كه انجام مي شود مردم انتظار تخفيف واقعي از فروشگاه هاي زنجيره اي دارند اما متاسفانه برخي از اين واحدها كماكان نقش خرده فروشي دارند و سود فروش آن تقريبا همانند خرده فروشان است.
وي تصريح كرد: به همين دليل اين فروشگاه ها نمي توانند آنطور كه بايد بر روي بازار و افزايش خريد مردم از اين مراكز تاثيرگذار باشند.

**ارتباط فروشگاه هاي زنجيره اي با رونق توليد داخلي و كاهش واسطه گري و تثبيت قيمت
حسين زاده با اشاره به مهمترين مزيت هاي فروشگاه هاي زنجيره اي گفت: با توجه به اينكه اين واحدها بيشتر توليدات داخلي را عرضه مي كنند، بنابراين توسعه آنها ارتباط مستقيم با رونق و افزايش توليد داخلي و افزايش اشتغال دارد.
وي افزود: همچنين فروشگاه هاي زنجيره اي در حجم بالايي خريد مي كنند به طور مستقيم با واحدهاي توليدي در ارتباط هستند و به اين ترتيب دست واسطه ها كوتاه مي شود كه در كاهش قيمت ها تاثير دارد.
وي ادامه داد: برخي فروشگاه هاي زنجيره اي نيز كارخانه هاي توليدي با برند انحصاري دارند كه اين امر به دليل كاهش هزينه هاي توليد و قيمت تمام شده، منجر به كاهش دلال بازي، تعديل قيمت و تثبيت نرخ ها مي شود.
رييس بازرگاني داخلي سازمان صمت لرستان تنوع بالاي كالا در يك محل را از ديگر مزاياي فروشگاه هاي زنجيره اي دانست و بيان كرد: به همين دليل در زمان خريداران صرفه جويي مي شود.
حسين زاده افزود: همچنين تنوع كالا و درج قيمت ها موجب مي شود خريدار انتخاب كالا را با توجه به قدرت خريد خود انجام دهد و در اصطلاح گزينه هاي خريد پيش روي مشتري در فروشگاه هاي زنجيره اي به نسبت بالا است.

**فروشگاه هاي زنجيره اي بازوي اجرايي دولت در نظام توزيع/ رصد فروش و انبار به صورت آنلاين
اين كارشناس بازار اضافه كرد: اكثر فروشگاه هاي زنجيره اي انبارهاي مركزي دارند كه خريد آنها را از واحدهاي توليد انجام مي دهند و همچنين يك انبار دوم به صورت منطقه اي براي چند استان در يك شهر مشخص مي شود.
وي گفت: رصد انبارها و انبارگرداني فروشگاه هاي استاني توسط انبار مادرتخصصي انجام مي شود كه اين انبارهاي بزرگ با اطلاع از اتمام و يا كم شدن يك يا چند قلم كالا، نسبت به تامين آن اقدام مي كنند.
وي با بيان اينكه ليست موجودي فروشگاه هاي زنجيره اي به روز است، بيان كرد: فروشگاه هاي زنجيره اي كمك خوبي در رساتاي تنظيم بازار به دولت هستند.
حسين زاده گفت: در شرايط موجود، رويكرد دولت توزيع كالاهاي اساسي از طريق فروشگاه هاي زنجيره اي است چراكه در توزيع، بازوي اجرايي دولت در حوزه تنظيم بازار هستند.

**انتظار مردم از فروشگاه هاي زنجيره اي
رييس اداره بازرگاني سازمان صمت لرستان بيان كرد: مردم انتظار دارند با توجه به تيلغاتي كه براي فروشگاه هاي زنجيره اي انجام مي شود، تخفيف هاي اعلام شده اعمال شود.
حسين زاده افزود: به طور قطع مردم متوجه هرگونه تحول در قيمت ها و يا چگونگي عرضه كالا هستند بنابراين فروشگاه هاي زنجيره اي بايد صادق بوده و در مقايسه با بازار عمومي، صادق و منصف باشند.
وي اظهار داشت: البته رقابت ميان فروشگاه هاي زنجيره اي در لرستان سالم است و قيمت شكني توسط اين واحدها انجام نمي شود.
وي گفت: بر اساس قانون، فروشگاه هاي زنجيره اي نبايد بيش از 10 درصد افزايش قيمت داشته باشند و هر گونه افزايش تغيير در اين نرخ بايد با تصميم گيري تنظيم بازار استان ها باشد كه برخي فروشگاه ها به همين دليل كه نمي توانند افزايش قيمت داشته باشند با كم كردن وزن كالا، افزايش هزينه هاي توليد را جبران مي كنند كه اين روند اجحاف در حق مصرف كنندگان است.

**فروشگاه هاي زنجيره اي و تاثير آن بر خرده فروشان
اين كارشناس در خصوص اينكه آيا فروشگاه هاي زنجيره اي تهديدي براي خرده فروشان محسوب مي شوند افزود: زنجيره توزيع در سال هاي قبل به ترتيب واحد توليدي، عمده فروش، خرده فروش و مصرف كنندگان بوده كه در اين سال ها عمده فروش به تدريج از حلقه توزيع كالا حذف شده است.
حسين زاده بيان كرد: با اين تغييرات قيمت تمام شده براي خرده فروشان كمتر شده كه در تعديل نهايي قيمت تاثير دارد و مردم همچنان به خرده فروشان اعتماد دارند.
وي ادامه داد: خرده فروشان شبكه مويرگي نظام توزيع هستند كه در انتهايي ترين و دور افتاده ترين نقاط شهر و روستا وجود دارند و فقدان فروشگاه هاي زنجيره اي در برخي مناطق را جبران مي كنند.
وي گفت: با توجه بر نظارت هاي اعمالي بر واحدهاي صنفي و خرده فروشان، اين واحدها همچنان به حيات خود ادامه مي دهند و فعاليت فروشگاه هاي زنجيره اي تاثيري بر آنان ندارد.
7269/6060