به گزارش منابع خبری در ژانویه سال جاری برخی از رسانه ها از تصمیم چین برای ساخت پایگاه نظامی در منطقه پامیرس كوچك واقع در تنگه دالان واخان افغانستان منتشر كردند.
موسسه لووی استرالیا هم نوشت؛ اگرچه مقامات رسمی چین بلافاصله خبر ساخت پایگاه نظامی در افغانستان را تكذیب كردند اما با توجه به اخبار محلی در شرق افغانستان، چین فعالیت های نظامی خود در این منطقه را از سال 2016 آغاز كرده و به گفته برخی از افراد محلی، در حال حاضر تعدادی از نیروهای نظامی چین در منطقه پامیرس كوچك مستقر هستند.
در چند هفته گذشته نیز این خبر در برخی از روزنامه های منطقه مجددا انتشار یافت و دوباره مقامات چینی استقرار نیروهای خود در افغاستان را تكذیب كردند، درحالیكه برخی از روزنامه های داخلی چین خود اخباری مبنی بر حضور نیروهای نظامی این كشور در راستای توسعه راهبردی پكن برای مقابله با تروریسم در منطقه به انتشار رساندند.
حضور امنیتی نظامی چین در این منطقه در كنار اعزام نیروهای این كشور در سال 2016 چیز جدیدی نیست. برای مثال در نزاع صورت گرفته در منطقه مرزی میان تنگه دالان واخان و شهر خاروغ تاجیكستان در سال 2014، نیروهای امنیتی تاجیكستان بوسیله تسلیحات نظامی خریداری شده از چین دو تن از رهبران داخلی این نزاع را به قتل رساندند.
در هفته جاری برخی از رسانه های داخلی تاجیكستان اخباری مبنی بر همكاری نیروهای امنیتی چین و روسیه با دولت تاجیكستان برای سركوب مخالفین شهر خاروغ منتشر كردند. شهر خاروغ مركز استان خودمختار كوهستان بدخشان تاجیكستان است. به گفته این رسانه ها، منافع چین در منطقه مرزی تاجیكستان افغانستان در كنار فروش تسلیحات نظامی، با ارائه خدمات آموزشی دانشگاهی به خانواده های منطقه دالان واخان از سال 2016 آغاز شده است.
دالان واخان باریكه قلمرو در شرق افغانستان است كه واخان در افغانستان را به شهرستان خودمختار تاشكورگان تاجیك در چین متصل میكند. دالان واخان منطقه حائل میان تاجیكستان و پاكستان است. این دالان از شمال به كوهستان پامیر و از جنوب به كوههای قراقروم منتهی میشود. طول دالان واخان حدود 350 كیلومتر است و عرض آن از حداقل هشت تا حداكثر 40 كیلومتر تغییر میكند. جمعیت ساكن در این منطقه در حدود 12 هزار نفر برآورد شده است.
در سال های اخیر چهار كشور هم مرز منطقه دالان واخان (چین، افغانستان، پاكستان و تاجیكستان) در صدد احیای این منطقه و نقش تاریخی آن به عنوان گذرگاه تجاری فراملی هستند اما انجام این كار مستلزم بهبود شرایط امنیتی و پاكسازی منطقه از حضور قاچاقچیان مواد مخدر و گروه های افراطی تروریستی كه به دنبال آسیب رساندن به این منطقه هستند می باشد.
البته چین نیز به بهانه پاكسازی این منطقه در چند ماه اخیر اردوگاهی آموزشی راه اندازی كرده و تعداد یك میلیون شهروند اویغور كه اكثر آنان ساكنین مرزی این منطقه از طرف چین هستند را به علت داشتن عقاید افراطی تحت بازداشت قرار داده است. دولت چین از كمك و همكاری ساكنین اویغورها به گروه های پامیریس قرقیزستان در بخش مرزی افغانستان شدیدا هراس دارد.
با توجه به برنامه چین برای توسعه پروژه جاده ابریشم، تنگه دالان واخان در نقطه اصلی تقاطع این پروژه با گذرگاه اقتصادی چین و پاكستان (CPEC) قرار خواهد گرفت. بندر گوادر نقطه آغازین این گذرگاه است و دالان واخان نقطه ورودی این پروژه به كشور چین خواهد بود. حضور نیروهای نظامی چین در این منطقه نه تنها در راستای امنیت و مبارزه با گروه های تروریستی در نظر گرفته شده است بلكه هدف بلند مدت پكن برای به دست آوردن حضوری پایدار و كنترل اقتصاد و امنیت منطقه از طریق ساخت تاسیسات نظامی و تأمین بودجه پروژه های زیربنایی را فراهم می كند.
آساق**9473**1663**
تهران - ایرنا - امنیت تنگه دالان واخان افغانستان در نقطه تقاطع پروژه جدید جاده ابریشم با گذرگاه اقتصادی چین و پاكستان از نگاه كارشناسان مسائل بین الملل از اهمیت ویژه ای برای دولت چین ارزیابی می شود.