پیشینه سفر با پای پیاده برای پابوسی حضرت امام رضا (ع) در سالروز شهادت آن حضرت به 20 سال قبل بازمی گردد و ضرورت خدمت رسانی به زائران پیاده در مشهد زمانی تبلور یافت كه تعداد آنها به بیش از 20 هزار نفر رسید، آن زمان بود كه عاشقان خدمتگزاری به امام هشتم (ع) در قالب تشكلهای مردمی سازماندهی و مهیای مهمان نوازی از زائران شدند.
هم اكنون جمعیت خدمتگزاران زائران پیاده حضرت امام رضا (ع) متشكل از خیل بسیاری از مشتاقان آن حضرت مسئولیت اصلی خدمت رسانی به زائران پیاده را برعهده دارد و خدمت به زائران توسط خود مردم انجام می شود و در عین حال دستگاه های اجرایی نیز موظف به در اختیار گذاشتن امكانات خود برای اسكان و پذیرایی از زائران هستند.
محوریت مردم در خدمت رسانی به زائران پیاده حضرت امام رضا (ع) با الگوگیری از راهپیمایی اربعین حسینی و خدمت رسانی به زائران مورد تاكید مسئولان است و در این راستا تلاش شده كه كار به خود مردم واگذار شود و فرهنگ خدمت شایسته از بین مردم تبلور و ترویج یابد.
مدیر عامل جمعیت خدمتگزاران زائران پیاده امام رضا (ع) كه مهمترین تشكل خدمت رسانی به زائران پیاده در مشهد مقدس به شمار می رود در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: این جمعیت در سال 1382 با هدف فرهنگ سازی خدمت به زائران پیاده حضرت امام رضا (ع) شكل گرفت زیرا تا آن زمان مشهدی ها در مهمان نوازی از زائران سنگ تمام می گذاشتند اما فرهنگ خدمت شایسته به زائر ضعیف بود.
محسن ازغدی با بیان اینكه این جمعیت خدمات خود به زائران را در چهار بخش رفاهی، درمانی، امنیتی و فرهنگی ارائه می دهد، افزود: در سال 1382 كه این جمعیت شكل گرفت، تعداد زائران پیاده 23 هزار و 137 نفر و تعداد ایستگاه های صلواتی برای پذیرایی از آنان 12 مورد بود و در آن سال هزار و 500 زائر پیاده توسط این جمعیت با استفاده از ظرفیت های مردمی اسكان داده شدند.
وی اظهار داشت: پس از سال 1382 هر سال به جمعیت زائران پیاده امام رضا (ع) و به فاصله ای كه آنان از شهر خود به مشهد حركت می كردند، افزوده شد، در همین راستا تعداد ایستگاه های صلواتی و خدمتگزاران این جمعیت نیز هر سال افزایش یافت و اهمیت این قضیه به آنجا رسید كه استانداری برای سازماندهی خدمات و كمك رسانی به جمعیت خدمتگزار نشستی تشكیل داد و به منظور رفاه حال زائران برای در اختیار گذاشتن امكانات برنامه ریزی گسترده انجام داد.
وی گفت: میانگین رشد تعداد زائران پیاده حضرت امام رضا (ع) در 15 سال گذشته 24 درصد بوده است به طوری كه تعداد زائران از 23 هزار و 137 نفر در سال 1382 به 401 هزار زائر در سال 1396 رسید و پیش بینی شده است كه امسال 500 هزار زائر پیاده وارد مشهد مقدس شوند.
مدیر عامل جمعیت خدمتگزاران زائران پیاده امام رضا (ع) افزود: هر سال این تشكل مردم نهاد 25 درصد از كل زائران را محور خدمت رسانی قرار می دهد بویژه آنان كه از راه های بسیار دور به مشهد می آیند و براین اساس با همكاری دستگاه های اجرایی خدمات فرهنگی، اسكان و رفاهی به آنان ارائه می دهد.
ازغدی اظهار داشت: امسال 12 تا 15 هزار خادم در جاده های منتهی به مشهد با جمعیت خدمتگزاران زائران پیاده امام رضا (ع) به صورت مستقیم و غیرمستقیم همكاری دارند، همچنین 270 ایستگاه برون شهری با مدیریت این جمعیت برای پذیرایی از زئران سازماندهی و فضای اسكان شامل سالن های ورزشی، مدارس، مساجد و حسینیه ها برای 110 هزار زائر پیاده در مشهد مهیا شده است.
وی گفت: با مدیریت استاندار خراسان رضوی، دستگاه های اجرایی مكلف به ارائه خدمات به زائران پیاده امام رضا (ع) شده اند، برخی دستگاه ها مانند آستان قدس رضوی در ارائه پذیرایی، دانشگاه علوم پزشكی در ارائه خدمات درمانی، آموزش و پرورش در سازماندهی مدارس برای اسكان، هلال احمر با ارائه خدمات امدادی و شركت آب منطقه ای با استقرار تانكرهای آب در مسیر تردد زائران پیاده، همكاری مطلوبی با جمعیت خدمتگزاران داشته اند.
وی افزود: فراخوان جذب خادم زائران پیاده از سوی برخی دستگاه های اجرایی نیز به نوعی موازی كاری به شمار می رود در صورتی كه اگر كار مردم به خود مردم واگذار شود، خدمت رسانی به زائران به نحو مطلوب انجام می گیرد.
مدیر عامل جمعیت خدمتگزاران زائران پیاده امام رضا (ع) اظهار داشت: تاكنون 51 هزار و 283 زائر پیاده وارد مشهد مقدس شده اند و هم اكنون 110 هزار زائر پیاده در جاده های منتهی به مشهد در حركت هستند، 300 ایستگاه صلواتی در جاده های خراسان رضوی استقرار یافته و بیش از 220 محل اسكان در این شهر برای زائران مهیا شده است كه پیش بینی می شود با همكاری مردم و ارائه منازل شخصی آنان به 400 محل افزایش یابد.
* پویش مردمی خادم الرضاییم
آستان قدس رضوی نیز برای گسترش خدمت رسانی به زائران پیاده حضرت امام رضا (ع) پویش مردمی با عنوان 'همه خادم الرضائیم' به راه انداخته است.
رئیس سازمان فرهنگی آستان قدس رضوی در این باره گفت: آستان قدس رضوی به منظور ساماندهی و بكارگیری خادمان افتخاری و استفاده از ظرفیت های مردمی برای خدمت به زائران پیاده، طرح مردمی 'همه خادم الرضائیم' را به اجرا درآورده است.
حجت الاسلام حجت گنابادی نژاد افزود: سامانه 1000888080 برای ثبت نام عموم افرادی كه تمایل دارند در عرصه های مختلف به زائران حضرت امام رضا (ع) خدمت كنند، فعال شده و شهروندان مشهد می توانند با ارسال عدد هشت به این سامانه، درخواست اولیه خود را برای خدمت رسانی ثبت كنند.
وی اظهار داشت: تا اول آبان ماه جاری 43 هزار نفر داوطلب از طریق این سامانه پیامكی درخواست خود را برای خدمت رسانی به زائران پیاده حضرت امام رضا (ع) ثبت كرده اند كه 50 اپراتور تلفنی مستقر در دبیرخانه كانون 'خادمیاری فرهنگ زائر و زیارت' روزانه با افراد متقاضی خدمت تماس می گیرند و نسبت به قطعی كردن ثبت نام آنان و ثبت نوع خدمت آنها در سیستم اقدامات لازم را انجام می دهند.
وی گفت: برای خدمت رسانی به زائران حضرت امام رضا (ع) در دهه پایانی صفر 160 هزار نفر ، ظرفیت خدمت شناسایی شده كه تاكنون برپایی 40 ایستگاه استقبال از زائر در مبادی ورودی و داخل شهر قطعی شده و پیش بینی می‌شود این تعداد در روزهای آینده افزایش یابد.
رئیس سازمان فرهنگی آستان قدس رضوی افزود: متقاضیان خدمت به زائران پیاده حضرت امام رضا (ع) می توانند با تامین و ارائه هر یك از اقلام و خدمات مورد نیاز زائران شامل كمك به برپایی ایستگاه های استقبال از زائران پیاده در مسیرهای منتهی به حرم مطهر رضوی، نذر اقلام مورد نیاز زائران، ارائه خدمات مشاوره مذهبی، فرهنگی و خانواده، مهد كودك و خدمات فرهنگی و آموزشی به كودكان زائر و خدمات رسانه ای نام خود را در زمره 'خادمیاران رضوی' ثبت كنند.
وی ارائه خدمات در ایستگاه ها و مسیرها مانند واكس و تعمیرات كفش، پذیرایی، خدمات پرستاری و پزشكی، خیاطی، خدمات ویلچر، آمارگیری و سرشماری، انتظامات مسیر، نظافت، نذر مالی برای كمك به ایجاد و تجهیز مراكز پذیرایی و تهیه اقلام مورد نیاز زائران، اسكان زائران در منازل، تامین خودرو برای انتقال زائران و خادمیاران را از دیگر عرصه های خدمت در این طرح برشمرد.
* مردم خدمت رسانی به زائران پیاده در مشهد را بر عهده دارند
سرپرست معاونت هماهنگی امور زائرین استانداری خراسان رضوی نیز گفت: امسال شاهد حضور پرشور مردم برای خدمت رسانی به زائران پیاده حضرت امام رضا (ع) هستیم و این مسئولیت را مردم بر عهده گرفته اند.
سید جواد حسینی افزود: تاكنون 10 هزار نفر در سامانه خدمت جهادی شهرداری برای خدمت رسانی به زائران پیاده حضرت امام رضا (ع) ثبت نام كرده اند، از سوی دیگر آستان قدس رضوی اقدام به راه اندازی كانون زائریاران نموده و 30 نوع خدمت در این كانون تعریف كرده و بیش از 40 هزار نفر را به كار گرفته است.
وی اظهار داشت: جمعیت خدمتگزاران زائران پیاده امام رضا (ع) نیز 15 هزار نفر را برای خدمت رسانی به زائران در ایستگاه های پذیرایی برون شهری ساماندهی كرده و هیات جوادالائمه (ع) مشهد هم زمینه اسكان 17 هزار نفر را در مكان های مختلف فراهم نموده است.
وی گفت: دهه پایانی صفر سال گذشته 48 هزار نفر در شهر مشهد منازل مسكونی خود را برای اسكان و استراحت در اختیار زائران قرار دادند و امسال نیز مشهدی ها از در اختیار گذاشتن منازل خود برای اسكان زائران استقبال شایانی خواهند داشت.
سرپرست معاونت هماهنگی امور زائران استانداری خراسان رضوی افزود: غذاهایی كه به عنوان نذر توسط هیات های مذهبی شهر مشهد با شعار 'مهمان داریم' بین زائران توزیع می شود یا به شكرانه مجاورت با امام مهربانی ها، داوطلبانه میزبانی شایسته از زائران آن حضرت انجام می شود، نمونه هایی از مردم محور بودن خدمت رسانی در مشهد طی دهه پایانی صفر است.
وی پیش بینی كرد، پنج میلیون زائر طی دهه پایانی صفر وارد مشهد شوند در حالی كه این تعداد در مدت مشابه پارسال چهار میلیون و 700 هزار نفر بود.
7489 / 6053
مشهد- ایرنا- عشق به حضرت امام رضا (ع) آنجا متجلی است كه مردم یك شهر خاك پای زائران پیاده را توتیای چشم می كنند و برای خدمت شایسته به مهمانان ولی نعمتشان بسیج می شوند، این روایت خدمتگزاران ثامن الائمه (ع) در مشهد مقدس است.
