روايتي كامل از ابعاد سيل گلستان

حدود يك ماه پس از وقوع سيل گلستان و در اواخر فروردين 98 با ميرمحمد غراوي سرپرست استانداري گلستان گفت وگو كرديم؛ گفت وگويي كه غراوي تمايل داشت ايرنا به جاي طرح سوالات در حوزه هاي اجتماعي و زنان بر موضوعات فني و تخصصي سيل متمركز و آن را مورد توجه قرار دهد هرچند در اين رابطه هم مطالبي مطرح شد.
مشروح اين گفت وگو را كه بطور مفصل به ابعاد سيل اخير استان گلستان مي پردازد، با هم مي خوانيم.

* اكنون در چه مرحله اي از مقابله با سيل اخير استان قرار داريم؟

بعد از 26 روز از ورود سيل به شهرهاي استان گلستان وضعيت الان نرمال است و همه شهرها و روستاهاي ما كه تحت تاثير قرار گرفتند، وضعيت خوبي دارند.
اقدامات اوليه در مقابله با سيل كه اولين مرحله در زمان وقوع هر حادثه اي محسوب مي شود، به اتمام رسيده و الان در مرحله دوم اقدامات خود ارزيابي و برآورد خسارات در بخش هاي مختلف اعم از مسكوني، كشاورزي، صنعتي و زيربنايي قرار داريم.
وضعيت الان رضايت بخش و شرايط جوي هم مساعد است و نيروهاي كمك رساني و امداد رسان نيز كه در منطقه حضور دارند در حال انجام وظايف خود هستند تا شرايط را به حالت عادي برگردانند.
در حال حاضر در منازل و ساختمان هاي مسكوني، شبكه معابر و محيط هاي شهري آب گرفتگي نداريم اما آنچه از سيل باقي مانده، گل و لاي حاصل از آن است.
اين گل و لاي و لجن هاي بجامانده از سيل را در آق قلا از طريق شركت هاي خدماتي مرتبط با پسماند و جمع آوري زباله و بهبود محيط شهري كه هم از طريق شهرداري تهران و هم شهرداري هاي استان نيروهاي كمكي اعزام كردند، جمع آوري مي كنيم كه اجراي آن از يكي دو روز آينده در دستور كار قرار دارد.
كار پاكسازي شهر از هم اكنون شروع شده و تلاش مي كنيم منازل مردم را از گل و لاي و لجن به جا مانده از سيل پاكسازي كنيم.

*از كمك ها چه خبر؟ وضعيت چگونه است؟

كمك ها از همان بدو حادثه از اقصي نقاط كشور به منطقه سرازير شد و مردم عزيز و هموطنان خوب ما خيلي خوب كمك كردند.
هلال احمر نيز كمك هاي خود را از سراسر استان به منطقه سرازير كرد بخصوص در زمان وقوع حادثه كه خوشبختانه به موقع رسيد و توانستيم كمك ها را به سرعت با استفاده از قايق ها و بالگردها به آن دست از روستايياني برسانيم كه ارتباط شهرها و روستاهايشان با مراكز قطع شده بود.
غذا، پوشاك، دارو و چادر مهمترين اقلامي بود كه در روزهاي اول بايد به دست گرفتار شدگان در سيل مي رسيد.
هلال احمر نيز انبارهاي خود را بر روي نيازهاي مردم سيلزده گشود و هرآنچه نياز بود در اختيار مردم قرارداد. امكانات و اقلامي كه توسط هلال احمر از سراسر كشور مي رسيد، متناسب با نيازها زير نظرمعاون هماهنگي امور اقتصادي استانداري توزيع مي شد.

*كمك هاي بين المللي چطور بوده است؟

كمك هاي بين المللي چيز خاص و زيادي نبود، در حد يك محموله از يونيسف به استان رسيد و توزيع شد. اين كمك ها عمدتا شامل دارو، آذوقه و مواد بهداشتي بود و البته چندان قابل توجه نيست.
البته ارزياب هاي مرتبط با سازمان ملل مستقر در تهران آمدند استان و در منطقه حضور يافتند و چندين جلسه هم با آنها داشتيم. آنان قول كمك هايي از طريق سازمان هاي وابسته به سازمان ملل براي استان گلستان دادند اما هنوز چيزي از آن وعده ها محقق نشده است.

*آيا تحريم ها مي تواند عامل بي تحركي بين المللي در كمك رساني بوده باشد؟

نه ، ما نياز به اقلامي كه مشمول تحريم بوده نداشته ايم كه بخواهيم براي وارد كردن آن نياز داشته باشيم. ما همه نيازهاي آسيب ديدگان را از داخل تهيه و تامين كرديم.

*اما برخي گزارش ها هست مبني بر اينكه در جريان عمليات مقابله با سيل برخي دستگاه ها و ماشين آلات سنگين به دليل نبود قطعه متوقف شده اند؟

ماشين آلات هر جا باشد، بعضا نياز به تعمير يا تغيير قطعه پيدا مي كند و ما براساس اعتبارات و منابعي كه در اختيار نهادها قرار داده ايم، اين قطعات تامين مي شود و از اين نظر براي تعميرات تجهيزات و ماشين آلات مورد استفاده در بحران سيل هيچ نگراني نداشته ايم.

*آيا مي توان زماني براي پايان عمليات مقابله با خسارات سيل در گلستان پيش بيني كرد؟

خير، زمان پايان عمليات قابل پيش بيني نيست ؛ الان برگشته ايم به شرايط عادي ، الان كارهاي مرتبط با نظافت و رفت و روب شهري و منازل مردم و ساكنان در دست اقدام است و شما در آق قلا و گميشان مي بينيد كه مردم خودشان دارند نسبت به نظافت و پاكسازي منازل خود با كمك شهرداري ها و نيروهاي محلي اقدام مي كنند.
البته اين هم اتفاق افتاده كه در اين سيل بيش از 30-40 سانت گل و لاي وارد خانه ها شده و هرچه داشته اند از بين رفته است. مثلا فرش ، لحاف تشك و لوازم خانگي داخل لجن است و قابل استفاده نيست و ديگر با پمپ هم نمي شود لجن را تخليه كرد و نياز به نيروهاي كارگري دارد تا آن را تخليه كنند.
تدابيري اتخاذ شده از جمله اينكه نيروهاي خدماتي شهرداري بيايند مستقر شوند و كمك كنند و هم از طريق نيروي انساني مجرب تا هر چه سريعتر مناطق مسكوني به وضعيت اوليه برگردد و پاكسازي ها صورت بگيرد و همچنين اقلامي را كه از بين رفته و دپو شده ، به عنوان پسماند به محل هاي دفن زباله انتقال دهيم.

*آيا نياز به فراخوان نيروهاي متخصص و فني تحت عنوان داوطلبان وجود ندارد؟

به نظر من ضرورت ندارد به دليل اينكه هنگام مقابله با سيل نيروهاي متخصص و فني از همه نهادها در استان آمدند؛ يك اكيپ از سازمان جغرافيايي نيروهاي مسلح و وزارت دفاع در منطقه مستقر شد و از توانمندي هاي وزارت ارتباطات در پوشش عكس هاي هوايي منطقه در زمان سيلاب و تحليل سيلاب پخش شده در سطح دشت و مزارع استفاده كرديم تا بتوانيم تصميم درست براي هدايت و خروج سيلاب از طريق مجاري مختلف به سمت دريا اتخاذ كنيم. بنابراين بهره گيري از توان تخصصي دستگاه هاي ملي در حين مقابل با سيل وجود داشته و براساس آن تصميمات لازم اتخاذ شده است.

*منظور فراخوان داخلي بود و براي محلات و ساختمان هاي مسكوني؟

در مورد منازل و ساختمان هاي مردم نيازي به نيروهاي متخصص نه از داخل و نه از خارج نداريم و ضرورتي هم ندارد. به دليل اينكه مكانيزم ايمن بودن ساختمان براي سكونت آتي از طريق كميته هايي تعيين مي شود كه براي ارزيابي به آن محلات مراجعه مي كنند.
يك كميته تخصصي مركب از سازمان نظام مهندسي، شهرداري، بنياد مسكن، دفتر فني استانداري، نوسازي مدارس و راه و شهرسازي تشكيل شده كه تيم هايي از اين كميته قبل از ورود مردم به ساختمان هايشان آن را مورد ارزيابي قرار مي دهند كه اگر از نظر ايمني و استحكام مورد تاييد اين تيم ها قرار گرفت، اجازه اسكان داده مي شود و اگر تشخيص دهند خطرناك است، آن را در فهرست بناهاي تخريبي قرار مي دهند كه بايد آن را بسازيم و تحويل مالكان آن دهيم.
از اين پس تشخيص سكونت با همين كميته است اما امور مربوط به تخصص هاي جزئي تر مانند آب ،برق ، گاز ، تلفن و ... عمدتا از طريق شركت هاي خدماتي محلي و مستقر در سطح شهر انجام خواهد شد و بابت اين مسائل جاي نگراني نداريم.

* يك نگراني اينكه مبادا اين شور و جديت دستگاه ها و نهادهاي امدادي تحت الشعاع سيل در ساير استان ها قرار گيرد؟

وقتي يك نقطه كشور دچار سيل يا بلاياي ديگري شد همگي بايد به كمك آن منطقه بشتابيم چنانچه زماني كه مازندران و گلستان به عنوان اولين استان ها درگير سيل شدند از سراسر كشور كمك ها به اين سمت سرازير شد و الان هم كه استان هاي ديگر درگير سيل هستند مردم عزيز گلستان بايد به ياري ديگر هموطنان خود بشتابند ، اينكه گفته شود چون آنجاها اتفاق افتاده پس نگاه از اين منطقه كاسته شده و يا به نوعي توجهات از اين منطقه كمتر مي شود را قبول ندارم. به دليل اينكه همچنان روزانه كمك ها دريافت مي شود. توجه دولت به استان نيز كاهش نيافته و در حد نيازهايي كه داشته ايم تا همين حالا تامين شده است.

*آيا براي شناسايي و احصاء نقاط ضعف و علل و ريشه هاي بروز خسارات سنگين در اين سيل ، اقدامي براي تشكيل كميته حقيقت ياب داشته ايد؟

اينكه الان يك هياتي شكل بگيرد و استان برود دنبال اين كار 'خير'، به دليل اين كه ما هنوز در مرحله مقابله با سيلاب هستيم و تازه وارد مرحله ارزيابي خسارات شده ايم و 'هيچ عقل سليمي هم نمي گويد كه در زمان بحران برو بررسي كن كه چه كسي تخلف كرده و با او برخورد كن'. اينها مراجع و دستگاه نظارتي خودش را دارد.
البته حتما بايد آسيب شناسي شود و در هر حادثه يا واقعه اي كه رخ مي دهد اگر قصوري بوده در هر مقامي بايد پاسخگو باشد ولي در شرايط بحران چنين كاري را نمي كنند. حتما در شرايطي كه اوضاع آرام شد ، دستگاه هاي متولي اين كار را خواهند كرد.

*بحث ريشه يابي است نه مچ گيري و اينكه نقاط ضعف شناسايي شود...

قطعا بررسي مي شود اما متاسفانه بعضي دوستان احساس مي كنند كه قصور زيادي در اين سيل متوجه مسوولان و مديران هست كه باعث اتفاق شد ولي اين را در نظر نمي گيرند كه بالاخره بلاي طبيعي است و اين طور نيست كه جلوي آن را بتوان گرفت و يا كاري كرد كه پديد نيايد.
كسي باورش نمي شد كه در طي 3 روز در استان روان آب در رودخانه هاي استان ، مسيل ها و كانال ها جاري شود و حجم آب به 2 ميليارد و 150 ميليون متر مكعب برسد و اين به هيچ عنوان قابل پيش بيني نبود بنابراين متناسب با شرايطي كه هست تصميم گيري مي شود، البته اقدامات اساسي براي جلوگيري از كاهش خسارات بخصوص جاني به مردم قبل از وقوع سيل اتخاذ شده بود.
بر اساس هشدارهاي هواشناسي و بر همان اساس هم مديران اقدام كردند كه جا دارد از همه اين عزيزان تشكر كنم. همه آن اقدامات مهندسي در حين مقابله با سيل باعث شد كه ما تلفات جاني نداشته باشيم. ممكن است شما چنين تصوري داشته باشيد، اما دستگاه هاي نظارتي كه وظيفه خودشان را دارند اين كار را نمي كنند، آنها گزارش هايي را تهيه و به مراجع مسئول ارائه مي دهند.

*اين كميته هاي حقيقت ياب فقط براي يافتن مقصر نيست، بيشتر بررسي ها حول شناسايي نقاط كور يا نقاط ضعف است كه براي جلوگيري از تكرار فاجعه ضرورت دارد...؟

عرض كردم، سيلاب و اين حجم بارندگي بيسابقه بوده، برخي تصورشان اين است كه ما فقط يك بارندگي در 3 روز داشتيم و اين 3 روز باعث شد اين حجم روان آب جاري و سيلاب راه بيفتد ولي در حين سيل هم باز سيل مجدد داشتيم كه از ذوب برف در ارتفاعات استان براه افتاد و بار سنگين ديگري را به ما تحميل كرد.
اين شرايط را با شرايط خود بسنجيم ، اينگونه نيست كه خداي ناخواسته مديران مقصر بوده اند ، بنده تا زماني كه اينجا بودم وظيفه داشتم و هيچ كوتاهي از سوي مديران نديدم كه نشان دهد آنان مقصر بوده اند. بالاخره بايد بپذيريم كه يك حادثه طبيعي و يك بلاي طبيعي به عنوان سيل در استان رخ داد و همه مسئولان دنبال آن بودند كه اين سيلاب را بدون خسارات جاني به سمت دريا هدايت كنند.
من از همه دستگاه ها رضايت دارم و معتقدم سرعت كار هم خيلي خوب بوده است.

*بپردازيم به پيامدهاي اجتماعي سيل؟

شك نكنيد در هر حادثه يا بلاي طبيعي يكسري خسارات مادي و معنوي به همه مردمي كه از آن متاثر مي شوند وارد مي شود. بسياري از ساكنان آق قلا و گميشان و روستاهاي اطراف بضاعت مالي خوبي نداشته اند و حداقل سرمايه آنان همين اقلام و لوازم منزلي بوده كه تهيه كرده بودند و اين هم در سيل اخير از بين رفت.
طبيعي است كه كسي كه اين حداقل ها در زندگي اش را از دست مي دهد، از لحاظ روحي تحت تاثير قرار مي گيرد و قطع به يقين تحمل اين شرايط برايشان سخت است و بالطبع نارضايتي هايي نيز ايجاد مي شود.

*برنامه شما براي حل اين مشكلات چيست؟

يكي از سياست هايي كه در دستور كار قرار داده ايم اين است كه خدمات را در همان محل ارائه كنيم و مشكلات را همانجا برطرف كنيم به اين ترتيب كه اگر واحدي بايد تخريب شود در همان محل برايش بسازيم و با كمك هاي مردمي و كمك هاي دولت به تامين كالاهاي اساسي آنان كه در سيل از بين رفته ، اقدام كنيم تا شرايط به حالت عادي برگردد.
بايد تلاش كنيم نگراني هاي مردم را كم كنيم اما اگر اين اتفاق نيفتد قطعا از نظر اجتماعي با پديده هاي ديگري روبه رو مي شويم از جمله مهاجرت از منطقه و حاشيه نشيني در كنار شهرهاي بزرگ. بنابراين تمام هم و غم ما بهبود شرايط ، ايجاد روح اميد و انگيزه براي ماندن است كه براي فائق آمدن به مشكلات ، هم دولت كمك مي كند و هم خود ساكنان مناطق سيلزده همت مي كنند.

*اما نگراني هايي درباره نرسيدن كمك هاي دولتي و نهادها در بخش لوازم منزل و خانه وجود دارد...

برنامه دولت هم جبران خسارات واحدهاي مسكوني و هم كمك بلاعوض براي تامين معيشت سيل زدگان است كه بر اساس ارزيابي هاي صورت گرفته انجام مي شود. يك بخش هم كمك هاي نهادهاي عمومي و غير دولتي مانند بنياد مستضعفان ، ستاد اجرايي فرمان امام، بنياد بركت ، كميته امداد و بانك ها و ساير نهادهايي است كه هر كدام داوطلبانه آمدند و تامين بخشي از اين خسارات به اموال مردم را تقبل كردند.
ما نيز براساس بانك اطلاعاتي كه از سيل و خسارت ديدگان داريم ، آن را در اختيار اين نهادها قرار مي دهيم . در همين راستا اولين محموله كمك ها شامل 4 قلم كالاي اساسي (يخچال، تلويزيون، فرش و اجاق گاز) براي هزار نفر روز دوشنبه از سوي ستاد اجرايي فرمان امام دريافت شده است و قرار است كمك ها براي 3 هزار نفر ديگر نيز به مرور انجام شود.
علاوه براين دولت هم در مصوبات خود كمك هاي بلاعوض و نيز تسهيلات خوبي را براي سيلزدگان پيش بيني كرده است.

*در خصوص آسيب هايي كه معمولا به زنان و كودكان در جريان بلاياي طبيعي وارد مي شود، چه برنامه اي داريد؟

متوجه نمي شوم، مثلا ميان زنان و كودكان با پسرها و مردان چه تفاوتي هست؟ كه اينها بيشتر آسيب ديده اند و آنها كمتر؟

*طبيعي است كه زنان و كودكان در چنين شرايطي آسيب پذيرترند و عوارض مانند افسردگي در آنان بيشتر است؟

من تفاوتي بين اين افراد قائل نيستم. شايد شما نگاهتان اين باشد كه دختر خانم ها و مادران بيشتر تحت تاثير سيل قرار داشتند و به حالت افسردگي بيشتر دچار شده اند اما من به اين قائل نيستم چون همه خانواده زيرفشار حاصل از سيل بوده اند و همه به يك اندازه متاثر شده اند. ما توجه مان به اين است كه هرچه سريعتر به اين خانواده ها امداد رساني كنيم. اين تلاش و همت در همه مسئولان دولتي و اجرايي كشور هم هست و حتي كمك هايي هم كه نهادهاي زير مجموعه مقام معظم رهبري مي كنند، با اين هدف انجام مي شود كه آلام مردم كاهش يابد. يقين دارم مردم خوب و عزيز گلستان آنقدر باور دارند كه همه كمك هاي دولت و مسئولان در حاكميت از مقام معظم رهبري تا نهادهاي زير مجموعه و خود مردم عزيز كشورمان با هدف به حداقل رساندن آسيب ها صورت مي گيرد.

صحبت هاي سرپرست استانداري گلستان در پايان گفت وگو
سرپرست استانداري گلستان و رئيس روابط عمومي استانداري در طول مصاحبه بارها به تنگي وقت اشاره كردند و به همين دليل خبرنگار ايرنا از توقف بر روي برخي سوالات گذر كرد اما غراوي در پايان گفت، ما فكر مي كرديم ايرنا بيشتر مي آيد جزييات را از ما مي پرسد ولي شما رفتيد سراغ مسائل اجتماعي و نپرسيديد كه دلايل اصلي وقوع سيل چه بود و چرا حجم آب ماند و تخليه نشد. به هرحال رويكرد شما به سمت مسائل اجتماعي و نگراني هاي مردم بود.
سپس توضيح داد، الان شرايط نگران كننده نيست ، بيشتر آسيب هاي مالي به خانه ها رسيده و شرايط روبه بهبودي است. مدارس باز شده و هر روز شرايط بهتر مي شود و كمك ها و ياري مسئولان و ارگان ها نيز دارد شتاب بيشتري مي گيرد.
در جريان سيل اخير؛ استان خراسان رضوي معين استان ما تعيين شد اما الان خودش درگير سيل است. امكانات و تجهيزات آنان خيلي موثر بود و كمك كرد بتوانيم شرايط را سريعتر نرمال كنيم و به مرحله ارزيابي خسارات برسيم.
از افتخارات ما اين است كه بعد از يك هفته تمام راه ها در محورهاي كوهستاني ، بويژه آزادشهر و مينودشت باز شد ، محورهايي كه يا دچار ريزش كوه رانش زمين شده بودند، راه هاي ارتباطي آنان با روستاها قطع شده بود، برق و آب قطع هم بود و ترميم آن در زماني كمتر از 5-6 روز بيشتر طول نكشيد.
الان مردم زندگي خود را ادامه مي دهند و كمك ها هم جاري است، منتهي برآورد خسارات بايد دقيق باشد تا منابع آن را تامين كنيم ، همين كه در كمترين زمان مشكلات در زير ساخت هاي شهري و روستايي را مرتفع كرديم ، افتخاري براي مسئولان استان است كه تلاش كردند و 24 ساعته در 26 روز گذشته زحمت كشيدند و در ايام عيد در كنار خانواده هايشان نبودند.
اكنون ارزيابي ها دقيق تر شده و به دولت ارسال شده است و قطعا منابع آن هم تامين مي شود ، چنانچه رهبر معظم انقلاب هم موافقت كردند كه از صندوق ذخيره ارزي 2 ميليارد يورو براي جبران خسارات سيل برداشت شود.
حتما سهم استان ما هم در منابع حاصل از صندوق ذخيره ارزي ديده مي شود تا براي بازسازي تاسيسات زيربنايي، آب، برق، گاز، جاده ها، ابنيه و نيز زيرساخت هاي مرتبط با صنعت، كشاورزي، و ايستگاه هاي پمپاژ شبكه هاي آبياري، جاده هاي بين مزارع تامين منابع شود و بخشي هم مربوط به خسارات مردم است اعم از اراضي كشاورزي است ازجمله 317 هزار هكتار تحت تاثير سيل قرار داشت كه از اين ميزان 100 هزار هكتار آن از بين رفته است.
دولت هم مصوبه اي دارد كه براساس شيوه نامه تنظيم شده از سوي وزارت جهاد كشاورزي كمك بلاعوض به كشاورزان بصورت نقدي صورت مي گيرد و اين كمك ها حتي در زير بخش هاي كشاورزي هم خواهد بود.
به صنعت و توليد و اشتغال استان هم خسارات زيادي وارد شده و دولت تمهيدات مختلفي اتخاذ كرده است. علاوه بر اين خيلي از صنوف و مغازه ها خسارت ديده اند و دولت راهكارهايي پيش بيني و ابلاغ كرده كه در دستور كار ما قرار گرفته است تا بتوانيم تصميمات مهم دولت را در اين زمينه تسهيل كنيم.
غراوي در ادامه به دلايل و ريشه هاي تخليه كند آب از مناطق سيلزده گلستان اشاره كرد و گفت: شرايط وقوع سيل براساس توپوگرافي هر منطقه متفاوت است، يك موقع سيلابي در يك استان مي آيد و شيب طبيعي بگونه اي است كه از يك طرف وارد مي شود و ظرف 2-3 ساعت خساراتي اعم از جاني و مالي وارد مي كند ولي از دشت خارج مي شود. اما استان ما متاسفانه اينگونه نيست بطوري كه شيب كم زمين باعث شد اين سيلاب دشت ها و رودخانه هايي كه به سمت دريا منتهي مي شود، قدرت تخليه سيلاب به سمت دريا را نداشته باشد.
بزرگترين رودخانه ما گرگانرود كه از طريق خواجه نفس و روستاي چاپاقلي به دريا منتهي مي شود و يك رودخانه ديگر قره سو كه از طريق روستاي قره سو وارد خليج گرگان مي شود، دو رودخانه اصلي هستند كه يكي آوردش به دريا و ديگري به خليج مي ريزد.
خب از گذشته استان خيلي پيگيري كرد كه لايروبي رودخانه ها و كانال زه كشي انجام شود يا حتي براي كنترل سيلاب سدهايي را در دست اقدام داريم مانند نرماب، چايلي و آق دكش كه خيلي مي توانستند در كنترل سيلاب موثر باشند.
اما بخاطر محدوديت هاي مالي كه دولت داشت و منابع محدودي كه در اين چند سال در واقع به استان ها دادند، متناسب با ساير كشور، نياز كامل ما برطرف نشد و شرايط كشور هم اينطور نبود كه بتواند تامين كند.
درخواست ما اين بود كه اگر دولت بپذيرد اين 2-3 پروژه اصلي را - كه سرشاخه هاي حوزه هاي آبريز ما هستند و مي توانند در كنترل سيلاب خيلي موثر باشند، بويژه سد نرماب كه 129 ميليون متر مكعب ظرفيت مخزن آن است و تا 149 ميليون متر مكعب هم قدرت تنظيم آب را دارد- تكميل كنيم اين سد حوزه بالادست رودخانه چل چاي را مي توانست بطور كامل كنترل كند و از روان آب شدن آن و افزوده شدن به گرگانرود جلوگيري مي كرد.
همچنين سد آق دكش كه حتما مي تواند در كنترل سيلاب كمك كند و در واقع از بار و انرژي تخريبي سيلاب جلوگيري كند. اين دو پروژه اصلي ما در استان بود كه متاسفانه تامين منابع آن خيلي به كندي پيش گرفته شد و اگر به بهره برداري مي رسيد شايد مي توانست خيلي كمك كند.
به علاوه يكي از نگراني هاي ما اين است كه عمدتا در طول نوار 94 كيلومتري ساحل (خزر) كه تمامي كانال هاي زه كشي و رودخانه ها از اين نوار به دريا متصل مي شوند ، امكان لايروبي رودخانه ها و كانال هاي زه كشي فقط تا جايي كه در خشكي هستند، وجود دارد و آنجا كه رودخانه به دريا متصل مي شود، در واقع مصب رودخانه ها امكان هيچگونه لايروبي وجود ندارد ، چون بيش از 40 سال از رسوب گذاري شرق خزر گذشته و در واقع آنقدر رسوب كرده كه مصب رودخانه را پر كرده است، بطوري كه شيب موجود براي ورود سيلاب به دريا يا خليج بسيار كم است و آب امكان تخليه از آن نقطه را ندارد.
معضل بزرگتر ديگر را در تالاب گميشان داريم؛ آنجا كه كانال هاي زهكشي ما به اين تالاب وارد مي شود و تنها تالاب را پر مي كنند ، اما امكان اينكه وارد دريا شود، نيست ، چون بعد از تالاب دوباره به خشكي مي رسيم و بعد به دريا!
در سيل اخير متوجه شديم كه همه اين كانال هاي زهكشي ما امكان تخليه به دريا را ندارند پس مجبور شديم از طريق توان نيروهاي مسلح كه به منطقه آمده بودند ، استفاده كنيم و تمامي مسيل ها و كانال هايي را كه منتهي به دريا يا تالاب مي شود را لايروبي كنيم و عرض مقطع آنها را افزايش دهيم. اين عمليات هم تا جايي صورت گرفت كه با امكانات در اختيار در خشكي انجام شد، اما آن بخشي كه داخل دريا مي شد ، هيچ امكاناتي نداشتيم.
1770//2729