به گزارش روز چهارشنبه گروه فرهنگی ایرنا، احمد ضابطی جهرمی در ابتدای سومین نشست تخصصی جایزه پژوهش سینمایی با موضوع ضرورت و اهمیت نظریهپردازی كه در دانشگاه تهران برگزار شد، اظهار داشت: این مبحث بنیادی است و امیدواریم با برگزاری این نشستهای تخصصی بین پژوهشهای دانشگاهی با سینما پیوندی ایجاد شود.
وی ادامه داد: به نظر میرسد ایرانیها در جستجوی سرنخهایی برای تئوریهای بومی هستند و نظریهپردازی امروز دغدغه بسیاری از پژوهشگران سینمایی است. هدف جایزه پژوهش سینمایی ارتقاء دانش سینما و بحث عمیق درباره سینمای كشور است.
در ادامه علی روحانی عضوهیات علمی دانشگاه هنر تهران نیز گفت: از قدمت نظریه فیلم صد سال میگذرد و این نظریه تلاش دارد به هستی سینما و ماهیت فیلم بپردازد. اگرچه در ابتدای تاریخ سینما نظریهپردازی جایگاهی نداشت اما به تدریج هنرمندان و سازندگان بسیاری متوجه شدند كه برای ارتقای كار خود به نظریه پردازی نیاز دارند. رویكردی كه هنرمندان هنرهای تجسمی مدتها پیش به آن رسیده بودند.
وی با بیان این كه هنر بدون نظریه معنایی ندارد، گفت: حتی بسیاری از پژوهندگان سینمای عامه پسند نیز معتقدند كه سینمای بدنه ایران نیز همواره از نبود نظریه مشكل داشته است.
روحانی با تحلیل تاریخی سینمای چند كشور یادآور شد: در 100 سال گذشته حتی كشورهای صاحب سینما هم با ریزش شدید مخاطب مواجه شدند، به گونهای كه در كشورهای خودشان هم آمار فروش فیلمهایشان نسبت به تولیدات خارجی پایین است و تراز اقتصادی منفی را تجربه می كنند. وقتی كه به تاریخ سینمای این كشورها نگاه میكنیم ملاحظه میشود كه در تمام مقاطعی كه این كشورها توانستند تولیدشان را فراملی عرضه كنند و حرفی جهانی داشته باشند كه در مورد سینما و ماهیت آن نظریه داشتند.
وی خاطرنشان كرد: تا زمانی كه در سینمای ایران هر فردی فارغ از داشتن تخصص لازم فیلم میسازد، رشدی نخواهیم داشت و این درحالی است كه نظریه پردازی درباره هنر امكان رشد را فراهم میكند. اگر سینما را به دید هنر نگاه كنیم به شدت نیازمند نظریه خواهیم بود و باید توجه داشته باشیم كه بدون نظریهپردازی هنر معنایی ندارد.
روحانی همچنین گفت: حاكمیت سرمایه آنقدر گسترده شده كه فیلم هنری تحت تاثیر آن قرار گرفته است. سینمای هنری هم امروز با بحران جهانی روبروست و هرچقدر بحث تكثرگرایی زیاد شود حاكمیت آمریكا در سینما هم بیشتر می شود. درحال حاضر در آمریكاییترین دوره سینمای ایران به سر میبریم تا آنجا كه سیستم فیلمسازی مورد تایید ما شیوه آمریكایی است.
وی ادامه داد: ایران كشوری صاحب فرهنگ است بنابراین این كه بتوانیم به جایی برسیم كه فیلمهای بیشتری با زیباییشناسی ایرانی بسازیم. علی حاتمی از جمله افرادی بود كه توانست به این نوع فیلمسازی برسد.
در ادامه عماد حسینی پژوهشگر سینما نیز رهیافت جدیدی با عنوان غربی زدایی در مطالعات نظری سینما را تشریح كرد.
وی خاطر نشان كرد : این نگرش پدیده جدیدی است كه تفاوتهای اصولی با رهیافتهای ماقبل دارد.
او پس از تشریح شاخصهای مطالعات غیرغربی تاكید كرد: زمانی كه درباره نظریه پردازی در سینمای ایران صحبت میكنیم، درواقع درباره صورتی از نظریه پردازی غیرغربی صحبت میكنیم و زمانی كه درباره سینمای ملی صحبت میكنیم در واقع درباره ماهیت سینما در یك مجموعه جغرافیا یا درباره تولید و نمایش فیلم سخن گفته میشود.
این پژوهشگر خاطرنشان كرد: در نظریه پردازی ها این كه یك فیلم چگونه میتواند مخاطب جهانی داشته باشد مهم است و نمونه بارز آن آثار كیارستمی است كه مولفههای ایرانی در آثار او به چشم میخورد و در كنار آن به جهانی شدن نیز توجه دارد.
حسینی یادآور شد: در حالی كه برخی منتقدان درباره سینمای كیارستمی معتقدند كه آثار او تكنیكهای پست مدرنیستی دارد یا سینمای او از توانایی تولید استاندارد برخوردار نیست، در رهیافت غیرغربی به سینما میتوان به این اندیشید كه تكنیكهای كیارستمی ریشه در فرهنگ و هنر ایرانی داشت و برای نمونه او از زیباییشناسی تعزیه در روایت و میزانسن خود بهره میگرفت و میتوان آن را از زاویه مطالعات سینمایی غیرغربی مورد بررسی و تحلیل قرار دارد. او نظریه غیرغربی سینما را پدیدهای جدید و نوپا میدانست كه میكوشد با گسترش پروژه خود مطالعات سینمای هنری را گسترش دهد.
دومین دوره جایزه پژوهش سینمایی سال به دبیری احمد ضابطی جهرمی در آذرماه همزمان با هفته پژوهش برگزار می شود.
فراهنگ**9246** 9053
تهران- ایرنا- عضوهیات علمی دانشگاه هنر تهران، گفت: اگر سینما را به دید هنر نگاه كنیم به شدت نیازمند نظریه خواهیم بود و باید توجه داشته باشیم كه بدون نظریه پردازی هنر معنایی ندارد.