به گزارش ايرنا، دامپزشكان به عنوان انسان هاي نجيب، بي ادعا و گمنام براي حراست از سلامت جامعه در صف اول مبارزه با بيماري هاي مشترك بين انسان و حيوان هستند، زيرا خطر ابتلا به بيماري هاي هولناكي مانند هاري، جنون گاوي، آنفولانزاي پرندگان را براي حفظ سلامت انسان ها به جان مي خرند.
نقش دامپزشكي در سلامت و ايمني مواد غذايي از مزرعه تا بشقاب به عنوان نقشي راهبردي و كليدي بسيار حائز اهميت است و با توجه به ابعاد گسترده وظايف و مسئوليت ها، دامپزشكي يكي از اركان اساسي زمينه ساز امنيت غذايي محسوب مي شود.
در جوامع غربي، دامپزشك همرديف با يك پزشك در بهداشت عمومي جامعه قابل احترام است؛ اما با اظهار تاسف در كشورمان هنوز جايگاه واقعي و اصلي دامپزشكان بدرستي تبيين نشده است.
عده زيادي از مردم پس از گذشت سال ها از تربيت دامپزشك در دانشگاه ها و اشتغال آنان در بخش هاي مختلف هنوز با زمينه ها، وظايف و نوع عملكرد دامپزشكان آشنايي ندارند.
دامپزشك در جوامع شهري و روستايي نقش مهم و مؤثري در تأمين سلامت عمومي جامعه ايفا مي كند؛ هر چند پيشوند دام در كنار نام پزشك در نگاه عمومي، نشانه سروكار داشتن دامپزشك با دام است اما واقعيت اين ست كه در چرخه بيماري ها و جلوگيري از روند ايجاد يك بيماري به خصوص بيماري قابل انتقال بين دام و انسان و نيز كنترل و بازرسي صنايع غذايي بخصوص، دامپزشك نقش اول را بازي مي كند.
** دامپزشكان در جامعه مهجور هستند
مديركل دامپزشكي آذربايجان شرقي، دامپزشكي را يكي از سخت ترين شغل ها دانست و گفت: با توجه به جمعيت مخاطب (دام) كه نه زبان ما را مي فهمند و نه دامپزشك زبان دام را مي فهمد، تشخيص و درمان بيماري دام يكي از مشكل ترين كارهاست.
دكتر اميرحسين بهداد برقراري ارتباط براي حل مشكل را از ضروري ترين و ابتدايي ترين روش در درمان اعلام كرد و افزود: تشخيص بيماري دام و واكسينه كردن آن يكي از سختي هاي شغل دامپزشكي است.
وي خاطرنشان كرد: متاسفانه به رغم مشكلات كار و سختي هاي اين شغل، جايگاه دامپزشكي نه در سطح ملي و نه استاني ارتقا نيافته و شاغلان اين عرصه بعد از كار سخت از جمله مبارزه بي امان با بيماري هاي واگير، نه تنها مورد تشويق قرار نمي گيرند، بلكه هم از بعد معنوي و هم از نظر مادي همچنان مهجور مانده اند.
مديركل دامپزشكي آذربايجان شرقي اظهار داشت: اين مساله در مورد پزشك فرق مي كند، زيرا با وجود فوت مريض بستگان آن از تلاش هاي پزشك و كادر درماني تقدير مي كنند در حالي كه اين امر در دامپزشكي كاملا برعكس است.
بهداد گفت: با شيوع بيماري به جاي كمك به دامپزشك براي پيشگيري و كنترل شيوع بيماري، اولين كار به دنبال مقصر گشتن و دامپزشك را مقصر جلوه دادن است و اينكه چرا اين بيماري به وجود آمد.
وي با تاكيد بر اينكه فلسفه وجود دامپزشك بيماري است، يادآوري كرد: وقتي انسان مريض مي شود نمي پرسند چرا مريض شد، بلكه از پزشك مي خواهند كه درمان كند ولي در دامپزشكي برغم تلاش ها، بخاطر شيوع بيماري، نه تنها مردم، بلكه مسئولان ارشد در مورد شيوع بيماري پرسش مي كنند.
مديركل دامپزشكي آذربايجان شرقي بحث فرهنگي را مهم ترين مشكل و سختي كار اين شغل عنوان كرد و افزود: در زمان شيوع بيماري تب برفكي، با وجود تلاش هاي شبانه روزي دامپزشكان و ايثارگري در كنترل و درمان دام ها، برخي اظهار نظرها آزار دهنده بود.
بهداد با بيان اينكه هنگام تحصيل در دانشگاه نيز دانشجويان دامپزشكي نه تنها بسياري از دروس پزشكي عمومي را مي گذرانند بلكه تعداد سنوات ما بيشتر از آنها و سخت تر از پزشكي نيز است، ادامه داد: با اين حال حقوق و دريافتي دامپزشكان قابل مقايسه با پزشكان عمومي نبوده و بسيار كمتر از آنهاست.
بهداد با بيان اينكه 1700 جِرم بيماري زا در دنيا وجود دارد كه از اين تعداد 832جِرم بين انسان و دام مشترك است، افزود: اگر اين تعداد بيماري مشترك در دام كنترل نشود فجايع انساني بي شماري به وجود مي آيد.
مديركل دامپزشكي آذربايجان شرقي تعداد مرگ و مير انسان ها به خاطر بيماري آنفلوآنزاي فوق حاد پرندگان، انتقال يافته از دام در سال 1918 را 50 ميليون نفر و در سال 1970 ، دو ميليون نفر اعلام كرد و گفت: دامپزشكان با نمونه برداري هاي بسيار مشكل از بسياري حيوانات از جمله سگ هاي هار ولگرد مانع از انتقال بيماري به انسان مي شوند.
وي معدوم سازي و دفن بهداشتي فراورده هاي دامي را يكي از سخت ترين كارهاي اين شغل دانست و افزود: همكاران ما بدون هيچ چشمداشتي اين كارهاي سخت را انجام مي دهند و حتي كار حفر و دفن را نيز در اكثر مواقع خودشان انجام مي دهند.
بهداد خاطرنشان كرد: وقتي همكار دامپزشكي براي بازرسي به واحد گوشتي مراجعه مي كند، در هنگام ملاحظه گوشت فاسد و معدوم سازي آن با تهديد و ضرب و شتم مغازه دار مواجه مي شود.
وي سلامتي جامعه را بطور مستقيم مرهون تلاش دامپزشكان دانست و گفت: سال گذشته 480 تن، سال 1395 ،388 تن و سال 1394، 318 تن فراورده دامي فاسد در استان معدوم شد.
مديركل دامپزشكي آذربايجان شرقي، بازرسي از مراكز عرضه فراورده هاي دامي و به ويژه مراكز عرضه لبنيات خام و شيرسراها را از جمله وظايف اين سازمان برشمرد و افزود: سال گذشته با بازرسي هاي انجام شده بيش از 67 تن شيرخام فاسد را در استان معدوم كرديم.
بهداد، مردم و رسانه ها را بهترين حامي دامپزشكي در برقراري سلامت غذايي جامعه دانست و خاطرنشان كرد: شهروندان به محض مشاهده گوشت و يا ساير فراورده هاي دامي فاسد بي درنگ با سامانه 1512 در تمام ساعات شبانه روز همكاران ما را مطلع كنند.
** بيماري دام مانع جدي پيشرفت جامعه است
يك دامپزشك مالك دامداري نيز از عشق و علاقه خود به اين شغل گفت و افزود: در عين حال اين شغل يك كار سخت و زيان آور است.
دكتر احمد قويدل افزود: حدود ۷۵درصد از بيماري‌هاي جديدي كه طي ۱۰سال اخير دامنگير انسان‌ها بوده است، به طور مستقيم از حيوانات يا محصولات و فرآورده‌هاي آنها نشات گرفته و تعداد زيادي از بيماري هاي شناخته شده و قابل پيشگيري مانند سل، تب مالت، هاري و كيست هيداتيد هنوز هم در بسياري از نقاط جهان و به ويژه در كشورهاي توسعه نيافته باعث مخاطرات جدي و مرگ و مير افراد مي‌شوند.
قويدل با بيان آنكه بيشتر بيماري‌هاي دامي مانعي جدي بر سر راه تجارت جهاني دام و محصولات آنها ايجاد كرده و حتي صنعت گردشگري را نيز تحت تاثير قرار مي دهند، اظهار داشت: بر اين اساس بيماري‌هاي دامي مي‌توانند مانعي اساسي در جهت پيشرفت و توسعه بسياري از كشورها باشند و اينجاست كه نقش دامپزشكان در مبارزه با اين معضلات بيش از پيش آشكار مي‌شود.
وي خاطرنشان كرد: دامنه اصلي فعاليت‌هاي دامپزشكي شامل تشخيص، مبارزه، مراقبت، پيشگيري، كنترل و ريشه كني بيماري‌ها است و نبايد نقش اساسي دامپزشكي در سلامت جامعه را فراموش كرد.
قويدل گفت: موضوع انتقال بيماري‌ها از انسان به حيوان و بالعكس موضوع جديدي نيست، بلكه به تدريج كه يافته‌ها و آگاهي‌هاي بشر بيشتر شده، اين مقوله نيز گسترش يافته است.
وي با بيان اينكه كار دامپزشك به مراتب سخت تر از يك پزشك عمومي و حتي متخصص جراح است، افزود: جالب است بدانيد يك دكتر دامپزشك كه به كار باليني و درماني اشتغال دارد، توانايي ويزيت و معاينه حدود 59 گونه حيوان از دام هاي بزرگ، كوچك و پرندگان را دارد.
قويدل خاطرنشان كرد: يك دكتر دامپزشك عمومي با گذراندن دروس جراحي، اكثر جراحي هاي معمول دام نظير سزارين، جراحي دستگاه گوارش، ادراري - تناسلي، چشم ، گوش و غيره را با تسلط كامل انجام مي دهد.
** كاهش خسارات مادي و روحي روستاييان در سايه ترويج خدمات دامپزشكي
اصغر عبداللهي، ساكن روستاي «قينر» شهرستان مرند نيز با اشاره به رواج نسبي استفاده از خدمات دامپزشكان در اين روستا در سال هاي اخير گفت: تا چند سال قبل ما با خدمات دامپزشكي آشنا نبوديم، اما پس از دريافت خدمات دامپزشكان و مشاهده كاهش تلفات احشام و طيور به اهميت حضور دامپزشكان در كنارمان پي برديم.
وي افزود: تا يك دهه قبل، مردم روستاي «قينر» فقط با استفاده از روش هاي سنتي و با تكيه بر تجربه هاي سينه به سينه، به درمان بيماري هاي دامي اقدام مي كردند كه در اغلب موارد نيز كارآمد نبود، اما در سال هاي اخير اين وضعيت تغيير يافته و به دليل حضور متناوب دامپزشكان، مردم روستا به اهميت كار آنها پي برده اند.
عبداللهي يادآور شد: در دهه هاي قبل كه خدمات دامپزشكي در روستاي ما موجود نبود، گاه شيوع يك بيماري دامي بخش عمده احشام روستا را به كام مرگ مي برد و روستاييان را دچار خسارات جدي مادي و روحي مي كرد.
وي ادامه داد: البته هنوز خدمات دامپزشكي در روستاي ما به اندازه كافي ارايه نمي شود، اما در مقايسه با قبل، شرايط بسيار متفاوت شده است و مردم حتي با هزينه شخصي نيز در مواقع ضروري، دامپزشك به روستا مي آورند.
گزارش: نعمت مرادپور
6132/518
تبريز - ايرنا - صدها نوع بيماري مشترك يا قابل انتقال از دام به انسان شناخته شده است كه مي توانند از طرق مختلف به انسان منتقل شده و خطري جدي براي سلامت انسان ها ايجاد كنند؛ دامپزشكان به عنوان حافظان سلامت غذايي اين خطر را از جامعه دور مي كنند.
