به گزارش ایرنا، از مجموع هشت هزار گونه گیاهی شناسایی شده در ایران دو هزار و 400 گونه دارای خواص دارویی، عطری، ادویه ای، آرایشی و بهداشتی هستند. از این تعداد 350 گونه گیاهان دارویی در خراسان رضوی به صورت خود رو و یا دست كاشت وجود دارد كه 300 نوع آن در گناباد شناسایی شده اند.
زیره سبز، گل محمدی، خاكشیر، آویشن، نعنا فلفلی، رزماری، اسطوخدوس، بابونه، ختمی، پنیرك، شیرین بیان، كاسنی، همیشه بهار، سرخارگل، آلوئه ورا و گل گاو زبان از مهمترین گیاهان دارویی موجود در طبیعت گناباد هستند.
در این شرایط منجر به خسارت 433 میلیارد ریالی خشكسالی به كشاورزی گناباد، كاهش شش میلیون مترمكعبی آبدهی 294 حلقه چاه عمیق و نیمه عمیق و 9.5 میلیون مترمكعبی 106 دهنه چشمه این شهرستان احیاء، توسعه و بهره گیری اصولی از ظرفیتهای كشت گیاهان دارویی ضرورت رونق اقتصادی است.
پرورش گیاهان دارویی به دلیل نگهداری آسان و مصرف آب كم همچنین از راهكارهای كاهش مصرف آب در بخش كشاورزی است.
یكی از تولیدكنندگان گیاهان دارویی در گناباد به خبرنگار ایرنا گفت: این شهرستان با وجود ظرفیتهای غنی در تولید گیاهان خود رو و دست كاشت دارویی از صنایع تبدیلی مناسب در این بخش بی بهره است و بخش زیادی از تولیداتش به صورت خام فروشی به بازار عرضه می شود.
علیرضا مجیدی ادامه داد: این نقیصه موجب شده حاصل دسترنج كشاورزان و فعالان این بخش به صورت خام به دیگر مناطق صادر و با بسته بندی و به نام آنها به بازار مصرف عرضه شود.
یكی دیگر از فعالان تولید گیاهان دارویی گناباد نیز گفت: تولیدكنندگان این بخش به دلیل شناخت نداشتن از بازارهای هدف داخلی و خارجی با محدودیتهای زیادی در عرضه كالاهای خود به بازار مواجه هستند لذا بخشی از محصولات آنها به تدریج از بین می رود اما می توان با اقداماتی مانند برگزاری نمایشگاه تولیدات گیاهی این مشكل را تا حدی جبران كرد.
محمد ضمیری افزود: تنها یك واحد فرآوری گیاه آلوئه ورا در گناباد فعال است ولی با جذب سرمایه گذار در سایر بخشها هم می توان با فرآوری دیگر گیاهان دارویی ضمن اشتغالزایی بستر رونق اقتصادی منطقه را فراهم كرد.
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری گناباد هم به خبرنگار ایرنا گفت: این شهرستان به دلیل ویژگی اكولوژی، تنوع پوشش گیاهی، تنوع اقلیمی و وضعیت خاك از گونه های مختلف گیاهان دارویی متنوع طبیعی و زراعی برخوردار است.
حسین چمنی افزود: 85 درصد از عرصه شهرستان گناباد را منابع طبیعی تشكیل می دهد كه 25 درصد ارزش اقتصادی این حوزه در بخش تامین علوفه دام و بقیه در حوزه ارزش زیست محیطی از جمله اكوتوریسم، گیاهان دارویی و صنعتی است. بسیاری از گونه های گیاهی دارویی در گناباد به صورت خود رو در طبیعت وجود دارند.
وی ادامه داد: 100 تن انواع گیاهان دارویی سالانه در گناباد برداشت می شود و با توجه به آنكه این گیاهان به اندازه یك چهارم محصولات دیگر نیاز به آبیاری دارد می‌تواند جایگزین خوبی برای محصولات پر آب طلب در شرایط بحران كم آبی و ظرفیت خوبی برای اشتغال و توسعه پایدار باشد.
رئیس مركز تحقیقات جهاد كشاورزی گناباد نیز گفت: كاشت هر هكتار گیاهان دارویی زراعی و فراورده های اولیه آن پنج نفر و هر هكتار مرتع طبیعی یك نفر اشتغالزایی به همراه دارد. این شهرستان با توجه به ظرفیتهای خاص خود از امسال به عنوان منطقه محوری طرح تحقیقات تولید زعفران وگیاهان دارویی در خراسان رضوی تعیین شده است.
یدالله قیصری به اجرای طرح جامع زعفران خراسان رضوی با محوریت گناباد در ایستگاه زعفران این شهرستان نیز اشاره و بیان كرد: در مرحله نخست اجرای این طرح جامع 10 طرح تحقیقاتی، پژوهشی و ترویجی تعریف شده است.
وی افزود: بخش اعظم محصولات تولیدی گیاهان دارویی به صورت عرقیات با روش تولید می شود در صورتی كه تولید اسانس با دستگاههای جدید چندین برابر درآمدزایی به دنبال دارد.
معاون فنی مدیریت جهاد كشاورزی گناباد نیز گفت: افزایش شوری منابع آبی به دلیل خشكسالی سالهای گذشته علاوه بر كاهش كیفیت محصولات كشاورزی منجر به حذف برخی ارقام از گردونه تولید شده است.
نعمت غفوری كاخكی ادامه داد: با توجه به موقعیت گناباد از نظر كشت گیاهان دارویی و وجود ارقام شاخص خود رو در آن مدیریت جهاد كشاورزی در قالب تفاهمنامه ای با مجتمع آموزش عالی، دانشگاه فردوسی مشهد و مركز تحقیقات كشاورزی از این ظرفیت برای تقویت بخش كشاورزی بهره می گیرد.
مدیر جهاد كشاورزی گناباد هم به خبرنگار ایرنا گفت: با وجود ظرفیتهای خوب در تولید گیاهان دارویی و فراهم شدن بستر اشتغال و تولید، تولیدكنندگان ابن شهرستان بخاطر محدودیت در بازار فروش با تنگناهایی مواجه هستند.
علیرضا حسین زاده افزود: با توجه به تداوم پدیده خشكسالی، برای اصلاح الگوی كشت در گناباد پس از بررسیهای فراوان به كشت گیاه دارویی آلوئه ورا كه مقاوم و سازگار با كم آبی منطقه است دست یافتیم و نخستین واحد تولید گیاه آلوئه ورا در این شهرستان ایجاد و واحد تولیدی فرآوری آبمیوه و نوشیدنی آلوئه ورا با تسهیلات و خودیاری بخش خصوصی راه اندازی شد.
وی همچنین به وجود گیاهان دارویی همچون 'زیره سبز، گل محمدی، خاكشیر، آویشن، نعنا فلفلی، رزماری، اسطوخدوس، بابونه، ختمی، پنیرك، شیرین بیان، كاسنی، همیشه بهار، سرخارگل، آلوئه ورا و گل گاو زبان' در عرصه طبیعی گناباد اشاره و بیان كرد: با جذب مشاركت سرمایه گذاران می توان زمینه راه اندازی واحدهای تولید و فرآوری این گیاهان را نیز فراهم كرد. از متقاضیان سرمایه گذاری در این بخشها با پرداخت تسهیلات حمایت می شود.
مدیر جهاد كشاورزی گناباد افزود: 30 درصد گیاهان دارویی گناباد جنبه صادراتی دارد.
وی ادامه داد: این شهرستان از نظر سطح زیر كشت سماق نیز رتبه نخست خراسان رضوی را دارد. سماق در بخشهای صنعت، گیاهان دارویی، مواد غذایی و حتی ایجاد فضای سبز و اشتغال پایدار برای روستاییان نقش مهمی دارد و به عنوان یكی از ادویه های پر كاربرد در طبخ بسیاری از غذاها شناخته شد كه در پیشگیری و درمان بسیاری از بیماریها به خصوص قلبی و سكته مغزی و دیابت موثر است.
گناباد در 287 فاصله كیلومتری جنوب مشهد واقع است.
2095/1858
گناباد- ایرنا- كارشناسان معتقدند در پی تداوم دو دهه ای پدیده خشكسالی و تغییرات اقلیمی، توسعه كشت گیاهان دارویی در مناطق مستعد به عنوان راهكاری برای رونق اقتصادی و اشتغالزایی ضروری به نظر می رسد.
