در طول تاريخ سينما بازيگران و بالاخص كارگردانان مطرح بسياري بوده‌اند كه فرزندانشان توانسته‌اند به دنياي سينما وارد و اغلب مواقع هم در آن ماندگار شوند؛ حتي در بعضي از موارد فرزندان مطرح‌تر و مشهورتر از والدين شده‌اند. كارگردانان مطرح دنيا هم از اين قاعده مستثني نبوده‌اند، طوري كه پاتريشيا تنها فرزند آلفرد هيچكاك توانست با حمايت پدرش به بازيگري روي آورد و بعدها هم تهيه‌كننده سينما شود. سوفيا كوپولا هم از ديگر بازيگراني است كه هنگام دريافت جايزه‌اش از حمايت‌هاي پدرش يعني فرانسيس فوردكوپولا قدرداني كرد.
** خودنمايي حضور بازيگران در سينما به واسطه والدين كارگردان
در سينماي كشور هم بارها شاهد اين اتفاق بوده‌ايم و هستيم. در سال‌هاي اخير شايد بيشتر از هر زمان ديگري در تاريخ سينما اين اتفاق افتاده باشد و حضور بازيگران به واسطه پدر و مادران بازيگر و كارگردانشان بيشتر خودنمايي كرده است. بي‌شك اين بازيگران زحمات و سختي‌هايي كه هر بازيگر تازه‌كار و علاقه‌مندي كه مي‌خواهد به اين عرصه ورود كند و توانايي‌هاي خود را به منصه ظهور برساند را ندارند و تنها بر حسب علاقه مي‌توانند خود را به راحتي محك بزنند. البته اين‌ها هم دليل نمي‌شوند كه استعداد و توانايي برخي از اين بازيگران را ناديده گرفت و تنها با پدر و مادر هنرمند و بدون استعداد و تلاش نمي‌توان اين مسير را تا آخر پيمود. براي اينكه ارزيابي درستي از موقعيت يا استعداد بازيگراني كه به واسطه والدين هنري وارد سينما شده‌اند، داشته باشيم، به بررسي آغاز كار و تثبيت چند بازيگر مطرح سينماي ايران كه خانواده هنري سينمايي داشتند، مي‌پردازيم.
**ليلا حاتمي و كودكي كمال‌الملك
ليلا حاتمي بازيگري است كه نمي‌توان از تاثير پدرش علي حاتمي براي ورودش به عرصه بازيگري چشم‌پوشي كرد. اولين تجربه‌اش را در سينما با ايفاي نقش كودكي كمال‌الملك در فيلمي با همين عنوان و با كارگرداني علي حاتمي آغاز كرد. «دلشدگان» هم دومين اثري است كه در آن حضور پيدا كرد. فيلمي كه باز هم علي حاتمي كارگردانش بود. در سال 1375 براي بازي در فيلم «ليلا» انتخاب شد؛ سومين اثر سينمايي كه اين بار شخصي غير از پدرش كارگردان بود، البته وي توانست ديپلم افتخار بهترين بازيگر نقش اول زن را براي حضور در اين فيلم كسب كند.
**ردپايي از منيژه حكمت
پگاه آهنگراني در سن شش سالگي اولين حضورش در سينما را با بازي در فيلم «گربه آوازه‌خوان» كامبوزيا پرتوي آغاز كرد؛ اثري كه مادرش يعني منيژه حكمت منشي صحنه آن بود. وي در سال 1377 با بازي در فيلم «دختري با كفش‌هاي كتاني» به كارگرداني رسول صدرعاملي ديده شد و توانست چندين جايزه سينمايي هم از آن خود كند. البته دوباره ردپايي از منيژه حكمت در اين اثر به چشم مي‌خورد. حكمت، مدير توليد اين فيلم سينمايي بود.
**حمايت خالق قيصر از پسرش
شايد نقش و تلاش مسعود كيميايي براي بازيگر شدن پسرش پولاد، از هر سينماگري كه فرزندش وارد عرصه سينما شده است، پررنگ‌تر باشد. شش فيلم نخست پولاد كيميايي كه در كارنامه بازيگري‌اش در آن‌ها به ايفاي نقش پرداخته، همه به كارگرداني پدرش مسعود كيميايي اختصاص پيدا كرده است. پس از حمايت‌هاي خالق قيصر بود كه پولاد كيميايي با كارگردانان ديگري همكاري كرد، اما بيش از نيمي از آثار بازيگري‌اش به كارگرداني مسعود كيميايي بوده است.
**تثبيت باران كوثري
درست است كه باران كوثري اولين حضور سينمايي‌اش را با بازي در فيلمي با عنوان «بهترين باباي دنيا» به كارگرداني داريوش فرهنگ رقم زد، اما نمي‌توان حضورش در آثار مادرش رخشان بني‌اعتماد را در تثبيت و پيشرفت بازيگري‌اش ناديده گرفت. او با بازي در فيلم‌هاي «نرگس»، «روسري آبي»، «زير پوست شهر»، «بانوي ارديبهشت» و «داستان‌هاي جزيره» به كارگرداني بني‌اعتماد توانست نظر كارگرداناني غير از مادرش را هم جلب كند.
** ورود برادران سهيلي به سينما با فيلم پدرشان
ساعد سهيلي كه امروزه يكي از بازيگران پركار سينما محسوب مي‌شود، فرزند سعيد سهيلي كارگردان سينما است. اين بازيگر براي اولين بار مقابل دوربين پدرش در فيلم «شب برهنه» حاضر شد. دومين حضورش هم مقابل سعيد سهيلي بود. او توانست با بازي در فيلم «چند متر مكعب عشق» برنده تنديس زرين بهترين بازيگر نقش اول مرد از جشن خانه سينما شود. برادر او سينا كه خود را با نام هنري «سينا مهراد» مطرح كرده، با بازي در سريال «پدر» توانست به شهرت دست پيدا كند. او هم با ايفاي نقش در فيلم «شب برهنه» اولين تجربه سينماي‌اش را تجربه كرده است. جديدترين اثر مهراد كه اين روزها هم رسانه‌اي شد، بازي در فيلم جديد پدرش با عنوان «ژن خوك» است كه فيلمبرداري‌اش آغاز شده است.
**دختر سيروس الوند در «دختر» ميركريمي
تنها در طول سه سال توانست در پنج فيلم سينمايي و يك فيلم كوتاه حضور پيدا كند. بازي نخست ماهور الوند در فيلم «دختر» به كارگرداني رضا ميركريمي بسيار ديده شد. فرزند سيروس الوند بعد از آن توانست در آثاري چون «ملي و راه‌هاي نرفته‌اش»، «هت‌تريك»، «چهارراه استانبول»حضور پيدا كند، وي براي بازي در فيلم «غلامرضا تختي» هم انتخاب شده است. ماهور الوند برخلاف ديگر بازيگراني كه به واسطه والدينشان وارد سينما شده‌اند تا كنون در هيچ يك ازآثار پدرش به ايفاي نقش نپرداخته است.
**بازي در فيلم‌هاي دوستان والدين
نكته‌اي كه در اكثر كارنامه اين افراد مشترك بود، بازي در آثار كارگرداناني است كه اغلبشان از دوستان نزديك والدين سينمايي اين بازيگران هستند و به نوعي انتخاب آن بازيگران در فيلم‌هايشان را نوعي كمك و اداي دين به يكديگر مي‌دانند. اما اين واقعيت را نمي‌توان ناديده گرفت كه خيلي از جوانان با استعداد در شهرهاي دور و نزديك كشور كه از اين امكانات و اقبال داشتن والدين سينماگر و يا به اصطلاح «ژن خوب» برخوردار نيستند، به سختي مي‌توانند به اين عرصه ورود پيدا كنند و خود را تثبيت كنند. اميد است كه اين بازيگران تنها بر حسب استعداد ذاتيشان در دنياي سينما فعاليت كنند نه تنها صرف حضور والدينشان.
گزارش از هنگامه ملكي
تهران-ايرناپلاس- چند وقتي است كه حضور فرزندان سينماگران در آثار سينمايي بيشتر شده است، تا جايي كه خيلي از منتقدان اين مسأله، از آن با عناويني چون حضور آقازاده‌هاي سينمايي و يا ورود «ژن خوب» به اين عرصه ياد مي‌كنند.
