به گزارش ایرنا، دشت لاله های واژگون كوهرنگ رویشگاه اصلی گونه های گیاهی لاله واژگون و یكی از جاذبه های دیدنی و گردشگری ایران در اردیبهشت ماه است.
لاله های واژگون از خانواده سوسنیان با اسم علمی 'Fritillaria imperialis' است و نوع 'ایمپسریال فرتیال' آن در برخی مناطق جهان وجود دارد، اما گونه 'پرسیكال ' آن مختص ایران بویژه منطقه چهارمحال و بختیاری است.
لاله واژگون كه در زبان محلی گل بگریو (گل گریان)، اشك مریم و گل افسانه ای شهرت دارد، در اواخر فروردین ماه به گل می نشیند و معمولا تا اواخر اردیبهشت گل های خود را حفظ می كند.
محدوده ای از دشت لاله شهرستان كوهرنگ در منطقه دوآب صمصامی این شهرستان قرار گرفته و طی مصوبه شماره 150 شورای عالی محیط زیست در تاریخ 27 بهمن 1375 با هدف حفاظت از این گونه گیاهی ارزشمند بعنوان یك اثر طبیعی ملی به مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست پیوسته است.
همچنین برای جلوگیری از تخریب لاله های واژگون و حراست از این گونه گیاهی نادر، در سال 94 در اقدامی از سوی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان، پرونده ثبت جهانی لاله های واژگون تدوین شد و این اثر طبیعی در فهرست موقت یونسكو به ثبت رسیده است و در لیست انتظار برای ثبت نهایی قرار دارد.
اما با وجود اهمیت بالای این گونه گیاهی از جهات مختلف علمی، محیط زیست و گردشگری، در سالهای اخیر بخش وسیعی از دشت لاله های واژگون شهرستان كوهرنگ تخریب و زنگ خطر انقراض این گونه گیاهی ارزشمند به صدا درآمده است.
رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان كوهرنگ در همین خصوص می گوید: درحالی كه مساحت لاله های واژگون كوهرنگ در گذشته به 3 هزار و 600 هكتار می رسید، اما هرساله با تخریب بخشی از این اراضی، مساحت این دشت هم اكنون به یك هزار هكتار كاهش یافته است.
لطفعلی چراغپور، عامل انسانی را مهمترین علت تخریب دشت لاله های واژگون می داند و اضافه می كند: هر ساله مشتاقان زیادی برای مشاهده این گل ها به شهرستان كوهرنگ سفر می كنند، اما بی احتیاطی و از ریشه كندن این گیاهان از سوی گردشگران سبب شده تا این سرمایه ملی رو به نابودی برود.
وی با بیان اینكه سالانه جمعیتی بالغ بر 50 تا 100 هزار نفر از لاله های واژگون كوهرنگ دیدن می كنند، تصریح می كند: درحالی كه می توان از این ظرفیت در راستای رونق گردشگری شهرستان بهره گرفت، اما نه تنها در این حوزه اقدامی صورت نگرفته بلكه حضور گسترده گردشگران، حفاظت از گل ها را سخت كرده و سبب شده تا بخش زیادی از این دشت تخریب شود.
وی، فرهنگسازی را از مهمترین راهكارهای مقابله با تخریب منابع طبیعی عنوان می كند و می گوید: برخی گردشگران تعدادی از گل ها را از ریشه قطع كرده و اقدام به كاشت آنها در باغچه منازل خود می كنند، درحالی كه با این اقدام لاله ها را نابود می كنند.
بحرانی شدن این وضعیت سبب شد تا به تازگی مسئولان مربوطه قرق كامل دشت لاله ها از سال آینده را مطرح كنند تا بتوان به دور از هیاهوی گردشگرانی كه در مواجه با محیط زیست و این گونه های گیاهی ارزشمند با نامهربانی رفتار می كنند، بتوان در گام نخست از انقراض این گلهای واژگون جلوگیری و در گام بعدی در احیای آن گام های موثری برداشته شود.
فرماندار شهرستان كوهرنگ در همین خصوص به خبرنگار ایرنا می گوید: تصمیم بر این گرفته شده است تا از سال آینده دشت لاله در قرق كامل قرار گیرد.
مرتضی زمانپور اضافه می كند: در حالی كه می شد با ایجاد زیرساخت های مناسب گردشگری در این منطقه بهترین بهره برداری را از شكوفایی دشت لاله داشته باشیم اما غفلت در این حوزه نه تنها به درآمدزایی در حوزه گردشگری منجرنشده بلكه این گونه های گیاهی نادر را نیز قربانی كرده است.
رئیس اداره مرتع اداره كل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری نیز در همین خصوص می گوید: تصمیم بر این گرفته شده است كه به منظور احیا و توسعه دشت لاله های واژگون شهرستان كوهرنگ، این دشت به مدت چهار سال در قرق كامل قرار گیرد.
فرامرز مردانی اضافه می كند: این تصمیم بزودی در كارگروهی در استانداری مطرح و چنانچه به تصویب برسد به مرحله اجرا می رسد.
از سوی دیگر اهمیت دشت لاله های واژگون سبب شده تا بخشی از این دشت كه در منطقه سخت گذر و كوهستانی صمصامی قرار دارد به عنوان منطقه حفاظت شده برعهده سازمان محیط زیست گذاشته شود.
شهرام احمدی، مدیركل محیط زیست چهارمحال و بختیاری در این باره می گوید: منطقه حفاظت شده دشت لاله در مساحت 380 هكتار به سبب سخت گذر بودن براحتی در دسترس عموم نیست از همین رو خطر تخریب از ناحیه عوامل انسانی آن را تهدید نمی كند.
وی خاطرنشان می كند: حفاظت از لاله های واژگون با هدف جلوگیری از انقراض و حفظ آن به عنوان یك منبع ژنتیكی برای نسل های آینده انجام می گیرد.
با این وجود درحالی كه دشت لاله های واژگون یكی از جاذبه های طبیعی و گردشگری چهارمحال و بختیاری می رود به سبب سوء مدیریت در حوزه گردشگری نه تنها دیگر از آن بعنوان یك جاذبه های گردشگری نمی توان یاد كرد بلكه با قرار گرفتن در سیر انقراضی، خطر محرومیت از برخورداری از این گونه گیاهی نادر و ارزشمند را متوجه استان و كشور كرده است.
امید می رود با حراست بیش از پیش از این گونه های گیاهی و تلاش برای احیای این دشت، از پیوستن این گل افسانه ای به افسانه ها جلوگیری شود.
7363/6021
شهركرد- ایرنا- نامهربانی و بی احتیاطی گردشگران در سالهای اخیر كه به تخریب بخش وسیعی از دشت لاله های واژگون شهرستان كوهرنگ منجر شده است، لذت تماشای این گونه گیاهی نادر را با محدودیت های جدی مواجه كرده است.
