به گزارش ایرنا، رمضان ماه عبادت و بندگی مومنان و ماه رحمت و مغفرت الهی است، مردم منطقه بلوچستان و به ویژه چابهار و كنارك برای استقبال از این ماه پرفضیلت از یك ماه قبل آماده می شوند.
زنان بلوچ در تدارك مایحتاج و تهیه افطاری و سحری ماه مبارك رمضان نقش كلیدی دارند و مدیریت بیشتر امور خانه و تامین نیازهای اساسی خانواده برعهده زنان است.
علاوه بر تهیه خوراكی های افطار و سحری زنان در برخی مساجد نماز تراویح را نیز اقامه می كنند.
درست كردن 'پكورا' در منزل نیز در ماه رمضان از اهمیت خاصی برخوردار است كه در وقت عصر زنان چابهاری حدودا' یك ساعت قبل از افطار اقدام به پخت آن می كنند.
بازار فروش پكورا در مركز شهر چابهار به ویژه «بَلُوك بازار» (بازار مادربزرگ ها)، خیابان بلوچستان و نقاط مختلف شهر شلوغ تر از گذشته است و مردم برای تهیه پكورا و سمبوسه كه نحوه پخت آن از پاكستان و هند سرچشمه گرفته است، اقدام می كنند.
تهیه مایحتاج و خوراكی های سحری و افطار از اهمیت خاصی در میان مردم این منطقه برخوردار است كه آن هم بستگی به درآمد خانوار در این زمینه دارد.
افرادی كه تمكن مالی بیشتری دارند در ماه شعبان با ذبح یك یا دو و یا حتی تعداد بیشتری گوسفند و یا با خرید گوشت گاو غذایی به نام «تباهگ» درست می كنند و در وقت سحر با برنج تناول می كنند.
طریقه تهیه تباهگ بدین شكل است كه گوشت را به لایه های نازك و ورقه های ظریف برش می زنند و پس از آن مخلوطی از پودر انار ترش، آب لیمو و نمك را به وسیله خمیر بر روی لایه های گوشت مالیده و سپس گوشت ها را در فضای باز روی بند یا طنابی در مجاورت تابش مستقیم آفتاب قرار می دهند.
بعد از خشك شدن گوشت آنرا جمع آوری و در كیسه های پارچه ای قرار می دهند تا در طول ماه مبارك رمضان و یا سایر ایام سال آن را به تنهایی و یا همراه با برنج طبخ و مصرف كنند.
كار آماده سازی خوراك تباهگ از قرن ها پیش در میان مردم بلوچستان متداول بوده و تهیه آن یك هفته تا 20 روز زمان می برد و به همین سبب معمولا بلوچ ها تهیه آن را از نیمه اول شعبان آغاز می كنند، مواد اولیه یا همان گوشت از گوسفند یا بز فربه كه در زبان بلوچی به آن 'پابندی' می گویند و یا گوشت گاو تهیه می شود.
مردم چابهار و كنارك روزه خود را با ماست و خرمای تازه یا خرمای ذخیره شده از سال قبل افطار می كنند.
صرف میوه های محلی مانند موز، چیكو، پاپایا و انبه از دیگر خوراكی های وقت افطار و سحر است.
چانگال كه با «نان تیموش» و «نان سی سرك یا شُلو» به همراه روغن تهیه می شود از دیگر غذاهای وقت افطار است كه مورد استفاده قرار می گیرد.
برگزاری نماز تراویح در ماه مبارك رمضان نیز در تمامی مساجد سطح شهرستان چابهار انجام می شود كه مردم 20 ركعت نماز تراویح را در پشت سر حافظان قرآن كریم اقامه می كنند لازم بذكر است برخی مساجد و به ویژه مراكز تجاری تیس، پردیس، صالحیار، ابریشم وفردوس منطقه آزاد چابهار 10 سوره آخر قرآن كریم از سوره فیل تا ناس را در 20 ركعت نماز تراویح می خوانند.
در گذشته تعدادی از اهالی در وقت سحر وظیفه بیدار كردن مردم برای خوردن سحری و اقامه نماز را بر عهده داشتند ولی اكنون این كار كاملا كم رنگ و یا اصلا حالت اجرایی ندارد.
در ماه مبارك رمضان انجام كارهای خیر و صدقه برای دستگیری نیازمندان و كمك به ساخت مساجد و تامین دستمزد اساتید و هزینه های مدارس دینی در شهرستان چابهار و مناطق همجوار دوچندان می شود بطوریكه هر كسی به اندازه وسع و توان خود به صورت خودجوش به نیازمندان كمك مالی و جنسی می كند.
در ماه مبارك رمضان پرداخت صدقه و زكات دوچندان می شود و جمع آوری كمك برای كارهای خیر كه به زبان بلوچی «چندا» گفته می شود، بیشتر از ماههای دیگر رواج دارد، بدین صورت كه افرادی به نام «چنداگران» در ورودی مسجد و یا در بین صف های نمازگزاران قبل از نماز با چرخاندن لنگ و یا كیسه هایی، وجوه نقد را جمع آوری می كنند كه معمولا كمكهای جمع آوری شده برای هزینه های مسجد، حوزه علمیه و یا فقرا پرداخت می شود.
عیادت از بیماران، احوالپرسی از دوستان و خویشاوندان و تهیه و خرید لباس نو برای پوشیدن در روز عید فطر از دیگر آداب و رسوم مردم چابهار در ایام ماه مبارك رمضان است.
در نهایت پس از پایان ماه مبارك رمضان مردم خود را برای روز عید سعید فطر آماده می كنند، در این روز مردان با پوشیدن لباس نو كه از یك ماه قبل آماده كرده اند به عید گاه برای اقامه نماز عید می روند.
حضور چشمگیر كودكان به همراه پدران و نزدیكان خود در عیدگاهها از نكات جالب توجه این مراسم معنوی است.
با پایان نماز عید و خواندن دعا، نمازگزاران بویژه اقوام و خویشاوندان به صورت دسته جمعی، همدیگر را در آغوش گرفته و از یكدیگر طلب بخشش و حلالیت یا به زبان بلوچی 'هك پهلی' می كنند.
مردم بلوچستان و به ویژه چابهار و كنارك معتقدند، اگر كسی در طول سال مرتكب خطایی شده با طلبیدن حلالیت از دیگران در روز عید فطر خداوند تمام گناهان او را می بخشد.
بعد از اتمام حلالیت، كودكان نیز با گرفتن عیدی از بزرگترها آن روز را به خوشی می گذرانند، اگر كسی نتوانست یكی از اقوام یا آشنایان خود را در روز اول عید ملاقات كند، برای تبریك گویی وحلالیت طلبی تا سه روز فرصت دارد.
بعد از رفتن مردان و كودكان به عیدگاه زنان با پوشیدن لباس عید و زیورآلات مخصوص و همچنین آماده كردن غذاهای خوشمزه منتظر مردان می مانند تا از آنان پذیرائی كنند و حلالیت بطلبند.
در روز عید فطر اكثر مردم بلوچستان به دیدار از بزرگترها و بیماران می شتابند و اگر در طول چند ماه فردی یكی از نزدیكان خود را از دست بدهد مردم برای دلداری به منزل وی می روند.
3043 **6081
چابهار- ایرنا- مردم شهرستان های ساحلی چابهار و كنارك در جنوب استان سیستان و بلوچستان آداب و رسوم خاصی در مناسبتهای مختلف سال دارند كه در این میان آداب ماه مبارك رمضان از ویژگی و اهمیت و قداست خاصی برخوردار است.
