سفره سبز خداوندی و فصل جدید رونق اقتصادی

به گزارش ایرنا، استان مركزی با شرایط آب و هوایی متنوع ظرفیت خاص برای پرورش انواع گل و گیاه به ویژه گیاهان دارویی را دارد و كشت هدفمند و برنامه محور انواع گیاهان دارویی در این خطه می تواند به عنوان شاخه ای مهم در رونق اقتصادی و اشتغالزایی این استان مطرح باشد.
بارش های اسفند پارسال و فروردین ماه امسال گستره سبز طبیعت استان مركزی را به پهنه ای از ثروت های ارزشمند خدادادی تبدیل كرده كه بهره گیری از این ظرفیت، فصل جدیدی در رویش رونق تولید و اقتصاد به شمار می رود.
تاكنون بیش از یك هزار و 200 گونه گیاهی در استان مركزی شناسایی و به ثبت رسیده كه حاصل این جمع آوری و تطبیق آن ها با منابع مكتوب و اطلاعات دارویی وجود بیش از 227 گونه گیاه دارویی در این خطه است و توجه به كشت و پرورش انواع این گونه ها علاوه بر نقش خاص در اقتصاد داخلی می‌تواند در حوزه صادرات نیز نقش آفرین باشد.
به گفته برخی كارشناسان بخش كشاورزی كشت گیاهان دارویی در اراضی كشاورزی استان علاوه بر كاهش سه برابری مصرف آب، درآمدزایی خوبی را رقم می زند چرا كه گیاهان به طور متوسط حدود 400 میلیون ریال درآمد در واحد هكتار برای استان و كشور خواهد داشت و این مهم می تواند مناسبات حوزه كشاورزی و بهره برداران را بهبود بخشد و جایگزین مناسبی نیز برای صادرات نفتی ایجاد كند.
مدیر باغبانی سازمان جهاد كشاورزی استان مركزی گفت: تولید چهار هزار تن انواع گیاهان دارویی امسال در اراضی كشاورزی این استان هدفگذاری شده است.
«علی‌ اصغر زارعی» افزود: 950 هكتار از اراضی كشاورزی استان مركزی زیر كشت گل محمدی، 280 هكتار زعفران و 253 هكتار زیر كشت سایر گیاهان دارویی قرار دارد.
وی اظهار داشت: پیش بینی شده كه 2 هزار تن گل محمدی، 2 هزار تن سایر گیاهان دارویی و یك تن زعفران از سطح زیر كشت این محصول ها در سال جاری برداشت شود.
مدیر باغبانی سازمان جهاد كشاورزی استان مركزی یادآور شد: در سال زراعی قبل افزایش پنج هكتاری سطح زیر كشت گیاه زعفران، 30 هكتاری گل محمدی 14 و هكتاری سایر گیاهان دارویی برای این استان تعهد شده بود كه 85 هكتار زعفرانكاری، 253 هكتار انواع گیاهان دارویی و 220 هكتار گل محمدی به مجموع اراضی زیر كشت افزوده شد.
زارعی افزود: 190 كیلوگرم زعفران، یكهزار و 600 تن گل محمدی و یكهزار و 500 تن سایر گیاهان دارویی پارسال از اراضی زیر كشت این محصولات در استان مركزی برداشت شد كه با توجه به افزایش بارش ها و شرایط جوی پیش بینی می شود برداشت این محصولات در سال جاری افزایش داشته باشد.
وی ادامه داد: كشت گیاهان دارویی نظیربابونه، زیره سبز و قدومه كه سال ها در استان مورد غفلت قرار گرفته بود در سال زراعی جاری در زمره برنامه های مدیریت باغبانی سازمان جهاد كشاورزی استان مركزی قرار گرفته است.
مدیر باغبانی سازمان جهاد كشاورزی استان مركزی خاطرنشان كرد: با توجه به بارندگی مناسب بهاره استان كشت 200 هكتار از گیاهان دارویی از جمله گل محمدی، بابونه و قدومه به صورت دیم از دیگر برنامه ها و اقدام های این مدیریت در سال جاری است.
زارعی گفت: كشت گیاهان دارویی به طور متوسط حدود 400 میلیون ریال درآمد در واحد هكتار همراه دارد كه توجه و حمایت از كشت و زمینه سازی صادرات این محصولات می تواند به جایگزین مناسبی برای صادرات و اقتصاد نفتی در كشور تبدیل شود.
وی، پایین بودن ضریب مكانیزاسیون و ماشین آلات كاشت و برداشت گیاهان دارویی را از جمله مشكلات این حوزه عنوان كرد و افزود: مرحله كاشت و برداشت گیاهان دارویی در اراضی كشاورزی استان اكنون به صورت دستی انجام می شود كه افزایش ضریب مكانیزاسیون در این حوزه نقش مهمی در افزایش تولید و جلوگیری از هدر رفت محصولات به همراه دارد.
مدیركل مناطع طبیعی و آبخیزداری استان مركزی گفت: این استان به دلیل قرار گرفتن در زاویه برخورد 2 رشته كوه البرز و زاگرس دارای شرایط آب و هوایی متنوعی است و این مهم تنوع گیاهی بالایی را برای نقاط مختلف آن رقم زده است كه نباید از آن غافل بود.
«عبدالحسین محمدی» افزود: بر اساس مدارك و استناد مكتوب علمی تاكنون بیش از یك هزار و 200 گونه گیاهی در استان مركزی جمع آوری و در مركز تحقیقات كشاورزی و منابع طبیعی استان نگهداری می شوند.
وی ادامه داد: با تطبیق این گیاهان با منابع مكتوب و اطلاعات دارویی خبرگان محلی و عطاری های استان بیش از 227 گونه گیاه دارویی در سطح استان شناسایی شده است كه در 125 گونه، 205 جنس و 38 تیره طبقه بندی شده بودند.
مدیركل مناطع طبیعی و آبخیزداری استان مركزی گفت: خانواده های نعناعیان (Labiatae) با 28 گونه، آفتابگردان (Composite) با 17 گونه، چتریان (Apiaceae) با 15 گونه (Leguminosae) با پنج گونه، گل رز(Rosaceae) با هفت گونه و تیره چتریان با هفت گونه بیشترین گونه های گیاهان دارویی را به خود اختصاص می دهند.
محمدی افزود: بر اساس سیاست سازمان اداره كل منابع طبیعی استان مركزی از سال 1372 تا كنون 37 طرح بهره برداری كتیرا و باریجه در سطح 103 هزار و 946 هكتار تهیه شده است.
وی ادامه داد: 21 طرح در سطح 55 هزار و 19 هكتار مربوط به باریجه و 16 طرح در سطح 48 هزار و 927 هكتار مربوط به كتیرا بوده و هر سال با توجه به شرایط آب و هوایی و رویش قرارداد با متقاضیان و بهره برداران قرارداد منعقد شده است.
مدیركل مناطع طبیعی و آبخیزداری استان مركزی گفت: مصرف داروهای گیاهی علاوه بر صرفه اقتصادی، به لحاظ حفظ سلامتی نسبت به استفاده از داروهای شیمیایی كه دارای عوارض جانبی زیادی است، دارای ارزش بوده و می تواند برای نظام سلامت كشور مفید باشد.
محمدی افزود: گونه های دارویی نظیر زعفران، آویشن، باریجه، بومادران، گزنه، گلپر، گشنیز، گل راعی، شیرین بیان، كتیرا، اسطوخودوس و بادرنجبویه از مهمترین و پرمصرف ترین گونه های دارویی در كشور است.
وی ادامه داد: پرورش و عرضه سنتی و غیربهداشتی در حوزه گیاه دارویی در كشور پذیرفتنی نیست و نیاز دارد كه سامان درستی در این راستا اعمال شود.
مدیركل مناطع طبیعی و آبخیزداری استان مركزی خاطرنشان كرد: گیاهان دارویی و معطر به شكل های تازه خوری، خشك شده یا كنسرو شده، فرآوری شده با استفاده از حرارت و استحصال مواد موثره در صنعت مصرف می شود و روش تهیه برخی از اشكال مصرفی آن هابه صورت دم كرده، جوشانده ملایم، جوشانده معمولی و خیسانده است.
محمدی گفت: در صورتی كه نحوه آماده سازی داروهای گیاهی و تحویل آن ها به مردم به نحو صحیح انجام نشود خواص درمانی گیاه از بین رفته یا تقلیل می یابد كه این مهم عدم تاثیر گیاه در درمان بیماری را به همراه دارد و از طرفی با توجه به اینكه دز ماده موثره و خواص درمانی هر گیاه در مناطق مختلف متفاوت است می طلبد كه صاحبان فن و كارشناسان آموزش دیده در این عرصه فعالیت داشته باشند.
وی ادامه داد: همچنین كشت در زمینی كه از نظر موادخاص مورد نیاز گیاه كمبود داشته باشد، عدم مبارزه صحیح با آفات و بیماری های گیاهان دارویی كشت شده، رعایت نكردن زمان مناسب برداشت (برحسب وضعیت هوا وساعات روز)، خشك كردن گیاه درشرایط نامناسب (ازنظر درجه حرارت، مدت زمان خشك كردن یا سرعت خشك كردن)، عدم نگهداری صحیح و بسته بندی نامناسب و تقلب های دارویی از دیگر عوامل كاهش اثربخشی گیاهان دارویی است.
معاون فنی اداره كل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مركزی گفت: گیاهان دارویی امسال در سطح هشت هكتار از اراضی كشاورزی شهرستان شازند كشت شد.
«حمیدرضا مرادی» افزود: 6 هكتار از اراضی كشاورزی حوزه نهرمیان شازند به كشت گل محمدی و 2 هكتار از اراضی این منطقه در راستای توسعه كشت گیاهان دارویی، اصلاح الگوی كشت، كاهش مصرف آب و افزایش بهره وری از اراضی كشاورزی امسال به كشت گل گاوزبان اختصاص یافته است.
وی ادامه داد: هر هكتار از اراضی زیر كشت گل محمدی در سال دوم 600 تن و سال سوم 2 و نیم تن محصول برداشتی دارد و در صورت خام فروشی در هر كیلوگرم 80 تا 90 هزار ریال درآمدزایی برای كشاورزان رقم می زند.
معاون فنی اداره كل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مركزی خاطرنشان كرد: در صورت فرآوری محصول گل محمدی هر كیلوگرم این محصول یك تا یك میلیون و 500 هزار ریال درآمد برای كشاورزان استان درآمد اقتصادی به همراه دارد.
مرادی گفت: كشت هر هكتار گل گاوزبان 500 كیلوگرم محصول برداشت می شود كه هر كیلوگرم محصول فرآوری شده تا 2 میلیون ریال درآمد اقتصادی برای كشاورزان دارد.
وی یاد آور شد: كشت گل محمدی از سال 92 تا كنون در استان مركزی آغاز و تا كنون كشت این محصول در 100 هزار هكتار از اراضی كشاورزی شهرستان محلات اجرا شده و مطالعه كشت این محصول در 20 هزار هكتار از اراضی كشاورزی شهرستان كمیجان و 29 هزار هكتار از اراضی شهرستان شازند در حال انجام است.
معاون فنی اداره كل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مركزی گفت: كشت گیاهان دارویی در اراضی كشاورزی با هدف اصلاح الگوی كشت، جلوگیری از تخریب اراضی طبیعی و مراتع، ایجاد درآمد پایدار، افزایش درآمد اقتصادی و جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهرها انجام می شود.
مرادی گفت: توجه به توسعه مشاغل خانگی، برگزاری نمایشگاه های صنایع دستی، برگزاری كلاس های آموزشی برای توسعه مشاغل خانگی و هشدار های مبارزه با مواد مخدر در روستاها از دیگر اقدام های اداره كل منابع طبیعی استان مركزی در راستای انسجام خانواده در مناطق روستایی استان است.
استاندار استان مركزی گفت: این استان ظرفیت تبدیل شدن به قطب تولید گیاهان دارویی و توسعه، فرآوری و ارزآوری از این حوزه را دارد.
سید «علی آقازاده» معتقد است: كاشت و توسعه گیاهان دارویی در داخل كشور گامی بزرگ در راستای اشتغالزایی جوانان، افزایش صادرات، درآمد زایی و تولید ثروت ملی است.
وی ادامه داد: محلات به واسطه بهره مندی از آب و هوای مساعد توان بالایی را در حوزه تولید داروهای گیاهی دارد و باید از این ظرفیت به بهترین شكل بهره برده شود.
استاندار مركزی بیان كرد: وجود شركت تولید باریچ اسانس در دلیجان و محلات به عنوان قطب تولید گل و گیاه كشور ظرفیتی است كه نیازمند رشد و توسعه است و می طلبد با روش های علمی و دانش نو زمینه تحقیق، توسعه سطح زیر كشت، فرآوری ،ایجاد اشتغال و ثروت را بیش از پیش مهیا كرد.
آقازاده اضافه كرد: طیفی از گیاهان دارویی محلات و دلیجان بومی منطقه هستند و می طلبد كه با اجرای طرح های پژوهشی این گیاهان شناسایی و برای تولید هدفمند و صنعتی كردن مصارف آن تلاش شود.
وی گفت: حوزه گیاهان دارویی به عنوان فرصتی در اقتصاد مقاومتی است كه باید با نگاه بومی در تولید و تفكر كلان در بازاریابی و صادرات در استان بارور شود و در صورتی كه به درستی و هدفمند به این بخش بها داده شود سود كلان و ارزآوری خواهد داشت و شغل پایدار ایجاد می كند.
استاندار مركزی ادامه داد: استقبال مردم از مصارف مختلف گیاهان دارویی در چند سال گذشته رو به افزایش است و این رغبت ظرفیت‌های قابل توجهی را در زمینه كارآفرینی و فرصت‌های شغلی به‌خصوص برای فارغ التحصیلان رشته كشاورزی فراهم كرده است.
آقازاده افزود: گیاهان دارویی علاوه بر اینكه مواد اولیه طب سنتی را شامل می‌شود، كاربری های متعددی در صنعت داروسازی و سایر صنایع و فعالیت ها دارد كه باید مدنظر قرار گیرد.
مدیر عامل شركت باریچ اسانس دلیجان نیز گفت: واحد تولیدی باریج‌اسانس یكی از بزرگترین شركت‌های داروسازی گیاهی است كه حجم زیادی از داروهای گیاهی كشور را تامین می‌كند.
«لاله حجازی» افزود: شركت داروسازی باریچ اسانس در بخش تولید داروهای گیاهی ازنظر حجم تولید، سرمایه‌گذاری، قدمت در سطح كشور بی‌نظیراست و با تولید مواد اولیه گیاهان دارویی باعث صرفه‌جویی ارزی در این بخش می شود.
وی گفت: این شركت بیش از 100 نوع گیاه دارویی را تولید و مصرف می‌كند و اگر كشاورزان قبل از تولید گیاهان دارویی با این شركت مشاوره داشته باشند هیچ گونه نگرانی بابت فروش محصول تولیدی گیاهان دارویی خود نخواهند داشت.
حجازی گفت: شركت داروسازی باریج‌اسانس تولید كننده دارو و فرآورده‌های آرایشی،بهداشتی و غذایی بر پایه مواد موثر گیاهی است كه از سال 1374 محصولات خود را به بازار عرضه كرد.
وی بیان كرد: مجوز دایمی مركز تحقیق و توسعه باریج اسانس به عنوان مركز تحقیقات گیاهان دارویی باریج اسانس از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری كسب شده است.
حجازی بیان كرد: این شركت تنها واحد تولیدی داروهای گیاهی كشوراست كه مركز تحقیق و توسعه بسیار فعالی دارد.
رئیس اداره امور فناوری های مكانیزاسیون كشاورزی سازمان جهاد كشاورزی استان مركزی گفت: 613 میلیارد ریال اعتبار برای افزایش ضریب مكانیزاسیون امسال به این استان اختصاص یافت.
«محمد بابایی» افزود: پیش بینی می شود كه با جذب این اعتبار حدود 700 دستگاه تراكتور و كمباین به بخش كشاورزی استان مركزی افزوده شود.
وی ادامه داد: 410 میلیارد ریال اعتبارپارسال برای افزایش ضریب مكانیزاسیون به استان مركزی اختصاص یافت كه 620 میلیارد ریال معادل 152 درصد این اعتبارات جذب و در اختیار كشاورزان قرار گرفت.
رئیس اداره امور فناوری های مكانیزاسیون كشاورزی سازمان جهاد كشاورزی استان مركزی خاطرنشان كرد: 937 دستگاه انواع تراكتور، 470 دستگاه كمباین و انواع ادوات كشاورزی با جذب این اعتبار در راستای افزایش ضریب مكانیزاسیون به بخش كشاورزی استان وارد شد.
بابایی افزود: با پیوستن این ماشین آلات به بخش كشاورزی استان مركزی ضریب مكانیزاسیون كشاورزی استان از 1 و 55 صدم درصد در ابتدای سال گذشته به 1 و 65 صدم درصد در ابتدای سال جاری افزایش یافته است.
وی با یادآوری اجرای طرح پلاك گذاری ماشین آلات بخش كشاورزی استان مركزی افزود: 14 هزار و 413 دستگاه تراكتور و كمباین در این استان وجود دارد كه تاكنون پنج هزار و 808 دستگاه شماره گذاری شده است.
رئیس اداره امور فناوری های مكانیزاسیون كشاورزی سازمان جهاد كشاورزی استان مركزی گفت: یكهزار و 786 دستگاه از مجموع ماشین آلات كشاورزی شماره گذاری شده مستعمل و چهار هزار و 22 دستگاه نوع شماره بوده است.
بابایی ادامه داد: هشت هزار و 605 دستگاه كمباین و تراكتور مستعمل در استان مركزی وجود دارد كه با توجه به اینكه در سال جاری ارایه سوخت به این بخش تنها با كارت سوخت انجام می شود و نیاز است مالكان این دستگاه ها نسبت به شماره گذاری و دریافت كارت سوخت اقدام كنند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود افزود: با توجه به اینكه ساخت ماشین آلات كاشت و برداشت گیاهان دارویی در داخل كشور بومی سازی نشده و قیمت این ماشین آلات گران است استقبالی برای دریافت تسهیلات خریداری این ماشین آلات در استان وجود ندارد.
رئیس اداره امور فناوری های مكانیزاسیون كشاورزی سازمان جهاد كشاورزی استان مركزی گفت: سازمان جهاد كشاورزی استان آمادگی دارد در صورت وجود متقاضی خرید ماشین آلات كاشت و برداشت گیاهان دارویی تسهیلات لازم را در اختیار انان قرار دهد.
استان مركزی با وجود صنعتی بودن در زمره 10 استان نخست كشور در بخش كشاورزی است كه 90 هزار بهره بردار شامل 20 درصد شاغلان استان در این حوزه فعال هستند.
670 هزار هكتار اراضی باغی و كشاورزی در استان مركزی وجود دارد كه یك و 2 دهم درصد تولیدات كشاورزی مازاد بر نیاز استان به سایر مناطق ارسال می شود.
استان مركزی با تولید حدود 54 هزار تن گوشت سفید، 53 هزار تن تولید گوشت قرمز، 320 هزار تن شیر، حدود 41 هزار تن تولید تخم مرغ از جایگاه ویژه ای در تولیدهای بخش كشاورزی و دامداری در سطح كشور برخوردار است.
استقرار ایستگاه انار ساوه، پژوهشكده گل و گیاهان زینتی محلات، ایستگاه ملی تحقیقات لوبیای خمین، وجود شعبه ششم تحقیقات واكسن و سرم سازی رازی، وجود ایستگاه تحقیقات ماهیان زینتی و مركز تحقیقات كشاورزی و منابع طبیعی نیز از ظرفیت های علمی و تحقیقاتی استان مركزی است.
1955/6013/3075/